صراحتم در ساخت مستند « علی آقا» مخاطبان را شوکه کرد

به گزارش خبرگزاری تسنیم از شیراز، کامران حیدری یکی از مستندسازان استان فارس است که با فیلم مستند «علی آقا» تنها نماینده ایران در جشنواره ایدفای آمستردام بوده و از قرار معلوم این نخستین حضور فیلمی از ایران در بخش اصلی مسابقه فستیوال ایدفا در تاریخ مستندسازی ایران بوده است.

فیلم «علی آقا» که داستان زندگی یک کبوترباز در محله سعدیه شیراز را روایت می‌کند در جشنواره سینما حقیقت نیز نامزد دریافت 4 جایزه در بخش نهایی بود که هر چند موفق به کسب جایزه‌ای در این جشنواره نشد اما یکی از بهترین‌های این جشنواره بود. 

این مستند با به تصویر کشیدن زندگی "علی آقا" و علاقه وافر او به کبوترهایش واکنش‌های متفاوتی را به همراه داشته است. برخی از مخاطبان معتقدند این فیلم به لحاظ اخلاقی مشکلاتی دارد که از جمله آنها ادبیات علی آقا به عنوان تک شخصیت این مستند است.

ادبیاتی لات‌گونه که از گفتن بسیاری از عبارات غیراخلاقی نیز ابایی ندارد. این دسته از مخاطبان معتقدند که اکران چنین فیلمی در جشنواره‌های ملی و بین‌المللی دون شان شیراز با سابقه فرهنگی و مذهبی است. 

در مقابل دسته دیگری از مخاطبان قرار دارند که این موضوع را بی‌ارتباط با سابقه فرهنگی و عنوان سومین حرم اهل بیت شهر شیراز می‌دانند و معتقدند که کار فیلمساز مستند روایت واقعی زندگی آدم‌های این شهر است ولو اینکه این افراد ادبیاتی متفاوت با معیار داشته باشند. 

با وجود این دو دیدگاه محمدرضا مقدسیان، منتقد سینما معتقد است که «علی آقا» از دو وجه اثری مهم است. از یکسو سوژه‌ای که برای ساخت مستند انتخاب شده سوژه‌ای در خور و کنجکاوبرانگیز است و از سوی دیگر موفقیت فیلمساز در نزدیک شدن به سوژه و ایجاد فضای امن برای فراموش شدن دوربین و تا حد امکان خود بودن، دو ویژگی برجسته این اثر هستند.

این واکنش‌های متفاوت سبب شد که در گفت‌وگویی با کامران حیدری این موضوع و دلایل انتخاب چنین شخصیتی را بپرسیم. وی به تسنیم گفت: پیش از این مستندی درباره « بهمن بیگی» ساخته بودم اما پس از آن به این نتیجه رسیدم که شخصیت‌ها و پرتره‌های مهم را همه افراد جامعه کم و بیش می‌شناسند اما در این جامعه انسان‌هایی هستند که دنیایی متفاوت دارند. 

وی علاقه به انجام تجربه‌ها و کشف دنیای جدید را علت اصلی روی آوردن به شخصیت‌های گمنامی چون علی آقا اعلام کرد و افزود: در هر سه فیلم "دینگومارو"، "علی آقا" و "من نگهدار جمالی وسترن می‌سازم" سراغ انسان‌هایی رفتم که در لایه‌های زیرین جامعه پنهان بودند و هم نگهدار جمالی و هم علی آقا از میان بافت قدیمی شیراز انتخاب شدند. 

حیدری درباره نحوه آشنایی با این افراد بیان کرد: به دلیل اینکه در حوزه عکاسی مستند نیز فعال هستم و عکاسی خیابانی می‌کنم به ویژه در بافت‌های قدیمی، با این افراد آشنا شدم. 

این مستندساز استان فارس درباره نقدهایی که به ادبیات خاص علی آقا وارد می‌شود، عنوان کرد: تصمیم به اکران عمومی این فیلم ندارم و اگر بنا به اکران عمومی باشد، این قسمت‌ها از فیلم حذف می‌شود چراکه از لحاظ اخلاقی متعهد هستم و این موضوع برای خودم هم مهم است. 

وی با بیان اینکه این اکران برای جشنواره‌ای بود که همه اهل فن هستند، اظهار داشت: البته این فیلم مستند است و این نوع ادبیات در فضای شهری به ویژه در بافت قدیمی مرسوم است و به نوعی بخشی از فرهنگ مردم به حساب می‌آید. 

حیدری عنوان کرد: در ساخت مستند علی آقا صریح بودم و این صراحت بسیاری از مخاطبان را شوکه کرده و این موضوع برایم قابل درک است اما این فیلم در جشنواره سینما حقیقت اکران شده و مستند است پس این موارد نباید عجیب باشد. 

کارگردان "علی آقا" درباره نحوه فیلمسازی این اثر نیز گفت: فیلمسازی من 2 نفره است، من و یک صدابردار که این موضوع با آنچه در سینما با وجود تیم حرفه‌ای وجود دارد، متفاوت است و فکر می‌کنم فعالیت در عرصه عکاسی مستند تا حدودی سبب نزدیکی با این فضا شده است. 

وی با بیان اینکه هیچ وقت جایزه و شرکت در جشنواره‌ها برایم دغدغه نبوده است، بیان کرد: در حال ساخت فیلم جدیدم هستم و همین که این فیلم دیده شده برای من کافی است. 

حیدری پیش از این با فیلم‌های «من نگهدار جمالی وسترن می‌سازم» و «دینگومارو» که فیلمی با محوریت موسیقی است نیز در جشنواره‌های بین‌المللی حضوری موفق داشته و سال گذشته نیز برای فیلم «دینگومارو» جایزه بهترین فیلم مستند بلند سال را از انجمن نویسندگان و منتقدان ایران دریافت کرد.

انتهای پیام/