جوادی: نقد خوب مشکل کتابسازی را حل می کند

به گزارش خبرنگار فرهنگی باشگاه خبرنگاران پویا، اختتامیه چهاردهمین دوره جشنواره نقد کتاب، با حضور محسن جوادی معاون فرهنگی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و مجید غلامی جلیسه مدیرعامل مؤسسه خانه کتاب عصر امروز در تالار پژوهشگاه فرهنگ، هنر و معماری برگزار شد.

در این مراسم، مجید غلامی جلیسه، مدیرعامل خانه کتاب در خصوص نقد کتاب گفت: نقد را باید سرمایه دانست؛ سرمایه‌ای که پشتوانه‌ای برای نشر به حساب می‌آید. هر زمان نقد از جامعه کم رنگ شده، بی‌کیفیتی نشر آثار را به دنبال داشت. اهمیت نقد برای هر سه ضلع نشری بایسته است و پدید آورندگان، ناشران و مخاطبان نمی توانند خود را بی نیاز از نقد بدانند.

وی افزود: جامعه بی‌منتقد، به مثابه برهوتی پر از نمک است که زندگی کردن در آن محال است. من اینجا از دکتر جعفری مذهب یاد می‌کنم که از منتقدان نام آشنا در زمینه فرهنگ و ادب بود و بعد از رفتن ایشان تازه می‌فهمیم جامعه ادبی ما چه بزرگی را از دست داده است. ناشران در گذشته علاوه بر سرمایه خودشان برای سرمایه خوانندگان اهمیت قائل می‌شدند؛ شاید از همین حیث بود که هر کسی جرات انتشار به خود نمی‌داد و ناشران هم هر اثری را منتشر نمی‌کردند.

مدیرعامل مؤسسه خانه کتاب با اشاره به اینکه تیراژ کتاب‌های بنگاه ترجمه بیش از 2 تا 3 هزار جلد نبود، اظهار کرد: امروز آثار انتشارات بنگاه ترجمه جزو آثار نایاب و کمیاب است؛ از آن طرف تعداد کتاب‌ها رو به افزایش و کیفیت کتاب‌ها رو به کاهش است و اگر همت نویسندگان و ناشران دلسوز نباشد شاهد نقد پوپولیستی (عوام گرایی) خواهیم بود که نتایج آن برای ما شایسته نیست.

در این مراسم حجت‌الاسلام سید حسن اسلامی اردکانی، دبیر جشنواره نقد کتاب گفت: کسی که هیچ نقدی نکند یک آدم بی موضع است و هیچ انسان سلیم الفکری نمی تواند بی موضع باشد. در 8 گروه هیچ مقاله انتقادی نداریم و علوم سیاسی، ادبیات عرب، عرفان و علوم اجتماعی از جمله این حوزه ها هستند؛ حال آنکه آثار زیادی در این زمینه منتشر شده است.

دبیر جشنواره نقد کتاب با اشاره به اینکه وقتی فضیلت انسان نمایان می شود که بخشی از کارش را به نقد اختصاص دهد، بیان کرد: حدود هزار مقاله را در جشنواره نقد کتاب بررسی کردیم، از این میان 200 مقاله به داوری نهایی رسید و در آخر 21 مقاله انتخاب شد. در 8 حوزه هیچ مقاله برتری نداشتیم و این تعداد در جشنواره سال گذشته 5 حوزه بود. همانند سال گذشته مقاله برتری در حوزه علوم انسانی نداشتیم و این مسئله زنگ خطری برای این حوزه است.

محسن جوادی، معاون فرهنگی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با اشاره به وجود ممیزی در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، گفت: یکی از دلایلی که به نقد احساس نیاز می‌کنیم نقد در خارج از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی است. اگر نقد یک نهاد پویا می شد به ممیزی کمتر نیاز پیدا می کردیم و اگر نقد خوب داشته باشیم مشکل کتابسازی می تواند کمرنگ شود. وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به این سمت می رود که نهادی را برای حفظ حقوق ناشر و مولف ایجاد کند اما باید با نقد جلوی کتابسازی را بگیریم.

وی افزود: وقتی کتابی را نقد می‌کنید خود نقد نیز نقادی شود و آنچه ایجاد می‌شود یک چرخه فکری است. زمانی فکر می‌کردم چرا در بخش علوم انسانی هیچ مقاله‌ای در خارج از کشور منتشر نشده و مشکل آن به نبود نقد پویا در حوزه علوم انسانی بر می‌گردد چراکه بخش های زیادی از آثار علوم انسانی تکراری است. هنوز کتاب نویسی فنی را یاد نگرفتیم و دلیلش این است نقد ما در این حد است که در فلان جای مطلب ایراد داریم.

جوادی ادامه داد: نقد یک جور مقدمه گفتگو است اگر نقد مکتوب نداشته باشیم گفتگو عمیقا در ما شکل نمی‌گیرد. وقتی گفتگو در ما شکل می‌گیرد که همه با هم به یک حقیقتی برسیم. آنچه در نشر ما را امیدوار می‌کند، عشق است.

جوادی یادآور شد: زمانی که تفکر خوب نوشته و پرداخته نشود و به چاپ نرسد نتیجه‌ای هم نخواهد داشت. نقد سهم به‌سزایی در پویایی دانش دارد و تفکر ما بدون نقد امکان بین‌المللی‌ شدن ندارد و نمی‌تواند در خارج از کشور مخاطب داشته باشد. همچنین نقد نوعی از بخشندگی و فداکاری است به‌گونه‌ای که هر نویسنده‌ای با نقد بخشی از حقیقت را به دیگران می‌بخشد در غیر این‌صورت در دام خودگرایی باقی می‌ماند.
 
وی ادامه داد: مولفان جوان زمانی که نقد جدی می‌بینند مسیر خود را پیدا می‌کنند و این گاه مهم‌تر از نوشتن یک کتاب است از سوی دیگر نقد مقدمه‌ای برای گفت‌وگوست چراکه از طریق گفت‌وگو می‌توانیم به حقیقت دست پیدا کنیم.

در این مراسم مجیدغلامی جلیسه مدیرعامل خانه کتاب و حسن هاشمی مترجم و نویسنده سخنانی ایراد کردند.

در پایان مراسم از برگزیدگان جشنواره نقد کتاب تقدیر شد.

انتهای پیام/