اختلالات یادگیری؛ از تشخیص زودهنگام تا حضوری پررنگ در تمامی مقاطع تحصیلی


شناسایی دانش آموزان دچار اختلالات ویژه یادگیری و آموختن مهارت‌های لازم به آن‌ها، به پیشرفت تحصیلی دانش آموزان که دغدغه‌ای برای والدین محسوب شده، نقش بسیار مؤثری داشته است.

به گزارش خبرگزاری تسنیم از قم، یکی از دغدغه‌های اصلی والدین بعد از شروع سال تحصیلی کسب  مهارت‌های کافی برای آموزش و آموختن بدون داشتن هیچ‌گونه نقص و مشکلی است در واقع پیشرفت تحصیلی دانش آموزان برای خانواده از اهمیت بی‌شماری برخوردار است. دانش‌آموزانی که در طول سال تحصیلی دچار افت تحصیلی و مشکلات یادگیری می‌شوند امروزه بعد از شناسایی به مراکز توان‌بخشی اختلالات ویژه یادگیری ارجاع داده‌شده تا برای گذران سال‌های تحصیلی بهتر درصدد رفع آن مشکل برآیند.

طبق نظرسنجی و گفت‌وگویی که با تعدادی از والدین در مورد مبحث اختلالات ویژه یادگیری دانش آموزان انجام شد، برخی از خانواده‌ها نسبت به واژه اختلال یادگیری واکنشی منفی نشان داده و با پیش‌فرض مشکلی حاد و غیرقابل‌حل، از حضور در این مراکز امتناع کرده و به‌طورکلی دید مثبتی نسبت به این مراکز نداشتند. عده‌ای از والدین نیز با کسب آگاهی کامل نسبت به قابل‌حل بودن این اختلال، با مراجعه به مراکز ویژه اختلال یادگیری برای رفع مشکل فرزندشان استقبال می‌کنند و از اینکه فرزندانشان با وجود اختلال در یادگیری می‌توانند با حضور در این مراکز به‌راحتی پا به‌پای همسالان خود پیشرفت تحصیلی داشته باشد، ابراز امیدواری می‌کنند.

 در همین رابطه و برای شناخت بهتر اختلالات ویژه یادگیری به گفت‌وگو با رئیس مرکز توان‌بخشی و اختلالات ویژه یادگیری آموزش‌وپرورش استان قم پرداختیم.

اهمیت تشخیص بهنگام معلم در شناسایی دانش‌آموز دچار اختلال یادگیری 

آمنه دهقانی سانیج در گفت‌وگو با خبرنگار تسنیم در قم، با اشاره به توانایی‌ها و ناتوانی‌های کودکان مبتلابه اختلال یادگیری اظهار داشت: کودکانی با ظاهری طبیعی، هوش نرمال، با ارتباط اجتماعی مناسب و رشد جسمی بهنجار و رفتار و خلق‌وخویی عادی به هنگام رفتن به مدرسه برای یادگیری خواندن و نوشتن و حساب مشکلات جدی خودشان را بروز می‌دهند. در واقع ناتوانی عملکرد به شکل‌های مختلفی چون ناتوانی در خوب گوش کردن، صحبت کردن، فکر کردن، خواندن، نوشتن یا محاسبه کردن بروز پیدا می‌کند، که به این موارد اصطلاح اختلال ویژه یادگیری گفته می‌شود.

به گفته رئیس مرکز توان‌بخشی و اختلالات ویژه یادگیری آموزش و پرورش استان، مبتلایان به این اختلال در تمامی سطوح و پایه‌های تحصیلی دیده می‌شوند منتهی تشخیص بهنگام، بر سرعت روند بهبودی مؤثر خواهد بود. بر همین اساس توجه ویژه به دوره ابتدایی به‌ویژه پایه‌های اول تا سوم بسیار تعیین‌کننده خواهد بود. بنابراین تشخیص به‌موقع معلم و شناسایی دانش‌آموز دچار اختلال یادگیری در وهله اول و ارائه گزارش از نارضایتی عملکرد تحصیلی دانش‌آموز به والدین در مرحله دوم و در نهایت ارجاع با هماهنگی والدین به مراکز اختلال یادگیری جهت شناسایی توانایی‌ها و یا عدم توانایی آن مورد بررسی قرار می‌گیرد.

وی در مورد هوش کودکان دچار اختلال در یادگیری تصریح کرد: با درنظر گرفتن هوش عادی بین 90 تا 110 معمولاً این کودکان به لحاظ هوشی بدون مشکل بوده و حتی گاهی ممکن است از ضریب هوشی بالاتر از حد طبیعی برخوردار باشند. در واقع اختلالات ویژه یادگیری با تأثیرگذاری بر توانایی مغز در دریافت، پردازش و ذخیره اطلاعات، از تفاوت مسیرهای عصبی و ارتباط آن‌ها در مغز شکل می‌گیرد، که در نتیجه همین نقص در راه‌های پردازش اطلاعات در مغز منجر به عملکرد پایین ذهنی فرد و یادگیری کندتر مطالب نسبت به دانش آموزان بدون این مشکل خواهد شد.

شرایط یادگیری مطلوب در هماهنگی انتظارات والدین با توانایی کودک 

دهقانی با اشاره به شاخصه‌ها و ویژگی‌های شناسایی این اختلال عنوان کرد: دانش آموزان مبتلابه این اختلال به‌صورت کلی ممکن است در یک یا چند مورد از حوزه‌های خواندن، نوشتن دیکته و یادگیری ریاضی و جزئی‌تر اینکه در شناسایی کلمه، ادراک خواندن، استدلال و هجی کردن و یا کلمه بندی در نگارش دچار مشکل باشند. در صورتی‌که اختلال ویژه یادگیری با حالت‌های مختلف اختلال بیش فعالی و انزوا همراه با نقص توجه و اختلالات رفتاری بروز پیدا کند، این موارد به مراکز مشاوره ارجاع داده می‌شوند نه مراکز اختلال یادگیری.

این کارشناس اختلال یادگیری بر این باور است که در واقع کودکان دچار اختلال یادگیری ابتدا باید بیاموزند که چطور یاد بگیرند سپس وارد مرحله آموزش شوند بنابراین توقعات بی‌مورد و هرگونه توهین و تنبیه و تحقیر و یا ترحم و دلسوزی جز از بین بردن اعتمادبه‌نفس کودک در او تأثیری نخواهد داشت. کافی است با ارجاع به متخصص اختلال یادگیری و هماهنگی انتظارات خود با توانایی کودک شرایط یادگیری مطلوب و مؤثری را برایش فراهم کرد.

وی با اشاره به مراحل توان‌بخشی و آموزش اختلالات ویژه یادگیری عنوان کرد: بعد از شناسایی دانش‌آموز مستعد وارد مرحله آموزش و توان‌بخشی شده و با هماهنگی‌های لازم به‌طور متوسط برای هر دانش‌آموز با توجه به‌شدت مشکل 15 جلسه برنامه درمان خارج از ساعت مدرسه در نظر گرفته می‌شود. در سال گذشته در این مرکز از تعداد 420 دانش‌آموز با عنوان اختلال ویژه یادگیری ثبت‌نام به عمل آمد که از این تعداد بعد از سنجش تنها 93 مورد اختلال ویژه یادگیری شناخته شد. همکاران و معلمان عزیز باید با توجه به شاخصه‌های تعیین‌شده ویژه اختلال یادگیری و با دقت نسبت معرفی دانش آموزان اقدام کنند.

والدین باید بدانند اختلال ویژه یادگیری اختلالی قابل‌حل بوده البته درصورتی‌که در سال‌های اولیه به مرحله تشخیص و شناسایی و درمان برسد. پس با نگرشی مثبت به این مسئله و کسب آگاهی‌های لازم می‌توانند به‌راحتی از بروز بسیاری از مشکلات تحصیلی فرزندشان جلوگیری کرده و ارمغان پیشرفت تحصیلی او قرار گرفته و با افکار خود مانع از پیشرفت تحصیلی او نشوند.

گفت‌وگو و گزارش از الهام پناهی فر

انتهای پیام/