دومینوی نابودی تالاب‌های چهارمحال و بختیاری از خانمیرزا تا گندمان
تالاب گندمان از جمله تالاب‌های بین‌المللی است که شامگاه ۱۲ دی‌ماه دچار آتش‌سوزی گسترده شد و بنابر نظر برخی از مسئولان ۶۰ تا ۷۰ درصد از تالاب در آتش سوخته است.
به گزارش خبرگزاری تسنیم از شهرکرد، اواخر آذرماه خودسوزی تالاب خانمیرزا از سوی مدیرکل منابع طبیعی استان رسانه‌ای شد که با انتقال آب به این تالاب که بر اثر خشکسالی اکنون تقریبا اثری از تالاب وجود ندارد، خودسوزی پایان یافت. پس از این بحران شامگاه 12 دی‌ماه آتش به جان تالاب گندمان افتاد.
تالاب‌های گندمان و چغاخور از جمله تالاب‌های مهم کشور هستند که در دهه‌های گذشته با مشکلات زیست محیطی زیادی مواجه شده‌اند. هرچند مسئولان و فعالان محیط زیست همواره در پی رفع این مشکلات هستند اما هر از چند گاهی وقوع مخاطرات طبیعی و غیرطبیعی مشکلات پیشین را بیش از پیش می‌کند.
تالاب‌های گندمان و چغاخور در چهارمحال و بختیاری محل زمستان‌گذرانی 90 هزار پرنده هستند که با وقوع آتش‌سوزی در تالاب گندمان و مشکلات زیست محیطی در تالاب چغاخور زمستان‌گذرانی پرندگان مهاجر در معرض خطر قرار گرفته است.
بنابر اعلام محیط زیست چهارمحال و بختیاری امسال با شروع فصل سرما در مناطق سیبری و آسیای میانه، ترکیه و کشورهای شمال ایران 90 هزار پرنده در مسیر کوچ سالانه خود به سمت مناطق گرمسیری حوزه خلیج فارس وارد تالاب‌های بین‌المللی چغاخور و گندمان شده‌اند که این پرندگان تا یخ زدن تالاب‌ها در این استان زمستان‌گذرانی می‌کنند.
اما شامگاه 12 دی‌ماه وقوع آتش‌سوزی گسترده در تالاب گندمان که بررسی‌های اولیه نشان می‌دهد که آتش‌سوزی عمدی بوده، زیستگاه این پرندگان را معرض خطر قرار داده است. هرچند که یک روز پس از این حادثه محمد آقایی، بخشدار گندمان وسعت آتش‌سوزی را بین 60 تا 70 درصد تالاب و خشکسالی و وزش باد شدید را علت آتش‌سوزی عنوان کرده است.
گفت‌وگویی با هومان خاکپور، فعال زیست محیطی در این حوزه انجام شده است.
آثار آتش‌سوزی دهه 80 در تالاب گندمان قابل مشاهده است
هومان خاکپور، فعال زیست محیطی در گفت‌وگو تسنیم اظهار داشت: تالاب گندمان یکی از تالاب‌هایی است که در اواخر دهه 80 با پدیده خشکی شدید مواجه شد که در همان سال طولانی‌ترین آتش‌سوزی تالابی رخ داد که بیش از 40 روز طول کشید.
وی افزود: آتش‌سوزی در ابتدا روی سطح زمین رخ داد اما به علت طولانی شدن و خشکی تبدیل به آتش زیر زمینی شد.
این فعال زیست محیطی با اشاره به خسارت‌های این آتش‌سوزی بیان کرد: پس از گذشت یک دهه می‌توان آثار سوختگی را مشاهده کرد و هنوز تالاب نتوانسته خود را ترمیم کند.
خاکپور با اشاره به مشارکت سازمان‌های مردم نهاد و مردم روستای گندمان و روستاهای اطراف در احیای تالاب خاطرنشان کرد: با همکاری جهاد کشاورزی الگوی آبیاری بخشی از زمین‌های کشاورزی اطراف تالاب تغییر و آب به تالاب بازگردانده شد.
وی تصریح کرد: تالاب گندمان جزء معدود تالاب‌هایی است که با مشارکت سازمان‌های مردم نهاد و مردم احیا شده است.
این فعال زیست محیطی ادامه داد: متأسفانه شامگاه 12 دی‌ماه بین ساعات 5 و 6 عصر بخشی از نیزارهای تالاب دچار حریق شد.
عمق آب تالاب گندمان در برخی از جاها به یک متر می‌رسید
خاکپور با بیان اینکه عمق آب تالاب خیلی خوب بود و در برخی از جاها به یک متر نیز می‌رسید، گفت: قطعا عامل آتش‌سوزی عمدی بوده است.
وی بیان کرد: عمق آب و ارتفاع آتش که به 4 متر نیز می‌رسید امکان نزدیک شدن خودروها و نیروهای امدادی سخت کرده بود که متأسفانه بخش‌های زیادی از نیزارهای تالاب در آتش سوخت.
این فعال زیست محیطی خاطرنشان کرد: تالاب گندمان از تالاب‌های ارزشمند برای زمستان‌گذرانی پرندگان است که در این آتش‌سوزی آسیب جدی به لانه پرندگان وارد شده است.
یکی از حداقل خسارت‌های آتش‌سوزی از بین رفتن لانه پرندگان است
خاکپور در پاسخ به این پرسش که چه تعداد پرنده دچار آسیب شده‌اند، گفت: اینکه چه تعداد پرنده دچار آسیب شده‌اند نیازمند کار کارشناسی است اما این تالاب محل زمستان‌گذرانی تعداد زیادی پرنده است و یکی از حداقل خسارت‌های آتش‌سوزی از بین رفتن لانه پرندگان است.
وی ادامه داد: امیدوار هستیم با توسعه فرهنگ زیست محیطی در جامعه هیچگاه شاهد چنین اتفاقاتی در محیط زیست نباشیم.
در صورتیکه آتش‌سوزی عمدی تالاب گندمان اثبات شود با توجه به سهل‌انگار مسئولان در این زمینه تالاب چغاخور نیز در معرض خطر است. هرچند بنابر گفته هومان خاکپور، فعال زیست محیطی در سال‌های گذشته از جایی که فرسایش آبی بالادست آب را به طالب چغاخور منتقل و به این ترتیب آبی که وارد تالاب خواهد شد پر از رسوب است. اگر این آب داخل تالاب بیاید علاوه‌بر اینکه ارتفاع آب بیش از شش متر می‌شود و ویژگی تالابی چغاخور از بین می‌رود، خسارات دیگری هم به این تالاب وارد می‌شود.
گزارش از سپیده شفیعی‌نژاد
انتهای پیام/