مسیر رشد و توسعه اقتصاد ایران مبتنی بر حضور پررنگ مردم ترسیم شده است

سید محسن طباطبایی مزدآبادی در گفت‌وگو با تسنیم در مورد نقش و جایگاه علم اقتصاد در مدیریت یک کلانشهر اظهار داشت: اقتصاد شهری دانشی است که تلاش دارد شرایط اقتصادی را در یک جغرافیای محدود بسنجد. امروز با توجه به رشد و توسعه مدیریت شهری بخش عمده ای از دانش اقتصاد شهری نیز متمرکز بر فعالیت های اقتصادی شهرداری هاست که از آن تعبیر به مالیه شهری می شود.
این استاد دانشگاه تهران ادامه داد: با این حال غیر از بخش های اقتصاد شهرداری ها، دانش اقتصاد شهری به بررسی موضوعاتی همچون مسکن، زمین، حمل و نقل و ... می پردازد. ضمن آنکه باید در نظر داشت در سال های اخیر سهم و نقش شهرداری ها در حوزه اقتصادی به شدت افزایش پیدا کرده است. به نحوی که شهرها به مرکز دانش، نوآوری و تولید و ارائه خدمات و پیشران های واقعی اقتصاد کشورهای ‌منطقه و جهان بدل گردیده اند.
وی افزود: دفتر هبیتات سازمان ملل در سال 2011 سهم شهرها در GDP جهان را 80 درصد عنوان کرده به نحوی که 2 هزار شهر بزرگ به تنهایی 75 درصد از تولید ناخالص داخلی جهان را از آن خود کرده اند. براساس این گزارش تاکید سهم شهرها در GDP بیش از سهم جمعیتی آنهاست. برای مثال پاریس با 16.2 درصد جمعیت سهم 26.6 درصدی در تولید ناخالص داخلی را دارد.
دبیر انجمن علمی اقتصاد شهری ایران با اشاره به تاثیرات اقتصاد شهری بر زندگی شهروندان کلانشهر تهران خاطرنشان کرد: با توجه به ساختارهای مدیریت شهری در ایران، بسیاری از وظایف اقتصادی در حوزه شهری در اختیار دولت است و نمی توان نسبت مشخصی بین رشد اقتصادی در تهران و عملکرد مدیریت شهری ارائه کرد.

وی افزود: با این حال با توجه به ابعاد فرهنگی و اجتماعی، مدیریت شهری این ظرفیت را دارد تا بسترهای توسعه اقتصادی از جمله ترویج کارآفرینی را در دستور کار قرار دهد. تهران در سال 2016 بیش از 100 میلیارد دلار یعنی حدود 20 درصد از GDPکشور را در اختیار خود داشته است و عملا پایتخت تجاری ایران به حساب می آید. از سوی دیگر 10 درصد افزایش در کارآفرینی شهری بعد از 10 سال می تواند موجب رشد 1.5 درصدی اشتغال همان شهر شود و تا 3.5 درصد نیز درآمد شهر را ارتقا دهد. با این حساب کوچکترین اقدامی در حوزه مدیریت شهری تهران یا سایر کلان شهرها در زمینه حمایت از کارآفرینی تا حد زیادی می تواند منجر به خلق ثروت شود.

این استاد دانشگاه درباره نقش شهروندان در تولید ثروت و رونق اقتصادی شهر به ویژه در تهران اظهار داشت: یکی از بنیادی‌ترین اصول توسعه تأکید بر سرمایه‌های اجتماعی (Social capital) است. نگاهی به سیاست‌های کلی اقتصاد مقاومتی و سایر اسناد بالادستی نیز نشان می‌دهد مسیر رشد و توسعه اقتصاد ایران مبتنی بر حضور پررنگ مردم ترسیم شده است.

طباطبایی با بیان اینکه در بند اول از سیاست های کلی اقتصاد مقاومتی ابلاغی از سوی مقام معظم رهبری آمده است «تأمین شرایط و فعال‌سازی کلیه امکانات و منابع مالی و سرمایه‌های انسانی و علمی کشور به منظور توسعه کارآفرینی و به حداکثر رساندن مشارکت آحاد جامعه در فعالیت‌های اقتصادی با تسهیل و تشویق همکاری‌های جمعی و تأکید بر ارتقاء درآمد و نقش طبقات کم‌درآمد و متوسط.» تاکید کرد: با این حال باید در نظر داشت بسترسازی برای حضور فعال و مشارکت موثر مردم در امور اقتصادی شهرها نیازمند یک نگاه علمی و جامع است و این هدف صرفا با شعار محقق نمی‌شود.

وی توضیح داد: برای مثال نمی توان انتظار داشت از خانواده ای که تمام پس انداز سالانه وی به 10 میلیون تومان نمی رسد در تامین مالی پروژه های شهری حضور داشته باشد. با این حال می توان با ساماندهی بازار تأمین سرمایه اعم از بانک ها و بورس از سرمایه های خرد مردم مگاپروژه هایی در راستای ارتقای کیفیت زیست شهروندی ساخت.

نایب رئیس انجمن علمی اقتصاد شهری ایران در مورد نقاط ضعف و قوت زیرساخت های لازم اقتصادی و همچنین اجتماعی شهر تهران نیز گفت: تهران همچون بسیاری از دیگر کلان شهرهای در حال توسعه دارای نقاط قوت و ضعف خاص به خود است. با این حال در اصول مدیریتی این نکته مورد تائید است که می توان با یک مدیریت علمی از تهدیدات فرصت ساخت و از نقاط ضعف به نقاط قوت کوچ کرد.

وی گفت: برای مثال تراکم جمعیتی در پایتخت از یک جنبه به عنوان یک نقطه ضعف شناخته شده و کاهش کیفیت خدمات ارائه شده از سوی شهرداری را سبب شده است اما از یک سو می‌تواند به عنوان نیروی اقتصادی مولد در نظر گرفته شود که با کارآفرینی اقتصاد کشور را متحول کند.

به اعتقاد طباطبایی، تهران تا رسیدن به سطح مطلوب و افق مد نظر فاصله بسیار زیادی دارد. اغلب شهرهای کشور با چالش‌های عدیده ای مثل آلودگی هوا، ترافیک، کمبود خدمات حمل و نقل عمومی و ... مواجه هستند. با این حال چه در سطح افکار عمومی و چه در سطح مدیران و نخبگان یک درک مشترک نسبت به مشکلات و راه‌حل‌های آن پدید آمده است و همین درک مشترک و عزم ملی است که آینده را بسیار روشن و امیدوارانه ترسیم می‌کند.

وی ابراز امیدواری کرد در دهه‌های آتی تهران و سایر کلان شهرهای کشور به حد مطلوبی از پیشرفت مبتنی بر یک الگوی بومی دست پیدا کنند که رضایت شهروندان را در پی داشته باشد.

انتهای پیام/