اصفهان| موج نوی سینمای ایران در نخستین جشنواره‌ فجر؛ از "حاجی واشنگتن" دیروز تا "امپراطور جهنم" امروز

از سال ۱۳۶۰ تا کنون و پس از پیروزی شکوهمند انقلاب اسلامی سینمای ایران هر سال بزرگترین رویداد فرهنگی در عرصه هنر به نام جشنواره فیلم فجر تجدید می‌شود.

به گزارش خبرگزاری تسنیم از اصفهان، سینما صنعتی که نزدیک به یک سده مشتاقان زیادی را به سوی خود جذب کرده است، در ایران نیز با کلید خوردن نخستین فیلم سینمای ایران یعنی "دختر لر" تا امروز که بیش از هزاران فیلم توسط هنرمندان و کارگردانان اهل فکر ساخته شده، همچنان صنعتی جذاب برای اقشار مختلف محسوب می‌شود.

اما ساخت هزاران فیلم در ژانرهای مختلف هر کدام روایتی از گوشه پیدا و پنهان جهان هستی و آدمیان را بیان می‌کند که این همان حلقه جذب سینماست که تا کنون زنده و جاری مانده است.

در ایران نیز قبل و بعد از پیروز انقلاب اسلامی این صنعت همواره فعال بوده و در دوره‌های مختلف جریان‌سازی‌های فکری اجتماعی و فرهنگی و حتی سیاسی را پدید آورده است.

اما امروز و در سی و نهمین سالروز پیروز انقلاب اسلامی، در کنار همه بزرگداشت‌ها و یادآوری‌ها، سینماگران نیز در تب و تاب برگزاری جشنواره‌ای از جنس ایران و برای ایران هستند که پس از پیروزی شکوهمند انقلاب اسلامی سینمای ایران هر سال بزرگترین رویداد فرهنگی در عرصه هنر به نام جشنواره فیلم فجر تجدید می‌شود.

به همین بهانه بد نیست نگاهی به تاریخ این جشنواره در نخستین سال برگزاری در 1360 و در بحبوحه جنگ تحمیلی بیاندازیم که این اقدام برگزاری جشنواره شاید در ‌آن فضای انقلابی تا حدودی جسورانه به نظر می‌آمد.

شاید یکی از دلایل برگزاری نخستین دوره جشنواره پا بر جا کردن نگاه ارزشی مدیران انقلابی در عرصه سینما بود، در واقع برگزاری جشنواره‌ای نوپا در ایام دهه فجر و گنجاندن انواع و اقسام فیلم‌های مختلف ایرانی و خارجی تنها بهانه‌ای برای معرفی حکومت اسلامی در عرصه فرهنگی و هنری بود و تلاش عوامل هنری سبب برگزاری نخستین جشنواره فیلم فجر در سال 60 شد.

در آن دوره از جشنواره تنها 5 فیلم در بخش مسابقه حضور داشت که 3 فیلم آن متعلق به کارگردانان موج نو سینمای ایران از جمله "مرگ یزدگرد" ساخته بهرام بیضایی، "خط قرمز" ساخته مسعود کیمیایی و "حاجی واشنگتن" ساخته مرحوم علی حاتمی بود که به غیر از توقیف دو فیلم اول فقط فیلم "حاجی واشنگتن" مرحوم حاتمی آن هم بعد از 16 سال اجازه اکران گرفت و اشباح و سفیر دو فیلم دیگر این جشنواره بودند.

از نکات قابل توجه نخستین جشنواره فیلم فجر برگزار نشدن مراسم اهدای جایزه به برگزیدگان بخش مسابقه بود.

همچنین از اتفاقات جالب این جشنواره بخش سینمای ایتالیا از نئورئالیسم تاکنون که از بخش‌های قابل ملاحظه این دوره بود اما گنجاندن سایر بخش‌های جنبی همانند چشم انداز سینمای کوبا یا سینمای سرخپوستان و سیاه پوستان در سینما بیشتر از این‌که اهداف سینمایی و هنری را دنبال کند کارکرد سیاسی و تبلیغاتی داشت.

نخستین دوره جشنواره فیلم فجر مقارن با جنگ ایران و عراق و فضای پس از انقلاب 57 بود در این دوره علاوه بر بخش‌های جنبی شامل چشم انداز سینما کوبا، سینمای ایتالیا از نئورئالیسم تا امروز، سرخ پوستان و سیاه پوستان در سینما، سینمای کودکان و نوجوانان، سینمای ایران پس از انقلاب و نمایش‌های ویژه بخش مسابقه آماتور نیز وجود داشت.

بنیاد سینمایی فارابی و وزارت ارشاد با همت بلند خود بزرگ‌ترین رویداد سینمای ایران را در سال 61 رقم زد با این‌که تا سال 74 جشنواره به بخش سینمای ایران بسنده کرده بود اما از 74 به بعد سینمای بین‌الملل نیز توانست جایگاه خوبی در جشنواره بین‌المللی فیلم فجر پیدا کند.

از هیئت داوران نخستین دوره جشنواره فیلم فجر می‌توان به داوران بخش آماتور از جمله محمد اعتصامی، رضا انصاریان،‌ سیف الله داد، حمید دهقان پور، محمد علیان، ناصر عبداللهی می‌توان اشاره کرد، هم‌چنین بخش حرفه‌ای بدون داوری و اهدای جوایز برگزار شد.

گزارش از زینب کلانتری

انتهای پیام/ز