انقلاب اسلامی مصداق کوچکی از استقرار حاکمیت اسلام در دنیاست

به گزارش خبرنگار فرهنگی باشگاه خبرنگاران پویا، سال‌ها قبل در کشور ایران در قالب کاروانی با قافله‌سالاری سیّدی دوست‌داشتنی، امام خمینی(ره)، و به‌اذن الهی ماجرای انقلاب اسلامی شکل گرفت و خداوند با قرار دادن دوران دفاع مقدس بهانه‌ای برای رشد و آسمانی شدن جمع بسیاری از مردم را فراهم کرد. حال به‌مناسبت فرا رسیدن چهلمین سالگرد پیروزی شکوهمند انقلاب اسلامی، به‌سراغ «عزت‌الله دهقان» استاد دانشگاه و دبیرکل انجمن اسلامی فرهنگیان کشور رفتیم تا با وی دربارۀ موضوعاتی همچون «آیندۀ انقلاب اسلامی، نگاه به انقلاب به‌عنوان برنامه‌ای الهی و...» گفت‌وگو کنیم.

مشروح این گفت‌وگو در ادامه آمده است:

* نگاه امام خمینی(ره) را به تأسیس و آینده انقلاب اسلامی چطور ارزیابی می‌کنید؟

دهقان: اگرچه اصل ولایت فقیه از دیرباز و از دورۀ غیبت کبرای امام زمان(عج) مورد توجه خاص و موضوع بحث علمای شیعه بوده است، اما باید اذعان داشت که یکه‌سوار این میدان پرتلاطم امام خمینی(ره) بوده است. امام خمینی(ره) ولایت فقیه را از اموری می‌داند که تصورش موجب تصدیقش می‌شود؛ یعنی از قضایایی است که قیاس‌های خود را به‌همراه دارد و ذاتاً ثابت است و نیاز به اثبات ندارد. امام راحل ولایت فقیه را نه‌تنها در امر قضا و امور حسبیه که اصولاً کلیه اختیارات حکومتی رسول اکرم(ص) و امیرالمؤمنین(ع) را در عصر غیبت برای ولیّ فقیه ثابت می‌داند و این همان اصل مترّقی است که از آن به «ولایت مطلقه فقیه» تعبیر می‌شود.

بدون هیچ تردیدی می‌توان ادعا کرد این نظریه که «در عصر غیبت می‌شود کشور و بلکه جهان را بر اساس احکام و قوانین اسلام در جمیع شئون اجرایی و قضایی و قانون‌گذاری اداره کرد» مختص امام خمینی(ره) و اختصاص به ایشان دارد. اینجاست که می‌گوییم در چمن فقه و فقاهت و از زمان غیبت تا به امروز بزرگی به‌اعتدال امام خمینی(ره) نروییده است و اساس انقلاب اسلامی به‌قافله‌سالاری امام خمینی(ره) نشأت‌گرفته از چنین اصلی است، حتی می‌توان گفت حکمت ارسال تمام رسولان و انبیاء و فلسفۀ نزول تمام کتب آسمانی و همچنین هدف تمام اوصیاء و ائمه(ع) تحقق این هدف الهی یعنی برپایی نظام الهی با محوریت صالحان است و خداوند سال‌ها پیش در برهه‌ای از زمان، فرد صالحی همچون امام خمینی(ره) را محور برپایی این انقلاب قرار داد.

انقلاب اسلامی برخاسته از نور است

این انقلاب برخاسته از نور است ﴿قَدْ جاءَکُمْ مِنَ اللَّهِ نُورٌ﴾ (مائده/15)، همان‌طور که وقتی تعابیر مختلف امام خمینی(ره) را دربارۀ جریان انقلاب اسلامی بررسی می‌‌کنیم، مضمون «انفجار نور» را از آن برداشت می‌‌کنیم، اینجاست که باید گفت انقلاب اسلامی به‌رهبری امام خمینی(ره) بی‌تردید در ادامۀ حرکت انبیاء و رسولان (علیهم السلام) است. امام خمینی(ره) در این باره می‌فرماید: «امید است که این انقلاب جرقه و بارقه‌های الهی باشد که انفجاری عظیم در توده‌های زیر ستم ایجاد نماید و به طلوع فجر انقلاب مبارک حضرت بقیةالله(ع) منتهی شود» (صحیفۀ نور، ج15، ص6، مورخ 60.5.10).

* * با توجه به اینکه امام خمینی(ره) انقلاب اسلامی را امانتی الهی خوانده‌اند، نقش مأموریتی این انقلاب را در مسیر پیشِ‌رو چطور ارزیابی می‌کنید؟

دهقان: دین مرضی خداوند در تمامی ادوار و اعصار دین مبین اسلام است و بس، ﴿إِنَّ الدِّینَ عِنْدَ اللَّهِ الْإِسْلامُ﴾ (آل‌عمران/19)، لذا مأموریت مشترک تمام انبیا و رسولان (علیهم السلام) تربیت و هدایت انسان‌ها در مسیر عبودیت تا رسیدن به مقام خلافة‌اللهی بوده است، ابزار تحقق این هدف نیز آزادی انسان‌ها، برداشن زنجیر بردگی از دست و پا و برپایی عدل و قسط در تمامی شئون عبادی، سیاسی و فرهنگی از ابعاد مختلف زندگی انسان‌هاست، بنابراین برنامۀ آفرینش انسان و غرض از آفرینش این نوع، به‌اقتضاء حکمت بالغه چنان چیزی است، اما عملی شدن این برنامه در ادوار مختلف تاریخ فراز و فرودهایی داشته و با پیروزی‌ها و شکست‌هایی همراه بوده، اما از آنجایی که خداوند در وعده‌اش هرگز خلف وعده نمی‌کند ﴿إِنَّ اللَّهَ لایُخْلِفُ الْمیعادَ﴾(آل‌عمران/9)، عاقبت از آنِ اهل تقوا و غلبه و پیروزی از آنِ حزب الله است و دین مبین اسلام بر تمام ادیان و آئین‌های انحرافی چیره و لشگر خدا پیروز خواهد شد ﴿إِنَّ حِزْبَ اللَّهِ هُمُ الْمُفْلِحُونَ﴾ (مجادله/22).

امام خمینی خطاب به رهبر انقلاب: این انقلاب را خداوند نگه می‌دارد و حفظ می‌کند

یکی از دوستان از قول رهبر معظم انقلاب نقل می‌کند که «معظم‌له در آخرین لحظات عمر مبارک امام خمینی(ره) در بیمارستان خدمتشان رسید و با اینکه به خود قول داده بود در حضور امام(ره) گریه نکند، اما با مشاهدۀ وضعیت امام خمینی(ره) بی‌اختیار به گریه افتاد که امام(ره) فرمود: آقای خامنه‌ای، چرا گریه می‌کنید؟ شما نگران انقلاب نباشید، این انقلاب را خداوند نگه می‌دارد و حفظ می‌کند». امام خمینی(ره) مشابه این سخن را در طول حیات خود دربارۀ انقلاب اسلامی زیاد به‌کار برده‌اند. در حدیثی از امام کاظم(ع) نقل شده است که "مردی از قم، مردم را به‌سوی خدا دعوت می‌کند، افرادی گرد او جمع می‌شوند که قلب‌هایشان همچون پاره‌های آهن ستبر است که بادهای تند حوادث، آنان را نمی‌لغزاند؛ از جنگ خسته نشده و نمی‌ترسند، اعتماد آنان بر خداست و سرانجام کار از آن پرهیزکاران است" (بحارالانوار، ج60، ص216).

همچنین امام باقر(ع) در حدیثی می‌فرماید "گویا می‌نگرم قومی از مشرق، قیام کرده‌اند. آنان حقشان را می‌خواهند، ولی به آنان نمی‌دهند؛ دوباره آن را طلب می‌کنند، اما باز به آنان داده نمی‌شود. وقتی اوضاع را این‌گونه می‌بینند سلاح‌هایشان را برمی‌دارند. در آن هنگام، آن‌چه می‌خواهند به آنان می‌دهند، اما آنان نمی‌پذیرند و استوار می‌ایستند و قدرتشان را به کسی جز صاحب شما تحویل نمی‌دهند. کشته‌های آنان، شهید هستند. آگاه باشید اگر من آن زمان را درک می‌کردم، خود را برای صاحب این امر نگه می‌داشتم» (غیبت، نعمانی، ص273، باب14، ح50).

* برخی معتقدند که خاستگاه انقلاب اسلامی برخاسته از انقلاب حسینی(ع) است؟ نظر شما در این باره چیست؟

دهقان: قیام امام حسین(ع) قیامی در جهت احیای اسلام، اجرای احکام، نفی طاغوت، اثبات و تثبیت حاکمیت الله، امر به معروف و نهی از منکر، اقامۀ حدودالله، نجات محرومان، حمایت از مظلومان و مقابله با ستمگران و... است. با نگاهی اجمالی به رفتارها و عملکرد امام خمینی(ره) در موضع‌های مختلف اعم از سخنرانی‌ها، بیانیه‌ها در قم و قبل از تبعید و در نجف و بعد از تبعید، بعد از بازگشت به ایران، قبل و بعد از پیروزی انقلاب اسلامی، همه و همه نشأت‌گرفته از قیام و سیره و اباعبدالله الحسین(ع) است. برپایی حق، برنامۀ مبارزه با ظلم و حمایت از مظلوم، قیام برای برپایی عدل و قسط الهی، رشد، تربیت و هدایت انسان‌ها، از وجوه مشترک قیام حسینی و انقلاب خمینی است. امام خمینی(ره) نیز در این باره فرمود: «انقلاب اسلامی ایران، پرتوی از عاشورا و انقلاب عظیم الهی آن است» (کلمات قصار، امام خمینی(ره)، ص58).

* این جمله امام خمینی(ره) را مبنی بر اینکه «انقلاب اسلامی، آرزوی محقق‌شدۀ انبیاء و اولیاء الهی است» چطور ارزیابی می‌کنید؟

دهقان: دین مورد رضای خداوند متعال همان است که تمام انبیاء و رسولان (علیهم السلام) و اوصیای الهی برای ظهور و بروز آن پا به دنیا گذاشتند. ﴿شَرَعَ لَکُمْ مِنَ الدِّینِ ما وَصَّى بِهِ نُوحاً وَ الَّذی أَوْحَیْنا إِلَیْکَ وَ ما وَصَّیْنا بِهِ إِبْراهیمَ وَ مُوسى‏ وَ عیسى‏ أَنْ أَقیمُوا الدِّینَ﴾ (شوری/13) این دینی که برای شما مسلمانان تشریع شده همان است که برای خوبانی همچون نوح، ابراهیم، موسی و عیسی (علیهم السلام) تشریع شده است. هدف اصلی انبیاء و برنامۀ مشترک درنظر گرفته‌شده برای آنان، حرکت در مسیر حق و برپایی نظام حق خداوند بوده است. وقتی تاریخ و دوران زندگی انبیاء را مورد بررسی قرار می‌دهیم، درمی‌یابیم که جز تعداد اندکی از آنان موقعیت و شرایط لازم را برای تحقق این هدف الهی نداشته‌اند، به‌عنوان مثال، حضرت نوح(ع) که 950 سال عمر کرد، با وجود تلاش‌های بسیار جز اندکی به او ایمان نیاوردند ﴿وَ ماآمَنَ مَعَهُ إِلاَّ قَلیلٌ﴾ (هود/40)، و حتی برخی اقوام رسولان (علیهم السلام) را به‌ناحق کشتند.

به‌طورکلی اگر به‌دیدۀ انصاف بنگریم، به این مهم پی می‌بریم که هر یک از انبیاء در راستای برنامۀ خداوند یک گام برداشتند و آن برنامه را یک گام جلو بردند، حال شرایط برای برخی از آن خوبان مهیاتر بود و توانستند به پیشبرد این برنامه بیشتر کمک کنند و برخی نیز کمتر. حال که خداوند چنین انقلابی در مقطع زمانی ما به‌پا کرد، ما چه‌وظیفه‌ای در قبال آن داریم و تاکنون چقدر توانسته‌ایم به صدور فرهنگ آسمانی این انقلاب به اقصی نقاط جهان کمک کنیم؟ این در حالی است که یک به یک مردم کشورمان و به‌ویژه مسئولان و دست‌اندرکاران وظیفه‌ای سنگین در قبال این نظام الهی و ارزش‌ها و آرمان‌های آن دارند و باید این فرمایش امام خمینی(ره) را بار دیگر در خود احیا کنیم که این انقلاب امانتی الهی است که باید به دست صاحب اصلی آن یعنی امام زمان(عج) تحویل داده شود.

مصاحبه از امیرمحسن شیخان

انتهای پیام/*