تشدید اختلافات با آمریکا، ترکیه را به سمت روسیه سوق داد

به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم، روزنامه «وزگلیاد» در تحلیلی نوشته است: ترکیه هر چه بیشتر از آمریکا ناامید می شود، به سمت روسیه گرایش بیشتری پیدا می کند. مسئله مهم این است که این فقط مربوط به خط مشی رهبران سیاسی این کشور نبوده، بلکه دیدگاه شهروندان ترکیه نیز این مسئله را تایید می کند و نتیجه نظرسنجی اجتماعی اخیر گویای آن است. این واقعیت بدون بزرگ نمایی برای هر دو کشور اهمیت تاریخی خاصی دارد.

مرگ قهرمانه چند روز قبل خلبان روسی "رومان فیلیپوف" در آسمان سوریه، باعث شنیده شدن ادعاهای تازه‌ای علیه ترکیه شد. برخی حتی گفتند که ترکیه سامانه‌های دفاع ضد هوایی در اختیار تروریست‌های استان ادلب سوریه قرار داده که توسط آنها جنگنده سوخوی-25 روسیه هدف قرار گرفت. البته این یک واقعیت است که ترکیه کمک کرد تا جسد خلبان روسی از دست گروه‌های مسلح مخالف سوری گرفته و به روسیه منتقل گردد.

در این بین برخی نیروها در روسیه هستند که تمایل دارند تا مسکو و آنکار با یکدیگر اختلاف پیدا کنند و این مسئله بعد از سرنگونی جنگنده روسی آشکارا شنیده شد که روسیه و ترکیه بیشتر از آنکه با هم متحد باشند، مقابل یکدیگر قرار داشته اند. هرچند آخرین باری که روس‌ها و ترک‌ها با هم جنگیدند، بیش از 100 سال قبل بود و اکنون در جنگ داخلی سوریه، دو کشور با وجود حمایت از دو جبهه مخالف،  در واقع متحد یکدیگر محسوب شده و نه تنها در مورد اقدامات مشترک به توفق رسیدند، بلکه درک مشترکی از اوضاع پیدا کرده ان.

پوتین و اردوغان باعث گرمی روابط روسیه و ترکیه شدند

روابط روسیه و ترکیه در جریان جنگ سوریه جنبه خاصی یافته و راهی به سمت همکاری راهبردی بین دو کشور باز کرد. ولی اکنون سئوال اینجاست که آیا مسکو و آنکارا آمادگی آن را دارند. برای اینکه برخی کارشناسان در تفسیر روابط دو کشور تاکید می کنند که این مسئله بیشتر یک انتخاب ژئوپلیتیکی از سوی روسای جمهوری پوتین و اردوغان است. و اگر این دو فرد نباشند یا موضع گیری آنکارا نسبت به غرب تغییر پیدا کند، روابط راهبردی بین روسیه و ترکیه هم مانند یک «بادکنک» خواهد ترکید.

چنین دیدگاهی را نمی توان از نظر دور داشت. این یک واقعیت است که ترکیه همواره «بازی دوگانه‌ای» را در جریان عملیات نظامی روسیه در سوریه به اجرا گذاشته که نتیجه آن هم کشته شدن چند خلبان نیروی هوایی روسیه و همچنین توقف 9 ماه روابط بین دو کشور شد. البته اردوغان سریعا راه درست را پیدا کرده و نه تنها از سرنگونی جنگنده روسی توسط ارتش ترکیه در اوایل جنگ سوریه عذرخواهی کرد، بلکه توانست در تلاش برای اجرای یک کودتای دولتی در ترکیه، قدرت خویش را حفظ و حتی تقویت کند.

رئیس جمهوری ترکیه همچنین انتخاب کرد تا از رویارویی آمریکا و روسیه به نفع خود استفاده کند. تصادفی نیست که اظهارات وی در مورد آمریکا شدیدالحن تر  و انتقادات زیادی از واشنگتن از او شنیده می شود.

تقویت روابط با ایران و روسیه؛ انتخاب ژئوپلیتیکی ترکیه

روابط خاص با ایران و روسیه هم برای ترکیه یک انتخاب ژئوپلیتیکی است و تنها به اوضاع سوریه مربوط نشده و جنبه گسترده تری دارد. بطوریکه حتی نشست سه جانبه روسای جمهوری ترکیه، ایران و روسیه، جنبه دائمی و مرتب پیدا کرده و گویای انطباق منافع سه کشور در منطقه است. ضمن اینکه بین ترکیه و روسیه هم طرحهای مشترک در زمینه انرژی، از جمله ساخت خط لوله گاز «جریان ترکیه» نیز متقابلا سودمند و انگیزه بیشتری به نزدیکی این دو کشور بخشیده است.

تعلق داشتن ترکیه به بلوک نظامی ناتو و همچنین جهت گیری آن به سمت اتحادیه اروپا هم دیگر مانند قبل نقش زیادی در این بین بازی نکرده و تنها باعث نارضایتی آمریکا و ناتو از اقدامات آنکارا شده است.

گذشته از این، همکاری با روسیه و ایران در جنگ سوریه و خرید موشک‌های اس-400 روسی، برغم مخالفت جدی آمریکا، مسئله استقلال عمل ترکیه بعنوان یک قدرت منطقه ای را نشان داده است. در واقع خط مشی اردوغان نیز مبتنی بر تبدیل ترکیه به کشوری قدرتمند و مستقل است و همین مسئله هم باعث تمایل او برای همکاری بیشتر با روسیه و ایران شده. در این بین این خط مشی آنکارا به نفع مسکو نیز بوده است.

مردم ترکیه از آمریکا مایوس شده و آن را دشمن خود می‌دانند

این در حالی است که در داخل ترکیه دائما زمزمه هایی از بی اعتمادی به مسکو و نگاه خصمانه به روسیه دیده می شود. با این وجود، نتیجه نظرسنجی اخیر گویای دیدگاه واقعی مردم ترکیه نسبت به روسیه است. بر اساس نتیجه نظرسنجی شرکت تحقیقاتی «Optimar» ترکیه، 62 درصد از سئوال شوندگان، نزدیکی ترکیه و روسیه را پدیده ای مثبت ارزیابی کرده و تنها 22 درصد، این مسئله را منفی دانسته اند. 15 درصد نیز نظر خاصی در این باره نداشتند.  

این در حالی است که در پاسخ به این سوال که «آیا شما آمریکا را دشمن ترکیه می دانید؟» 72 درصد پاسخ مثبت داده، 23 درصد نظر خاصی نداشته و تنها 5،4 درصد مخالف این دیدگاه بوده و پاسخشان منفی بود.   

ضمن اینکه اوضاع اخیر در سوریه و حمایت آمریکا از کردها نیز باعث افزایش نارضایتی‌ها از واشنگتن شده و این کشور به دخالت در امور داخلی ترکیه متهم شده و در نهایت آمریکا عملا دیگر محبوبیتی در جامعه ترکیه ندارد. تحقیقات شرکت « AGSGLOBAL » نشان داده که 66 درصد از سئوال شوندگان ترک دیدگاهی کاملا منفی نسبت به آمریکا داشته و تنها 13 درصد نظرشان نسبت به این کشور مثبت بوده و 21 درصد هم نظر خاصی نداشتند.     

در عوض مردم ترکیه، جمهوری آذربایجان، ایران و پاکستان را کشورهای دوست خود در جهان اسلام نامیده و روسیه و چین را نیز کشورهای دارای تمایلات دوستانه معرفی کرده‌اند.

انتهای پیام/