پایان غیب‌گویی شرکت‌ها در بازار سهام
با اجرایی شدن دستورالعمل ممنوعیت پیش‌بینی سود از طرف ناشران در بازار سرمایه، از این پس شرکت‌ها موظف هستند اطلاعات با اهمیت خود را که بالغ بر ۶۰ نوع مصداق اطلاعاتی است به‌صورت موردی با انتشار در سایت کدال برای عموم افشا کنند.
خبرگزاری تسنیم- در آذرماه امسال دستورالعملی از طرف سازمان بورس به تمامی شرکت‌های پذیرش شده در بازار سهام ابلاغ شد که بر اساس آن انتشار گزارش پیش‌بینی عملکرد سالانه این شرکت‌ها ممنوع شد. سیاستی که از آن به عنوان یکی از تصمیم‌های نهاد ناظر در راستای افزایش نقدشوندگی بازار سهام یاد می‌شود.
از سوی دیگر در حالی بازار سرمایه این روزها 50 سالگی خود را به نظاره نشسته است که رفته رفته باید متناسب با سن و سال خود، با استانداردهای جهانی همراه و همگام شود، چرا که در تمامی بورس‌های دنیا نیز شرکت‌ها اقدام به ارائه گزارش پیش‌بینی سود نمی‌کنند و بر این اساس گویا نهاد ناظر بازار سرمایه در کشور ما نیز قصد دارد با تغییر در برخی قوانین از جمله ممنوعیت انتشار گزارش پیش‌بینی عملکرد سالانه شرکت‌ها، شرایطی را فراهم کند تا بورس ما نیز قدری به شکل و شمایل بورس‌های خارجی نزدیک شود.
افزون بر این تا پیش از این، ارائه اولین سود پیش‌بینی شده شرکت‌ها قدرت تغییرات قیمت سهم را به مدیر ناشر شرکت انتقال می‌داد و آنها نیز پیش‌بینی سود شرکت‌ها را در چند سطح مختلف ارائه می‌دادند که این موضوع می‌توانست اثر جدی بر قیمت سهام شرکت‌ها در بازار داشته و سهامداران بر اساس این ارقام و عددها اقدام به خرید و فروش سهام در تالار شیشه‌ای می‌کردند.
اما مطابق دستورالعمل جدید سازمان بورس از این پس ناشران دیگر دغدغه‌ای برای انتشار اطلاعات در تالار شیشه‌ای ندارند و از سوی دیگر نیز خیال معامله‌گران از جنبه پیش‌بینی‌های سالانه شرکت‌ها که بر اساس آنها اقدام به سرمایه‌گذاری می‌کردند و گاها هم با تعدیل‌هایی همراه بود، راحت خواهد شد. ضمن این که مدیران شرکت‌ها هم مطابق این دستوالعمل زیر بار مسئولیت و تعهد در برابر این گزارشات نخواهد رفت.
علاوه بر این برخی کارشناسان معتقدند مطابق دستورالعمل جدید سازمان بورس حذف اولین پیش‌بینی سود از صورت‌های مالی شرکت‌ها تا حدود زیادی توان دخالت آنها را در نوسان قیمتی سهم کاهش می‌دهد. ضمن این که این موضوع از آن جهت به نقدشوندگی بهتر سهام در بازار کمک می‌کند که در پی ارائه گزارش تفسیری از سوی شرکت‌ها در زمان مقرر، دوره توقف نمادها در تالار شیشه‌ای کاهش می‌یابد و مدت زمان ححبس نقدینگی در بازار سهام کمتر می‌شود.
همچنین حذف پیش‌بینی سود شرکت‌ها علاوه بر این که بورس ما را به استانداردهای جهانی نزدیک می‌کند، موحب خواهد شد تا از جنبه روانی نیز بازار سهام رفته رفته به بلوغ نزدیک شده و تحلیل محوری در بازار سرمایه رنگ و رویی از خود نمایان کند؛ چرا که اتکای سهامداران به EPS اعلامی شرکت‌ها، استفاده از منابع مستقل در بازار سرمایه را کم می‌کرد و حالا خیلی‌ها امید دارند تا اجرای دستورالعمل جدید سازمان بورس بتواند فضای تحلیل‌گری را در تالار شیشه‌ای پررنگ‌تر کند.
ضمن این که با اجرای قانون در صورتی که مدیریت شرکت‌ها اطلاعات کافی را در اختیار بازار قرار دهند، شرط و شروط کافی برای تحلیل در اختیار شرکت‌های مشاور سرمایه‌گذاری و سبدگردان‌ها قرار می‌گیرد و می‌توانند بر پایه عملکرد واقعی شرکت‌ها، ارزش ذاتی سهم را کشف کنند که از این جنبه نیز می‌توان به بهبود وضعیت بازار سهام امید داشت.
البته بهبود تحلیل و تحلیل‌گیری در تالار شیشه‌ای به همین سادگی اتفاق نخواهد افتاد و تامین اطلاعات برای تحلیل‌گران در این راستا به ملزوماتی نیاز دارد، چرا که وقتی ارائه اولین پیش‌بینی سود از سوی مدیران ناشر حذف می‌شود، محاسبه این مولفه از سوی تحلیل‌گران صورت می‌گیرد. بنابراین تحلیل‌گران برای ارائه نخستین پیش‌بینی سود نیازمند اطلاعات کامل مالی شرکت‌ها هستند. به همین دلیل لازم است تا نهاد ناظر نظارت کند تا گزارش‌های تفسیری منتشر شده توسط شرکت‌ها از کیفیت لازم برخوردار باشند، تا تحلیل‌گران بر پایه اطلاعات دقیق‌تر و با اهمیت‌تر اقدام به ارائه تحلیل و پیش‌بینی سود و زیان شرکت‌ها کنند.
از سوی دیگر موضوعی به نام توقف‌های طولانی‌مدت، هموراه به عنوان یکی از مشکلات اصلی بازار سرمایه مطرح بوده که حبس نقدینگی سهامداران منجر می‌شود. بر این اساس باید گفت در گذشته عدم ارسال صورت‌های مالی توسط شرکت‌ها در زمان مقرر یکی از دلایلی بود که به توقف طولانی مدت نمادها منجر می‌شود و نقدشوندگی بازار را تا حدودی تحت تاثیر خود قرار می‌داد. به همین دلیل پیش‌بینی می‌شود در فرایند جدید، التزام به ارسال به موقع صورت‌های مالی دوره توقف نمادها در تالار شیشه‌ای را کاهش دهد.
از جنبه دیگر در حالی که آمار حکایت از انحراف 466 درصدی عملکرد واقعی شرکت‌ها با EPS اعلامی دارد و برخی از شرکت‌ها نیز در طول یک سال بارها پیش‌بینی سود خود را تعدیل می‌کردند، که حالا با اجرایی شدن ممنوعیت انتشار گزارش پیش‌بین عملکرد سالانه شرکت‌ها انتظار می‌رود رفع این مشکل دردی از دردهای سهامداران کم کند.
علاوه بر این موافقان اجرایی شدن دستورالعمل ممنوعیت پیش‌بینی سود از طرف ناشران در بازار سرمایه بر این باورند که انتشار پیش‌بینی سود بدون درنظر گرفتن عوامل مختلف تاثیرگذار بر سودآوری شرکت‌ها از جمله پارامترهای سیاسی و اقتصادی که از تغییر و تحولات قابل توجهی نیز برخوردار هستند یکی از دلایل عدم تحقق سودهای اعلامی توسط شرکت‌ها است. ضمن این که چون سود پیش‌بینی شرکت‌ها، مبنای معاملات توسط معامله‌گران قرار می‌گیرد بنابراین عدم تحقق آن موجب ضرر و زیان آنها شده و این موضوع ورود نقدینگی به بازار سهام را نیز تحت تاثیر قرار می‌دهد.
شاید به همین دلیل است که بنابر آمار موجود بررسی درصد انحراف نخستین سود پیش‌بینی شده و سود تحقق یافته پایان سال مالی 95 برای شرکت‌های بورسی نشان می‌دهد مقدار نخستین سود پیش‌بینی شده شرکت‌ها به طور متوسط 466 درصد از مقدار تحقق یافته پایان سال انحراف دارد. ضمن این که حدود 65 درصد شرکت‌ها نیز در ابتدای سال مالی سود بیشتری از سود تحقق یافته پایان سال پیش‌بینی کرده‌اند.
به همین دلیل برخی معتقدند ارائه پیش‌بینی سود توسط مدیران شرکت ابزار نامناسبی است که با استفاده از آن امکان فریب معامله‌گران در بازار سهام وجود دارد و شرکت‌ها می‌توانند با پیش‌بینی سودی فراتر یا کمتر از واقعیت، عملکرد خود را رو به بهبود یا افول نشان دهند و با دستکاری اطلاعات واقعی در بازار، از این موضوع به نفع خود بهره ببرند.
در مجموع باید گفت در حالی می‌توان از ارائه پیش‌بینی سود توسط شرکت‌ها به عنوان "غیب‌گویی" نام برد که با اجرایی شدن دستورالعمل ممنوعیت پیش‌بینی سود از طرف ناشران در بازار سرمایه، از این پس شرکت‌ها موظف هستند اطلاعات با اهمیت خود را که بالغ بر 60 نوع مصداق اطلاعاتی است در حالی به‌صورت موردی با انتشار در سایت کدال به عموم افشا کنند که در آنها خبری از مقدار پیش‌بینی سود نیست.
ضمن این که این اطلاعات به محض ثبت توسط شرکت در اختیار عموم بازار با دسترسی یکسان قرار خواهد گرفت و همزمان با این اتفاق نیز، نظارت بر اطلاعات افشا شده شرکت‌ها بیشتر می‌شود و عملکرد مدیر شرکت هم مورد ارزیابی قرار می‌گیرد.
* مهدی حاجی‌وند
انتهای پیام/