سرگذشت ۸۰۰ ساله زبان فارسی در سرزمین عجایب و غرایب

به گزارش خبرنگار فرهنگی باشگاه خبرنگاران پویا، «حدیث سرو و نیلوفر»؛ شامل 9 مقاله درباره زبان و ادب فارسی در شبه قاره هند به کوشش غلامعلی حدادعادل رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی و رئیس بنیاد سعدی، از سوی انتشارات سخن منتشر شد. این اثر که از سوی مؤلف به فتح‌الله مجتبایی که به تعبیر او «سرآمد هندشناسان امروز ایران است» تقدیم شده، تلاش دارد تا گوشه‌ای از تأثیر فرهنگ ایرانی و زبان فارسی در هند و پاکستان و تبادل فرهنگی و تمدنی دو حوزه ایران و شبه‌قاره را بررسی و معرفی کند.

فرهنگ ایران و تأثیر آن در شبه‌قاره هند، پاکستان و زبان فارسی، معرفی ترجمه‌ای از قرآن به قلم یک هندی پارسی‌گوی، اقبال شاعر و برتر از شاعر، پیام اقبال به دنیای امروز، آشتی با بیدل، سیری در غرلیات امیرخسرو، ابوالکلام آزاد و میر سیدعلی همدانی عناوین این کتاب را تشکیل می‌دهد.

حدادعادل در ابتدای این کتاب به علاقه خود به مطالعات فرهنگی شبه‌قاره اشاره می‌کند و می‌نویسد: نویسنده مقالات این کتاب از دو جهت به شبه قاره هند علاقه‌مند است. یکی از آن جهت که این سرزمین دیار عجایب و غرایب است. طبیعت آن متنوع و سرشار از زیبایی و فرهنگ و تمدن آن نیز حیرت‌آور و تأمل‌برانگیز است. دیگر اینکه هند طی روزگار درازی عرصه پهناور ظهور و جلوه و تأثیر فرهنگ اسلامی و ایرانی بوده و می‌توان برای تماشای عظمت و زیبایی این فرهنگ در «آیینه هند» نظر کرد. من مخصوصاً به سرگذشت زبان و ادب فارسی در شبه‌قاره علاقه دارم و سعی می‌کنم به چراغ زبان فارسی در این سرزمین پهناور مددی رسانم. مقالاتی که در این مجموعه گردآمده محصول همین علاقه است که طی مدتی نزدیک به 30 سال فراهم آمده و عمدتاً و عموماً به زبان و ادب فارسی تعلق دارد که تنها بخشی از روابط فرهنگی ابران و شبه‌قاره را در برمی‌گیرد و غالب آنها نخست به صورت سخنرانی در همایش‌هایی در هند و پاکستان یا در ایران ایراد شده و سپس به نگار درآمده است.

بیشتر بخوانید: رقبای آسیایی زبان فارسی چگونه مشتری جذب می‌کنند؟

بیشتر بخوانید: دانش‌آموزان ایرانی چقدر زبان فارسی می‌دانند؟ + نمودار

بیشتر بخوانید: روزگار غریب زبان فارسی در جهان/ سرقت میراث فارسی در هند

وی در بخشی از این کتاب می‌نویسد: بارزترین جلوه حضور ایرانیان در هند رواج و رونق زبان و شعر فارسی در آن سرزمین بود. زبان فارسی، که حامل احساسات و عواطف انسانی و معارف اسلامی و عرفانی بود، در لفظ و معنا، در قالب و محتوا، باب طبع هندیان بود و به ذائقه آنان خوش می‌آمد؛ همانطور که اقوام ایرانی و هندی به هم خویشاوند بودند، زبان‌های فارسی و سانسکریت هم با یکدیگر همریشه بودند. حقیقت این است که زبان فارسی در طول تاریخ دراز خود هرگز میدانی وسیع‌تر از شبه‌قاره هند برای ظهور و بروز و جلوه‌گری نیافته است. هندیان که از کتاب‌های مقدس خود، نظیر اوپانیشادها و وداها، طعم شیرین عرفان را چشیده بودند، از زبان فارسی که حامل عرفان اسلامی بود حرف دل خود را می‌شنیدند. چینن بود که زبان فارسی، در دورانی نزدیک به 800 سال، نه تنها زبان رسمی بسیاری از درباها بلکه زبان اهل علم و ادب و فرهنگ شبه‌قاره پهناور هند شد.  

«حدیث سرو و نیلوفر» در 1100 نسخه و در 244 صفحه از سوی انتشارات سخن به چاپ رسیده است.

انتهای پیام/