سوابق تحصیلی چگونه باعث افت تراز داوطلبان کنکور می‌شود

به گزارش خبرنگار اجتماعی خبرگزاری تسنیم، مطابق قانون سنجش و پذیرش دانشجو 85 درصد ظرفیت دانشگاه‌ها باید براساس سوابق تحصیلی تکمیل شود و طبق اعلام مسئولان سازمان سنجش این مسئله تاکنون محقق شده است اما سؤال مهمی که توسط کارشناسان به‌ویژه مسئولان آموزش‌وپرورش مطرح می‌شود این است که سوابق تحصیلی در پذیرش رشته‌ها و دانشگاه‌های پرطرفدار تا چه‌اندازه مؤثر بوده‌ است؟

اگرچه تا سال‌های قبل،‌ سوابق تحصیلی دانش‌آموزان تأثیر 25درصدی البته به‌صورت قطعی در پذیرش دانشگاه‌ها داشت اما با شکایت یک کنکوری و رأی دیوان عدالت اداری، بند دوم مصوبه شورای سنجش و پذیرش دانشجو مبنی بر تأثیر 25درصدی معدل سال سوم متوسطه در کنکور مغایر قانون اعلام و ابطال شد.

با این حکم دیوان عدالت اداری، دو سال است که سهم سوابق تحصیلی به‌صورت تأثیر مثبت اعمال می‌شود به‌گونه‌ای که اگر سوابق در پذیرش دانشجو تأثیر مثبت داشته باشد اعمال خواهد شد و برای سال 97 نیز سهم نمرات سال سوم متوسطه 25 درصد و سهم نمرات دوره پیش‌دانشگاهی 5 درصد البته به‌صورت تأثیر مثبت است.

در نشست خبری اخیر وزیر آموزش‌وپرورش نیز سهم سوابق تحصیلی در پذیرش کنکور 97 یکی از سؤالات مطرح‌شده بود که در این رابطه علی زرافشان معاون آموزش متوسطه وزارت آموزش‌وپرورش گفت: "با توجه به نابرابری‌های پذیرش در کنکور از گذشته مناطق به سه دسته تقسیم و ضرایب محرومیت در نتیجه نهایی درنظر گرفته می‌شد. در سال 98 اولین گروه فارغ التحصیلان نظام جدید آموزشی به کنکور سراسری می‌رسند و تصمیمات برای پذیرش آنها بررسی خواهد شد. اکنون  تأثیر نمرات نهایی در کنکور 30 درصد است. پیشنهاد ما افزایش 40درصدی تأثیر سوابق دروس امتحان نهایی در کنکور سال 98 است".

* آموزش‌وپرورش توانایی برگزاری امتحانات نهایی در سه سال دوره متوسطه را ندارد

در همین رابطه هامون سبطی کارشناس آموزشی درباره افزایش سهم سوابق تحصیلی از 30 درصد به 40 درصد و مزایا یا آسیب‌های آن برای داوطلبان کنکور اظهار کرد: افزایش سهم سوابق تحصیلی در آزمون سراسری سال 98 چند ایراد دارد، ایراد نخست به‌لحاظ قانونی است. در قانون سال 84 (حذف کنکور) و قانون سال 92 (پذیرش و سنجش دانشجو) تأکید شده است که نتایج آزمونهای نهایی و استاندارد سه سال دوره متوسطه باید ملاک سنجش و پذیرش دانشجو باشد، دلیل این مسئله نیز واضح است وقتی قرار است منابع آزمون از پایه‌‌های دهم، یازدهم و دوازدهم باشد، منطقی نیست که مطالب یکی از پایه‌ها ملاک سنجش باشد و باید از منابع درسی سه سال دوره متوسطه امتحان نهایی گرفته شود.

وی افزود: آموزش وپرورش نمی‌تواند یا نمی‌خواهد در سه سال دوره متوسطه آزمون نهایی برگزار کند و فقط نتایج یک سال را ملاک سنجش قرار می‌دهد و به همین دلیل دیوان عدالت اداری تأثیر قطعی معدل را لغو کرد. همچنین این مسئله از نظر بودجه و نیروی انسانی مشکلاتی دارد و آموزش‌وپرورش با امکانات موجود، توانایی برگزاری امتحانات نهایی در سه سال دوره متوسطه را ندارد و باید از مسئولان بالادستی بخواهند این مشکل حل شود تا امتحانات نهایی در دوره متوسطه به‌طور کامل برگزار شود.

* سالانه 4 تا 7 هزار معدل 20 به سازمان سنجش ابلاغ می‌شود

سبطی گفت:‌ مشکل دوم مشکل ریاضی است، تصور کنید 100 دانش‌آموز در دو آزمون برای رتبه‌بندی شرکت کرده‌اند؛ در آزمون اول 10 نفر به رتبه یک دست پیدا می‌کنند و در آزمون دوم سؤالات عمیقتر و دشوارتر است و فقط یک نفر می‌تواند رتبه یک را کسب کند، منطق و عدالت می‌گوید که ارزش نمره آزمون دوم بالاتر است اما اگر بگویند ارزش نمرات هر دو آزمون یکسان است، بی‌عدالتی است. این مسئله در اعمال معدل نهایی در نتایج کنکور خودش را نشان می‌دهد براساس آمارها بین 4 تا 7 هزار معدل 20 هر سال به سازمان سنجش ابلاغ می‌شود، پس در امتحانات نهایی با آزمونی روبه‌رو هستیم که هفت‌هزار رتبه یک دارد، اما در کنکور هر گروه فقط یک رتبه یک دارد.

* چگونه سوابق تحصیلی باعث افت تراز داوطلب در کنکور می‌شود؟

این کارشناس آموزشی عنوان کرد:‌ در سال‌های 93 و 94 نتیجه‌ای که اتفاق افتاد باعث شد دیوان عدالت اداری تأثیر قطعی معدل را رد کند. ماجرا بدین شکل است، فردی که معدل او در امتحان نهایی 20 است و چند هزار نفر دیگر نیز معدل 20 دارند، ارزش معدل او به‌صورت نمره تراز نهایتاً 11 هزار محاسبه می‌شود از سوی دیگر در آزمون سراسری ارزش رتبه یک بسیار بالاتر است و در حدود نمره تراز 15 هزار ارزش‌یابی می‌شود، بنابراین رتبه یک کنکور حتی اگر معدلش 20 باشد با تأثیر سوابق تحصیلی نمره‌اش کاهش یافته و به 13 هزار می‌رسد. حالا اگر دانش‌آموز در درسی 19 گرفته باشد دیگر نفر دوم نمی‌شود و در آن درس افت می‌کند چون نفرات بسیار دیگری 20 گرفته‌اند و نمره تراز او به زیر 10 هزار می‌رسد و در نمره تراز کل او در کنکور تأثیر منفی شدید می‌گذارد.

وی با اشاره به اینکه نمی‌توان دو آزمونی را که ارزش نمراتش یکسان نیست با هم تلفیق کرد و مبنای ریاضی این روند اشکال دارد، افزود: اگر سهم سوابق تحصیلی در کنکور 98 به 40 درصد برسد شاهد خواهیم بود اگر دانش‌آموز در سال 98 معدلش 17 یا 18 باشد باید ورود به رشته‌های پرطرفدار را فراموش کند و نمی‌تواند به رشته‌های حقوق، مهندسی و پزشکی دانشگاه‌های معتبر وارد شود حتی اگر رتبه او در کنکور یک شود.

این کارشناس آموزشی ادامه داد: چند سال گذشته داوطلبی معدلش 13 بود و در کنکور تجربی و زبان نفر اول شد. حال اگر روش تأثیر معدل در آن سال اعمال می‌شد، رتبه او به بالای 500 صعود می‌کرد یعنی با تأثیر سوابق تحصیلی ورود برخی دانش‌آموزان به رشته‌های پرطرفدار محدود می‌شود و این مسئله باعث رواج جو ناامیدی و خشم میان جوانان و خانواده‌ها می‌شود.

سبطی با اشاره به اشکال سوم که به‌لحاظ اجرایی است، گفت: برای برگزاری امتحانات نهایی در سه سال دوره متوسطه، به یک بازه 60روزه نیاز داریم و 60 روز برقراری امنیت آزمون دشوار است و نیاز به آموزش نیروها دارد تا بتوانند در 60 روز امنیت را به‌گونه‌ای برقرار کنند که وجدان عمومی جامعه بپذیرد قبل از برگزاری آزمون سؤالات لو نرفته است یا در حین برگزاری آزمون و هنگام تصحیح اوراق، دستکاری در نمره‌ها رخ نمی‌دهد.

* بهترین روش پذیرش دانشجو چیست؟

وی بیان کرد:‌ بهترین روش برای سنجش دانش‌آموزان ارتقای سؤالات امتحانات نهایی و روش امتیازدهی به آنها در طول دوره دبیرستان است، سؤالات امتحانات نهایی بسیار نازل و دانشی است. انتظار از دانش‌آموز این نیست که همانند فلَشی باشد که متن کتاب درسی در آن ذخیره شده است. اغلب سؤالات امتحانات نهایی به‌صورت جزء به جزء از متن کتاب درسی طراحی می‌شود و ارزش سنجشی پایین دارد و دانش‌آموزی که کتاب درسی را حفظ کرده است در آن کاملاً موفق ظاهر می‌شود و البته او حق دارد تا به پایه بالاتر برود اما نمی‌توان بدین روش او را مستعد وکالت یا پزشکی یا مهندسی تشخیص داد.

سبطی ادامه داد:‌ سؤالات کنکور اغلب تحلیلی است و عمق فهم درس را می‌سنجند. آنچه چهره کنکور را به‌شدت زشت کرده است برنامه‌های مشارکتی صدا و سیما است. متأسفانه هر روز هرزآموزان آموزشی بیشتر در صدا و سیما حضور می‌یابند و فضای نامناسبی را ایجاد کرده‌اند در حالی که سؤالات کنکور قدرت ادراک و تحلیل را می‌سنجد و با این تکنیک‌ها قابل پاسخگویی نیستند‌. آموزش و پرورش باید در سیستم ارزشیابی خود تحولات اساسی ایجاد کند.

* کنکور باید متحول شود

وی گفت:‌ کنکور هم باید متحول شود و این پیشنهادها با مسئولان مطرح شده است. کنکور باید اصلاح شود به‌گونه‌ای که بتوان استرس آن را به‌شدت کاهش داد و بساط سودجویان را جمع کرد و در فضایی نسبتاً سالم، دانش‌آموزان را به‌کمک امتحانات نهایی اصلاح‌شده در سه سال و کنکور اصلاح‌شده و کم‌استرس، رتبه بندی کرد تا به رشته‌محل‌های خاص دست یابند.

این کارشناس آموزشی بیان کرد: از سوی دیگر تا زمانی که رشته‌محل‌ها محدود هستند و آموزش عالی نتوانسته آنها را گسترش دهد، به یک آزمون دشوار و جامع نیاز داریم که کنکور عادلانه‌ترین آنهاست اما باید اصلاح شود و تعداد دفعات برگزاری آن بیشتر و گروه‌های آزمایشی به‌جای 5 زیرگروه به 20 زیرگروه آزمایشی تقسیم شود و سؤالات سخت، مربوط به یک یا دو درس اصلی در هر زیرگروه آزمایشی باشد تا دانش‌آموزان نهایت دو درس را بسیار زیاد و گسترده بخوانند و سایر دروس را در حد متوسط برای کنکور خاص خود مطالعه کنند.

انتهای پیام/*