خشک‌شدن ۸۶ هزار قنات ایران/ثبت جهانی میراث ایرانی که دو دریا را متصل کرد

به گزارش خبرنگار اجتماعی خبرگزاری تسنیم، محمد حسن طالبیان در مراسم نکوداشت ثبت جهانی «جامع التواریخ» در مجموعه میراث جهانی کاخ گلستان درباره چرایی ثبت آثار تاریخی میراثی ایران اظهار داشت: ثبت این آثار در جهان فقط برای این نیست که افتخار کنیم که چنین گذشته‌ای داشتیم، بلکه برای حال و آینده است. برای ساخت امروز و نسل آینده داشته‌های گذشته و میراثی‌مان بسیار اهمیت دارد.

وی ادامه داد: به هر حال جوان امروز باید تاریخ خود را بشناسد و بداند در ایران در حدود 10 هزار سال زیست وجود داشته است و اگر این جوان به داشته‌های علمی، فرهنگی و میراثی خود آشنا شود دیگر طالب این نخواهد بود که از ایران مهاجرت کند.

معاون سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری با تشریح ثبت آثار ایران در یونسکو عنوان کرد: 24 سال به دلیل جنگ و مباحث دیگر نتوانستیم آثار ناملموس خود را در پوشش پرونده‌های جهانی ثبت کنیم. ولی هم اکنون حدود 21 اثر به همراه یک اثر طبیعی ثبت جهانی یونسکو انجام شده است و 13 میراث ناملموس نیز ثبت جهانی شده است.

طالبیان با اشاره به ارائه 4 پرونده میراثی برای ثبت جهانی در سال 2018 و همچنین سال آینده عنوان کرد: 2 پرونده شامل مجموعه‌های ساسانی فارسی و جنگل‌های ارسباران برای سال 2018 و برای سال آینده نیز جنگل‌های هیرکانی و میراث راه‌آهن را خواهیم داشت که این 4 پرونده را در 2 سال آتی برای ثبت جهانی در پیش خواهیم داشت.

وی همچنین با اشاره به ثبت 10 میراث مستند به یکی از پرونده‌های میراث طبیعی ایران در یونسکو از جمله زنجیره‌های قنات ایران گریزی زد و گفت: در حالیکه قبل از انقلاب تشویق می‌کردند مردم با پمپ؛ آب استخراج کنند و به نوعی قنات‌ها به محاق رفتند.

معاون سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری با اشاره به 123 هزار قنات در ایران که متاسفانه فقط 37 هزار قنات فعال و آبرسانی دارند و مابقی خشک شده است، گفت: مثلاً یکی از همین قنات‌ها که «زاج» نام دارد 83 کیلومتر طول آن است و واقعاً چرا مهندسان امروز ما از تجارب گذشتگان در چنین مواردی استفاده نمی‌کنند که دلیل آن نیز این است که این آثار میراثی به خوبی معرفی نمی‌شود، بنابراین ثبت جهانی آنها به نوعی باعث امید، نشاط و ایجاد اعتماد به نفس در جامعه می‌شود.

طالبیان همچنین در تشریح و توصیف «جامع‌التواریخ» اثر "رشیدالدین فضل‌الله همدانی" - سیاستمدار و تاریخ‌نگار ایرانی به وجود آلبوم‌خانه کاخ گلستان به عنوان دومین آلبوم‌خانه جهان گریزی زد و گفت: ایران داشته‌های بسیاری دارد، از جمله همین پرونده میراث راه‌آهن ایران که 2 دریا را به هم وصل کرده است و امیدواریم قطار گردشگری نیز در ایران گسترش یابد.

جزئیات قطعنامه میراثی برای مقابله با اقدامات مخرب گروههای داعش، بوکوحرام و طالبان

همچنین فرهاد نظری - عضو کمیته ملی حافظه جهانی کتابخانه ملی نیز در مراسم نکوداشت ثبت جهانی «جامع التواریخ» گفت: برنامه‌های یونسکو برای پاسداشت فرهنگ کشورها و ملت‌ها نوعی پاسخ دادن به شرایط موجود است.

نظری افزود: یونسکو در سال جاری شمسی قطعنامه ای را به سازمان ملل پیشنهاد داد که شورای امنیت در برابر اقدامات مخرب گروههایی مانند داعش، بوکوحرام و طالبان که به میراث بشری صدمه می زنند، مداخله کند.

مدیر کل دفتر ثبت آثار تاریخی و حفظ و احیای میراث معنوی و طبیعی ادامه داد: این نشان دهنده اهمیت موضوع فرهنگ در تنش زدایی و دور کردن جنگ‌ها است. بنابراین اگر تنوع و تفاوت‌های فرهنگی بین ملل و دولت‌ها از بین برود گفت‌وگو از بین می‌رود و این راهی است که به صلح ختم نمی‌شود.

به گزارش تسنیم در پایان این نکوداشت، اعضای شرکت کننده و مسؤلان؛ از نمایشگاه «جامع التواریخ» در کاخ گلستان بازدید کردند.

گفتنی است، جامع‌التواریخ یا تاریخ رشیدی از آثار ارزشمند و کهن تاریخی به زبان فارسی دربارهٔ تاریخ، اسطوره‌ها، باورها و فرهنگ قبایل ترک و مغول و همچنین تاریخ پیامبران از آدم تا محمد پیامبر اسلام، تاریخ ایران تا پایان دوره ساسانیان و سایر اقوام است که توسط رشیدالدین فضل‌الله همدانی سیاستمدار و تاریخ‌نگار ایرانی در اواخر سده هفتم خورشیدی/اوایل سده 8 قمری و سده 14 م. نگاشته شده‌است.

جامع التواریخ در واقع چکیده‌ای از تاریخ تیره‌های مغول و ترک و تاریخ فرمانروایی چنگیزخان و جانشینان او و همچنین به تاریخ خانان مغول در ایران تا مرگ غازان‌خان پرداخته‌است. اما کتاب در زمان سلطان مغول الجایتو به اتمام رسید.

جلد دوم و سوم کتاب شامل تاریخ اولجایتو تا هنگام نگارش کتاب، تاریخ پیامبران از آدم تا محمد پیامبر اسلام، تاریخ ایران تا پایان دوره ساسانیان، تاریخ زندگانی محمد (ص) و خلفا، تاریخ خاندان‌های فرمانروای ایران پس از اسلام تا زمان لشکرکشی مغولان و تاریخ قوم‌ها و ملت‌های گوناگون از جمله اغوزان، چینیان، هندیان و فرنگان که در بر گیرنده پاپ‌ها و قیصران است.

جلد سوم شامل «صورالاقالیم» و «مسالک الممالک» است. بخشی از جلد دوم این کتاب (یعنی تاریخ اولجایتو) و جلد سوم آن اکنون در دسترس نیست و گویا در گذر زمان نابود شده ‌است.

انتهای پیام/