گزارش: آیا اصلاح‌طلبان بعد از رهبری آیتالله خامنه‌ای از صحنه مدیریتی حذف شدند؟ (بخش اول)
مهدی کروبی در نامه اخیرش به رهبر انقلاب مدعی حذف چهره‌های اصلاح‌طلب در دوران رهبری ایشان شد. آیا «چپ‌ها» به‌محض رهبری آیتالله خامنه‌ای از عرصه قدرت کنار گذاشته شدند؟
گروه سیاسیخبرگزاری تسنیم ــ محمدعلی سافلی: چندی پیش مهدی کروبی در نامه‌ای سرگشاده به رهبر معظم انقلاب به طرح مباحث و مسائلی پرداخت که جنبه تاریخی داشت. هرچند بسیاری از مدعاهای کروبی پیش‌تر پاسخ گفته شده بود اما این حسن را داشت که یک بار دیگر به بررسی ابعاد مختلف تاریخی که کروبی به آن اشاره کرده بپردازیم و ببینیم چرا وی همچنان اصرار دارد که تلخکامی‌ها و شکست‌های گذشته خود را به‌پای رهبری و نظام بنویسد و از اقرار به واقعیت فرار کند.
اخیراً نامه‌ای از سوی مسعود رضایی مورخ و تاریخ‌شناس به مهدی کروبی نوشته شد و به ادعاهای نامه وی، پاسخ داد.
- بیشتر بخوانید
تسنیم در سلسله‌گزارش‌هایی به بازخوانی فرازهای مختلف نامه کروبی می‌پردازد و با رجوع به اسناد و گفته‌های گذشته درصدد این است که تا چه‌حد حرف‌های وی حاکی از واقعیت است یا دروغ.
یکی از ادعاهای مطروحه مهدی کروبی که در این نامه اشاره شده، حذف چپ‌های آن زمان (اصلاح‌طلبان امروز) در دوران رهبری جدید است. وی در این نامه مدعی شده "حضور شما در جایگاه رهبری همراه شد با حذف بخش مهمی از نیروهای انقلاب...".
حال باید نگاه کرد که رابطه رهبر انقلاب از ابتدای تصدی این مسئولیت با اصلاح‌طلبان چگونه بود؟ آیا آنها به‌محض رهبری آیتالله خامنه‌ای در سال 68 از عرصه قدرت کنار گذاشته شدند؟ و آیا اگر رابطه سالهای اخیر رهبر انقلاب با چپ‌ها رو به سردی گراییده مقصر آن کیست؛ رهبر انقلاب یا اصلاح‌طلبان؟
این سخن کروبی در مورد "حذف چهره‌های انقلابی" برای هر اصلاح‌طلبی صدق داشته باشد، در مورد خود شخص وی صادق نیست چرا که به‌استناد احکامی که قطعاً اصل آن در دست کروبی موجود است، تا قبل سال 88 اعتماد آیتالله خامنه‌ای به شخص وی بسیار زیاد بود.
رهبر انقلاب در سال 69 در حکمی مهدی کروبی و شیخ حسن صانعی (هر دو عضو مجمع روحانیون مبارز) را "برای سامان بخشیدن و رسیدگی بیش‌ازپیش به اموال مجهول‌المالک و کلیه‌ی اموال موضوع حکم مورخ 68.02.06 حضرت امام خمینی (رضوان اللّه تعالی علیه)" و "تشکیلاتی زیر نظر آقایان متشکل از هفت نفر با وظایف مشخص" منصوب کرد.
در مورخه 82/12/7 نیز رهبری در اقدامی بی‌سابقه با نگارش نامه‌ای خطاب به مهدی کروبی از تلاش‌های وی تشکر کردند و چنین نوشتند "با سلام و تحیت و ابراز تأسف از انصراف جنابعالی از نامزدی دور دوم انتخابات مجلس هفتم، لازم می‌دانم اولاً از تلاش جانکاه جنابعالی برای حفظ اعتدال مجلس شورای اسلامی در سالهای مدیریت مجلس ششم و ثانیاً از همراهی و همکاری مجاهدت‌آمیزی که برای برگزاری بهنگام و قانونی انتخابات مجلس هفتم نشان دادید، تشکر نمایم".
با اتمام دوره ریاست مهدی کروبی در مجلس ششم، آیتالله خامنه‌ای 10 خرداد 83 در حکمی وی را به "مشاورت رهبری و عضویت در مجمع تشخیص مصلحت نظام" منصوب کرد. کروبی که همیشه خود را پیرو خط امام می‌داند در دوره رهبری بنیانگذار انقلاب تنها دو مسئولیت نماینده امام و سرپرست حجاج ایرانی و نماینده امام و سرپرست بنیاد شهید را به‌عهده داشت اما مسئولیت‌های او در دوره رهبری آیتالله خامنه‌ای بیشتر از دوران امام راحل بود!
علاوه بر سیاهه مسئولیت‌های دبیرکل مجمع روحانیون مبارز، یکی دیگر از شخصیت‌های مهم چپ آن زمان سید محمد موسوی خوئینی‌ها است. وی که در آن زمان عضو مجلس خبرگان رهبری بود و به‌گفته شاهدان آن جلسه وی در تأیید رهبری آیتالله خامنه‌ای قیام نکرد، بااین‌حال سال 68 در حکمی به سمت مشاورت سیاسی رهبری منصوب شد.
موسوی خوئینی‌ها از جمله شخصیت‌های محوری جریان چپ است که بعد از رهبری آیتالله خامنه‌ای مسئولیت‌های مهمی گرفت
اصلاح‌طلب سرشناس دیگری که مسئولیتی مهم را در دوران رهبری آیتالله خامنه‌ای آن هم به‌مدت 15 سال عهده‌دار شد، حجت‌الاسلام محمدعلی رحمانی است. عضو ارشد مجمع روحانیون مبارز با حکم آیتالله خامنه‌ای در سال 70 رئیس عقیدتی سیاسی نیروی انتظامی کل کشور شد. اسدالله کیان‌ارثی چهره سرشناس جریان چپ هم به‌عنوان نماینده ولی‌فقیه در سپاه ولی امر خدمت می‌کرد!
اینها مجموع انتصابات اعضای مجمع روحانیون مبارز و تشکلی بود که کروبی تا سال 84 دبیرکلی آن را به‌عهده داشت، علاوه بر این، نگاهی به ائمه جمعه و نمایندگان ولی‌فقیه در استانها نشان می‌دهد آیتالله خامنه‌ای مشی خاصی را در پیش گرفته‌اند که میدان دادن به سلایق مختلف است. هرچند اکثریت نمایندگان ولی فقیه گرایش خاص سیاسی ندارند اما از جمله افراد چپ‌گرا که نماینده ولی فقیه شدند آیتالله نورمفیدی استان گلستان، مرحوم طاهری اصفهانی استان اصفهان، مرحوم محمد صدوقی امام جمعه یزد، حجت‌الاسلام دعاگو امام جمعه شمیران و... هستند.
البته انتصاب چپ‌ها در دوران رهبری آیتالله خامنه‌ای منحصر به اعضای مجمع روحانیون مبارز نبود. اعضای منتخب مجمع تشخیص مصلحت نظام از سوی آیتالله خامنه‌ای برای عضویت در سال 68 به این قرار است: مهدوی‌کنی، یوسف صانعی، سیداحمد خمینی، سیدمحمد موسوی خوئینی‌ها، محمدعلی موحدی کرمانی، حسن صانعی، محمدرضا توسلی، عبدالله نوری و میرحسین موسوی". علاوه بر انتصاب موسوی خوئینی‌ها، شیخ حسن صانعی، یوسف صانعی و مرحوم توسلی در مجمع، مشاهده می‌شود میرحسین موسوی و عبدالله نوری که چهره‌های چپ بودند در این نهاد حضور داشتند و وزنه به‌سمت اصلاح‌طلبان بود.
در ادوار بعدی مجمع تشخیص مصلحت نظام چهره‌های جدید جریان اصلاحات مانند غلامرضا آقازاده، بیژن نامدار زنگنه، محمد هاشمی، محسن نوربخش، محمدرضا عارف، مجید انصاری، محمد صدر و... از طرف رهبری منصوب بودند و هستند.
ارتباط رهبر معظم انقلاب با اعضای مجمع روحانیون به اینجا ختم نمی‌شود. اخیراً موسوی لاری وزیر کشور دولت اصلاحات و عضو ارشد این تشکل از کمک ماهانه رهبر انقلاب به آنها خبر داده و گفته بود "در سالهای گذشته مجمع روحانیون به‌طور متوسط سالی یک بار با رهبر معظم انقلاب دیدار داشتند که غالباً هم با شام یا نهار همراه بود... در یکی از این دیدارها آقای امام‌جمارانی سر سفره نهار یا بعد از آن بین شوخی و جدی گفتند «گویا حضرت عالی قبول ندارید که اقتصاد ما با مشکل تورم همراه است». مقام رهبری هم پاسخ دادند «چطور؟»، آقای جمارانی گفتند: «این مبلغ پانصد هزار تومان اهدایی ماهانه حضرت امام به مجمع روحانیون، مربوط به قریب به ده سال پیش است. اگر تورم این سالها لحاظ شود باید خیلی بیش از این پرداخت شود». ایشان تأملی کردند و از آن تاریخ تا امروز مبلغ یک‌میلیون تومان به مجمع روحانیون پرداخت می‌شود".
اعضای مجمع روحانیون هرسال به دیدار رهبر انقلاب می‌رفتند و ایشان ماهانه مبلغ یک‌میلیون تومان به این تشکل کمک می‌کنند
ایشان علاوه بر توجه به ایجاد تعادل در جناحهای کشور در انتصابات‌شان، بارها با اصلاح‌طلبان دیدار داشتند، از جمله اینها دیداری بود که بعد از پخش فیلم کنفرانس برلین و فضاحت‌آفرینی برخی اصلاح‌طلبان در آن کنفرانس ضدایرانی انجام شد. در این دیدار که در تاریخ 79/2/6 برگزار شد، آیتالله خامنه‌ای تأکید کردند که "همه شخصیتها، گروهها و جناحهای وفادار به اسلام و انقلاب باید مواضع محکم خود را در برابر کسانی که در داخل و خارج، زیر پوشش اصلاحات، "انقلاب، راه امام، ولایت فقیه و قانون اساسی" را مورد تعرض قرار می‌دهند، اعلام کنند".
در این دیدار که آقایان مهدی کروبی، سید هادی خامنه‌ای، مجید انصاری، بهزاد نبوی، محمد سلامتی، محمد علی نجفی و محمدرضا خاتمی حضور داشتند، کروبی، نجفی و نبوی به‌‌نمایندگی از حاضران، ضمن استقبال از بیانات اخیر حضرت آیتالله خامنه‌ای در زمینه مرزبندی اصلاحات و خشونت، به بیان دیدگاههای خود درباره مسائل مختلف از جمله حفظ وحدت و امنیت ملی، مطبوعات، کنفرانس برلین و روشهای دفاع از اصول و مبانی انقلاب پرداختند.
این توصیه آیتالله خامنه‌ای به اصلاح‌طلبان ده سال بعد رنگ باخت و حوادث 88 با ادعای تقلب میرحسین موسوی و مهدی کروبی 8 ماه کشور را وارد فضای بحران و خشونت کرد که در گزارش جداگانه‌ای درباره آن توضیح داده می‌شود. این اقدام اصلاح‌طلبان هرچند موجب شد تا این جناح بین خود و نظام فاصله بیندازد بااین‌حال رهبر معظم انقلاب در انتصاب اعضای مجمع تشخیص مصلحت در سال 90 از اصلاح‌طلبان چشم‌پوشی نکردند و اشخاصی همچون حسن روحانی و علی‌اکبر ناطق نوری (چهره‌های قدیم جناح راست که حالا مواضع همسو با اصلاح‌طلبان دارند)، شیخ حسن صانعی، محمدرضا عارف، مجید انصاری، غلامرضا آقازاده و حسن حبیبی را منصوب کردند.
30 بهمن سال 91 روزنامه اصلاح‌طلب اعتماد خبر از دیدار مهم سه چهره سرشناس جریان اصلاحات با رهبر انقلاب داد، دیداری که اسحاق جهانگیری در برنامه شناسنامه درباره آن می‌گوید آیتالله خامنه‌ای در ملاقات با او و دو چهره اصلاح‌طلب دیگر (موسوی لاری و مجید انصاری) تأکید کردند "کسانی را که جمهوری اسلامی را قبول ندارند از خودتان دور کنید."، در واقع همان تأکید سال 79 و دغدغه رهبر انقلاب نسبت به اصلاح‌طلبان بار دیگر تکرار می‌شد.
اسحاق جهانگیری در مصاحبه با برنامه تلویزیونی «شناسنامه» که روز جمعه 25 اسفند از شبکه سه تلویزیون پخش شد، مرزبندی‌نکردن جناح اصلاح‌طلب با جریان ضدانقلاب و برانداز را از اشکالات اصلاح‌طلبان برشمرد و گفت "اصلاح‌طلب‌ها قطعاً در کم شدن اعتماد نظام به این جریان سیاسی نقش داشته‌اند".
با نگاهی به روند همکاری چپ‌ها و اصلاح‌طلبان با رهبر معظم انقلاب، مشخص می‌شود که ایشان نه‌تنها چپ‌ها را از صحنه سیاسی کشور حذف نکردند بلکه آنها را در مسئولیت‌های مختلف جای دادند و اگر بین جناح اصلاح‌طلب و نظام فاصله‌ای افتاده ناشی از اقدامات خود این جریان بود نه شخص رهبری.
انتهای پیام/*
