گفت‌وگو با نقاش شهدا| هیچ‌گاه چهره زن بی‌حجاب نکشیدم / ماجرای نقاشی شهید باقری که در رؤیا الهام شد

به گزارش خبرنگار فرهنگی باشگاه خبرنگاران پویا، «فرهنگ ایثار و شهادت» در کشور ما با انقلاب اسلامی و دفاع مقدس آغاز شد و امروز با شهدای مدافع حرم حضرت زینب(س) امتداد یافته است؛ هنرمندان ارزشی و انقلابی وظیفه خود می‌دانند که با پرداختن به این فرهنگ در ترویج آن کوشا باشند. 

"محمدمهدی ابهری‌نژاد" طراح و گرافیستی است که از ابتدای فعالیت هنری خود با محتوا و مضامین ارزشی فعالیت کرده است؛ این هنرمند متعهد، اخیراً با حضور در یادواره‌های شهدای شاخص دفاع مقدس و تقدیم تابلوهای نقاشی پرتره شهدا به خانواده‌های مکرم آنها، خوش درخشید، به این بهانه گفتگویی با ابهری‌نژاد داشتیم که در ادامه متن کامل آن را از نظر می‌گذرانید:

بیشتر بخوانید:

ماجرای دعوت شهید باقری از یک هنرمند برای حضور در یادواره
نقاش شهدای مدافع حرم چه‌کسی است؟
ماجرای تابلویی که آقای وزیر شیفته‌اش شد +عکس

• هیچ‌گاه چهره زن بی‌حجاب نکشیدم

*فعالیت خود را از کجا شروع کردید؟

از زمانی که برادرم در سفر راهیان نور به‌شهادت رسید؛ شروع به کار روی عکسهای ایشان کردم و به‌تدریج با فنون فتوشاپ آشنا شدم، در زمینه گرافیک کار کردم و دوره‌های آموزشی را در خارج از کشور گذراندم که تأثیر بسزایی در یادگیری فنون گرافیک و طراحی پوستر برای من داشت. دوره کارشناسی‌ارشد خود را نیز به‌صورت اینترنتی از دانشگاه شهر لوز گرفتم.

یکی از افتخاراتم این است که هیچ‌گاه حتی در زمانی که برای آموزش نقاشی تمرین می‌کردم چهره زنان بی‌حجاب را نکشیده‌ام؛ حتی نقاشیهای تمرینی من نیز از تصاویر مذهبی بود. در حال حاضر مجموعه نقاشیهایی از ذوالجناح (اسب امام حسین‌ علیه السّلام) را می‌کشم؛ من از کودکی کتابهای مقتل را مطالعه می‌کردم و پدرم نیز در مجالس روضه، مقتل‌خوانی می‌کرد.

• همسر شهیدکاوه گفت: «این زیباترین نقاشی‌ای است که تا کنون از همسرم دیده‌ام»

*درباره حضور در مراسم شهید کاوه و کشیدن نقاشی از چهره ایشان توضیح دهید.

در کشیدن نقاشی شهید کاوه سعی کردم چهره ایشان را جوان و شاداب بکشم؛ وقتی که همسر ایشان نقاشی را دید گفت: «این زیباترین نقاشی‌ای است که تا کنون از شهید کاوه دیده‌ام». سردار جلالی از تابلوی شهید کاوه خوشش آمد و تعریف کرد؛ آقای مقدم‌فر نیز به من گفت: «ما نمی‌دانستیم که شما این‌قدر توانمند هستی و الّا زودتر از شما استفاده می‌کردیم».

دختر شهید کاوه از نقاشی خیلی تعریف کرد و گفت: «چهره شادی دارد و خوشحال می‌شوم که تصویر پدرم را این‌‌طور می‌بینم»، همسر شهید کاوه نیز گفت: «خیلی لطف کردید؛ ما نقاشی از شهید در خانه‌مان نداشتیم».

دکور مراسم شهید کاوه را هم خودم طراحی کردم؛ سبک پوسترهای آن ایرانی و شلوغ بود؛ عسکهای موجود در پوسترها را روتوش کرده بودم؛ پس از پایان مراسم، اقوام شهید با اشتیاق به تصاویر روی پوستر نگاه می‌کردند انگار که عکسهای یک آلبوم را تماشا می‌کنند. من فقط یک روز برای اجرای این دکور فرصت داشتم و در کل این دکور در شأن شهید کاوه نبود و دوست داشتم طرح‌های بسیار بهتری را ارائه کنم اما با توجه به کمبود وقت سعی کردم بهترین طراحی را داشته باشم. در آن مراسم صابر خراسانی هم شعرش را با اشاره‌کردن به عکسهای موجود در دکور اجرا کرد که برنامه بسیار خوب و به‌یادماندنی‌ای شد.

• «راهی که از سر گرفتیم»

*درباره نقاشی شهید حججی توضیح دهید.

زمانی که پیکر شهید حججی در حال بازگشت به ایران بود این طرح را کشیدم؛ البته این طرح را هم بسیار باعجله و در مدت یک ساعت کشیدم و اگر فرصت بیشتری بود دوست داشتم طرح بهتری را برای شهید حججی اجرا کنم. در زمان اجرای طرح، مصرع «راهی که از سر گرفتیم» که برای امام حسین(ع) سروده شده است به ذهنم آمد و آن را در این طرح نوشتم. این نقاشی بازتاب خوبی داشت و حتی در تلویزیون هم نمایش داده شد.

• نقاشی شهید باقری که در رؤیا الهام شد

*درباره حضور در مراسم یادواره شهید باقری و کشیدن نقاشی ایشان و تقدیم آن به سرلشکر باقری توضیح دهید.

از چند ماه قبل از برگزاری مراسم یادواره شهید باقری خواب می‌دیدم که عکس سیاه‌وسفید یک شهید را به نقاشی رنگی تبدیل می‌کنم  تا این‌که به‌طور اتفاقی متوجه شدم که قرار است برای شهید باقری مراسم بزرگداشت برگزار شود. تصمیم گرفتم یک نقاشی از چهره ایشان بکشم.

نقاشیهایی را که از شهید باقری کشیده شده است در اینترنت دیدم و به‌نظرم آثار ضعیفی آمد. یک عکس سیاه‌و‌سفید از شهید باقری نظرم را جلب کرد و تصمیم گرفتم از روی آن عکس، نقاشی بکشم. آن عکس سیاه‌وسفید را به نقاشی رنگی تبدیل کردم و مقداری هم روی نورپردازی تصویر کار کردم؛ موهای ایشان در عکس، کمی مجعد و به‌هم‌ریخته بود که من موها را صاف و مرتب کشیدم و لباسش را به‌شکل پولیورهای قدیمی که طرح چهارخانه مورب داشت در‌آوردم.

برای شرکت در مراسم با یکی از مسئولین برگزاری این یادواره ارتباط گرفتم و او به من گفت: «ما خودمان یک نقاش داریم که این کار را انجام می‌دهد؛ در ضمن خانواده شهید باقری تابلوهای زیادی از او دارند و نیازی به این کار نیست». با شنیدن این حرف بسیار دلسرد شدم، اما بالاخره یکی دو ساعت پیش از اجرای مراسم تصمیم گرفتم که شرکت کنم و تابلو را به خانواده شهید باقری اهدا کنم؛ البته آن موقع هنوز نقاشی را پرینت نگرفته بودم که بلافاصله به خیابان انقلاب رفتم و پرینت گرفتم و روی تخته‌شاسی نصب کردم و بالاخره خود را به مراسم رساندم.

*سرلشکر باقری وقتی تابلو را دید چه واکنشی نشان داد؟

چون از قبل هماهنگ نکرده بودیم نمی‌توانستم روی سن بروم و تابلو را آنجا به خانواده شهید هدیه کنم؛ برای همین منتظر ماندم مراسم تمام شود تا نزد سرلشکر باقری بروم و تابلو را به ایشان تقدیم کنم؛ سرلشکر باقری در ابتدا از دیدن تابلو تعجب کرد و از من پرسید: «این عکس از کجا آمده؟» گفتم: «این نقاشی را از روی عکس سیاه‌وسفید شهید باقری کشیدم؛ آن را رنگی کردم و کمی در لباس و چهره شهید تغییرات اعمال کردم.» سرلشکر باقری از تابلو خوشش آمد و آن را به مادرش نشان داد؛ سپس از من درباره کارم پرسید و کمی با هم صحبت کردیم. سرلشکر باقری، انسان بسیار مهربان و خوش‌برخوردی است؛ اصلاً آدمِ مؤمن، همین‌طور است.

*آن تابلو الآن کجا نصب شده است؟

آن تابلو نهایتاً توسط داماد سرلشگر باقری به مؤسسه شهید باقری اهدا شد؛ فردای آن روز به من گفتند که مادر شهید باقری پیغام داده که از این تابلو برای نصب در منزلش می‌خواهد اما به‌دلیل این‌که در راه سفر به مشهد بودم نتوانستم خدمت ایشان برسم و دوست عزیزم آقای عباس گودرزی یک تابلوی دیگر از این نقاشی را به منزل مادر شهید باقری برد و به ایشان اهدا کرد. البته همیشه تابلوهایی را که به خانواده شهید باقری اهدا می‌شد به مؤسسه شهید باقری می‌سپردند و هیچ‌کدام از آنها را در منزل‌شان نصب نکرده بودند و این اولین بار بود که یک تابلو از شهید باقری در منزل مادر ایشان نصب می‌شد. مدتی بعد سرلشکر باقری نیز پیغام داد تا یک نسخه از این تابلو را برای نصب در دفترش بفرستیم که برای ایشان هم فرستاده شد.

• چهره شهدا را باابهت بکشیم

*به‌نظر شما نقاشی‌ای که از یک شهید کشیده می‌شود باید دارای چه ویژگیهایی باشد؟

یک نقاش در زمانی که برای شهدا کار می‌کند باید مخاطب اثر را نیز در نظر بگیرد؛ به‌نظر من تصویری که از یک شهید برای مادرش کشیده می‌شود باید چهره‌ای باابهت و باوقار را به‌نمایش بگذارد یعنی نقاش باید مخاطب اثر را در نظر بگیرد؛ برای همین آن عکس از شهید حسن باقری را انتخاب و شروع به کار کردم.

*درباره مجموعه پوستر «کارکردن زمانی خوب است که...» توضیح دهید: کار سفارشی بود؟

مجموعه پوستر «کارکردن زمانی خوب است که...» سفارشی بود که از قرارگاه عفاف و حجاب گرفتم؛ همکاری دیگر من با قرارگاه عفاف و حجاب در طرح «یه حس خوب» بود که در آن طراحی دکوراسیون داخلی کانکسهایی که برای ترویج عفاف و حجاب در معابر شهری نصب می‌شد به‌عهده من بود.

در این پوستر می‌خواستیم بگوییم که کارکردن زمانی خوب است که عزت و کرامت زن حفظ شود یعنی او را به انجام کارهایی که دون شأن یک زن است وادار نکنند. مورد دیگر این که حجم مشغله یک زن آن‌قدر زیاد نباشد که به صله رحم با پدر و مادر خود نیز نرسد.

در این پوستر قصد بیان این مسئله را داشتیم که حجم و فشار کار نباید آن‌قدر بالا باشد که زمانی که زن به خانه می‌آید دیگر رمق و توانی برایش باقی نمانده باشد و یا اضافه‌کاریهایش را در خانه انجام دهد و شوهرش مجبور به انجام وظایف خانه‌داری شود.

در این پوستر نیز زندگی زنانی که تا دیروقت در محل کار مشغول هستند و شوهرانشان در خانه انتظار آنها را می‌کشند موضوع کار قرار گرفته است؛ همچنین برخوردهای تندی که در محل کار با زنان می‌شود موجب بروز برخورد در منزل نشود.

*موضوع کاریکاتور نتانیاهو چیست؟

موضوع کاریکاتور نتانیاهو درباره شنود وی از مذاکرات هسته‌ای ایران است؛ این کاریکاتور را در مدت یک ساعت کشیدم؛ در طراحی گرافیک آن‌قدر سرعتم بالاست که برخی دوستان به من لقب «کارخانه پوستر» داده‌اند.

*درباره محتوای کاریکاتور مایکل راجرز توضیح دهید.

زمانی که مایکل راجرز فرمانده یگان سایبری ایالات متحده آمریکا بودجه هنگفتی را که حدود 10 برابر دوره‌های قبلی بود برای یگان سایبری دریافت کرد این کاریکاتور را کشیدم؛ مشخص است که بخش عمده فعالیت سایبری آمریکا برای مقابله با ایران است اما متأسفانه در ایران به این خبر توجه زیادی نشد.

*نقاشی کودک مدافع حرم را با چه انگیزه‌ای خلق کردید؟

سرودی به‌نام «مدافع حرمم» توسط گروهی از نوجوانان اجرا شد که حتی مورد استقبال مقام معظم رهبری نیز قرار گرفت؛ با الهام از اجرای این سرود نقاشی کودک مدافع حرم را کشیدم.

*سوژه‌های مجموعه کاریکاتور داعش چیست؟ 

مجموعه کاریکاتورهایی هم برای داعش طراحی کردم که در آن انجام عملیات‌های انتحاری توسط آنها را دستمایه طنز قرار دادم.  

*درباره نقاشی شبکه‌های اجتماعی توضیح دهید.

متأسفانه در حال حاضر مسئولین ما فقط از شبکه‌های اجتماعی خارجی مثل توئیتر و فیس‌بوک و اینستاگرام استفاده می‌کنند و هیچ حضوری در شبکه‌های اجتماعی ایرانی ندارند؛ این موضوع باعث می‌شود مردم هم به‌تبعیت از آنها از شبکه‌های اجتماعی داخلی استقبال نکنند و به‌سراغ شبکه‌های اجتماعی خارجی بروند و اطلاعات خصوصی آنها به‌راحتی در اختیار غربیها قرار بگیرد.

انتهای پیام/*