ایرانی که بهشت بود از چه سالی تصور شد بدترین سرزمین جهان است
بهشتی گفت: در نامه "تنسر" کهن ترین سند درباره ایران تا نزدیک یک دوره‌ای همواره ایران را بهترین سرزمین توصیف می‌کردیم و ایران را سرزمین اعتدال و میانه و به نوعی بهشت می‌دانستیم ولی از یک دوره‌ای تاکنون منابع خود را صرف غلط‌گیری از سرزمینمان کرده‌ایم.
به گزارش خبرنگار اجتماعی خبرگزاری تسنیم، سیدمحمد بهشتی - رئیس پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری با تاکید بر اینکه صحبت‌های مطرح شده در این مجموعه نشست‌ها درباره زمینه و سیاق " context" نه درباره بازی بازیگرها است، اظهار داشت: «حوزه ای مربوط به اراده، ابتکاری، تدبیر، ابتکار و خلاقیت در زمینه‌های مختلف وجود دارد که برای ایجاد نیاز یک بستری دارد که ما دچار این بستر هستیم و محصول اراده و تدبیر ما نیست.»
وی برای روشن شدن مطلب ادامه داد: «به طور مثال هم اکنون که فصل زمستان است ما در "زمینه و سیاق" زمستان به سر می‌بریم و درباره وجود آن اراده ای نداریم.»
بیشتر بخوانید:
رمز و راز معروف‌ترین کلنگ «طهران» + تصاویر
بهشتی با بیان این نکته که اصولا در دوره معاصر نسبت به "زمینه و سیاق" بی توجه هستیم، گفت: «ما دچار یک غفلت نسبت به "زمینه و سیاق" شده ایم که باعث شده ما بیشتر به مفهوم زمان از نظر تقویمی نسبت به زمانه توجه می کنیم چرا که زمانه و "زمینه و سیاق" است.»
رئیس پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری با اشاره به دیدگاه دکارت در حوزه تفکر گفت: «ما به گونه ای در این زمینه صحبت می‌کنیم گویی "زمینه و سیاق" غرب محصول دکارت است این در حالی است که دکارت محصول "زمینه و سیاق" غرب است.»
بهشتی با ذکر این مثال که یک زمین برای برخی چیزها مناسب و حاصلخیز و برای چیزهای دیگری غیرحاصلخیز است، به فقیرتر بودن جنوب اروپا نسبت به شمال این قاره اشاره کرد و گفت: «اگر همه چیز حاصل اراده و افعال خودشان بود، نباید به شمال و جنوب تقسیم می‌شد بلکه باید به طور مثال به کوشا و غیرکوشا تقسیم می‌شد این در حالی است که هرچقدر به سمت جنوب اروپا برویم کشورها فقیرتر و هرچه به سمت شمال حرکت کنیم شاهد ثروت و نظم و قانون بیشتری خواهیم بود.»
رئیس پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری با طرح این پرسش که چرا در کشورهای شمال اروپا قانون مداری بیشتر است، بر وجود نسبتی بین ""زمینه و سیاق" با حوزه تدبیر و اراده تاکید کرد.
بهشتی با انتقاد از بی توجهی نسبت به "زمینه و سیاق" گفت: «در سازمان برنامه و بودجه برنامه‌های زیادی برای کشور ریخته شده اما آیا واقعا این پرسش که "ایران کجاست، ایرانی کیست" مطرح بوده است؟ آیا شاخص‌هایی که در این سازمان برای یک شهر با جمعیت 80هزار نفر تعریف می‌شود با شهری دیگری با همین جمعیت متفاوت خواهد بود؟»
رئیس پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری با اشاره به این نکته که در این سازمان توجه به سمت اعداد است، گفت: «"زمینه و سیاق" این اعداد و ارقام نیست و چنین رویکردی بی‌توجهی به "زمینه و سیاق" است.»
بهشتی گفت: «ما در دوره معاصر دیگر سرزمین خود را نمی‌شناسیم و اصلا ضرورتی هم برای این شناخت نمی‌بینیم! ما در حد یک توپوگرافی برای سرزمینمان تفاوت قایل هستیم.»
رئیس پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری با اشاره به وجود این دیدگاه در کل کشور گفت: «به طور مثال لاستیک سازی ما هم فقط یک نوع لاستیک تولید می‌کند و توجهی ندارد که آیا این لاستیک در اردبیل استفاده می‌شود یا اهواز.»
بهشتی در ادامه به صنعت اتومبیل سازی اشاره کرد و گفت: «اتومبیل سازی یا ساختمان سازی و ... فقط یک مدل کار می‌کنند و همه اینها یعنی ما "زمینه و سیاق" بی توجه هستیم.»
رئیس پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری افزود: «"زمینه و سیاق" فقط به حوزه طبیعی محدود نمی‌شود بلکه سایر حوزه‌ها اعم از اجتماعی ، فرهنگی و حتی باورها را هم در برمی‌گیرد.»
بهشتی گفت: «بی توجهی به "زمینه و سیاق" باعث بروز مشکلاتی می شود و ما به اشتباه گمان می‌کنیم ریشه مشکلات در "زمینه و سیاق" است.»
رئیس پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری با اشاره به انتشار کتاب‌های زیادی در زمینه امتناع توسعه گفت: «ایرانی‌ها از توسعه پرهیز دارند و "زمینه و سیاق" را به رخ می‌کشند و فکر می‌کنند همه چیز در این سرزمین اشتباه است.»
بهشتی افزود: «ما از یکصد سال پیش تاکنون منابع خود را صرف غلط گیری از سرزمین خود می‌کنیم چون حتی وقتی به "زمینه و سیاق" توجه می‌کنیم آن را مانع سعادتمندی خود می‌دانیم.»
ایران را بهشت می‌دانستیم
به گفته بهشتی، از نامه "تنسر" کهن ترین سند درباره ایران تا نزدیک مشروطه همواره سرزمین خود را بهترین سرزمین‌ها توصیف می‌کردیم و ایران را سرزمین اعتدال و میانه و به نوعی بهشت می‌دانستیم.
وی با بیان این نکته که ایرانی‌ها تنها فرهنگی در جهان بودند که از جهان تصور داشتند، گفت: «چینی‌ها تا دوره تیموری فکر می‌کردند همه جهان غربشان، خراسان است، اروپایی‌ها جهان را محدود به اطراف مدیترانه می‌دانستند و هندی‌ها جهان را شبه قاره خود تصور می‌کردند.»
رئیس پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری با اشاره به حکایت بازرگانی در جزیره کیش در گلستان سعدی گفت: «در این حکایت گویی سعدی همه چیز را می‌داند نه تنها جغرافیا بلکه حتی می‌داند چه چیز را کجا می‌توان خرید یا فروخت.»
بهشتی گفت: «از دوره مشروطه به بعد تصور می‌کنیم ایران از بدترین سرزمین‌های جهان است و تمام مدت سعی می‌کنیم غلط های این سرزمین را بگیریم و این امر یعنی ما به "زمینه و سیاق" توجهی نداریم یا اگر توجه داریم آن را مانع توسعه می‌دانیم.»
تصویر محیط برخوردار
در ادامه چهارمین نشست تخصصی "ایران کجاست، ایرانی کیست" (مطالعات طرح آمایش سرزمین)؛ فیلم " America before Columbus" به نمایش درآمد و بهشتی درباره این فیلم گفت: «در اینجا محیط برخوردار و رفتار انسان ساکن در این محیط به خوبی تصویر شده است.»
به گفته بهشتی، در محیط های برخوردار که طبع شکارگر در آنجا است شاهد تعادل ناپایدار هستیم و این تعادل به رغم اکوسیستم است.
رئیس پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری گفت: «قسمت آمریکای مرکزی، چین، مصر و بخش‌هایی از هندوستان، محیط مساعد است یعنی موانع و منابع زیستی، هر دو بالفعل هستند ولی منابع زیستی از موانع بزرگتر هستند.»
بهشتی با اشاره به حضور اروپایی‌های شکارگر در این قسمت از آمریکا گفت: «ساکنان اهل محیط مساعد، رفتار ساکنان محیط برخوردار(شکارگر) را درک نکرده و اصلا نمی‌جنگند چون جنس فرهنگی متفاوتی دارند.»
وی افزود: «اگرچه از سکونت انسان شکارگر اروپایی در محیط مساعد آمریکای مرکزی حدود 500 سال می‌گذرد اما طبع شکارگر در این محیط نتوانسته به اندازه محیط برخوردار (اروپا و شمال آمریکا) موفق باشد.»
رئیس پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری درباره تفاوت قاره امریکا با آسیا، اروپا و افریقا گفت: «ارتباط در قاره آمریکا، شمالی –جنوبی است در حالیکه در بقیه سرزمین‌های وسیعی با ارتباط شرقی – غربی وجود دارد و این تفاوت ماهوی تاثیر زیادی در شکل تمدن سازی قاره‌های مختلف داشته است.»
انتهای پیام/