اصفهان| حمام تاریخی علی قلی‌آقا اصفهان از خواجه نیکوکار + عکس


حمام تاریخی علی قلی آقا از نوع معماری سبک اصفهان در اواخر عصر صفوی است. بنای حمام شامل دو حمام بزرگ و کوچک و فضای چال حوض است.

به گزارش خبرگزاری تسنیم از اصفهان، در کتاب‌های تاریخی آمده است علی‌قلی‌آقا، از درباریان و شاهزادگان دربار شاه‌ سلیمـان و شاه سلطان‌ حسیـن صفـوی در اوایل قرن دوازدهم هجری، بانی ساخت مجموعه‌‌ای متشکل از بازار، چهارسوق، مسجد، سرا و حمام شد که با زیبایی‌های منحصر‌به‌ فرد خود، به‌گونه‌ای موزه معماری است. وی حمامی را در محله علی‌قلی‌آقا ساخت که اکنون برای نسل‌های بعدی به عنوان یک موزه تبدیل شده است.

"علی قلی آقا" که در قرن 12 هجری قمری، در دربار شاه سلطان حسین صفوی کار می‌کرده و به علت اخلاق نیکوی خود مسجد، بازارچه، حمام و ذبح خانه را برای استفاده عموم وقف می‌کند؛ موزه حمام علی قلی آقا در سال 1125هجری قمری ساخته شده و معماری آن از نوع اواخر دوره صفوی است.

حمامی با شبکه آبرسانی پیشرفته

این حمام از نوع معماری سبک اصفهان در اواخر عصر صفوی است. بنای حمام شامل دو حمام بزرگ و کوچک و فضای چال حوض است. هر یک از این دو حمام از دو بخش اصلی سربینه و گرم خانه تشکیل یافته است، به طوری که در آن دوره مردان و زنان به صورت جداگانه می‌‌توانستند از آن استفاده نمایند. این حمام تاریخی همچنین نشانه‌ای از شبکه آبرسانی پیشرفته در دوره‌های قدیم است و نشان می‌دهد که ایرانی‌ها از دیرباز در در مهندسی سازه‌های خود، دستی بر آتش داشته‌اند.

در کتاب‌های تاریخی آمده، استفاده از حمام برای همه مردم آزاد بوده و از سحرگاه تا نیم روز مردها و از ظهر تا غروب بانوان استحمام می‌کردند. البته در بعضی دوره‌ها مانند دوره قاجار، ثروتمندان و افراد با نفوذ ساعاتی گرمابه را قرق یا اجاره می‌کردند و اجازه ورود را تا زمانیکه خود مشغول استحمام بودند به مردم عادی نمی‌دادند.

یکی از نکات جالب این گرمابه، سیستم نوردهی آن است. روشنایی از روزنه‌هایی تأمین می‌شود که بر روی سقف گنبدی شکل حمام تعبیه گردیده، دراین روزنه‌ها شیشه‌های محدبی و عدسی شکل وجود دارد. خاصیت محدبی این شیشه‌ها علاوه بر جلوگیری از اتلاف انرژی، باعث شکست نور شده و روشنایی را پخش می‌کند.

سهراب جهانگیری کارشناس مرمت در مورد این بنای تاریخی گفت: در طرفین خزینه نیز دو محل استحمام اختصاصی طراحی شده که به شاه نشین مشهور است.

وی افزود: کف محوطه با سنگ فرش شده و دارای کاشیکاری  7 رنگ با طرح‌هایی نظیر درخت سرو و شکوفه، ترکیب‌بندی‌هایی با نقوش درختان میوه و گل و بوته و اسلیمی است؛ بر روی یکی از جرزهای مشرف به گرمخانه یک تابلو کاشی تصویر مردی ایستاده با لباس و عمامه و عصا بدست مربوط به دوران صفویه  که برخی‌ها می‌گویند احتمال دارد این تصویر بانی حمام یعنی علی قلی آقا است.

ماساژور طبیعی  سنگی!

جهانگیری خاطرنشان کرد: در چند بخش حمام در کنار حوضچه‌ها، سنگ‌های یک تکه به اندازه یک متر دیده می‌شود که سطح آن‌ها آجدار و دارای برجستگی‌های ملایمی است. در قدیم از این سنگ‌ها برای ماساژ دادن استفاده می‌کردند.

وی اظهار داشت: این سنگ‌ها مانند تکیه گاه صندلی و عمود بر حوضچه‌ها طراحی شده‌اند و از حفره بالای آن‌ها آب گرم بر سطح آجدار جاری می‌شد ونقش یک ماساژور را بازی می‌کردند.

انتهای پیام/ش