حضور تهیهکننده بدقول در میان عوامل «کوروش»
نشاط پورفراهانی که هنوز بابت نمایش «شب دشنههای بلند» به بازیگران و عوامل نمایش مقروض است، مدیریت تولید نمایش «کوروش» را به عهده گرفته است. این در حالی است که شکایت بازیگران «شب دشنههای بلند» فعال است.
باشگاه خبرنگاران پویا - احسان زیورعالم
در سالهای اخیر، به سبب فقدان انسجام فضای صنفی و عدم نظارت بر عملکرد برخی شغلهای تازه در عرصه تئاتر، شاهد اتفاقات ناگواری مالی و البته معنوی در حوزه تئاتر بودهایم. در روزگار کنونی بارها از شکایت برخی عوامل یک نمایش از مدیرتولید یا تهیهکننده یک اثر به سبب عدم توانایی در پرداخت دستمزدها شنیدهایم؛ اما این شکایات عموماً راه به جایی نمیبرد. فقدان سیستم نظارتی درست بر عملکرد تهیهکنندگان و مهمتر از هم نبود قراردادهای رسمی و ثبتشده موجب آن شده برخی افراد تازهنفس در عرصه تولید آثار نمایشی، در بازهای اندکی اقدام به تولید آثار نمایشی پرهزینه کنند و بدون در نظر گرفتن بازگشت مالی آن، از پس دستمزد گروه برنیاید.
البته بیشتر اوقات این رویدادها به سبب مهجور بودن تئاتر در فضای رسانهای و البته نبود سازگار درست فضای صنفی، چندان رسانهای نمیشود و همه چیز با سعهصدر هنرمندان سپری میشود. هر از گاهی برخی بازیگران به سبب نسبت خوبشان با فضای رسانهای موفق میشوند اجحافی که بر آنها شده است را بازگو کنند و به واسطه یک مصاحبه یا گزارش، تهیهکننده یا مدیرتولید - به عنوان مسئول بخش مالی پروژه - را برای پرداخت معوقات تحت فشار قرار دهد. با این حال به سبب عدم رسیدگی به همان چند مورد رسانهای شده، فضا برای یکهتازی تهیهکنندگان در عدمرعایت قولها و وعدهها مهیاست.
در نمونه نه چندان دور، در نمایش «شب دشنههای بلند»، نشاط پورفراهانی در نقش تهیهکننده موفق به پرداخت معوقات گروه نمیشود. نمایش در تابستان 96 روی صحنه میرود؛ اما با وجود بسته شدن پرونده اجرایی آن، گروه نمایشی هنوز موفق به دریافت معوقات خود نشدهاند. این در حالی است که گروه نسبت به بدعهدی نشاط پورفراهانی شکوایهای مهیا و به خانه تئاتر ارائه داده است؛ اما به سبب فقدان نیروی حقوقی لازم در خانه تئاتر و نبود سازوکارهای صنفی این شکایت همانند دیگر شکایتها ره به ترکستان بوده است.
بیشتر بخوانید: خانه تئاتر آیا حقوق ما را میتواند استیناف کند؟
چندی پیش فرزین محدث در گفتگو با تسنیم از شرایط بد مالی پورفراهانی سخن گفته بود و با اشاره به اینکه برای پیوستن به این نمایش حضور علی شمس به عنوان کارگردان برایش ملاک بوده است، تأکید میکند نشاط پورفراهانی را نمیشناسد. خانم پورفراهانی در آن ایام بر سر نمایش پرحاشیه «شرق دور، شرق نزدیک» عامل اتفاقات ناگواری شده بود که عمده آن به شیوه بستن قرارداد او با تماشاخانه شهرزاد بازمیگشت. با این حال درگیری عمده پس از پایان نمایش - که بر سر مسائل مالی بود - میان قاسم جعفری و حمیدرضا نعیمی بود. رویدادی که هنوز مشخص نیست به کدامین سو رفته است.
فرزین محدث در مصاحبه مذکور اعلام میکند که پیش از این نیز بر سر مسائل مالی با تهیهکننده به مشکل برخورده است و در آن پروژه نیز با وجود ثبت شکایت در خانه تئاتر موفق به دریافت حقوق خود نمیشود. صحبتهای فرزین محدث زمانی دردناک میشود که او در آن روزها برای درمان مادرش در پی احقاق حقوق خود بود و این مهم هنوز محقق نشده است و مادر او چند روزی است که آسمانی شده است.
با وجود ثبت شکایت گروه «شب دشنههای بلند» و به نتیجه نرسیدن تلاش گروه برای دریافت معوقات خود، در تبلیغات نمایش «کوروش» به کارگردانی پری صابری نام نشاط پورفراهانی در مقام مدیر تولید دیده میشود.
حال باید پرسید چرا با وجود ثبت شکایت در خانه تئاتر خانم پورفراهانی میتواند کماکان فعالیت کند؛ کما اینکه فعالیت کنونی او اکنون در اشل بزرگتری رخ داده است. پروژه کوروش پری صابری به مراتب عظیمتر از پروژههای علی شمس و حمیدرضا نعیمی است.
دو نکته قابل تأمل در این باره وجود دارد. نخست آنکه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی چندان نظارتی بر فعالیت مالی هنرمندان ندارد و به خصوص در اداره کل هنرهای نمایشی سازوکاری برای بررسی وضعیت مالی تهیهکنندگان طراحی نشده است. این نکته را در نظر بگیرید برخلاف خانه سینما که قدرتمندترین کانون آن در اختیار کانون تهیهکنندگان است، در خانه تئاتر هیچ کانون یا انجمنی به تهیهکنندگان اختصاص نیافته است و از لحاظ حقوقی این گروه در تئاتر هنوز مشروعیت ندارد.
نکته مهم دیگر فقدان قدرت حقوقی خانه تئاتر است که توانایی کنترل و نظارت بر چنین مواردی ندارد. با اینکه مواردی وجود داشته که شکایت ثبت شده در خانه تئاتر موجب معلق شدن هنرمند شده است؛ اما گویا در مورد نشاط پورفراهانی چنین رخ نداده است و او توانسته در کنار جهانگیر کوثری - که به نظر میرسد عامل ورودش پورفراهانی به عرصه تهیهکنندگی بوده است - پروژه بزرگتری دست بگیرد.
انتهای پیام/