عطوان: آمریکا و اروپا جنگ در سوریه را باخته‌اند
تحلیلگر برجسته جهان عرب درباره هدف فرانسه از اعزام نظامیان به شمال سوریه، می‌نویسد آمریکا و اروپا در سایه تقویت همپیمانی روسیه، ایران و ترکیه در امور سوریه، تلاش می‌کنند جایگاهی برای خود در روند سیاسی سوریه داشته باشند.
به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم، «عبدالباری عطوان» تحلیلگر برجسته جهان عرب در مقاله‌ای در روزنامه فرامنطقه‌ای «رای‌الیوم» نوشت: نبرد بزرگ «رجب طیب اردوغان» رئیس‌جمهوری ترکیه در این روزها در شهر «تل‌رفعت» سوریه نیست، بلکه علیه «امانوئل ماکرون» رئیس‌جمهوری فرانسه و دولت وی است؛ چرا که ماکرون تصمیم به جانبداری نظامی از ایالات متحده گرفته است و این‌که این کشور را در نبرد قریب‌الوقوع در «منبج» تنها نگذارد. وی به اعزام نیروهای فرانسه مبادرت کرده و حمایت کامل خود را از «نیروهای دموکراتیک کُرد سوریه» و پروژه آن در ایجاد رژیم کُردی در امتداد مناطق شمالی سوریه، اعلام کرده است.
اتحادیه اروپا و به‌ویژه فرانسه، احساس می‌کنند که نفوذشان در سوریه را به نفع همپیمانی سه‌جانبه جدید ترکیه، روسیه و ایران، که از نظر سیاسی و نظامی تقویت می‌شود، از دست داده‌اند. از این‌رو، تصمیم گرفتند به برگ کُردها متعهد بمانند تا شاید جایگاهی روی میز مذاکرات برای دستیابی به راه‌حلی سیاسی، بیابند و بهره‌ای از کیک بازسازی سوریه به دست بیاورند.
مسئله‌ای، که رئیس‌جمهور اردوغان را به جوش آورده است، استقبال رئیس‌جمهوری فرانسه از هیئت کُردی در کاخ الیزه طی ماه فوریه گذشته بود، افزون بر این، اقدام ماکرون به مشروعیت دادن به «نیروهای دموکراتیک سوریه»، که ترکیه آن را در فهرست گروه‌های «تروریستی» گنجانده است، و پیشنهاد وی برای وساطت میان این گروه و ترکیه، بیشترین خشم اردوغان را سبب شده است. رئیس‌جمهوری ترکیه چنین رویکرد ماکرون را توهینی نابخشودنی توصیف کرده و گفته است: «کسانی که از تروریست‌ها در کاخهایشان استقبال می‌کنند دیر یا زود خواهند فهمید که اشتباه کرده‌اند. فرانسه حق ندارد بعد از موضع‌گیری خود برای پیشنهاد وساطت، از گروه‌های تروریستی و اقدامات آنها شکایت کند.» «بکر بوزداغ» معاون نخست‌وزیر ترکیه نیز با صراحتی بیشتر، فرانسه را تهدید کرد و گفت: «با کسانی‌که با تروریست‌ها تعامل می‌کنند رفتاری خواهیم داشت که با تروریست‌ها داریم. آنها هدفی برای ترکیه خواهند شد.»
نمی‌دانیم چگونه نیروهای فرانسه، که فعلا با تسلیحات سنگین خود به منبج رسیده و به نیروهای آمریکایی در این شهر ملحق شده‌اند، هدفی برای ترکیه خواهند شد. ولی ما دو موقعیت را برای امر محتمل می‌دانیم:
نخست: بمباران این نیروهای و اماکن استقرار آنها در منبج توسط موشک‌ها و توپخانه‌های ترکیه؛ تا بیشترین خسارت ممکن را به نیروهای فرانسوی وارد کرد و افکار عمومی این کشور را علیه رئیس‌جمهورشان تحریک کرد.
دوم: گروه‌های هوادار ترکیه در داخل منبج یا در همسایگی آن را برای آغاز جنگ چریکی علیه نیروهای فرانسه و آمریکایی، به‌ویژه در مرحله قبل از حمله، مامور کرد.
تمرکز نظامی و سیاسی رهبران ترکیه بر حتمی بودن سیطره بر شهر تل‌رفعت در شمال حلب مقدمه‌ای برای حمله به منبج است. ولی سوالی که طرح آن ضروری می‌نماید درباره احتمال وقوع درگیری ترکیه با فرانسه و آمریکا، در سایه بی‌توجهیی دولت آمریکا به تمام درخواست‌های ترکیه درباره ضرورت نیروهای از شهر منبج است.
همکار متخصصِ من در امور ترکیه، که به تازگی از آنکارا برگشته است و با شماری از تصمیم‌گیران در آنجا دیدار کرده، به ما تأکید کرد که رهبری ترکیه مصمم است به هر قیمتی منبج را بازپس بگیرد و نبرد آینده در این شهر را «ام المعارک»( مادر نبردها) می‌خواند؛ چرا که ادامه عملیات «شاخه زیتون» تا پایان، بسیار ارزان‌تر از بازگشت در سه ماهه نخست از این اقدامی‌ست که از حمایت مردمی برخوردار است.
این همکار ما همچنین خاطرنشان کرد که ترکیه وارد این جنگ در عفرین و تل رفعت و سپس در منبج می‌شود. ولی جنگ در منبج با هماهنگی کامل با روسیه و استقبال دولت‌های سوریه و ایران خواهد بود؛ چرا که – به ادعای نویسنده- ایرانی‌ها و سوری‌ها منافعی استراتژیک در شکست خوردن پروژه آمریکایی برای تاسی موجودیتی کُردی دارند. او تأکید کرد که این اطلاعات را از یک مقام بلندپایه در وزارت خارجه ترکیه گرفته است.
دکتر «هیثم مناع» یکی از بارزترین رهبران اپوزیسیون سوریه، به نوبه خود به ما تأکید کرد که ترکیه تصمیمی استراتژیک مبنی بر نابودی کلی سه کانتون کُردی در شمال سوریه، اتخاذ کرده است. وی خاطرنشان کرد که عملیات نظامی ترکیه در شمال غرب سوریه( شاخه زیتون) نه تنها به دلایل سیاسی و منافع داخلی این کشور بلکه به دلایل اقتصادی و بافت جمعیتی صورت گرفته است. مناع افزود ترکیه طی جنگ هفت ساله سوریه حتی یک دلار نیز هزینه نکرده است. بلکه آمریکا، قطر و عربستان سعودی هزینه‌های مالی جنگ را متحمل شده‌اند. ولی الان، بعد از کاهش حمایت‌های مالی سعودی و قطری، و سپس تا حدود کمی آمریکا، خزانه ترکیه این هزینه‌ها را پرداخت می‌کند، و این امر غیرممکنی است و عقب‌نشینی آمریکا نیز مطرح می‌شود؛ برای این‌که دونالد ترامپ از طریق گزارش‌های آژانس اطلاعاتی آمریکا مطلع شده است که منطقه شرق فرات، که نیروهای آمریکایی در آنجا مستقر هستند، ناامن است و گروه‌های مسلح در حال آغاز جنگ چریکی برای حمله به این نیروها هستند. دکتر مناع خاطرنشان کرد رئیس‌جمهوری ترکیه به دلیل 3.5 میلیون آواره سوریه، با بحران روبرو شده است و تمام احزاب ترکیه را علیه آنها بسیج کرده است- مشابه وضعیتی که در لبنان پیش آمده است- و آنها خواهان ایجاد شهرهای بزرگ‌تر در نزدیکی عفرین، «جرابلس»، و «الباب» هستند تا این آوارگان در سریع‌ترین زمان ممکن در آنجا اقامت گزینند و عملیات «شاخه زیتون» برای رسیدن به هدف در نزدیک‌ترین راه قرار دارد.
جمله قابل تاملی، که بر زبان اردوغان در کنفرانس خبری مشترکش با «ولادیمیر پوتین» رئیس‌جمهوری روسیه در پایان نشست سه‌جانبه در آنکارا، درخصوص وضعیت میدانی سوریه رانده شد، این است که او تأکید کرد: «از روز نخست نبرد عفرین، دوستان روس از تمام اقدامات نظامی ما مطلع هستند و از آن حمایت می‌کنند.» جالب این‌که، پوتین نیز «به نشانه تایید» سرش را تکان داد و معترض نشد.
آمریکا نبردش در سوریه را باخته است و عقب‌نشینی ترامپ از خارج کردن نیروهای آمریکایی و نیز ملحق شدن نیروهای فرانسه به آنها، این واقعیت را تغییر نمی‌دهد. باید منتظر ماند.
انتهای پیام/