اضطراب دانش‌آموزان با بلاتکلیفی سمپاد
یک کارشناس مشاوره در آموزش‌وپرورش گفت: حذف مدارس سمپاد اضطراب دیگری تولید می‌کند که آموزش و پرورش به آن توجهی ندارد.
عباس فرجی در گفت‌وگو با خبرنگار اجتماعی خبرگزاری تسنیم در پاسخ به این پرسش "آموزش وپرورش با هدف حذف اضطراب به حذف آزمون‌های مختلفی که موسسات خصوصی در مدارس ابتدایی برگزار می‌کردند، اقدام کرده است و در این میان آزمون ورودی پایه هفتم مدارس سمپاد نیز حذف شده است و به تدریج این مدارس در دوره متوسطه اول حذف خواهند شد، حذف مدارس سمپاد تا چه اندازه می‌تواند به کاهش استرس دانش‌آموزان منجر شود؟" اظهار کرد:در تمام بحث‌هایی که این روزها در آموزش و پرورش مطرح است شاید بحث آسیب‌های اجتماعی میان دانش‌آموزان یکی از مهم ترین مباحث حوزه سلامت روان باشد این را از این جهت می‌گویم که این روزها خوشبختانه یا متاسفانه نظرات کارشناسی و غیر کارشناسی در این حوزه زیاد دیده می‌شود.
وی افزود: از مهمترین دلایل مسئولین آموزش و پرورش برای این تصمیم وجود "اضطراب امتحان" است. در ظاهر امر به نظر می‌رسد اضطراب دلیل کافی برای حذف مدارس سمپاد باشد اما حذف مدارس سمپاد اضطراب دیگری تولید می‌کند که آموزش و پرورش به آن توجهی ندارد.
فرجی گفت: این را اضافه کنم بعید است کسی مشکلی با حذف مدارس تیزهوشان داشته باشد و البته من هم شخصا از این طرح استقبال می‌کنم اما موضوع اصلی این است که طرح‌ها عمدتا هیجانی و غیر کارشناسی شده است مثلا کسی توضیح نمی‌دهد دانش آموزانی که ای بسا می‌توانستند در محیط مطلوبی در مدارس سمپاد به درس و مشق خود برسند و شرایط بهتری برای شکوفایی داشته باشند در مدارس عادی دستخوش چه مشکلاتی می‌توانند بشوند؟
وی بیان کرد: آیا برنامه‌ای برای تزریق این دانش‌آموزان به مدارس تنظیم شده است؟ با فرض بر اینکه ما دانش‌آموزان را از نظر درسی غربال نکردیم آیا مکانیزمی که بتوانیم این استعدادها را شناسایی کنیم و در مسیر استعدادشان قرار دهیم در نظر گرفته شده است یا می خواهیم این اندک استعدادی که وجود دارد را نیز هرز بدهیم؟ با فرض بر اینکه خود مسولین آموزش و پرورش تاکید کرده‌اند که حال مدارس دولتی بد است و آمارشان را هم به اعضای شورای شهر می‌دهند آیا مسئولین فکر می‌کنند تزریق دانش‌آموزان سمپاد می‌تواند حال مدارس عادی را خوب کند؟ و هزار چرای دیگری که می‌توان مطرح کرد که بدون جواب هستند و آموزش و پرورش فقط موضوع اضطراب را به عنوان شاخص در نظر گرفته و طرح را پیش می‌برد.
این کارشناس مشاوره در آموزش‌وپرورش مطرح کرد: به نظر می‌رسد طرح‌هایی از این دست بیشتر نمایشی هستند و اتاق فکری پشت این طرح‌ها وجود ندارد لذا با حذف مدارس سمپاد نه تنها مشکلی حل نخواهد شد ای بسا بر مشکلات دانش‌آموزان و اولیای آنها نیز اضافه خواهد شد.ملاحظه بفرمایید اولیا و دانش آموزان مشکلات خود را از مدارس تیز هوشان ابراز می‌کنند این مشکلات طیف وسیعی دارد که یکی از آنها سخت‌گیری‌‌های درسی است ولی وزات آموزش و پرورش تمام تمرکز خود را روی امتحان آنها گذاشته از مسئولان می‌پرسم چرا با تقویت محیط آموزشی در راستای کاربردی و عملی کردن دروس این مدارس تلاش نمی‌کنند که اضطراب دانش آموزان را کاهش دهند؟ آن وقت می‌آیند و کل صورت مسئله را پاک می‌کنند؟
وی ادامه داد: قصد آموزش و پرورش یکسان سازی مدارس است این را می‌فهمم ولی این را درک نمی‌کنم استعدادهایی که در میان این همه دانش آموزان یکسان شده وجود دارد چگونه قرار است پرورش و شکوفا شود آیا برنامه‌ای در نظر گرفته شده یا قرار است قطار را راه بیندازند و بعد ریل‌گذاری کنند؟ این احتمال هم هست که آموزش و پرورش عطای دانش‌آموزان باهوش خود را بزند و اندک استعدادی هم که وجود دارد از بین ببرد اسمش را هم بگذارد اضطراب‌زدایی از مدارس. شما تصور کنید دانش آموزان در محیطی تحقیق محور، دروس عملی و کاربردی رشد کنند آن هم در زمینه استعدادهایی که از قبل به درستی شناسایی شده آیا دلیلی برای اضطراب می‌‌ماند؟
فرجی در پاسخ به این پرسش " آیا امتحان نخستین و مهمترین عامل استرس دانش‌آموزان است، عوامل دیگر از جمله ساختار فیزیکی مدارس، چیدمان کلاس‌های درس، شیوه تدریس و محتوای آموزشی در شکل‌گیری اضطراب دانش‌آموزان چه نقشی دارند؟" عنوان کرد: مشکل دیگری در آموزش و پرورش داریم که باید به آنها پرداخت، عدم انگیزه تحصیلی در مدارس، اولیا،معلمان و مشاوران را از پا در آورده وجود اضطراب در میان دانش آموزان ریشه در مشکلات زیادی دارد که اضطراب امتحان شاید کمترین آن باشد. در مدارس جایی برای رشد خلاقیت وجود ندارد هنوز با سیاق 100 سال قبل آموزش می‌دهیم. طبیعی است دانش آموزان انگیزه خود را از دست می‌دهند کاش قبل از هر اقدامی با چند کارشناس در این حوزه مشورت می‌شد تا آنها توضیح بدهند چگونه می‌شود اضطراب را در مدارس کاهش داد.
این کارشناس مشاوره در آموزش‌وپرورش گفت: مثلا بررسی‌ها نشان داده که وقتی ما بجای استفاده از واژه اضطراب واژه هیجان را بکار ببریم تاثیر روانی قابل ملاحظه‌ای در کاهش میزان اضطراب خواهیم داشت از شما می‌پرسم در کجای آموزش و پرورش سعی شده است هیجان ایجاد شود؟ مشخصا می‌توانم بگویم تنها جایی که هیجان به اوج خودش می‌رسد و دانش آموزان انرژی روانی قابل ملاحظه‌ای را تخلیه می‌کنند مسابقات فوتبال کلاسی در مدارس پسرانه آن هم در زنگ تفریح است آنجا دیگر اضطرابی در کار نیست یک شور و انگیزه روانی بالا در کل مدرسه موج می‌زند.
فرجی در پاسخ به این پرسش " آموزش‌وپرورش اقدام به اجرای طرح‌هایی همچون قصه نویسی و جایگزینی آن به جای تکالیف نوروزی کرده است، وجود طرح‌هایی از این دست که به کاهش استرس انجام تکالیف عید منجر می‌شود را تا چه اندازه موثر می‌دانید؟" تصریح کرد: در واقع ما نیاز به چنین طرح‌هایی داریم که جایگزین مناسبی برای آنچه که حذف می‌کنیم باشد نه آنکه بیاییم و بگوییم خوب تکالیف نوروزی نمی‌دهیم شما بعد از عید برایمان قصه بیاورید آنهم قصه‌هایی که پدر و مادرتان نوشته‌اند و دانش‌آموز حتی معنای برخی واژه‌های آن را نمی‌داند.
وی افزود: وزیر در کجای آموزش و پرورش شما به‌صورت عمومی و تخصصی کلاس‌های قصه نویسی داشته‌اید که حالا انتظار دارید که دانش‌آموزان به جای تکالیف عید قصه بنویسند؟ چند مدرس تخصصی قصه نویسی در کل کشور دارید که طرح خود را بصورت کشوری می‌خواهید اجرایی کنید؟ گویا خبر ندارید به ندرت کلاس انشایی هم که وجود دارد عموما ریاضی یا علوم درس می‌دهند آن وقت شما می‌آید و شب عید از طرحی که فکر می‌کنید درست است پرده‌برداری می‌کنید ؟معتقدم یک جای کار می‌لنگد انگار مسئولان در آموزش وپرورش نزیستند مسئله‌ای را از جایی کپی کرده و عین به عین آن را می‌خواهند در اینجا پیاده کنند.
این کارشناس مشاوره در آموزش وپرورش اظهار داشت: در اغلب حوزه ها وقتی ورود می کنیم به این مشکل بر می‌خوریم یعنی دردی تشخصیص داده می‌شود ولی وقتی درمان را می‌خواهیم شروع کنیم مناسب درد نیست. اخیرا هم بحث تغییر ساختار اداری و تشکیلاتی در وزاتخانه و ادارت کل ومناطق مطرح است مثلا شنیده‌ها حکایت از آن دارد که کارشناسی آسیب‌های اجتماعی و مشاوره با انجمن اولیا و مربیان قرار است با هم ادغام شوند. از نظر من این طرح هم جز طرح‌هایی است که خیلی وقت پیش باید در دستور کار قرار می‌گرفت قبل از اینکه مشکلات روحی و روانی دانش‌آموزان به این حد برسد ولی با این حال باز هم دیر نشده است اما واقعا این کار به بررسی دقیقی نیاز دارد و امیدوارم آموزش و پرورش کاری نکند که به سلامت روان دانش‌آموزان آسیب بزند.
فرجی در پاسخ به این پرسش " کمبود مشاور در بحث سلامت روان دانش‌آموزان و کاهش آسیب‌های اجتماعی در مدارس به عنوان یکی از خلأهای جدی مشاهده می‌شود، تبعات این مسئله چه تاثیری را در بین دانش‌آموزان داشته است؟" گفت: مشاوران سالهاست که فریاد می‌زنند، باید کارشناسی آنها در مقابل حجم سنگین مشکلات تقویت شود و این در حالی است که همیشه مشاوران از کمبود بودجه و نیرو در رنج بوده‌اند در آن سو کارشناسی دیگری به موازات آنها با کمترین بهره وری در مدارس بدون هیچ نیروی اجرایی با بودجه قابل ملاحظه‌ای مشغول به کاربوده است . به تعبیری بودجه در دفتر آسیب‌های اجتماعی قرار دارد و نیروی متخصص در مشاوره و این ماجرا مثل آن است که آب و تشنه از هم جدا باشند بنابراین باید از خط قرمزهای روانی جامعه می‌گذشتیم تا اینکه مسئولان متوجه بشوند که این دو کارشناسی باید یکی شوند؟
وی با اشاره به احتمال ادغام انجمن اولیا و مربیان با کارشناسی مشاوره و آسیب‌های اجتماعی خاطرنشان کرد: معتقدم ترکیب این دو کارشناسی و تقویت این حوزه به صورت مستقل با یک عنوان می‌تواند اندکی انرژی به حوزه مشاوره مدارس بدهد به شرطی که واقعا از این نیروها در راستای تخصص آنها بهره برداری شود. البته جسته و گریخته هم شنیده می‌شود که انجمن و اولیا و مربیان هم قرار است با کارشناسی مشاوره و آسیب‌های اجتماعی یکی شود که از نظر من اشتباه بزرگی است انجمن اولیا و مربیان ظرفیت‌های زیادی دارد که باید از آن به خوبی استفاده شود ولی این که بخواهیم آن را با سایر حوزه‌ها ترکیب کنیم به خاطر تنوع کاری که در انجمن صورت می‌گیرد اساسا با کار تخصصی که در مشاوره و آسیب‌ها قرار است انجام شود همخوانی ندارد.
فرجی در پایان گفت: حجم کاری انجمن اولیا و مربیان به قدری زیاد و متنوع است که اساسا موضوع مشاوره در آن گم می‌شود مثلا رسیدگی به سرویس مدارس در حیطه کاری انجمن اولیا و مربیان است اما این موضوع چه ارتباطی می‌تواند به کار تخصصی مشاوران داشته باشد؟ تخصیص ظرفیت‌های انجمن اولیا و مربیان به کارشناسی مشاوره و آسیب‌های اجتماعی می‌تواند مفید باشد ولی ترکیب آنها با هم غیرمنطقی به نظر می‌رسد.
انتهای پیام/