۹ گزارشی که بر نقض برجام تأکید دارد
نهمین گزارش وزارت امور خارجه، مورخ ۲۶ فروردین‌ماه سال جاری به کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجه تقدیم شد؛ گزارشی که در آن نکات مهمی از بدعهدی‌های امریکا و نقض برجام از سوی این کشور، مورد توجه قرار گرفته است.
به گزارش گروه رسانه‌های خبرگزاری تسنیم، در طول ماه‌های گذشته نیز وزارت خارجه کشورمان هشت گزارش از روند اجرای توافق هسته‌ای میان ایران و 1+5 به نمایندگان مجلس ارائه داده است که نکته مشترک این گزارش‌ها عدم اجرای تعهدات امریکا می‌باشد و البته هر چه به گزارش‌های پایانی نزدیک‌تر شده ایم اعتراف به کارشکنی ایالات متحده در رسیدن ایران به اهداف هسته ای، رنگ و بوی بیشتری به خود گرفته است، کمااینکه در گزارش اخیر دستگاه دیپلماسی به نقض برجام توسط امریکا از زاویه جدیدی نگاه شده و وزارت خارجه معترف شده کانال خرید طی سه سال تنها با پنج درخواست طرف ایرانی موافقت کرده که این مسئله نشان دهنده این موضوع است که سایه تحریم و محدودیت برای جمهوری اسلامی ایران همچنان باقی است و در برداشته شدن تحریم‌های هسته‌ای عملاً تغییری ایجاد نشده است.
این در حالی است که در توافق ژنو 3 که در 23 آذر 94 به امضا رسید کشورهای غربی متعهد شده بودند تا تحریم‌های هسته‌ای را به شکل کامل لغو کنند اما با تغییرات اعمال شده در متن برجام، نه تنها طرف مقابل از اجرای تعهدات خود سر باز زده بلکه برای ایجاد رضایت در تیم مذاکره کننده ایرانی (با هدف عدم برداشتن تحریم‌های هسته‌ای) کارگروه را به عنوان کارگروه خرید تعیین کرده که خروجی آن بعد از گذشت سه سال برای طرف ایرانی تقریباً هیچ بوده است.
طبق این بخش از برجام، طرف ایرانی برای خرید اقلام دوگانه مجبور است از این کارگروه مجوز دریافت کند، در حالی که خروجی این کارگروه برای ایران تقریباً هیچ بوده، به طوری که خود وزارت خارجه نیز به همین مسئله در گزارش اخیر خود صحه گذاشته است، البته ستاد پیگیری اجرای برجام بار دیگر در گزارش خود به مجلس ادعا کرده که بعد از اجرایی شدن برجام تحریم‌های مرتبط با موضوع هسته‌ای علیه ایران رفع شده است آن هم در حالی که در متن گزارش چنین ادعایی رد می‌شود.
مشقت‌های ایران برای خرید مورد نظر از مسیر کارگروه خرید در حالی طبق گزارش نهم دستگاه دیپلماسی به مجلس، رو به افزایش است که یکی از اهداف دم دستی و اولیه برجام برداشته شدن تحریم‌های هسته‌ای ضدایرانی بوده؛ هدفی که تاکنون محقق نشده است.
وزارت خارجه کشورمان در گزارش خود می‌نویسد: «آخرین جلسه این کارگروه همزمان با نشست کمیسیون مشترک در 24 اسفند 96برگزار شد. در این نشست نماینده جمهوری اسلامی ایران با ابراز نارضایتی از کند بودن روند بررسی و تصویب درخواست‌ها در کانال خرید، کارایی و بازدهی کانال خرید را کمتر از وظیفه‌ای که در برجام برای آن پیش‌بینی شده بود ارزیابی نموده و خواهان تسریع در روند تصویب درخواست‌ها شد.»
نارضایتی وزارت خارجه از روند برجام
در حالی گزارش نهم وزارت خارجه به مجلس نشان‌دهنده افزایش سطح اعتراضات این دستگاه به روند اجرای برجام است که مقامات ارشد دستگاه سیاست خارجه کشورمان نیز طی هفته اخیر سخن از خروج ایران از برجام در صورت خروج امریکا از آن گفته‌اند، البته افزایش نارضایتی‌ها از روند اجرای برجام توسط امریکا به صف حامیان دولت نیز کشیده شده است تا جایی که بسیاری از رسانه‌ها و شخصیت‌ها تا چند ماه پیش از برجام حمایت می‌کردند و تلاش داشتند چهره امریکا را تطهیر و روند اجرای تعهدات از سوی این کشور را مثبت ارزیابی کنند.
بااین حال منتخبان مردم در مجلس نیز نگاه مناسبی به روند اجرای برجام ندارند و گزارش اخیر وزارت خارجه به مجلس را با همین محور ارزیابی می‌کنند، به عنوان نمونه سیدحسین نقوی حسینی می‌گوید: نهمین گزارش سه ماهه در حالی از طرف وزارت امور خارجه به کمیسیون ارسال شد که امریکا با عهدشکنی‌ها، بدعهدی‌ها و ادامه رفتار خصمانه خود علیه ملت ایران، با انتفاع ملت ایران از برجام مقابله می‌کند.
وی ادامه می‌دهد: گزارش نهم وزارت امور خارجه 13 صفحه و چهار فصل دارد. در فصل اول به موانع و چالش‌های اجرای برجام تبیین شده است که قطعاً مهم‌ترین چالش اجرای برجام اقدامات و رفتارهای خصمانه امریکاست. در فصل دوم مجموعه اقدامات و فعالیت‌های جمهوری اسلامی و دستگاه دیپلماسی مبنی بر تحقق مطالبات ملت ایران در اجرای برجام توقیع داده شده و در فصل سوم به آخرین دستاوردها و تحولات در حوزه رفع تحریم‌ها و برداشتن موانع از سر راه ملت ایران پرداخته شده است.
جالب این است در حالی وزارت امور خارجه کشورمان و مقامات ارشد این وزارتخانه معترف به عدم اجرای تعهدات برجامی توسط امریکا هستند که تاکنون هیچ اقدام قابل توجهی در جهت مقابله با رویکرد امریکا اتخاذ نشده است که یکی از دلایل عمده آن عدم پیش بینی مناسب سازوکاری در متن برجام است که بتوان با آن امریکا را ملزم به پرداخت هزینه‌های اقتصادی- حقوقی یا اجرای تعهدات این کشور کرد.
عدم تکاپوی مناسب در داخل برای مقابله با نقض برجام در حالی است که دونالد ترامپ چند صباحی است فریاد خروج امریکا از برجام سر داده است؛ مسئله‌ای که با موضع‌گیری مقامات کشورمان نیز روبه‌رو شده است.
با این حال جان سالیوان سرپرست وزارت خارجه امریکا پس از نشست وزیران خارجه گروه هفت (جی- 7) درباره خروج امریکا از برجام می‌گوید: «کشورهای جی- 7 بر پیام خود به ایران برای پایبندی به عرف بین‌الملل و رعایت کامل تعهدات هسته‌ای این کشور ذیل برجام تأکید کردند. ایالات متحده از تمام شرکایمان می‌خواهد به همکاری با ما که مشغول مقابله با فعالیت‌های ثبات‌زدای ایران در آن منطقه هستیم ادامه داده و حکومت ایران را برای اقداماتش مورد بازخواست قرار دهند؛ حمایت از سازمان‌های تروریستی، انجام حملات سایبری، تهدید منافع ترابری بین‌المللی و نقض خلاف وجدان حقوق بشر.»
وی در ادامه موضع سایر مقامات امریکا و حتی اروپایی‌ها درباره فعالیت‌های به اصطلاح ثبات‌زای ایران را مورد تأکید قرار داده و بیان می‌کند: «همانطور که می‌دانید، این یکی از موضوعات مورد بحث ما با شرکای ای- 3 (آلمان، فرانسه و انگلستان) بوده است.
ایالات متحده نگرانی‌های قابل توجهی درباره ایران و برنامه موشک‌های بالستیک این کشور، نفوذ ثبات‌زدا و مخرب آنها در آن منطقه از حمله در یمن، در سوریه و دیگر مناطق و همچنین نگرانی‌هایی درباره خود برجام از جمله بندهای «غروب آفتاب» دارد.»
این مقام امریکایی همچنین نگرانی‌های امریکا از ایران را در قالب این ادبیات بیان می‌کند: «رئیس‌جمهور ترامپ نسبت به رفتار ایران، رفتار مخرب ایران، نگران است، بسیار نگران. نگرانی نهایی او درباره برجام، نگرانی منع اشاعه‌ای است. ما و همین‌طور هیچ‌کس دیگری، نمی‌خواهیم یک ایران مسلح به [سلاح] هسته‌ای را شاهد باشیم. هدف رئیس‌جمهور ترامپ در کل این فرآیند تقویت برجام، البته در صورتی که قابل تقویت باشد و حفاظت از امریکا و منافع امریکاست که بیش از 40 سال است از سوی رژیمی که در تهران است، در معرض تهدید قرار گرفته است.»
حال باید منتظر ماند و دید که دستگاه دیپلماسی کشور همانند 30 ماه گذشته تنها به گزارش‌نویسی‌های مرسوم بسنده می‌کند یا آنکه راهکار مناسبی برای مقابله با خروج احتمالی امریکا از برجام نشان می‌دهد.
منبع: روزنامه جوان
انتهای پیام/