کرمانشاه| استفاده کارواش‌ها و قالیشویی‌ها از آب شرب معضل کرمانشاه است
مدیرعامل آبفای استان کرمانشاه گفت: برخی از افراد صنف کارواش و قالیشویی از آب آشامیدنی برای شست‌وشو استفاده می‌کنند که معضلی برای کم‌آبی موجود است.
به گزارش خبرگزاری تسنیم از کرمانشاه، بحران کم‌آبی در کشور و به‌تبع آن در استان کرمانشاه در کنار بیکاری به بزرگترین معضل موجود تبدیل شده است که نه‌تنها نگرانی را برای آیندگان ایجاد کرده بلکه مشکلاتی را نیز برای جامعه کنونی به وجود آورده است.
در این میان مشکلات متعددی در حوزه آب در بخش‌های مختلف مصرف همچون عدم هدایت آب‌های سطحی، انشعابات غیرمجاز، به کارگیری الگوی ناصحیح در کشاورزی و مشکلات موجود در شبکه توزیع و انتقال آب دغدغه‌های استان کرمانشاه را افزایش داده و همین موضوع بهانه‌ای برای گفت‌وگوی ما با مدیرعامل آبفای استان کرمانشاه علیرضا تخت‌شاهی شد.
تسنیم: موضوع خشکسالی و کم‌آبی اکنون مهمترین دغدغه کنونی کشور است. این مشکل تا چه حد گریبانگیر استان کرمانشاه است؟
تخت‌شاهی: متأسفانه با وضعیت موجود در کشور و حرکت اقلیم کشور به سمت خشک موضوع آب در سال‌های اخیر جدی‌تر شده و می‌شود و بارها اعلام شده که این موضوع به‌طور کامل جدی است و نمی‌توان با یک مسکن و به‌طور موقت از کنار آن گذشت.
کاهش بارندگی‌ها به‌ویژه پوشش برف در نقاط کوهستانی که نسبت به سال‌های گذشته به‌شدت تقلیل یافته پیام مناسبی را ارسال نمی‌کند و تغذیه آب‌های زیرزمینی به شدت در معرض خطر قرار گرفته و میزان بارندگی‌ها هرسال نسبت به مدت مشابه سال قبل و دراز مدت کاهش بسیار چشمگیری دارد و این موضوعات در مجموع شرایط نامناسبی را در زمینه تأمین آب و مخاطرات منابع آبی برای ما تعریف کرده است.
استان کرمانشاه نیز به‌طور طبیعی از این وضعیت مستثنی نیست و با توجه به اوضاع شرق استان به‌ویژه در چند سال اخیر کمبودهایی در منابع تأمین وجود دارد و به‌شدت افت منابع داریم.
تسنیم: آیا امسال برنامه‌ای برای جیره‌بندی آب در استان کرمانشاه به‌ویژه شهر کرمانشاه دارید؟
تخت‌شاهی: موضوعی با عنوان جیره‌بندی در کرمانشاه به‌هیچ عنوان در دستور کار قرار ندارد و چنانچه نوبت‌بندی و کمبود فشار دیده می‌شود به‌دلیل مشکلات موجود در توزیع و انتقال است.
اکنون در شهر کرمانشاه براساس افت چاه‌ها مشکل توزیع، کمبود مخازن و خطوط انتقال وجود دارد و امید داریم با تعاملات انجام شده با شرکت آب منطقه‌ای این موضوع تسری یابد که تصفیه‌خانه شماره دو وارد مدار شود.
تسنیم: در برخی از مناطق شهر قطعی آب یا کلر هنگام وصل آب مشاهده می‌شود؟
تخت‌شاهی: در شهر کرمانشاه اکنون 90 هزار مترمکعب کمبود مخزن ذخیره و گاهی ایستگاه پمپاژ و خطوط بین مخازن وجود دارد. به‌طور نمونه در نقطه‌ای از شهر مازاد تولید و در نقطه مقابل کمبود وجود دارد و شبکه ما هنوز قادر به این انتقال حوزه‌ای نیست و همکاران شرکت آب منطقه‌ای در حال فعالیت هستند اما باید تسریع شود که این کمبود مخازن انتقال که اجرای آن به عهده آب منطقه‌ای است به‌زودی انجام شود. با توجه به این کمبود مخازن بخشی از قطعی آب طبیعی است و همکاران مجبور به این اقدام هستند که مخزن بتواند بعضاً در مواقع پیک مصرف همچون آخر هفته یا مناسبت‌ها آبگیری شود.
در برخی از مناطق شنیده می‌شود کلر آب زیاد است اما این موضوع به‌هیچ عنوان کلر نیست و در واقع حباب هوا است که بر اثر نوسانات موجود در شبکه ایجاد می‌شود و چنانچه همان لیوان آب داخل لیوان دیگری ریخته شود این حباب‌ها خارج و آب زلال می‌شود. میزان کلر آب توسط شبکه بهداشت و درمان و کارشناسان آبفا در حال کنترل است.
تسنیم: افزایش بی‌رویه کارواش و قالیشویی‌ها در سطح شهر به چشم می‌خورد. چه برنامه‌ریزی برای برخورد با این واحدها انجام شده است؟
تخت‌شاهی: متأسفانه در شهر کرمانشاه این موضوع شرایط نامناسبی ایجاد کرده است و برخی از آب آشامیدنی برای شست‌وشو استفاده می‌کنند. از سال گذشته برنامه‌ای برای این موضوع تنظیم شده که باید به‌طور حتم ساماندهی شوند و مجوز استفاده از آب شرب برای کارواش و قالیشویی صادر نمی‌شود.
حتی در کشورهای اروپایی که هیچگونه کمبود آبی وجود ندارد از آب تصفیه برای این مصارف و فضای سبز استفاده نمی‌شود و این موضوع باید به یک فرهنگ عمومی تبدیل شود و تمام مردم در این راستا کمک کنند و به‌طور قطع در سال 97 برنامه اصلی شرکت برخورد با این واحدها است.
یک واحد اجرایی قوی از سال 95 با رویکرد جدید فعالیت خود را ادامه داده که در همکاری با قوه قضاییه، حوزه‌ای برای تخلفات حوزه وزارت نیرو اختصاص یافته است و امید داریم نیاز به برخورد با این گروه‌های خدماتی نشود اما افرادی که تخطی و از آب شرب در کارواش و قالیشویی مصرف کنند براساس فرایند تعریف شده از طرف مجلس با آن‌ها برخورد می‌شود.
تسنیم: در زمینه هدایت آب‌های سطحی در شهر کرمانشاه چه برنامه‌ای در دستور کار دارید؟
تخت‌شاهی: در سطح شهر و کشور به طور معمول آب‌های زیرزمینی وجود دارد که ساماندهی نشده‌اند و با شهردار در این موضوع رایزنی شده است و تلاش خوبی دارند و باید ساماندهی و قنات‌های قدیمی نیز احیا شوند و اکنون از نظر آبدهی آب‌های زیرزمینی وجود دارند که باید به این سمت هدایت شوند و در برخی از نقاطی که آب به سطح زمین خواهد رسید شاید بتوان مجوز چاه‌هایی برای آب شرب صادر کرد و این موضوعات باید ساماندهی و به‌صورت جدی‌تر در سال 97 پیگیری شود و این تعامل بین چندین دستگاه است و اصلی‌ترین برنامه ما برای سال 97 مدیریت مصرف آب است.
تسنیم: چه تعاملاتی با دستگاه‌های مختلف از جمله آب منطقه‌ای انجام شده است؟
تخت‌شاهی: همکاران در شرکت آب منطقه‌ای کار تأمین آب و طرح آبرسانی را در اختیار دارند در نتیجه احداث مخازن، تصفیه‌خانه‌ها و انتقال را انجام می‌دهند و بخش عمده‌ای نیز با تعامل ایجاد شده و تغییر اولویت انجام شده است. کمبود اعتبارات در چند سال اخیر برای همه مشکل‌ساز بوده و امید داریم جبران شود و فعالیت‌ها تسریع یابد و وضعیت توزیع آب به یک وضعیت پایداری برسد.
اکنون یک پیمانکار در سطح شهر در زمینه هم‌سطح‌سازی فعالیت می‌کند. شیر قطع و وصل منازل مشترکان در واقع پاشنه آشیلی برای حوادث بعدی است و در صورت رخداد حادثه از این طریق قطع می‌شود اما این شیرها زیر آسفالت پوشش داده می‌شود و این اتفاق نباید رخ دهد و باید همچنان مرئی و در معرض دید کارکنان شرکت آب و فاضلاب قرار گیرد.
تسنیم: در حالی که بسیاری از تلفات آب به‌خاطر انشعابات و آب کشاورزی است چرا بیشتر فشارها متوجه مصارف خانگی است؟
تخت‌شاهی: به‌طور میانگین 8 درصد مصارف کل آب در کشور در بخش شرب، تقریباً 90 درصد در بخش کشاورزی و 2 درصد نیز در بخش صنعت است. در چند سال اخیر و در برنامه ششم و در برنامه وزارت نیرو در حوزه جهاد کشاورزی، آب منطقه‌ای و سایر حوزه‌ها تکلیف شده که به‌طور نمونه بخش کشاورزی ساماندهی شود. اما به هر حال فشار بر بخش آب شرب است و باید این بخش مدیریت شود.
در رابطه با مدیریت منابع آبی در استان کرمانشاه کشت محصولات آب‌بر از طرف وزارت نیرو متوقف شد و به طور نمونه کشت برنج و حتی برای آن برخورد قضایی تعریف شده است.
هدررفت آب در شهر کرمانشاه متأسفانه رقم بالایی است و در نقطه مقابل مجبور شدیم از سرمایه‌گذار خارجی استفاده کنیم زیرا رقم سرمایه‌گذاری خیلی بالا است به‌طوری که امسال از طرف وزارت نیرو مجوز دریافت شده و این مجوز تنها برای شهر کرمانشاه و بوشهر صادر شده است و این طرح به‌ویژه در بافت فرسوده شهر کرمانشاه اجرا می‌شود زیرا از نظر هدررفت فیزیکی و ظاهری با توجه به فرسودگی شبکه در اولویت قرار دارند.
تسنیم: انشعابات غیرمجاز یکی از عوامل هدررفت آب است. چه اقداماتی برای برخورد با خاطیان در این زمینه انجام شده است؟
تخت‌شاهی: موضوع مدیریت مصرف موضوعی همه‌جانبه است و صرف اینکه تنها روی یک بخش کار شود به نتیجه نمی‌رسد و یکی از فواید مدیریت مصرف بهره‌مندی پایدار است. هدررفت آب در بخش کشاورزی، انشعابات غیرمجاز، هدررفت مستقیم و سرریز مخازن و حتی مشکلات موجود در شبکه توزیع وجود دارد.
در شهر کرمانشاه طی سال 95 متأسفانه بیش از 20 هزار مشترک غیرمجاز شناسایی شد که فاقد دستگاه اندازه‌گیری بودند بنابراین شاید ضریب تأثیر هفت درصد مصرف‌کننده نسبت به 90 درصد دیگر کمتر باشد اما باز هم مؤثر است ولی به‌طور قطع در داخل شهر نظارت بیشتر است.
برای انشعابات غیرمجاز فرایندی تعریف شده که از نیمه دوم سال گذشته تشدید یافته که این انشعابات دیگر محلی از اعراب نداشته باشند و توافق‌هایی با شهرداری انجام شده که براساس ماده هشت قانون منع واگذاری خدمات نمی‌توان به ساخت و سازهای غیرمجاز خدمات ارائه کرد.
تسنیم: یکی از معضلات شهر کرمانشاه ورود فاضلاب شهری به رودخانه قره‌سو است، برای ساماندهی این رودخانه چه برنامه‌ای وجود دارد؟
تخت‌شاهی: 19 ورودی فاضلاب شهر کرمانشاه به رودخانه قره‌سو وجود دارد که استاندار کرمانشاه نیز از بدو ورود توجه ویژه‌ای به این موضوع دارد و برای تأمین اعتبار این بخش پیگیری کرده است. امسال ساخت هفت تصفیه خانه از جمله روانسر در دستور کار قرار دارد.
تسنیم: این روزها موضوع نشست زمین و ارتباط آن با کم‌آبی بیشتر به گوش می‌رسد، این موضوع تا چه اندازه تهدید است؟
تخت‌شاهی: مهمترین موضوع مطرح در کشور اکنون موضوع نشست و فرونشست زمین است که در این روزها خیلی به گوش می‌رسد. این فرونشست یک فاجعه است زیرا یک مخزن زیرزمینی که شاید هزاران یا بعضاً میلیون‌ها سال به‌صورت طبیعی وجود داشته و آب در اثر بارندگی به آن تزریق می‌شده به عنوان یک حجم ذخیره آب محسوب می‌شود و هنگامی که فرونشست اتفاق می‌افتد این مخازن به‌طور کامل از بین می‌روند.
در کشور میانگین فرونشست از 30 سانتی‌متر بالاتر رفته است و این نشان می‌دهد از مرز بحران نیز گذر کرده‌ایم و نیاز است تمام مردم دست به دست هم دهند که این وضعیت ساماندهی یابد.
مخازن زیرزمینی طبیعی که میلیون‌ها سال قدمت دارند در حال از دست رفتن هستند و حتی اگر بارندگی‌های چند برابر نیز اتفاق بیافتد دیگر مخزنی برای ذخیره وجود ندارد بنابراین چنانچه میزان برداشت از منابع آبی مدیریت نشود فاجعه‌ای رخ می‌دهد و باید از همین الان برای آن پیش‌بینی‌های لازم اندیشیده شود.
تسنیم: با گذشت چند ماه از وقوع زلزله در غرب استان کرمانشاه، آیا این مناطق با کمبود آب مواجه هستند؟
تخت‌شاهی: مصرف آب در سرپل‌ذهاب به مرز سه برابر نزدیک می‌شود و حدود 2.7 برابر شده است و روز به روز افزایش می‌یابد. با مصرف سه برابر به‌طور قطع در تابستان دچار کمبود آب خواهیم شد زیرا میزان توزیع نیز محدود است.
نقاط شیر برداشت آب که در برخی مناطق دچار مشکل می‌شود با حضور مستمر گروه‌ها رفع نقص می‌شود. شکل خدمت‌رسانی به زلزله‌زدگان اکنون متفاوت از روزهای نخست است. در روزهای نخست وقوع زلزله برای تأمین آب در این مناطق تلاش می‌شد اما اکنون بیش از 7000 مورد شیر برداشت انشعاب تعبیه شده است.
اکنون حدود بیش از 3100 سرویس بهداشتی و حمام در مناطق زلزله‌زده تعبیه شده است و سرویس بهداشتی سیاری در مناطق زلزله‌زده وجود ندارد که وصل نشده باشد و تاکنون بیش از 70 هزار متر لوله‌گذاری بین چادرها و کانکس‌ها انجام شده است.
انتهای پیام/ ز