چند مسلمان در پاکسازی قومی در بوسنی کشته شدند؟

به گزارش باشگاه خبرنگاران پویا، نشست معرفی سه اثر درباره کشتار سربرنیستا با حضور جمعی از نویسندگان، پژوهشگران و اساتید دانشگاه از کشور بوسنی و هرزگوین در حوزه هنری برگزار شد.

دامیر اوزونویچ، معمر سپاهیچ و جوا آودیچ با همراهی سید میثم میرهادی کارشناس مسائل بوسنی و هرزگوین و مترجم کتاب «لبخند من، انتقام من است»، بر سر مزار شهدای گمنام حاضر شده سپس از کلاس‌های معاونت آموزش حوزه هنری دیدن کردند. پس از آن در نمایشگاه مرحوم ابراهیم صاحب اختیاری، گالری خانه عکاسان، کارگاه مرکزی و گنجینه معاونت هنرهای تجسمی حاضر شده و در کتابخانه تخصصی جنگ به بررسی  کتاب‌های منتشر شده در حوزه جنگ پرداختند. در پایان نیز با حضور در دفتر ریاست، با محسن مومنی شریف، رئیس حوزه هنری انقلاب اسلامی، سیده اعظم حسینی نویسنده کتاب «دا» و مجتبی رحماندوست دیدار کردند.

در ابتدای این جلسه محسن مومنی شریف ضمن خیرمقدم به میهمانان حاضر، جنگ بوسنی را یکی از فجایع بزرگ قرن بیستم دانست و در این باره گفت: اتفاقی که در بوسنی هرزگوین در دهه 70 شمسی و 90 میلادی رخ داد، اتفاقی بسیار تلخ بود. نباید هیچ‌گاه قتل‌عام مسلمانان بوسنی فراموش شود. مردم ایران در زمان وقوع این حادثه بزرگ با مردم بوسنی همدردی بسیار کردند؛ حتی تعدادی از رزمندگان ایرانی به بوسنی رفته در آنجا شهید شدند.

وی ادامه داد: اروپا قاره‌ای است که در طول تاریخ اتفاقات تلخ، قتل‌عام وسیع و فجایع بزرگی را به خود دیده است و متاسفانه یکی از مسائل گریبانگیرش فراموشی چنین اتفاقات بزرگی است. در جنگ جهانی اول و دوم میلیون‌ها انسان جان خود را از دست دادند. پس از آن دو جنگ، قتل‌عام مسلمانان بوسنی و هرزگوین و نسل‌کشی وسیع در منطقه بالکان یکی دیگر از نمونه‌های کشتار انسان‌های بی‌گناه است که نباید بگذاریم چنین رخدادی فراموش شود.

رئیس حوزه هنری تصریح کرد: فعالان فرهنگی بوسنی، اعم از نویسندگان، پژوهشگران و دغدغه‌مندان این عرصه باید با ثبت خاطرات، نگهداری و حفاظت از اسناد تاریخی و نگارش تاریخ شفاهی این واقعه، مانع از فراموشی آن شوند. در این باره حوزه هنری تجربه بسیار خوبی دارد؛ زیرا مرکزی در حوزه هنری فعالیت می‌کند که کار آن ثبت وقایع و خاطرات شفاهی رزمندگان انقلاب اسلامی و دفاع مقدس است و ما می‌توانیم به تبادل تجربه و اطلاعات در این زمینه بپردازیم.

مومنی‌شریف سپس به کتاب‌های منتشر شده در انتشارات سوره مهر اشاره کرد و گفت: ما در حوزه هنری کتاب‌های متنوعی منتشر می کنیم. اگر به نمایشگاه کتاب تهران بروید خواهید دید که عناوین بسیار زیادی کتاب موجود است اما توجه ویزه ما به ادبیات دفاع مقدس و انقلاب است و این مسئله نیز با اقبال و استقبال بسیار خوب مردم به حوزه کتاب‌های انقلاب و دفاع مقدس مواجه شده است.

سیده اعظم حسینی، نویسنده کتاب «دا»، نیز درباره حضور فعالان فرهنگی بوسنی در حوزه هنری گفت: بسیار خوشحالم که امروز میزبان این دوستان هستیم، جوا آودیچ، نویسنده و روزنامه‌نگار و کارشناس روزنامه‌نگاری و خبرنگاری از دانشکده علوم سیاسی دانشگاه سارایوو از شاهدان عینی قتل‌عام سربرنیتسا بوده که در کتاب خود به خاطرات کودکی‌اش از این جنایت پرداخته است؛ روز رونمایی کتاب «دا» به زبان بوسنی مجری برنامه بودند و من امروز خوشحال هستم که در برنامه امروز عصر در جلسه نقد و بررسی اثر خانم جوا آودیچ حضور دارم.

معمر سپاهیچ، رئیس انجمن ناشران بوسنی، نیز در این جلسه گفت: بسیار خوشحالم که در ایران و در میان این جمع حاضر هستم. در انتشاراتی که مدیریتش را بر عهده دارم، چندین جلد کتاب از ایران را منتشر کرده‌ایم و در این روزها نیز  مشغول ترجمه رمان «من او» هستیم. امیدوارم این همکاری در عرصه‌های مختلفی ادامه داشته باشد.

امیر سولیاگیچ، استاد دائم دانشگاه بین المللی سارایوو، رشته علوم اجتماعی و سیاسی و استاد مهمانی دانشگاه زنیتسا، نیز گفت: امسال دویستمین سالگرد درگذشت گوته را در سارایوو گرامی می‌داریم و به دلیل علاقه این شاعر به حافظ بسیار مشتاق هستیم که از ایران نیز نمایندگانی حضور داشته باشند. از همین رو امیدواریم در جلساتی بتوانیم به تبادل افکار و تجربه‌ها بپردازیم.

مجتبی رحماندوست نیز در این جلسه، ضمن خیرمقدم به میهمانان، مقاومت را تنها راه پیروزی بر مستکبرین دانست و فعالیت فرهنگی را یکی از اصلی‌ترین راه‌ها برای گسترش تفکر مقاومت معرفی کرد، وی اضافه کرد: امیدوارم میان نویسندگان و پژوهشگران ایرانی و بوسنیایی پیوندی عمیق رخ دهد که بتوانند با همکاری خود کتاب‌های مشترکی را به چاپ برسانند. مثلا کتابی را نویسندگان بوسنی آغاز کنند و سپس نویسندگان ایرانی آن را به پایان برسانند. برگزاری کارگاه های مشترک میان نویسندگان و کسانی که در حوزه تاریخ شفاهی کار می کنند می تواند در گسترش این همکاری بسیار ارزنده باشد.

پس از این جلسه در ساعت 14 نشست «سلام سارایوو» با حضور جمعی از اساتید دانشگاه، پژوهشگران حوزه بین الملل و نویسندگان عرصه مقاومت در تالار سوره حوزه هنری برگزار شد.

در این جلسه سیدمیثم میرهادی، مترجم کتاب «دا» و کارشناس حوزه بوسنی و هرزگوین، گفت: 11 جولای 1995 یادآور فاجعه‌ای هولناک است؛ رخدادی که در آن هشت هزار مسلمان غیر نظامی توسط صرب‌های نژادپرست قتل‌عام شدند. ریشه بحران در بوسنی و هرزگوین را می‌توان به تحولات پس از سقوط اتحاد جماهیر شوروی نسبت داد؛ تحولاتی که در آن اقوام ساکن در جمهوری فدرال سوسیالیستی یوگوسلاوی هر یک علم استقلال برافراشته و در این راه تلاش کردند. از همین روست که اکنون شاهد شکل‌گیری چندین کشور من‌جمله صربستان، کرواسی، بوسنی و هرزگوین، اسلوونی، کوزوو، مونته‌نگرو، مقدونیه و... در نقشه جهانی هستیم.

وی ادامه داد: در این میان تفاوتی فاحش است میان نحوه استقلال بوسنی با سایر کشورهای جمهوری سابق یوگوسلاوی. رژیم نژادپرست حاکم بر یوگوسلاوی تلاش کرد با اتکا به افکار نژادی و سلاح با هرگونه فرایند استقلال‌طلبانه مقابله کند، اما به دلیل تهدیدهای مکرر ایالات متحده و اروپا مبنی بر هرگونه تعرض به سرزمین‌هایی که در آن‌ها مسیحیان ساکن‌اند (نظیر کرواسی) عملا شاهد جنگی خونین در این مناطق نبوده و اقوام فوق توانستند با طی کردن روندی سهل به استقلال دست یابند.

این کارشناس تصریح کرد: در رابطه با بوسنی قضیه اما متفاوت است و در سکوت تام تمامی مدعیان حقوق بشر، رژیم حاکم بر بلگراد با خشونتی بی نظیر به کشتار مسلمانان استقلال طلب پرداخت که از آن واقعه به عنوان بزرگ‌ترین نسل‌کشی اروپا پس از جنگ جهانی دوم نام می‌برند.

سیده اعظم حسینی به عنوان سخنران بعدی، به بررسی اتفاقات در جنگ بوسنی و رخدادهای تلخ آن برای زنان و کودکان اشاره کرد و پیرامون کتاب «لبخند من، انتقام من»، گفت: عکس روی جلد این کتاب از عکس‌های عکاس خوب دفاع مقدس رضا برجی است که استفاده شده است. تا پایان جنگ بیش از 8 هزار مسلمان به قتل رسیدند و بیش از 300 هزار غیرنظامی کشته و هزاران زن مسلمان مورد تجاوز قرار گرفتند.

وی ادامه داد: در جنگ بوسنی زنان مسلمان بوسنیایی هزینه بسیار سنگینی متحمل شدند. سربازان صرب و کروات، زنان مسلمان و حتی زنان صربی و کراواتی که با مسلمان ازدواج کرده بودند را برای تجاوز و قتل از سایر زنان جدا می‌کردند.  به قول خودشان مسلمانان را پاکسازی قومی کنند؛ این در حالی است که علاوه بر تبعات هولناک تجاوزات جنسی برای زنان، بحران نسل کودکان نامشروع حاصل از جنگ یکی دیگر از تبعات جنگ بود.

در این نشست دو تن از نویسندگان کشور بوسنی و هرزگوین که اخیرا کتاب‌هایشان با موضوع فاجعه سربرنیتسا به فارسی ترجمه شده است، حضور داشتند. سیده اعظم حسینی نویسنده کتاب «دا»، و مریم برادران نویسنده کتاب «ر» از دیگر میهمانان این نشست بودند که به بیان دیدگاه‌های خود درخصوص کتب منتشر شده ‌پرداختند.

«لبخند من، انتقام من است» نوشته «جوا آودیچ»، «کارت پستال ‌‌‌‌هایی از گور» نوشته «امیر سولیاگیچ» و «خداحافظ سارایوو» نوشته «آتکا رید» سه کتابی هستند که توسط انتشارات کتابستان معرفت ترجمه و در نمایشگاه امسال ارائه خواهند شد.

انتهای پیام/