ترکیه چگونه می‌تواند تحریم‌های آمریکا علیه ایران را دور بزند؟

به گزارش خبرگزاری تسنیم به نقل از المانیتور، زمانی که آمریکا در سال 2015 تحریم ها علیه ایران را لغو کرد، آنکارا بسیاری از فرصت های اقتصادی ایجاد شده بعد از این گشایش را از دست داد. اکنون نیز به دلیل وضع تحریم های جدید علیه ایران ترکیه احتمالا تجارت با این کشور را از دست خواهد داد.

همین ماه گذشته بود که وزیر اقتصاد ترکیه و یک هیئت بزرگ اقتصادی ترک ضمن سفر به ایران در مورد فرصت های اقتصادی فراوانی که بعد از توافق هسته ای به وجود آمده گفت وگو کردند. شورای روابط اقتصادی خارجی ترکیه که از تجار ترک برای شرکت در نشست مشترک شورای تجاری ایران و ترکیه دعوت کرده بود، پیش بینی می کرد که اگر ترکیه شروع به بهره برداری از این فرصت ها در بخش های انرژی، پتروشیمی، معدن، ساخت و ساز، خرده فروشی، حمل و نقل و گردشگری کند، هدف گذاری 30 میلیارد دلاری روابط دو کشور قابل حضور است.

اما تصمیم روز 8 می دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا مبنی بر خروج از برجام و برقراری مجدد تحریم ها علیه ایران یک ضربه اساسی به روابط تجاری ترکیه بود.

سرمایه گذاری و مبادلات تجاری ترکیه هنوز شانسی برای استفاده گسترده از لغو تحریم های ایران پیدا نکرده بود. حجم مبادلات تجاری بین ایران و ترکیه از سال 2012، یعنی زمانی که این مبادلات به دلیل صادرات طلای ترکیه به 22 میلیارد دلار رسید، تا سال 2016همواره کاهش داشت. دلیل این کاهش را می توان به تحریم ها و تنش های سیاسی مربوط به سوریه و عراق نسبت داد. اما پس از لغو تحریم های ایران، حجم مبادلات تجاری ترکیه با ایران از 9.8 میلیارد دلار در سال 2015 به 9.7 میلیارد دلار در سال 2016 رسید. این رقم حتی در سال 2017 نیز از 10.7 میلیارد دلار فراتر نرفت.

در حالی که بیش از 4 هزار هیئت تجاری خارجی پس از لغو تحریم ها به ایران سفر کردند، ترکیه سهم مناسبی از این گشایش از آن خود نکرد.

رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری ترکیه در مورد خروج آمریکا از برجام گفته: «در نهایت آمریکا بازنده خواهد بود.» نیهات زیبکچی، وزیر اقتصاد ترکیه هم گفته، روابط تجاری ترکیه با ایران ادامه خواهد داشت. در دور قبلی تحریم ها، ترکیه با نپذیرفتن محدودیت های آمریکا، تجارت با ایران را ادامه داد و حتی با ایفای نقش واسطه ای برای انتقال پول به ایران از تحریم ها منتفع شد. اما این بار احتمالا تحولات به گونه ای پیش خواهد رفت که موجب وارد آمدن لطمه به اقتصاد ترکیه خواهد شد.

این بارآمریکا شرکت های کشورهای دیگر را که با ایران همکاری دارند تهدید کرده و این یک مشکل عمده برای ترکیه است. ترکیه که قبلا تا حدی از بردباری آمریکا استفاده کرده بود، این بار به دلیل اتهام دور زدن تحریم های ایران از طریق هالک بانک، تحت نظارت جدی قرار خواهد داشت. هرچند ترکیه احتمالا این بار چانه زنی مخفیانه با آمریکا را آغاز خواهد کرد، اما احتمالا این چانه زنی ها فایده ای نخواهد داشت و به گفته اوگور گورسس، روزنامه نگار ترک، آمریکا ممکن است بعد از پایان محاکمه مسئولان هالک بانک، محدودیت های جدیدی را نیز علیه ترکیه به اجرا بگذارد.

کنان مورتان، اقتصاددان ترک گفت، ترکیه به صورت جدی تحت فشار تحریم ها قرار خواهد گرفت، اما به دلیل نزدیکی اش به ایران احتمالا همچنان راه هایی برای دور زدن تحریم ها خواهد یافت. وی خاطر نشان کرد، ترکیه احتمالا تلاش خواهد کرد با ایجاد مناطق تجارت آزاد در گذرگاه های مرزی، یک سیستم تبادل کالا با ایران ایجاد کند. همچنین ممکن است ترکیه برای تسهیل نقل و انتقال پول به ایران صادرات طلا به این کشور را از سر بگیرد.

انتهای پیام/106