تلاش بروکسل برای تهیه سندی حقوقی با هدف نجات شرکتهای اروپایی از تحریم آمریکا
کشورهای اروپایی بعد از خروج آمریکا از برجام، به تکاپو افتاده‌اند تا روابط تجاری خود با ایران را نجات دهند و درصدد اتخاذ تدابیری حقوقی برای دفاع از منافع شرکتهای ملی خود در مقابل تحریمهای احتمالی واشنگتن هستند.
به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم، "فردریکا موگرینی" مسئول اصلی سیاست خارجی اتحادیه اروپا اعلام کرد که بروکسل و ایران توافق کرده‌اند تا مذاکراتی در چارچوب کمیسیون مشترک برجام (برنامه جامع اقدام مشترک در زمینه برنامه هسته‌ای ایران) در سطح مدیران سیاسی کشورهای شرکت کننده در این توافقنامه انجام شود.
موگرینی با تاکید بر اینکه توافق هسته‌ای با ایران نیازی به متمم یا تغییر ندارد، افزود: «ایران و اتحادیه اروپا توافق نموده اند تا در آینده نزدیک رایزنی‌هایی را به منظور تصمیم گیری کوتاه مدتی برای ادامه همکاری‌ها در عرصه‌های مختلف حمل و نقل، مالی و انرژی اتخاذ کنند.
روزنامه اینترنتی «گازیتا.رو» روسیه نوشته است: "محمدجواد ظریف" وزیر امور خارجه ایران روز سه شنبه در بروکسل با خانم موگرینی و همتایان انگلیسی، فرانسوی و آلمانی خود دیدار و گفت‌وگو نمود. هدف اصلی از این ملاقاتها، بررسی اوضاع پیرامون برجام و اتخاذ موضع گیری مشترکی نسبت به وضعیت بوجود آمده بعد از خروج یکجانبه آمریکا از این توافقنامه بود.
سه کشور اصلی «جهان کهن» (انگلیس، فرانسه و آلمان) جزو کشورهای ضامن در چارچوب برجام بشمار رفته و تلاش می کنند تا توافق هسته‌ای با ایران حفظ شود. مقامات تهران نیز پنهان نمی کنند که در رویارویی با آمریکا، روی کمک اروپایی‌ها حساب زیادی باز کرده اند. آقای ظریف روابط محکمی با دیپلماتهای بلندپایه اروپایی دارد و قبل از سفر به بروکسل، در پکن و مسکو که آنها نیز مخالف لغو برجام هستند، مذاکراتی با همتایان چینی و روسی خود داشته و طرفین مواضعشان را با یکدیگر هماهنگ کردند.
پاریس و برلین دیدگاه متفاوتی از آمریکا و ترامپ دارند
"سرگئی اوتکین" رئیس بخش ارزیابی‌های راهبردی در موسسه اقتصاد جهانی و روابط بین الملل آکادمی علوم روسیه توضیح داده است: «کشورهای اتحادیه اروپا در شرایط بسیار سختی به دنبال یافتن راه حلی برای حفظ برجام هستند. فرانسه و آلمان با وجود حمایت از برجام، دارای رویارویی بین خود هستند. در حالیکه پاریس اعلام کرده که گسترش بیش از حد تحریمهای آمریکا قابل قبول نخواهد بود، برلین معتقد است که کاری در این رابطه نمی توان انجام داد. ظاهرا آلمانی‌ها امیدوارند انتخابات ماه نوامبر کنگره آمریکا، وضعیت را به سمت مثبت تغییر دهد.»
به گفته وی، مقامات پاریس و برلین دیدگاه کاملا متضادی نیز نسبت به شخص "دونالد ترامپ" رئیس جمهوری آمریکا دارند. هرچه "امانوئل ماکرون" نسبت به ترامپ احساس لطف و همدلی دارد، ولی "آنگلا مرکل" با دیده تردید به اقدامات خود نگاه می کند. این مسئله در جریان سفر اخیر این دو رهبر اروپایی به واشنگتن کاملا محسوس بود.
ضمن اینکه فرانسه که خود فعالانه در صدد توسعه انرژی اتمی است، بیشتر نیاز ایران به «اتم صلح آمیز» را درک می کند. ولی در عوض برای آلمان این روابط اقتصادی با ایران است که دارای اهمیت خاص است. امروزه آلمان از همکاری با ایران سود زیادی برده و 60 درصد سرمایه گذاری اتحادیه اروپا در اقتصاد ایران، به این کشور تعلق دارد.
در مجموع دورنمای همکاری‌های اقتصادی با بازار بزرگ ایران، یکی از مهمترین عوامل حمایت اروپایی‌ها از توافق هسته ای است. البته آمریکا هشدار داده که به ادامه این همکاری‌ها پاسخ شدیدالحن خواهد داد.
به گفته اوتکین، البته نقش انگلیس در این میان متفاوت است. برغم حمایت لندن از حفظ برجام، انگلیس امروزه دیگر در اتحادیه اروپا عضویت نداشته و مهره ای ضعیف در اروپا محسوب می شود. ضمن اینکه آمریکا نیز اعمال فشاری را بر این متحد اصلی خود در قاره اروپا وارد می کند.
"سرگئی ریابکوف" معاون وزیر خارجه روسیه روز گذشته اعلام کرد که تحریمهای آمریکا عملا شرکتهای اروپایی را وادار خواهد نمود تا از مشارکت با تهران صرف نظر کنند، مگر اینکه واشنگتن استثنای خاصی برای آنها قائل شود. ریابکوف همچنین یادآور شد که علت اصلی مواضع آمریکا در قبال برجام، به خود این سند مربوط نمی شود، بلکه از یک سو به اقدامات ایران در خاورمیانه ربط داشته و از سوی دیگری، برای کاهش درآمدهای نفتی جمهوری اسلامی و تاثیر منفی آن بر اقتصاد این کشور است.
تدابیر اتحادیه اروپا برای مقابله با حمله تحریمی آمریکا چه خواهد بود
روزنامه «ایزوستیا»، چاپ مسکو نیز در این رابطه نوشته است: تهدید واشنگتن برای اعمال تحریم علیه شرکتهای اروپایی طرف همکاری با تهران، بروکسل و پایتخت‌های مستقل اروپایی را وارد کرده تا تدابیری برای مقابله با سیاست تحریمی آمریکا اتخاذ کنند.
"سپاستین نادو" عضو کمیسیون امور بین الملل مجلس ملی فرانسه در گفت‌وگو با این روزنامه گفته است که در حال حاضر بروکسل فعالانه در حال کار به روی سندی است که شرکتهای اروپایی را در برابر تحریمهای احتمالی آمریکا محافظت خواهد کرد. نادو می گوید: «اگر به خوبی روی این سند حقوقی کار شود، دونالد ترامپ متوجه خواهد شد که اعمال تحریمها علیه شرکتهای اروپایی طرف همکاری با ایران، بی نتیجه خواهد بود.»
مشابه چنین مکانیزمی در دهه 1990 از سوی اتحادیه اروپا در پاسخ به محاصره اقتصادی آمریکا علیه کوبا، اجرا شده بود. در آن زمان بروکسل موفق شد از لحاظ حقوقی از شرکتهای اروپایی در برابر تحریمهای واشنگتن، دفاع کند. اقدامات مشخص اتحادیه اروپا برای مقابله با تحریمهای آمریکا بعد از دیدار و رایزنی‌های لازم با وزیر امور خارجه ایران (که روز گذشته انجام شد)، مورد تصمیم گیری قرار خواهد گرفت.
"ژان-پل لیکوک" عضو دیگر کمیسیون امور بین الملل مجلس ملی فرانسه به «ایزوستیا» گفته است: «امروزه ما شاهد هستیم که چگونه ایالات متحده با استفاده از اقتصادی سعی می کند شرایط مورد نظر خود را به سایر کشورهای جهان تحمیل کند. اروپا مواضع خاص خود را قبال مسائل بین المللی دارد و باید در برابر خواسته‌های غیرمنطقی آمریکا مقاومت کند.»
اگر اتحادیه اروپا برای اتخاذ تدابیر لازم در این زمینه دچار مشکل شود، تک تک کشورهای عضو آن، قبل از همه آلمان و فرانسه بطور مستقل برای دفاع از شرکتهای ملی خود در مورد همکاری با ایران، دست به اقدام خواهند زد.
حدود 10 هزار شرکت آلمانی، از جمله زیمنس و فلکس واگن با ایران همکاری تجاری دارند. شرکت فرانسوی-آلمانی «ایرباس» هم بعد از لغو تحریمها علیه ایران، متعهد شده تا 100 فروند هواپیما به ارزش 19 میلیارد دلار به تهران تحویل دهد که فعلا تنها سه فروند هواپیما تحویل داده است. ادامه تحقق این قرارداد، در صورت اعمال تحریمها، در معرض خطر قرار می گیرد.
شرکتهای فعال در زمینه انرژی فرانسه، از جمله «توتال» نیز با ایران همکاری داشته و این شرکت سرمایه گذاری یک میلیارد دلاری برای توسعه حوزه استخراج گاز «پارس جنوبی» نموده است. صنایع خودور سازی فرانسه نیز با طرف ایرانی مشارکت نزدیکی دارند.
ضمن اینکه نادیده گرفتن تحریمهای آمریکا و دور زدن آنها، از جمله از طریق خودداری از انجام معاملات بر اساس دلار، چندان هم کار آسانی نخواهد بود، چرا که شرکت‌هایی که با ایران همکاری دارند، در سراسر جهان فعال بوده و با شرکتهای آمریکایی هم مشارکت دارند و به همین دلیل پنهان کردن ارتباطات تجاری با ایران، کار بسیار دشواری خواهد بود.
انتهای پیام/
