نوای "زیگورات" در نیاوران پیچید

به گزارش باشگاه خبرنگاران پویا، ساز شهری زیگورات ساخته ی آستیاژ ضیائی عصر سه شنبه بیست و پنجم اردیبهشت 1397، طی مراسمی با حضور جمعی از هنرمندان و صاحب نظران عرصه ی موسیقی، شهرسازی و معماری در فرهنگسرای نیاوران رونمایی شد.

در آغاز این مراسم که اجرای آن به عهده ی محمود توسلیان - منتقد و روزنامه نگار حوزه ی موسیقی- بود، ابتدا دکتر آریو ناصریان معمار و استاد دانشگاه به ایراد سخن پرداخت و با ارائه ی تعاریفی از مفهوم شهر و طبقه بندی کمی و کیفی آن گفت:زندگی یعنی توان لذت بردن از زمان سپری شده که با مقوله ی بقا فرق دارد.پس باید بیاییم ببینیم که ما این شهر را برای بقا انتخاب می کنیم یا برای زندگی. بهتر است از خودمان بپرسیم که آیا این شهر همان شهری است که فریدون مشیری و سهراب سپهری در آن زندگی کرده اند یا شهری است آکنده از تلاش های انسان برای بقا.این جاست که زایش فرهنگی نقش و اهمیت خود را نشان می دهد. پرداختن به مسائلی مانند هنر و فرهنگ می تواند ما را به  یک توسعه ی پایدار نزدیک کند که از مولفه های مهم مفهوم زندگی است.

این فارغ التحصیل دانشگاه ساپینزا  افزود: کیفیت بخشی به فضاهایی که در آن زندگی می کنیم، یکی از راه هایی است که می تواند به ما کمک های شایانی در این زمینه کند.اما این مهم چگونه اتفاق می افتد؟ باید بیاییم به فضاهای عمومی فکر کنیم و به اینکه چگونه می توانیم این کیفیت بخشی را در آن ها گسترش دهیم.اگر چه برخی از نشانه های فرهنگی در فضاهای عمومی شهر ما وجود دارد اما جای هنر در این بین خالی است.شاید بگویید این همه مجسمه و نقاشی داریم اما این ها همه هنرهای یک طرفه است که مردم در روند خلق آن نقشی ندارند.هنر شهری یک هنر تعاملی است. شهر یک گالری نیست که نقش هنرمند از مردم جدا باشد.زیگورات می تواند ابزار مناسبی برای به وجود آوردن تعامل هنرمندانه میان مردم و شهر باشد.چنین وسیله ای می تواند  زندگی کردن را از همان کودکی به کودکان ما بیاموزد نه بقا را و موسیقی بهترین بهانه برای حرکت کردن به سمت تعامل و زندگی است.

دومین سخنران این رویداد نادر مشایخی- آهنگساز و رهبر ارکستر- بود که ضمن خوانش بیتی ازحافظ  گفت:این ما هستیم که به عنوان شنونده می توانیم هر صدایی را به موسیقی تبدیل کنیم.اگر ما سمفونی پنج بتهوون را نشنویم یعنی این سمفونی وجود ندارد. مشایخی در ادامه با دعوت حاضران به ده ثانیه سکوت چنین بیان کرد:ما می توانیم این اصوات را به موسیقی تبدیل کنیم. موسیقی به  شنیدن احتیاج دارد و جزلاینفک آن است.حالا دست ماست که بخواهیم جنبه ی اخباری صدا را کشف کنیم یا جنبه ی عاطفی آن را.همجواری از نیازهای اولیه ی انسان است که با صدا می توان آن را ایجاد کرد،بدون اینکه کلمه ای صحبت کنیم.فقط صداست که می تواند این اتفاق را رقم بزند.صدا ها وجود دارند که انسان ها جنبه ی عاطفی به آن ها بدهند بدون این که  عاشق هم بشوند یا از هم متنفر شوند.زیگورات و همانندانش می توانند این همجواری را ایجاد کنند.

معصومه مهرعلی- مدرس و محقق آواز اصیل ایرانی – ضمن تقدیر از تلاش و همت این بانوی هنرمند اظهار داشت:بی شک تعامل در جوامع انسانی یک ضرورت است و خلاقیت در به وجود آوردن این تعاملات امری ضروری تر؛کما اینکه نحوه ی برگزاری این گردهمایی هم بیانگر چنین نگاه خلاقی است. اینکه  دوستان و  حاضران به دور از هر گونه تکلف و ارزشگذاری  در کنار هم ایستاده اند تا شاهد رونمایی از این دستاورد خلاقانه باشند.نیاز جامعه این بود که بانوان بخوانند که  متاسفانه نشد و حیف شد.چرا که  این مسیر به  هردو جنس نیاز داشت.کما اینکه اگر فقط خانم ها می خواندند نمی شد.اما باز حضور داریم. من امروز این جا حاضر شدم تا از این بانوی هنرمند تشکر کنم که با تلاش  و همت و پشتکار این جریان را در فرهنگ ما آغاز کردند و امیدوارم که  زیگورات به نقاط مختلف شهر برده شود و من هم بتوانم با بچه های این شهر در تعاملی از جنس هنر و زندگی حضور داشته باشم.

در ادامه ی مراسم دکتر بهروز فتحی- معاون برنامه ریزی سازمان زیبا سازی شهر تهران-از تلاش های سید عباس سجادی مدیر بنیاد آفرینش های هنری نیاوران و عملکرد موفق ایشان در ارتقای امور هنری یاد کرد و گفت:احتمالا در خیابان ها و پارک ها و اتوبان های مختلف آثار حجمی زیادی دیده اید، اما در بسیاری از مواقع آن ها را نادیده می گیریم. در واقع به نوعی ارتباط یک طرفه است و آن چه که در این بین اتفاق نمی افتد تعامل است.

ایشان در ادامه خاطر نشان کرد:بعد از دیدن ویدئویی درباره ی زیگورات با همکاران بیشتر متوجه جای خالی این تعامل شدیم و چنین سازه ای روند این تعامل های شهری را سرعت می بخشد. لذا از جناب دکتر جعفری-معاون فنی سازمان زیباسازی شهر تهران - هم دعوت کردم که بتوانیم  مقدمات بهره برداری از زیگورات را در شهر تهران فراهم کنیم.ایشان هم بلافاصله چند معبر مهم شهر تهران را در نظر آوردند که  برای این اتفاق مناسب است. ضمن تشکر از سرکار خانم ضیائی امیدواریم که بتوانیم موجبات چنین تعاملاتی را بیشتر فراهم آوریم.

سخنران بعدی این برنامه دکتر اردوان طاهری- آهنگساز و دکترای علم موسیقی از وین- بود. وی با اشاره به اینکه زنده کردن نام زیگورات، زنده کردن فرم است و این اتفاق خوبی است گفت:یکی از عوارض تمدن این است که ما در یک شلوغی زندگی می کنیم.در واقع عناصر مدنیت با وجود جذاب بودن ،زندگی را مختل و روان انسان را دستخوش تغییراتی میکند که هم می تواند خوب باشد هم بد. در کلانشهر ها این تغییرات بیشتر به سمت ناخوشی است؛چرا که ذاتا این روند به سمت هرج و مرج پیش می رود.این عوارض،روابط بین انسانی را هم دچار مشکلاتی می کند.مثلا صداهایی که شما عمدتا در تهران می شنوید ناخوشایند هستند و چندان صداهای مهربانی نیستند.تغییر این صدا ها می توانند به ما کمک کنند.

وی با اشاره به  تاریخچه ی ساخت چنین سازه هایی در غرب در ادامه افزود:سازه های محیطی ای مانند زیگورات می توانند با ایجاد مشارکت و تعامل به ما کمک کنند تا حدودی روح خودمان را دستخوش تعییراتی کنیم که  درنهایت سودبخش خواهد بود.تهران به عنوان یک کلانشهر به چنین ابزارهایی بسیار نیاز دارد که امیدوارم روزی برسد که هنر از ضروری ترین نیازهای روزمره ی انسان ها واقع شود و نهادهای متولی این ضرورت را درک کنند تا انسان ها بتوانند به این وسیله زندگی بهتری داشته باشند.

محمد علی بهمنی که مهمان ویژه ی این رویداد بود، به خوانش سروده ای مرتبط با مقوله ی شهر و صدا با مطلع"این گسل بیشتر از این که نمی تواند ویرانم کند" پرداخت.

در این بخش از برنامه نوبت به آستیاژ ضیائی-طراح و ایده پرداز زیگورات و کارشناس ارشد برنامه ریزی شهری- رسید که ضمن خیر مقدم به حاضران درباره ی مقوله تعامل گفت:در رابطه با مبحث صدا و شهر صحبت بسیارشده است اما در مورد "منظر شنیداری" کمتر حرف به میان آمده است.چیزی که شهرسازها بیشتر به آن توجه می کنند،بحث آلودگی صوتی است و تلاشی که آن ها انجام می دهند برای کاهش این آلودگی. اما در صدا پتانسیلی وجود دارد که همان استفاده از صدا برای بخشیدن نشاط و تنوع و سرزندگی به شهر است. 

ضیائی در ادامه با اشاره به اهمیت فضاهای عمومی شهر اظهار داشت:فضاهای عمومی در تهران به نسبت سایر کلانشهرهای دنیا بسیار کم است. در چنین شرایطی ماهیت وجودی یک ساز شهری بیشتر نمایان می شود که با حضورش در فضاهای عمومی می توانیم آن شادابی و سرزندگی را به شهر برگردانیم.سازهای شهری از جمله زیگورات اهداف مختلفی را دنبال می کنند از جمله افزایش مشارکت،ایجاد حس تعلق به آن فضایی که مخاطب به آن احساس تعلق دارد و در نهایت ایجاد یک تصویر ذهنی ماندگار از آن فضایی که مخاطب توانسته است با آن تعامل داشته باشد.

وی در پایان گفت:ساخت زیگورات برای من یک گام اولیه است که در آینده بتوانم ایده های شنیداری خود را به نتیجه برسانم.

در این قسمت از برنامه حاضرین در مراسم به درخواست آستیاژ ضیائی چشم های خود را بستند و شنوای یک پرفرمنس بودند که از بین مردم و با صدای فلوت آغاز شد و به تدریج با یک دمام و دیجیریدو و کاخن ادامه  پیدا کرد و به زیگورات رسید.در ادامه نوازنده ی زیگورات- حامد ملک-  خواستار تعامل و همراهی مردم در ریتم شد که این درخواست مورد اقبال واقع شد. در این روند مشارکتی مردم هم در نواختن زیگورات حضور پیدا کردند که موجبات خشنودی و استقبال  آن ها را فراهم آورد.

حامد ملک(فلوت) میرامیر میری(کاخن) آرش قبادیان(دمام)حاج علی(دیجیریدو) نوازندگان این پرفورمنس بودند.

پایان بخش این مراسم  غزلی از دکتر علی غضنفری با مطلع " کاش می شد باردیگر غنچه ها را ناز کرد" بود.

لیلی گلستان،دکتر محسن حبیبی،فردین خلعتبری،رامین بهنا، علیرضا رییس دانا ،حمد ابراهیمیان،پری ملکی،مسعود فروتن،حمید اسفندیاری،رضا موسوی،شهاب الدین سیدی،سید عباس سجادی،امید خاکباز،وحید عسگریان،مرتضی صنایعی، سید علی هاشمی ،پیام سوری،توکا و بامداد ملکی و همچنین مصطفی صادق زاده از حاضران در این مراسم بودند.

انتهای پیام/