اراک| مخالف واگذاری پالایشگاه شازند هستیم/بیماری هپکو به موقع درمان نشد
معاون هماهنگی امور اقتصادی و توسعه منابع استاندار مرکزی جزئیاتی از وضعیت اقتصادی استان را تشریح کرد.
به گزارش خبرگزاری تسنیم از اراک، استان مرکزی از استانهای ایران است و بزرگترین شهر و مرکز استان مرکزی شهر اراک بوده که این استان به سبب وجود صنایع مهم، استراتژیک و مادر به عنوان پایتخت صنعتی ایران شناخته میشود.
استان مرکزی از جمله استانهای صنعتی کشور است و بخشهای خدمات، صنعت و کشاورزی به ترتیب اهمیت اساس اقتصاد استان را تشکیل میدهند که با توجه به وجود بیش از 2700 واحد تولیدی و صنعتی در استان مرکزی، بهرهمندی از صنایع مادر و حلقههای واسط کلیدی در تولید کشور، استقبال از سرمایهگذاری در طرحهای صنعتی استان میتواند بالا باشد بهطوریکه این استان در رتبه ممتازترین استانها در جذب سرمایهگذاری صنعتی دارا بوده است.
از مزیتهای سرمایهگذاری در بخش صنعت استان میتوان به نزدیک بودن به پایتخت، وجود ظرفیتهای مکانی مناسب به لحاظ وجود شهرکهای صنعتی در استان، برخورداری از موقعیت خاص جغرافیائی و قرارگیری در کریدور حمل و نقل بینالمللی، وجود صنایع بزرگ و مادر، تجربه نیم قرن توسعه صنعتی، وجود منابع و ذخایر معدنی نظیر سنگ آهن، سولفات سدیم، انواع سنگ ، وجود ظرفیت ایجاد صنایع تبدیلی کشاورزی، وجود نیروی کار متخصص، وجود خوشه صنایع ریلی و انجمنهای تخصصی در استان، قرارگیری در مسیر خطوط اصلی انتقال و تأمین انرژی در استان اشاره کرد.
حضور و بازدید "سعید فرخی" معاون هماهنگی امور اقتصادی و توسعه منابع استاندار مرکزی در دفتر خبرگزاری تسنیم استان مرکزی فرصتی شد تا خبرنگاران این خبرگزاری در نشستی دو ساعته ابعاد مختلف فعالیتها و اقدامات حوزه اقتصاد و صنعت استان را به گفتوگو بنشینند.
مشروح گفتوگوی خبرنگاران خبرگزاری تسنیم با "سعید فرخی" معاون هماهنگی امور اقتصادی و توسعه منابع استاندار مرکزی در زیر میآید:
تسنیم: وضعیت پرداخت تسهیلات رونق تولید در استان را تشریح کنید؟
فرخی: سال گذشته با یک رشد 12 درصدی نسبت به سال قبل از آن چیزی حدود 860 میلیارد تومان تسهیلات تنها در قالب طرح رونق تولید پرداخت شد، در بانکهای مختلف حدود 991 واحد این تسهیلات را دریافت کردند که جایگاه ما در کشور وضعیت خوبی بود و نشان داد که هم واحدهای تولیدی ما بهسمت اخذ تسهیلات برای افزایش ظرفیت و یا تکمیل طرحهایشان رفتهاند و هم بانکها در این شرایط به نوعی کمک خوبی داشتهاند که اینها تنها تسهیلات رونق تولید بود اما ما تسهیلات دیگری را هم در سطح استان داشتهایم که آنها هم عملکردهای خاص خود و اهداف خود را داشتند.
از جمله این تسهیلات میتوان بحث اشتغال خانگی، کمک اشتغال مددجویان و افراد آسیبپذیر در کمیته امداد و بهزیستی را نام برد، عملکرد نسبتا بالایی هم دارد، همچنین بحث اشتغال فراگیر و اشتغال پایدار روستایی را داشتیم که اشتغال پایدار روستایی با توجه به این که اواخر سال مراحل اجرایی آن آغاز شد، به نسبت در شروع آن اجرای مناسب و شروع خوبی را داشتیم یعنی سعی کردیم در این زمینه با یک برنامه حرکت کنیم که منجر به اهداف طرح شود که همان اشتغال پایدار روستایی و عشایری است.
به طور قطع تنها به صرف این که تسهیلاتی پرداخت شود متفاوت است و برای همین هم سعی کردیم اقداماتی که انجام دادهایم جدای از صرفا پرداخت این اعتبارات باشد بلکه باید منجر به اشتغال پایدار در مناطق روستایی شود، به لحاظ کاری سهم ما از این طرح 291 میلیارد تومان است که تا شب عید نوروز امسال 185 میلیارد تومان طرح در کل استان مصوب و برای بانکها ارسال شد، از ابتدای امسال هم یک جلسه را در اداره کار و یک جلسه دیگر را هم در معاونت اقتصادی در رابطه با رفع موانع موجود در سر راه این طرح برگزار کردهایم.
درمجموع در پرداخت تمام این تسهیلات هدف ما بحث ایجاد اشتغال یا حفظ اشتغال موجود است، با توجه به سرمایهگذاری که انجام شده وظیفه خود میدانیم که از این سرمایهگذاریها صیانت کنیم که بخشی از تسهیلات به این سمت حرکت میکند و بخشی از تسهیلات هم برای ایجاد اشتغال جدید سوق داده میشود، چیزی که الان مهمترین مسئله و چالش کشور ما است و اگر نتوانیم خوب اقدام کنیم، ممکن است این چالشی که قابل برطرف شدن هست به بحرانی تبدیل شود که دیگر برطرف کردن آن بسیار مشکل میشود، اما مهمترین بحث ما در پرداخت این تسهیلات موضوع اشتغال است.
تسنیم: صنایع را چگونه ارزیابی میکنید، چه تعداد واحد فعال و غیرفعال داریم و چه برنامهای برای برگشت واحدهای غیرفعال و نیمه فعال دارید؟
فرخی: برخی مواقع صحبتهایی مطرح میشود که خیلی منطبق با آمار دقیق نیست و آن این که وضعیت واحدهای صنعتی در استان، وضعیت خیلی بدی است و تعداد زیادی به تعطیلی کشیده شدهاند، اما آماری که ما داریم این نیست و مقداری با این متفاوت است، ما چیزی حدود دو هزار و 800 واحد صنعتی در استان داریم، تعریفی از وزارت کار داریم مبنی بر واحد مشکلدار که آن، واحدی است که امکان پرداخت حقوق به کارکنان خود را ندارد.
مولفههای دیگری هم وجود دارد اما مقداری از مشکلات به این موضوع برمیگردد، از میان مجموع واحدهای استان 87 واحد سال گذشته بهعنوان واحد مشکلدار معرفی شدند که مجموع آنها 300 ماه حقوق معوقه داشتند، یعنی اگر درصدی حساب کنید حدود یک درصد حقوق پرداخت نشده است.
وضعیت واحدهای تولیدی در سطح استان وضعیتی نسبتا قابل قبول است، در حوزه شهرکهای صنعتی، آماری که داریم کمتر از 20 درصد از واحدهای تولیدی که دارای پروانه فعالیت هستند الان فعالیت ندارند و مابقی واحدهایی هستند که فعالیت بالای 50 درصد ظرفیت خود را دارند.
اتفاقی که داخل استان افتاد و شرایطی که برای چند واحد بزرگ استان رخ داد سبب شد که این موضوع یک مقدار تعمیم داده شود به کل استان و تسری پیدا کند به این که ما به این سمت فکر کنیم که خیلی از واحدها دارای مشکل هستند، اما واقعیت چیز دیگری است.
در بحثی که ما پیگیری میکنیم، از چند ابزار قصد استفاده داریم که یکی از این ابزارها، ابزار تسهیلات است، از نهادهای مرتبط در این حوزه تقاضا کردیم که آمار تحلیلی دقیقی ارائه کنند که کدام واحدها دارای مشکل هستند، چه اتفاقی برای آنها افتاده و چه باید کرد.
بعضی از این واحدهای تعطیلشده، واحدهایی هستند که دراختیار بانکها بوده و تملک شدهاند که ما به جد پیگیر هستیم تا اینها را بانکها تعیین تکلیف کنند، سرمایهگذار نباید اینها را راکد بگذارد و باید سعی کند که اینها را زودتر واگذار کند تا وارد چرخه تولید شوند، اما به نظر میرسد مهمترین کاری که باید انجام شود این است که یک تحلیلی نسبت به وضع موجود آنها داشته باشیم و صنعت و معدن و شرکت شهرکها را موظف کنیم که بروند عارضهیابی کنند و به برطرف کردن مشکل واحدهای صنعتی کمک کنند و در حد ممکن سعی کنند مشکلات آنها را برطرف کنند.
تسنیم: واگذاری پالایشگاه به کجا رسید؟ آخرین وضعیت هپکو را تشریح کنید.
فرخی: بحث واگذاری پالایشگاه به بخش خصوصی را طبق نظر استاندار در دو سه مرحله نامهنگاری و مکاتبهای که داشتند، همچنین نمایندگان استان و حتی آیتالله دری نجفآبادی که موضع گرفته بودند، ما به شدت مخالف هستیم.
الان سهامداران عمده آن بیشتر سهام عدالت هستند و شاید خیلی آن واژه دولتی را در رابطه با پالایشگاه نمیتوان به کار برد ولی درمجموع با همین شکل و شمایلی که تحت مدیریت دولتی هست را ما به جد مخالف واگذاری آن هستیم و موضع مشخص استان، موضع جلوگیری از واگذاری به بخش خصوصی است.
زیرا واقعا نگران هستیم، برخی از این واحدها واحدهای بزرگی هستند که متاسفانه با تجربه ناموفقی که در واگذاری واحدهای بزرگ به بخش خصوصی داشتیم ما را در این زمینه نگران میکند و سعی ما بر این است که جلوگیری کنیم و با تمام توان پیگیر هستیم، استاندار مرکزی چندین بار مکاتبه کردند و نمایندگان استان هم این بحث را پیگیری میکنند و امیدواریم که جلوگیری شود، ما در حد توان خود تلاش میکنیم.
متاسفانه با اتفاقی که در کارخانه هپکو افتاد، از آن بیماری که در هپکو دیده میشد جلوگیری نشد، سالهای سال به صورت مزمن در این شرکت باقی ماند و سبب شد که وضعیت فعلی این شرکت وضعیت بسیار پیچیدهای شود.
از سال گذشته که اتفاقاتی در هپکو افتاد و برخوردهایی انجام شد، تجمعات مختلفی داشتیم، البته کارگرها هم حق داشتند زیرا مطالبات خود را دریافت نکرده بودند و نتوانسته بودند به کار مشغول باشند و با خیلی از آنها وقتی صحبت میکنیم نگرانی و دغدغه کار را دارند و میگویند حتی اگر حقوقشان با تعویق هم پرداخت شود اما ببینیم شرکت آینده دارد اطمینان خاطر پیدا میکنیم.
تسنیم: صحبت از موضوع هپکو شد، قدری درباره اتفاقات این شرکت مهم و پیگیریهای انجام شده توضیح دهید؟
فرخی: هپکو حدود 10 سال پیش به سهامداری واگذار میشود که میآید و تحت عنوان مالک شرکت را تملک میکند، اما به طور قطع سوءمدیریت داشته که این شرکتی که در آخرین سالی که کار میکرده و در نخستین سال تحویل به این سرمایهگذار، بیش از دو هزار و 600 دستگاه ماشین راهسازی تولید داشته را به شرکتی با تولید حدود صفر رساند، به طور حتم عامل اصلی سوءمدیریت بوده البته ممکن است عوامل دیگر هم تاثیرگذار بوده باشند.
نتیجه اینها شد شرکتی که امروز نه امکان عقد قرارداد و نه امکان تولید را دارد، انتهای سال 95 تصمیمی مبنی بر تعویض سهامدار و مالک این شرکت گرفته شد، شاید آن زمان هم یک مقدار به واسطه شرایط آن زمان کار انتخاب سهامدار به طریقی پیش رفت که سهامدار آن به خوبی انتخاب نشد، آن کسی که بتواند سرمایهگذاری کند، کار انجام دهد، اعتماد کارکنان را جلب کند و درنهایت چرخ هپکو را به گردش دربیاورد انتخاب نشد.
سال گذشته هم همواره شاهد اعتراضات گستردهای در سطح هپکو بودیم، چند ماه اخیری که استاندار مرکزی آمدند، چند بحث را پیگیری کردند، یکی از مواردی که تاکید کردند، این بود که سهامدار یا مالک موجود باید تعیین تکلیف بشود، مالک موجود قصد و نیت انجام کار دارد و یا نه این توان را ندارد باید مشخص شود که چند جلسه شورای تامین هم در این زمینه برگزار شد تا سهامدار تعیین تکلیف شد.
روشهایی که برای ادامه فعالیت داشت بررسی شد و با پیگیریهای متعددی که از سازمان خصوصیسازی شد، فرصتی به سهامدار داده شده تا بیاید و کار را شروع کند که مقدمات کار هم فراهم شد، اما علیرغم همه این اقدامات ما هنوز خروجی از شرکت هپکو و سهامدار جدید ندیدیم تا این که اواخر بهمنماه یا اوایل اسفندماه بود که وی در سازمان خصوصیسازی حاضر شد و انصراف خود را از مالکیت شرکت اعلام کرد البته این اتفاق هنوز به واسطه این که مراحل قانونی دارد و مالک جدید دارد نیفتاده است.
شرایط هپکو شرایط بسیار خاصی است و متاسفانه اقداماتی که باید انجام شود از دست استان خارج است، ما سعی کردیم که با بدنه هپکو ارتباط برقرار کنیم، هم از صاحبنظرانی که الان در این مجموعه هستند و هم افرادی که در گذشته بودند و میتوانند در این عرصه کمک کنند را مورد استفاده قرار دهیم.
اما شرایط آن پیچیده است، شرکتی با بیش از یکهزار میلیارد تومان بدهی، شرکتی که چند وقت است که تولید مشخصی نداشته و کم پیدا میشود سرمایهگذاری که مجاب شود، تحت عنوان مالک هپکو کار کند، راههای مختلفی را امتحان کردیم و افراد مختلفی هم جلو آمدهاند اما با توجه به مسئولیتی که سازمان خصوصیسازی در این زمینه دارد هنوز تصمیم مشخصی را برای ما مشخص نکرده، کاری که ما انجام میدهیم یکی این که نظرات استان را جمعبندی میکنیم و به سازمان خصوصیسازی اعلام میکنیم و پیگیر هستیم که هر چه سریعتر نظر خود را اعلام کند.
فکر میکنم اواخر دیماه و اوایل بهمنماه بود که کارگروه ملی ستاد تسهیل تصمیمی گرفت که سازمان خصوصیسازی ظرف مدت یکی دو هفته مالکیت هپکو را تعیین تکلیف کند اما متاسفانه هنوز این اتفاق نیفتاده و اختیار قانونی با "پوریحسینی" و سازمان خصوصیسازی است که ما همچنان یک مقدار بابت تاخیری که در اجرای کار دارند از وی گلهمند هستیم، افرادی هم بودند که مذاکره کردهاند، شرایط درحال بررسی است و سعی داریم یک سرمایهگذار دارای اهلیت به منظور خروج از این وضعیت انتخاب شود، زیرا وضعیت فعلی اصلا قابل ادامه دادن نیست.
استاندار مرکزی روی این موضوع خیلی زحمت کشید و حتی به بنده ماموریت دادند که چند روزی در تهران پیگیر این موضوع باشم که امکان پرداخت حقوق یکماه در انتهای سال به وجود بیاید که همین اتفاق هم افتاد، اما با این روشها نمیتوان مشکل را برطرف کرد و اینها تنها حکم مسکن را دارند، پیگیر این هستیم که خصوصیسازی با شرایط هپکو به وظایف خود عمل کند تا هپکو از این وضعیت عبور کند.
تسنیم: وضعیت فعالیت بانکها در حمایت از تولید و ارائه تسهیلات چگونه است؟
فرخی: جلسهای را با تمامی بانکها داریم که در آن جلسه به طور حتم وضعیت عملکرد بانکها از حیث منابع و مصارف و نوع مصارف در استان تحلیل میشود و به شکل جامع مورد بررسی قرار میگیرد، واقعیت این است که عمده بحث رونق تولید روی دوش بانکهای دولتی است و در رابطه با بانکهای خصوصی تحلیل اولیهای که داریم این است که اینها بانکهایی هستند که صرفا منابع استان را جمع میکنند، اما مصارفشان در داخل استان نیست و این یک بحث و گلهمندی جدی است که ما داریم و یکی از خواستههای مهم ما این است که نوع مصارف و منابع در استان باید متعادل بشود.
البته دنبال این نیستیم که کار غیراقتصادی کنند و به طرحی وام بدهند که امکان برگشت آن وجود ندارد یا طرح اقتصادی شکستخوردهای است، اما بحث ما این است که در داخل استان به اندازه کافی طرحهای اقتصادی که امکان این را دارند که بتوانند تسهیلات را به موقع پرداخت کنند وجود دارد، بنابراین نباید این تسهیلات به حوزههایی برود که ما نمیدانیم و در حوزه صنعت و کشاورزی بعید میدانیم باشد و گویا خارج از استان هزینه میشود.
این گلهمندی تنها از سوی استانداری نیست بلکه گلهمندی استان از بانکهای خصوصی است، با نمایندگان مجلس هم که صحبت میکنیم این گلهمندی را دارند که ما نباید تنها تامینکننده و تهیهکننده منابع باشیم و خروجی و اثر آن در جای دیگر باشد که این را باید امسال تعیین تکلیف کنیم و مشخص کنیم که سهم خود را به اندازهای که منابع دارند در مصارف استان هم داشته باشند، اگر این را خوب هدایت کنیم، فکر میکنم مقادیر خوبی از تسهیلات در استان به وجود میآید که یک عزم جدی الان پشت این موضوع وجود دارد اما باید اقدام اجرایی آن را عملی کنیم، سالهای سال است که این حرف گفته میشود.
این موضوع الان به نقطهای رسیده که باید اقدام اجرایی داشته باشیم، دیگر نمیتوانیم زیاد حرف بزنیم و اگر امسال هم تنها گله داشته باشیم که این گلهمندی سالها است وجود دارد و بیفایده است، بلکه باید مطالبهگر باشیم، نتیجه این همه گلهمندی را باید ببینیم چه شده و چه تاثیری داشته است.
تسنیم: وضعیت بیکاری استان به چه صورت است؟
فرخی: ما یک مبنای رسمی و قانونی داریم، مبنایی که مرکز آمار اعلام میکند که طبق آن فکر میکنم بعد از هرمزگان و سمنان ما بهعنوان سومین استان در کشور بهترین وضعیت را به لحاظ نرخ بیکاری داشتیم.
این شرایطی است که ما داریم و از سوی مرکز آمار کشور اعلام شده است، در رابطه با این که این آمار تا چه حدی منطبق است بر چیزی که ما از کار و اشتغال تصور داریم یک بحث تخصصی آماری است زیرا بر این مبنا تصمیمگیری میشود، هر مبنایی باشد در کل کشور یک فرمت و شرایطی را دارد، ما براساس همین مبنا، با هر نرخی و هر روشی که محاسبه میشود میتوان گفت که وضعیت خوبی را داریم.
اما دررابطه با این که این ارزیابی و سنجش چیست و پارامترهای آن چه چیزهایی هستند و آیا نسبت به تصوری که ما از کار و اشتغال داریم همخوانی دارد را به مرکز آمار واگذار میکنیم چون بحثی تخصصی است.
برای بحث اشتغال ما دو بحث را دنبال میکنیم برای حفظ اشتغال ما یک بحث جدی داریم، این که شرایط واحدهای تولیدی خود را رصد کنیم، در بحث حفظ اشتغال یکسری ابزار وجود دارد که به ما کمک میکند، یکی از این ابزارها این است که ما بتوانیم استفاده کنیم از اختیارات دولتی و اختیارات قانونی که به دولت داده شده و در کارگروه تسهیل بخشی از موانع و مشکلات این واحدها را برطرف کنیم.
یکی از مباحثی که در حفظ اشتغال داریم این است که گاهی اوقات باید موانع و مشکلات واحدهای تولیدی را از طریق قانونی برطرف کنیم، بحث دیگر این که باید برای محصولات تولیدی داخل استان، خود بازارهای جدید بتوانیم به وجود بیاوریم، امسال مقام معظم رهبری نام سال را تحت عنوان حمایت از کالای ملی اعلام کردند که این نامگذاری فرصتی را برای ما بهوجود آورده که بتوانیم بازارهای جدیدی را برای کالاهایمان ایجاد کنیم که یکی از جنبههای حمایت از تولید داخل همین موضوع است.
در حوزه صادرات علیرغم رشد 46 درصدی در داخل استان نسبت به سال 95 که سال گذشته 981 میلیون دلار صادرات داشتیم و بهنوعی تراز مثبت در حوزه گمرکات خود داشتیم اما قائل به این هستیم که این، همه توان ما نیست، بازار داخلی ما یک بازار محدود است که این بازار محدود را با فشاری که کالاهای وارداتی دارند و با رقابتی که در داخل کشور وجود دارد، خیلی نمیتوان تحت فشار قرار داد.
البته این که توجه مردم به این جلب میشود که در این سال به سمت مصرف کالاهای ایرانی بروند و توجه دستگاههای اجرایی و تمام فعالان اقتصادی به سمت استفاده از کالای ایرانی برود خوب است و از این فرصت باید استفاده کنیم اما یک جنبه از تحقق حمایت از کالای داخل را در ایجاد بازارهای جدید میبینیم، به شدت پیگیر این هستیم که با همکاری و هماهنگی با اتاق بازرگانی بهعنوان نماد بخش خصوصی، هماهنگی تمام دستگاههای اجرایی و استفاده از توانی که در داخل استان وجود دارد، ما امسال وضعیت صادرات خود را نسبت به سال قبل بهبود ببخشیم و بتوانیم بازارهای هدفمندی را ایجاد کنیم.
تمرکز استاندار مرکزی روی مسائل اقتصادی است، در این راستا دیدار با فعالان اقتصادی، افرادی که در بازارهای بیرون از ایران بهویژه بازارهای کشور روسیه فعال هستند انجام شده است تا بتوانیم به سمتی حرکت کنیم و این بازارها را برای فعالان خود هم ایجاد کنیم، یکی از کارهایی که باید برای حفظ اشتغال موجود انجام دهیم این است که کمک کنیم تا واحدها به فعالیت خود ادامه دهند، در حوزه صنایع بزرگ هم به شدت دنبال این موضوع هستیم.
اواخر سال گذشته یک بحث جدی در رابطه با واحدهای تولیدی بزرگ استان داشتیم که اگر پروژههایی را در سطح کشور میشناسند و این پروژهها اجرا میشود و یا قرار است اجرا شود و اینها توان مشارکت و ساخت آنها را دارند اعلام کنند که فعالیتهای خوبی هم انجام شد و الان ما پکیجی از مشخصات پروژههایی که قرار است در کشور اجرا شود و واحدهای تولیدی ما توان اجرای آن را دارند تهیه کردهایم و این موضوع دنبال میشود تا با استفاده از تمام توانی که در داخل استان و خارج از استان را دراختیار داریم تا کمک کنیم که واحدهای بزرگ ما این پروژهها را بگیرند و بتوانند اشتغال خود را حفظ کنند، برنامههای متنوعی از این قبیل داریم که امیدواریم این اتفاق بیفتد.
تسنیم: وضعیت صادرات استان به چه شکل است و برای سال 97 چه میزان را هدفگذاری کردهاید؟
فرخی: سال 96 سال خوبی برای صادرات ما بود، 981 میلیون دلار صادرات داشتیم که شاهد رشد 46 درصدی نسبت به سال 95 بودیم، اما این کفایت نمیکند، ما یک مقدار ابهاماتی را شاهد هستیم که مقداری هدفگذاری را مشکل میکند، سال گذشته با هدفگذاری که استاندار مرکزی تعیین کردند خوشبختانه توانستیم به هدف برسیم.
امسال هم اواخر سال در اتاق بازرگانی بحث هدفگذاری مطرح شد، میزان یک و نیم میلیارد دلار را هدفگذاری کردهایم، در رابطه با این که چه کنیم که به این هدف برسیم، یک برنامه مشترکی را با همکاری اتاق درحال تدوین هستیم، برنامه مشخصی را اتاق بهعنوان پیشنهاد ارائه کرده است، مشغول کار روی این برنامه هستیم و انشاءالله در کارگروه توسعه صادرات هم مصوب شود، برنامه یک اقدام مشترک هماهنگ بین تمام دستگاههای اجرایی استان برای شناسایی بازار، ورود مناسب به این بازار و ایجاد تسهیلات برای انجام صادرات است.
مهمترین مشکلی که الان ما در حوزه صادرات داریم این است که ما خیلی خوب بازارهای هدف خود را نشناختهایم و خیلی خوب برای آنها برنامهریزی نکردهایم و همچنین خیلی خوب برای رسیدن به آن بازار هزینه نکردهایم، ورود به بازار جدید الزام دارد که ما آن بازار را بشناسیم.
بحث بازرگانی یک کار به طور کامل حرفهای است که یک مقدار به نظر میرسد داخل استان ما از حرفهای بودنش خارج شده است، هر تولیدکنندهای فکر میکند به واسطه این که تولیدکننده خوبی است به طور حتم میتواند کالای خود را در دست بگیرد و به کشور دیگری ببرد و آنجا عرضه کند و مشتری پیدا کند و راحت محصول خود را به فروش برساند، در صورتی که واقعیت صادرات غیر از این است.
حتی داخل کشور شهرهای مختلف رفتارهای مختلفی در رابطه با نوع کالا و عرضه کالا دارند و این نشان میدهد که در کشورهای دیگر به طور کامل متفاوت است، بحثهای حقوقی و مالی که پیش میآید اصلا خلق و خوی و قوانین حاکم بر آن کشور، مردم کشور و قوانینی که بر مناسبات تجاری آن کشور وجود دارد نیازمند مطالعه، بررسی، شناخت و بعد ورود پیدا کردن است.
این مسئله را چندین بار مورد بررسی قرار دادهایم، یکی دو مورد اقدام را تعریف کردهایم که هنوز شروع نشده اما باید این موضوع را به پیش ببریم، یکی از راههای دیگر در حوزه صادرات که فکر میکنم به طور حتم باید روی این موضوع و راهکارهای آن کار کنیم بحث حمایت از شرکتهای مدیریت صادرات است، که از چند سال گذشته در کشور به وجود آمدهاند و الان حدود 60 شرکت در کل کشور داریم که رقم خوبی از آن یعنی 7 شرکت در استان مرکزی است، کار آنها این است که به جای تولیدکننده بیایند بازاری را ارزیابی کنند، بشناسند و کالا را از تولیدکننده بگیرند و در آن بازار عرضه کنند.
این شرکتها رشد کمی خوبی داشتهاند اما این که بخواهند عملیاتی شوند هنوز اتفاق نیفتاده، مسائل و مشکلاتی را دارند، اتحادیهای هم درست شده که ما با آنها هم در ارتباط هستیم، فکر میکنم نوع شناخت این بازارها کار این شرکتها است، البته بازارهای مختلف متفاوتند، برخی از شرکتها در بعضی از بازارها میتوانند کمک کنند اما در برخی از بازارها نیاز به تقویت و بزرگ شدن دارند.
هدفگذاری که داشتیم، یک و نیم میلیارد دلار صادرات است که برای آن برنامه هم داریم، یکی از تکالیفی را که استاندار مشخص کردند این بود که کشورهایی که امکان سرمایهگذاری در آنها داریم را شناسایی کنیم، میزبان سفرای آنها در داخل استان باشیم و میزبان سفرای خودمان در آن کشورها باشیم و با آنها ارتباط داشته باشیم.
تسنیم: وضعیت سرمایهگذاری در استان به چه شکل است و برای طرحهایی که اعلام شده چه چشماندازی ترسیم شده است؟
فرخی: در چندین سال گذشته حدود یک میلیارد دلار سرمایهگذاری خارجی را در داخل استان داشتیم و کشورهای مختلفی در این حوزه وارد شدند و شرکای ایرانی خود را دعوت کردند و در قسمتهای مختلف سرمایهگذاریهایی انجام شده است.
در حوزه سرمایهگذاری خارجی کل سیستم کشور و مناسباتی که تعریف شده خیلی مناسب جذب سرمایهگذار نیست، فرآیندهای طولانی اجرای کار و اعطای مجوز به نوع کاری که در داخل کشور انجام میشود، شرایط را برای سرمایهگذار خارجی سخت کرده است.
همچنین برخی مسائل سیاسی که سرمایهگذار خارجی به نظر میرسد که نوع نگاهشان تحت مدیریت ما نیست و تحت مدیریت افکار عمومی جهانی است وجود دارد، وقتی میزبان خیلی از اینها هستیم و میگویند تصور دیگری از ایران داشتیم بیانگر این است که ذهنیت جهانی در رابطه با ایران یک مقدار سرمایهگذاری و ورود سرمایهگذار به آن را سخت کرده است.
اما در داخل استان کاری که میتوانیم انجام دهیم این بوده که تسهیل کنیم سرمایهگذاری را و استاندار مرکزی از بدو ورود خود تاکید داشتند که مرکز خدمات سرمایهگذاری خارجی فعال شود، تا الان فکر میکنم فعالیت نسبتا خوبی داشته، چند تصمیم هم در آنجا گرفتیم، ابتدا این که قبل از تصمیمگیری بحث کارشناسی هست و جوانب مختلف بررسی میشود و امکانات موجود برای برطرف کردن موانع و مشکلات فراهم شود، در جلسات تصمیمگیری هم ما این را از دستگاهها خواستیم که یا اینجا تصمیم نگیرید یا اگر تصمیم گرفتید به طور حتم باید اجرایی شود.
فکر میکنم اگر از این مرکز کارهای خود را پیش ببریم، نتیجه بهتری میتوانیم بگیریم، درمجموع سعی ما بر جذب سرمایهگذار است، اما وضعیت ما نسبت به استانهای دیگر وضعیت نسبتا مطلوبی است، چیزی حدود 48 طرح سرمایهگذاری داشتیم، یک میلیارد و 174 میلیون دلار سرمایه این 48 طرح بوده که 20 طرح آن که معادل 554 میلیون دلار بوده در همین دولت اتفاق افتاده است، خیلی سعی میکنیم که زمینههای جذب و جلب سرمایهگذران را از طریق مرکز خدمات سرمایهگذاری و تسهیل امور آنها و بهبود در وضعیت اعطای مجوزها فراهم کنیم، امیدواریم که امسال از سال گذشته وضعیت بهتری داشته باشیم.
تسنیم: راهاندازی کارخانه قند شازند آیا توجیه اقتصادی دارد؟
فرخی: سرمایهگذرانی الان آمدهاند، افرادی هستند که خود در حوزه تولید قند و کارخانه قند فعالیت دارند و ادعا دارند که این امکان وجود دارد و میشود این کارخانه را راهاندازی کرد و به شرایط اقتصادی رساند، مطالعاتی را هم انجام دادهاند هم به لحاظ فنی و هم اقتصادی، به نظر ما هم میرسد افرادی که در این حوزه کار کردهاند و ادعا دارند این کار شدنی است و نه قرار است تسهیلاتی دریافت کنند پس به طور حتم دلایل قانعکنندهای دارند و توجیه داشته که قرار است سرمایه خود را به خطر بیندازند.
در دیداری که با "رئیس سازمان مستضعفان" برای تعیین تکلیف همین کارخانه و واگذاری آن داشتیم، یک توافق خیلی خوبی انجام شد که این توافق اگر محقق شود امیدواریم که با رعایت دو موضوع، کارخانه به بهرهبرداری برسد، یک نگرانی که وجود دارد این است که کسانی که بهدنبال راهاندازی اینجا هستند هدفشان راهاندازی این کارخانه نیست بلکه قصد دارند رانتی ایجاد شود و بعد تغییر کاربری داشته باشد.
اما در این صورتجلسه آمده که عزم استان بر این است که آن کارخانه راهاندازی شود و اگر کسی ادعای راهاندازی آن را دارد، باید همین کارخانه را راه بیندازد نه این که چیز دیگری در کنار آن باشد، خدای ناکرده ما نباید بشویم مستمسک و ابزار دست عدهای که قصد دارند به ثروتی برسند.
در این صورتجلسه یک سری قیود و روشها آمده که اگر رعایت شود امکان این که بهرهبرداری غیر از این باشد وجود ندارد، این کارخانه به بهرهبرداری میرسد و سرمایهگذاری خوبی هم انجام میشود، حسن این تصمیم این است که روش به گونهای بوده که منافع آن به عامه مردم برمیگردد، فکر میکنم تا یکی دو ماه آینده حداقل بتوانیم این بحث را تعیین تکلیف نهایی کنیم.
گفتوگو از سمیرا عیدی گلتپهای
انتهای پیام/ع/ش