اصفهان| وقتی پای فوتبال پایه در اصفهان لنگ می‌زند+فیلم
وقایع و حوادث فوتبال پایه در اصفهان نشانگر استعدادسوزی‌های پرشمار در فوتبال این شهر است.
به گزارش خبرگزاری تسنیم از اصفهان، فوتبال پایه در ایران همواره دچار مشکلات و معضلات بسیاری بوده است. با این وجود از دیرباز تاکنون شهر اصفهان و به خصوص 2 باشگاه ذوبآهن و سپاهان، به عنوان یکی از اصلی‌ترین قطب‌های سازنده در بخش پایه و پرورش آکادمیک بازیکن، مطرح بوده‌اند اما چند سالی است که تیمهای پایه در شهر اصفهان نیز اسیر مشکلات شایع در رده‌های پایه شده‌اند.
بی‌توجهی مسئولان و عدم مشارکت سرمایه‌گذارهای بخش خصوصی از بارزترین معضلات فوتبال پایه در اصفهان بوده و سبب نابودی بسیاری از تیمهای سازنده در زمینه پرورش بازیکن شده، به گونه‌ای که در حال حاضر فوتبال آکادمیک در اصفهان، به تیمهای پایه 2 باشگاه سپاهان و ذوبآهن منحصر شده است. به راستی تیم‌هایی مانند تام اصفهان و سپاهان نوین امروز کجا هستند؟
با این حال این 2 باشگاه نیز در بخش پایه از مشکلات بسیاری رنج برده و قادر به استفاده از سرمایه‌ها و بازیکنان پرورش یافته در مکتب خود نیستند.
نگاهی به فهرست بازیکنان چند فصل اخیر 2 باشگاه و اتفاقات رقم خورده برای بازیکنان رده‌های پایین 2 تیم، گویای این واقعیت است که بازیکنان اصفهانی اندکی شانس حضور در تیمهای اصلی سپاهان و ذوبآهن را داشته و اندک سرمایه‌های 2 باشگاه در این زمینه، به راحتی و با دلایل مختلف از کف رفته‌اند. کوچ همزمان 3 بازیکن جوان و پرورش یافته ذوبآهن در نیم‌فصل گذشته به تیم تراکتورسازی به بهانه خدمت سربازی، سندی شفاف برای معضلات 2 باشگاه در این خصوص است.
در فصل گذشته 2 باشگاه ذوبآهن و سپاهان موفق شدند در رده‌های امید و جوانان، عنوان قهرمانی کشور را کسب کنند؛ اتفاقی شیرین که سوالات بسیاری را بار دیگر تداعی می‌کند. سوال اصلی این است که بعد از این قهرمانی‌ها، چند تن از این بازیکنان جوان و مستعد می‌توانند راهی به تیمهای اصلی و بزرگسالان باشگاهی‌شان، پیدا کنند؟ آیا ارزش این جوانان آینده‌دار کمتر از خارجی‌های بی‌کیفیتی است که هر سال به فوتبال ما تحمیل شده و هزینه‌های سرسام آوری را به بار می‌آورند؟ آینده این بازیکنان چه خواهد شد؟ هر 2 باشگاه چه برنامه‌هایی برای استفاده به بهترین نحو ممکن از سرمایه‌های خود دارند؟ و آیا اصلاً تمایلی برای حضور جوانان مستعد و جویای نام اصفهانی که به طور قطع از نظر مالی نیز به صرفه‌تر از بسیاری از خارجی‌های بی‌کیفیت هستند، در تیمهای اصلی وجود دارد؟
سوالاتی از این قبیل بسیار است، اما واقعیت آن است که اگرچه هر 2 باشگاه بزرگ اصفهانی در فوتبال آکادمیک و پایه، سرآمد سایر باشگاه‌های حال حاضر کشور هستند، با این حال بهره چندانی از بازیکنان پرورش یافته در مکتب خود نمی‌برند. فقدان تیم B یا به عنوان دیگر تیم سایه و عدم برگزای مسابقاتی برای این قبیل تیم‌ها موجب می‌شود که بازیکنان رده امید و جوانان در بهترین حالت راهی تیمهای لیگ یکی شوند تا شاید روزی شانس حضور در سطح اول فوتبال کشور را پیدا کنند در حالی که در اکثر لیگ‌های پیشرفته علاوه بر وجود تیم دوم، لیگی نیز مختص به تیمهای سایه برگزار شده و بازیکنان جوان باشگاه‌ها با حضور در آن، آمادگی لازم را برای مسابقات حرفه‌ای پیدا می‌کنند.
مشکلات و معضلات فوتبال پایه، بسیار گسترده و پیچیده و صدالبته ریشه‌دار است. فقدان زیرساخت‌ها و امکانات لازم که معضلی اساسی در کلیت فوتبال ایران است، در این بخش بیداد می‌کند.
امکانات تیمهای پایه بسیار کم و دور از استاندارد است و نبود مربیان درجه یک موجب شده است که فاصله بسیاری با فوتبال روز دنیا داشته باشیم. کمبود منابع مالی و دستمزدهای ناچیز فعالان فوتبال پایه موجب گوشه‌گیری بسیاری از مربیان دلسوز و دانش آموخته شده و به جای آنها، دلال‌ها و واسطه‌ها به فوتبال پایه هجوم آورده‌اند و بیشتر تیمهای پایه را تبدیل به بنگاه‌های کاسبی خود نموده‌اند؛ به گونه‌ای که برخی تیم‌ها برای جذب بازیکن از والدین آنها پول می‌گیرند و حتی برای بازی کردن فرزندانشان نیز این والدین باید مبلغ خاصی بدهند. حضور افراد سودجو و متخلف در فوتبال پایه و عدم نظارت کافی دستگاه‌های ذی‌ربط سبب شده است که بازیکنان مستعد اما کم توان مالی، شانسی برای حضور و عرض اندام در تیمهای مختلف را نداشته باشند.
به اینها اضافه کنید رشد قارچ گونه مدارس فوتبال را که به گفته حسین چرخابی از مربیان سازنده فوتبال اصفهان در بهترین حالت تنها می‌توانند پرکننده اوقات فراغت بچه‌ها باشند.
تمامی مشکلاتی که برشمرده شد تنها گوشه‌ای از معضلات فوتبال پایه است. نگاهی به اتفاقات و معضلات مطرح شده ما را به این نتیجه می‌رساند که زنگ خطر در فوتبال پایه اصفهان خیلی وقت است که به صدا در آمده است. مسئولان فوتبال استان و 2 باشگاه بزرگ سپاهان و ذوبآهن باید هرچه سریع‌تر فکری به حال فوتبال آکادمیک و پایه کرده و ساز و کاری برای بهبود وضعیتش پیدا کنند. در غیر این صورت روزی فرا خواهد رسید که شهری که امثال عابدزاده‌ها، کربکندی‌ها، نویدکیاها و حاج صفی‌ها را به فوتبال ایران معرفی کرد، دیگر رنگی از ستاره‌ها نخواهد دید. آقایان لطفاً به خود آیید.
سرمربی سابق ذوبآهن: کسانی وارد فوتبال می‌شوند که پول دارند
رسول کربکندی در گفت‌وگو با خبرنگار تسنیم در اصفهان، بی‌توجهی به فوتبال پایه را عامل اصلی فقر بازیکن دانسته و گفت: ما زمینه رشد و پرورش تکنیکی بازیکن را فراهم نمی‌کنیم.
سرمربی سابق ذوبآهن بی‌توجهی مسئولان را یکی از اصلی‌ترین معضلات فوتبال پایه دانسته و اظهار داشت: در حال حاضر مسابقات فوتبال پایه کشور در رده‌های نوجوانان، جوانان و امید بدون حضور شهر تهران برگزار می‌شود. مثلاً تیم امیدهای ذوبآهن و یا جوانان سپاهان قهرمان کشور می‌شوند، اما تیمهای تهرانی در این مسابقات شرکت نکرده‌اند و مسابقات جداگانه‌ای برای خود دارند، در حالی که در گذشته و قبل از انقلاب تیمهای تهرانی موظف به شرکت در مسابقات سراسری بودند. عدم شرکت تیمهای تهرانی در مسابقات کشوری پایه سبب می‌شود که بازی‌ها کیفیت مورد نظر را نداشته باشند و آن اهمیتی که باید، به این بازی‌ها داده نشود.
وی ادامه داد: به یاد دارم که در گذشته ذوبآهن مسابقات نوجوانان جام فولاد را به صورت بین‌المللی برگزار می‌کرد و به نوجوانان و جوانان اهمیت داده می‌شد. حالا فرض کنید ذوبآهن قهرمان امیدهای کشور شود، کجا خبرش را می‌بینید؟ چقدر به این موضوع اهمیت داده می‌شود؟ اگر مربی مثل ونگر 22 سال در آرسنال می‌ماند هدفشان جدا از نتیجه‌گیری، تولید بازیکن با کیفیت است. دقیقاً به همین دلیل است که حتی زمانی که آرسنال نتیجه نمی‌گیرد، آرسن ونگر می‌ماند، چون هدف و برنامه‌ریزی باشگاه تولید بازیکن خوب و فروش آن است. در حالی که ما در باشگاه‌های داخلی نمی‌دانیم دنبال چه هستیم، مدیران باشگاه‌های ما اعتقاد دارند که چرا بازیکن بسازند، می‌روند و بازیکن آماده را می‌آورند.
کربکندی فقدان بازیکنان ستاره را به دلیل کمبودهای فوتبال پایه دانسته و خاطرنشان کرد: هیچ جای ایران ستاره‌ای تولید نمی‌شود که جذب تیمی شود. زمانی که امثال علی کریمی، مهدوی‌کیا، عابدزاده و دایی را داشتیم تولید خوب بود و به فوتبال پایه اهمیت داده می‌شد که الان آن توجه وجود ندارد. عابدزاده مگر از کجا شروع کرد؟ آقای چرخابی احمد را به تیم تام آورد و بعد با قرار گرفتن درمنتخب نوجوانان و جوانان مسیر را درست طی کرد تا به تیم ملی رسید و بالاترین زمان حضور را به عنوان دروازه‌بان در تیم ملی داشت. خیلی از دروازه‌بان‌ها پشت خط عابدزاده سوختند، اما احمد تبدیل به عابدزاده شد. سایر ستاره‌ها هم به همین گونه بودند. ستاره‌های قدیمی به دلیل وجود فوتبال پایه و تولید خوب ساخته شدند.
وی افزود: سال‌ها پیش مسابقات مهارت‌های فردی برگزار می‌شد. به طور مثال حسن حاج‌رسولی‌ها در فوتبال محلات بازیکن من بود. مسابقات مهارت‌های فردی در اصفهان برگزار می‌شد و قاسم زاغی‌نژاد، محمد یاوری و حسن حاج رسولیها رقابت داشتند که حاج رسولیها اول شد و از همین جا ستاره‌ها ساخته می‌شدند، در حالی که الان به این مسائل اهمیتی داده نمی‌شود، به تکنیک فردی اهمیتی داده نمی‌شود.
سرمربی سابق ذوب آهن سوء استفاده‌های مالی را یکی دیگر از مشکلات فوتبال پایه خواند و تصریح کرد: اگر دیگر امثال علی کریمی‌ها وجود ندارند به این خاطر است که ما زمینهای برای ساخت و پرورش بازیکنان تکنیکی فراهم نمی‌کنیم. همیشه گفته‌ایم استعدادهای فوتبال اصفهان در ناحیه 3 و مناطق محروم هستند، اما کسانی وارد فوتبال می‌شوند که پول دارند اما خالی از استعداد هستند، استعدادهای واقعی فوتبال از زمین خاکی‌ها بلند می‌شدند، اما حالا زمینهای خاکی از بین رفته است و استعدادهای واقعی به دلیل فقر مالی و نداشتن پول از بین می‌روند. به بازیکن می‌گویند 15 میلیون بده، تو را به ابوظبی می‌بریم. در بهترین حالت بازیکن را می‌برند یک جلسه با یک تیم عربی تمرین می‌کند و می‌گویند ما کار خودمان را کردیم و اگر جذب نشدی به ما ارتباطی ندارد. در فوتبال ما از این مدل کلاه‌برداری‌ها زیاد است و برنامه‌ای برای پرورش و ستاره‌سازی نداریم.
کربکندی مشکلات مالی را یکی از اصلی‌ترین معضلات در فوتبال پایه خواند و گفت: وقتی می‌توانیم تیم پایه قوی داشته باشیم که به مربی پایه احترام بگذاریم، ولی به سرمربی تیم بزرگسالان 2 میلیارد می‌دهیم و به مربی تیم پایه 20 میلیون فاجعه زمانی اتفاق می‌افتد که وقتی فرزند من به تیم پایه می‌رود، اول از او می‌پرسند شغل پدرت چیست؟ یعنی مربی پایه خودش برای تأمین درآمد خود دست به‌کار می‌شود و بازیکن با استعداد به دلیل فقر و اینکه پدرش کارگر است هیچ جا جذب می‌شود و بازیکنی که پدرش حاضر است چند میلیون کمک کند، جذب می‌شود و به این شکل استعدادها را نابود می‌کنیم.
وی افزود: نمی‌گویم مربی پایه باید به اندازه مربی بزرگسالان حقوق بگیرد، اما نباید اینقدر خار و دلیل شود.چرا بازیکنانی که به عرصه مربیگری وارد می‌شوند، حاضر نیستند با تیم‌ها پایه کار کنند چون یک دفعه از دستمزد میلیاردی به حقوق چند میلیونی می‌رسد. بازیکنی مانند وحید هاشمیان مربیگری را از پایین‌ترین سطح آغاز کرده است، اما بازیکنان ایرانی همه به دنبال نشستن روی نیمکت تیمهای لیگ برتری هستند و حالا که چند سالی است شرایط مالی لیگ دسته یک بهتر شده، راضی شده‌اند که مربیگری را از این سطح شروع کنند. در زمان سرمربیگری ذوبآهن، مدیر فنی تیمهای پایه هم بودم و می‌دیدم که مربیان پایه به دلیل اختلاف دستمزد، زیرآب یکدیگر را می‌زنند. من دستمزدها را یکسان کردم تا این اتفاقات نیفتد.
کربکندی در پایان به نقش استعدادیاب‌ها اشاره و خاطرنشان کرد: لیادین یکی از استعدادیاب‌های فوتبال شوروی بود و یک روز که او را برای تماشای مسابقات جوانان می‌برند، عبدالعلی چنگیز را با یک نگاه کشف کرد. پس استعدادیابی بسیار مهم است.
سرمربی سابق سپاهان: فوتبال ایران حرفه‌ای نیست
حسین چرخابی نیز در گفت‌وگو با خبرنگار تسنیم در اصفهان، مدارس فوتبال را ناکارآمد دانسته و گفت: مدارس فوتبال در بهترین حالت اوقات فراغت بچه‌ها را پر می‌کنند.
مربی سابق سپاهان عدم برگزاری مسابقات در دسته‌های مختلف را از معضلات اساسی فوتبال پایه اصفهان دانست و اظهار داشت: بهتر است ابتدا کمی شرایط فوتبال اصفهان را بشکافم چون این مسائل به هم ربط دارد. زمانی که کربکندی مربی ذوبآهن بود، از تیمهای دیگر اصفهان هم علاقه داشتند به ذوبآهن بیایند و خود کربکندی نیز بازی‌ها را می‌دید و بازیکنان شایسته را به ذوبآهن دعوت می‌کرد.
چرخابی ادامه داد: سال 64 یا 65 بود که به همراه با مهدی اخوان به اردستان دعوت شدیم تا کلاس‌های توجیهی برگزار کنیم. من به عنوان مربی و اخوان به عنوان داور، صبح که رسیدیم دیدیم 2 تیم بسیار منظم و با امکانت کامل در زمین فوتبال اردستان مشغول بازی بودند. زمانی که در مورد این تیم‌ها پرسیدم گفتند که این 2 تیم متعلق به دسته 3 شهرستان اردستان هستند. این شرایط را با امروز قیاس کنید در خود شهر اصفهان لیگ دسته 3 و 2 وجود ندارد و تنها مقاطع برگزاری مسابقات دسته یک و آسیا ویژن است که با کمترین امکانات برگزار می‌شود. یعنی فوتبال اصفهان در حال نابودی است.
وی افزود: نمی‌توان فقط هیئت فوتبال را هم مقصر دانست. کسی حاضر به سرمایه‌گذاری در فوتبال نیست، کسی دیگر حاضر نیست حتی یک دست لباس بخرد و تیمی را راهی میدان کند. تعداد باشگاه‌های بازیکن‌ساز به ذوبآهن و سپاهان محدود شده است و به همین دلیل بازیکن خوب نیز کمتر شده است.
چرخابی با اشاره به مشکلات و کمبودهای منابع مالی در فوتبال پایه، خاطرنشان کرد: AFC باشگاه‌ها را موظف کرده است که 20 درصد از هزینه‌های تیمهای بزرگسالان را در اختیار تیمهای پایه بگذارند، یعنی به فرض اگر تیمی مانند پرسپولیس 40 میلیارد هزینه کرده است، 8 میلیارد آن حتماً باید در اختیار تیم پایه‌اش قرار گیرد. این قانون AFC است، اما عملاً اتفاق نمی‌افتد. به دلایلی که گفتم، به مربیان تیمهای پایه اصلاً رسیدگی نمی‌شود، آن مربی هم زندگی و مشکلات خاص خودش را دارد و عدم رسیدگی موجب بیشتر شدن مشکلات حوزه فوتبال پایه است. مدارس فوتبال در بهترین حالت، اوقات فراغت بچه‌ها را پر می‌کند و ممکن است یک نفر استعداد خوبی داشته باشد و جذب باشگاه‌ها شود، اما اینها بیشتر شانسی است.
چرخابی عدم تمایل باشگاه‌ها برای استفاده از بازیکنان فوتبال پایه را از معضلات اساسی این بخش دانست و گفت: فوتبال پایه به چند دلیل در ایران جا نیفتاده است. باشگاه‌ها به خصوص آنهایی که متمول‌اند بازیکن می‌خرند، در حالی که باشگاه‌هایی مانند بارسلونا و آرسنال در درجه اول به دنبال ساختن بازیکن هستند.
وی گفت: چالش دیگر فوتبال پایه هم سربازی است که از رشد بازیکن در فوتبال ایران جلوگیری می‌کند. چالش سوم تیمهای سایه است. در ایران تیمهای سایه وجود دارد مثل سپاهان نوین که حاضرم کتباً اعلام کنم که فوتبال اصفهان از فروش آن 16 میلیارد تومان ضرر کرد. تیمهای سایه مهم است چون بازیکن می‌تواند بدون پر کردن لیست از تیم سایه به تیم بزرگسالان بیاید و بازیکنی هم قرار باشد از تیم بزرگسالان کنار بگذارند را به تیم سایه می‌فرستند.
چرخابی اظهار داشت: تیم بارسلونا چند سال پیش بازیکنی به نام مارک مونیسا داشت که مصدوم شد و بلافاصله پس از بهبودی به تیم سایه بارسلونا فرستاده شد و وقتی آماده شد به تیم بزرگسالان پیوست. در مورد ذوبآهن، ناگهان چند بازیکن به دلیل سربازی جدا شدند و آذری حق داشت که آن گلایه‌ها را می‌کرد.
سرمربی سابق سپاهان فوتبال ایران را فاقد معیارهای حرفه‌ای دانست و خاطرنشان کرد: فوتبال ایران سر سوزنی حرفه‌ای نیست چون در فوتبال حرفه‌ای اگر n ریال خرج کردی باید n+1 ریال درآمد داشته باشی و اگر اینطور نشد، آن تیم باید به دسته پایین‌تر برود چون درآمدش متناسب با یک سطح پایین‌تر است. مسعود تابش می‌گفت سپاهان بابت تبلیغات 480 میلیون تومان از فدراسیون طلبکار است که تنها 150 میلیون تومان آن را دریافت کرده و بقیه را به دلایل مختلف جریمه شده است. هیچ جای دنیا اینطور نیست.
چرخابی با اشاره به لزوم حضور افراد متخصص و دارای سواد فوتبالی در فوتبال پایه، اظهار داشت: تابستان سال گذشته میزبان مدیر بخش خاورمیانه آکادمی رئال مادرید بودیم. من از او سوال کردم شرایط آکادمی رئال مادرید چطور است. خندید و گفت می‌توانیم به راحتی مسی را از بارسلونا به رئال مادرید بیاوریم، ولی اگر بخواهیم یک بچه 8 ساله را به آکادمی بیاوریم تا وقتی 5 نفر از بهترین پروفسورهای فوتبال رئال مادرید او را تأیید نکند، حتی اگر پسر رئیس باشگاه هم باشد او را قبول نمی‌کنیم.
وی مدارس فوتبال را مکان‌های ناکارآمد در تربیت بازیکن دانسته و گفت: من در مدرسه فوتبال خود به خانواده‌ها می‌گویم فرزند شما اینجا آمده تا به خاطر علاقه‌اش در تابستان سرگرم باشد اما اگر به شما تعهد دادم که این بازیکن را به سپاهان و ذوبآهن می‌برم، به شما دروغ گفته‌ام.
چرخابی در پایان با تاکید بر لزوم وجود فوتبال آکادمیک در باشگاه ها، افزود: باشگاه‌ها باید آکادمی داشته باشند و یک ریال از خانواده‌ها نگیرند و با انتخاب مربیان برتر، استعدادهای موجود در استان را شناسایی کنند. اگر در گذشته محمدرضا ساکت مسابقات نونهالان استان اصفهان را برگزار نکرده بود، احسان حاج‌صفی کشف نمی شد.
انتهای پیام/ح
