اصفهان- میزگرد بازار مسکن| جهش ناگهانی دلار سرمایه‌ها را به سمت بازار ارز برد
رئیس اتحادیه دفاتر فروش آهن گفت: با جهش ناگهانی دلار از اسفند سال گذشته تاکنون سرمایه‌ها به سمت بازار ارز کشیده شد و مجدد بازار ساخت و ساز دچار رکود شد.
به گزارش خبرگزاری تسنیم از اصفهان، در سال‌های نه چندان دور بازار ساخت و ساز مسکن یکی از پررونق‌ترین بازارها محسوب می‌شد که به تبع آن صنایع مرتبط، با رقابتی سالم رونق چشمگیری داشتند اما در چند سال اخیر با رکود بی‌سابقه ساخت و ساز و پروژه‌های عمرانی اکثر اصناف وابسته به صنعت مسکن در خواب سنگین بی‌رونقی حاکم بر بازار فرو رفته‌اند.
به‌‌رغم نقش نافذ صنعت مسکن در سال‌های گذشته بازار آهن‌فروشان به عنوان یکی از حوزه‌های پرسود و با گردش مالی بالا مطرح بود، اما با رکود ساخت و ساز مسکن چتر کسادی چنان بر صنوف آهن فروشان سایه افکنده که کمر خمیده فعالان آن دیگر یارای ایستادگی ندارد.
تنیدگی صنعت آهن با خودروسازی و ساختمان‌سازی قابل لمس است، اما رکود سالیان اخیر شرایط بسیار پیچیده‌ای را برای صنف آهن‌فروشان رقم زده، وضعیت وخیمی که برخی از صنوف فعال در این بخش را به سردرگمی و ناامیدی دچار کرده و نه تنها سبب تعطیلی واحدهای تولیدکننده آهن شده بلکه فعالان آن با سابقه‌های طولانی به تغییر شغل مبادرت کرده‌اند.
در این میان با رکود حاکم بر بازار آهن‌فروشان و فعالیت کمتر از 30 درصدی تولیدکنندگان آن در اصفهان، قوانین دست و پاگیر، افزایش سالیانه مالیات‌های بی‌سروسامان، انحصاری شدن خرید و فروش آهن و مالیات بر ارزش افزوده که بر بی‌رونقی و کسادی این بازار سایه گسترده با افزایش 100 درصدی قیمت تیرآهن و میلگرد در اردیبهشت سال‌جاری وضعیت صنف آهن‌فروشان را باید بسیار نابسامان دانست.
در همین راستا دفتر خبرگزاری تسنیم در استان اصفهان اقدام به برگزاری میزگردی با عنوان چالش‌های بازار ساخت و ساز مسکن در سال حمایت از کالای ایرانی کرده است.
در این میزگرد احمد تولا دبیر انجمن انبوه‌سازان مسکن اصفهان، اکبر شمشیری رئیس اتحادیه دفاتر فروش آهن، علی هاشمی دبیر اتحادیه موزائیک‌سازان اصفهان و سیدعلی اصغر محمدیان نایب رئیس اتحادیه فروشندگان مصالح ساختمانی شهرستان اصفهان حضور یافتند.
شرح گفت‌وگو با اکبر شمشیری رئیس اتحادیه دفاتر فروش‌آهن اصفهان را در این میزگرد در ادامه می‌خوانید.
تسنیم: وضعیت بازار آهن‌فروشان اصفهان را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
شمشیری: آهن یکی از کالاهای اساسی مصرف در ساخت و ساز مسکن محسوب می‌شود، اما به دلیل توقف طرح‌های عمرانی چه در بخش دولتی و چه خصوصی انگیزه برای سرمایه‌گذاری کم شده و با افزایش تورم، رکود و کسادی در بازار مسکن هم اکنون بخش آهن شاید با رکودی 80 تا 90 درصدی روبه‌رو است.
هنگامی که ساخت و ساز و طرح‌های عمرانی راکد باشد و مردم برای خرید و ساخت مسکن با مشکلات بسیاری روبه‌رو شوند و فعالان، تولیدکنندگان و فروشندگان آهن با وام‌های بانکی دست و پنچه نرم کنند رکود در بازار آهن همچنان پابرجاست.
تولید و سرانه مصرف آهن در کشور رو به افزایش است، اما متاسفانه به دلیل رکود، این آهن جذب بازار فروش نمی‌شود و سرمایه‌گذارانی که سال‌ها در مسکن سرمایه‌گذاری کرده‌اند نتوانسته‌اند واحدهای خود را به فروش برسانند و دیگر تمایلی برای ساخت و ساز ندارند و با رکود حاکم نه تنها درآمدی برای صنوف آهن‌فروشان حاصل نمی‌شود، بلکه با فزونی مشکلات بی‌رونقی دامن‌گیر آنها خواهد شد.
تسنیم: با رکود حاکم بر ساخت و ساز مسکن و نبود رونق در بازار آهن فعالیت صنف آهن‌فروشان اصفهان از چه جایگاهی برخوردار است؟
شمشیری: بازار آهن اصفهان به دلیل توقف ساخت و ساز و عملیات اجرایی طرح‌ها و پروژه‌های عمرانی، در وضعیت رکود قرار دارد و با رکود سایه انداخته بر بازار مسکن، ساخت و ساز عملاً در اصفهان تعطیل شده است و تولیدات آهن‌آلات داخلی در انبارها باقی مانده و اکنون با رکود 90 درصدی روبه‌رو هستیم.
در گذشته نه چندان دور 600 تا 700 پروانه کسب در بخش فروش آهن از سوی اتحادیه آهن‌فروشان اصفهان صادر شده بود که اکنون به حدود 250 واحد کاهش یافته و در حال حاضر واحدهای خرده فروشی آهن کمتر از 50 واحد فعالیت دارند، البته از این تعداد هم بخشی به دلیل مشکلات دارایی، ناامنی بازار و مالیات‌های روزافزون با معضلاتی روبه‌رو هستند.
به عنوان مثال زمانی که یک بار تریلی آهن 22 تن با قیمت 3 هزار و 300 تومان معامله می‌شود و هزینه آن حدود 77 تا 80 میلیون است هر واحد تولیدی و فروشنده آهن نمی‌تواند این بار را با چنین قیمتی جابه‌جا کند و یا در ناامنی بازار امکان دارد پولش بازنگردد و در سلسه مراتبی دچار مشکلات و چالش‌های جدی شود پس از چنین اقدامی دوری می‌کند.
تسنیم: آیا کیفیت آهن تولیدی در داخل کشور با استانداردهای بین‌المللی هم‌خوانی دارد؟
شمشیری: کیفیت آهن داخلی بسیار مطلوب است و ذوب‌آهن اصفهان مطابق با استانداردهای آلمان آهن مورد نظر خود را تولید می‌کند و بسیاری از کشورها مایلند که به آن کشور صادرات داشته باشیم، البته مابقی کارخانه‌های تولید آهن در داخل کشور هم مرغوب است اما صادرات و واردات آن بستگی به نوسانات نرخ دلار دارد.
تسنیم: نوسانات نرخ دلار چه تأثیری بر بازار آهن دارد؟
شمشیری: بازار آهن متأثر از رکود حاکم بر بازار و نوسانات شدید نرخ ارز است و دلار شاخص و کلید قیمت‌ها در بازار آهن محسوب می‌شود، در ماه‌های اخیر که بازار دلار دستخوش گرانی بی‌سابقه شده فروش آهن هم با افت و خیزهایی روبه‌رو گشته است.
بازار آهن متکی به دلار است اکنون با افزایش نرخ دلار به 5 تا 6 هزار تومان تولیدکننده آهن ترجیح می‌دهد برای ورود ارز بیشتر به کشور صادرات انجام دهد و برعکس هنگامی که قیمت دلار ارزان باشد با واردات آهن آن را به قیمت گران داخلی عرضه می‌کند تا برایش صرفه اقتصادی داشته باشد.
از گذشته‌ها این تعادل همیشه در بازار آهن حاکم بوده امسال با گرانی دلار بخش عمده‌ای از محصولات میانی اعم از شمش و تختال با خریداری حدود 500 دلار در خارج کشور با بهای 5 و 6 هزار تومانی ارز حدود 3 هزار تومان در هر کیلو به داخل کشورمان بازمی‌گردد.
حدود 3 هفته پیش هر شمش آهن کیلویی 2300 تومان بود که با نوسانات نرخ ارز، به 2500 تومان افزایش یافت و اکنون با دلار 5 و 6 هزار تومانی صادرات این کالا برای بازگشت ارز بیشتر به صرفه است.
در ماه‌های اخیر با نوسانات نرخ دلار و تأثیر آن بر قیمت کالاهایی اعم از شمش، میلگرد، تیرآهن اما در بازار آهن معامله چندانی انجام نمی‌شود، زیرا عمده مصرف آهن در ساختمان‌ها، جاده‌ها، پل‌ها و غیره است، زمانی که پروژه‌های عمرانی تعطیل باشد به نسبت فعالیت در این عرصه نیز کاهش می‌یابد.
تسنیم: با نوسانات قیمت دلار قیمت کالاها در بازار آهن با چند درصد افزایش روبه‌رو شده است؟
شمشیری: براساس آمار و ارقام اردیبهشت امسال در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته قیمت میلگرد از یک‌هزار و 370 تومان به 3 هزار و 300 تومان رسیده که با افزایش 100 درصدی روبه‌رو بوده است.
دلار شاخص قیمت کالاها در بازار آهن است، از اردیبهشت تا بهمن سال گذشته نوسانات قیمت ارز در حد نرمال قرار داشت، اما از اسفند ماه 96 نرخ دلار ناگهانی و جهشی بالا رفت و اکنون بهای تیرآهن با 100 درصد افزایش به 3 هزار و 400 تومان رسیده است.
تسنیم: آیا واردات نامرغوب آهن از کشور چین ادامه دارد؟
شمشیری: در حال حاضر چین به دلیل پروژه‌های در دست اقدام صادرات از کشور خود را تقریباً ممنوع کرده و تولیدات داخلی واحدها و کارخانه‌های تولید کشورمان در بی‌رونقی بازار ساخت و ساز مسکن آنقدر افزایش داشته که نه تنها کفاف نیاز داخل را با وجود ساخت می‌دهد بلکه درصد بالایی از آهن‌های تولیدی در انبارها انباشت شده است.
در سال‌های گذشته میلگرد و تیرآهن‌های نامرغوبی از کشور چین وارد ایران شد اما اکنون این واردات متوقف شده و به دلیل بی‌رونقی ساخت و ساز به وفور آهن در بازار وجود دارد و فروشندگان هم منتظر مشتری هستند.
تسنیم: افزایش مالیات‌ها تا چه میزانی بر بر رکود بازار آهن تاثیرگذار بوده است؟
شمشیری: فشار بی‌امان و کمرشکن مالیات و به خصوص مالیات بر ارزش افزوده تولیدکنندگان و توزیع کنندگان آهن را دچار مشکل کرده است، متأسفانه بسیاری از انبارهای توزیع آهن بخش خصوصی ورشکسته شده‌اند، همچنین برخی از بدعهدی‌ها و افراد تازه کار و مجموع این مسائل موجب رکود بازار آهن شده‌اند.
اجرای نادرست مالیات بر ارزش افزوده کمر آهن فروشان را خم کرده و مقرر شده بود مالیات بر ارزش افزوده از مصرف کننده نهایی اخذ شود، متأسفانه دارایی از هر واسطه و فروشنده‌ای مالیات بر ارزش افزوده را مطالبه می‌کند که این مشکل بزرگی را ایجاد کرده اکنون در طرح جدید مالیاتی، مالیات بر ارزش افزوده در قالب مالیات بر ارزش مصرف از خود مصرف کننده، اخذ می‌شود.
در حال حاضر مالیاتی که از بازار آهن فروشان اخذ می‌شود پایه و اساس قانونی ندارد و هنگامی که به اداره مالیات گفته می‌شود با وجود رکود 90 درصدی واحدها و فروشندگان آهن مالیات‌ها را کاهش دهند می‌گویند برای مثال سال گذشته 15 میلیون تومان مالیات پرداخت می‌کردید امسال با افزایش 20 درصدی باید پرداختی داشته باشید، در این شرایط رکود، نبود ساخت و ساز مسکن و عدم فروش آهن در داخل و حتی صادرات واحدهای تولیدی که با مشکلات خود دست پنچه نرم می‌کنند چگونه باید این مالیات‌های سنگین و کمر شکن را واریز کنند.
تعاونی که در 3 سال گذشته 300 نفر عضو داشته و سالیانه 200 هزار تن بار با قیمت‌های رقابتی خرید و توزیع می‌کرده، اکنون حتی یک کیلو بار هم نتوانسته خریداری کند و اعضای آن متفرق شده، چگونه می‌تواند مالیات‌های هنگفت 20 درصدی را پرداخت کند و چاره‌ای جز تعطیلی واحد فعال تولیدی ندارد.
تسنیم: با شرایط رکود بر بازار ساخت و ساز آینده بازار آهن را چگونه قلمداد می‌کنید؟
شمشیری: در سال گذشته با ثبات قیمت دلار امیدواری برای بازگشت سرمایه‌های مردم به بازار ساخت و ساز مسکن تا درصدی اندک رونق گرفته بود، اما با جهش ناگهانی دلار از اسفند سال گذشته تاکنون سرمایه‌ها به سمت بازار دلار کشیده شد و مجدد بازار ساخت و ساز دچار رکود شد.
البته با افزایش نرخ دلار قیمت آهن، میلگرد و شمش با افزایش 100 درصدی روبه‌رو شده اما هیچ‌گونه رونقی در بازار آهن‌فروشان حاصل نشده و فقط عده‌ای با صادرات می‌توانند با قیمت دلار 5 و 6 هزار تومانی کالای خود را صادر و ارز بیشتری به کشور وارد کنند، چنانچه رونق اقتصادی حاصل شود و دارایی در سیاست‌های دریافت مالیات خود تجدید نظر کند شاید شاهد رونق بازار آهن باشیم اما با وضعیت کنونی این اتفاق غیرممکن است.
مصاحبه از مریم زنده‌دل
عکس از معین مرتضوی
انتهای پیام/ح
