کاربردی‌سازی مطالعات قرآنی باید منجر به حل مسائل جامعه شود

عضو هیئت علمی دانشگاه امام صادق(ع) با طرح اینکه اقداماتی که برای کاربردی‌سازی علوم قرآنی انجام شده است کافی نیست، گفت: مهم‌ترین معنای کاربردی‌سازی مطالعات قرآنی حل مسائل جامعه است.

به گزارش خبرنگار فرهنگی باشگاه خبرنگاران پویا احمد پاکتچی، مدیر گروه علوم قرآن و حدیث دانشگاه امام صادق(ع) در نشست «کاربردی‌سازی مطالعات قرآنی» در نمایشگاه قرآن گفت:کاربردسازی مطالعات قرآنی مسئله‌ای است که از مسائل جزئی‌تر دیگر تشکیل یافته و به این سهولت نمی‌توان نسخه‌ای برای حل آن ارائه کرد.

وی تصریح کرد: در این حوزه مطالعات قرآنی ما یک انتقاد اساسی داریم و یکی از مشکلات ما در مطالعات قرآنی و در آموزش‌های دانشگاهی در این حوزه آن است که هدف ما نفس علم است و این مهم‌ترین سد هر نوع کاربردی‌سازی است. 

عضو هیئت علمی دانشگاه امام صادق(ع) با طرح اینکه اقداماتی که برای کاربردی‌سازی علوم قرآنی انجام شده است کافی نیست، گفت: مهم‌ترین معنای کاربردی‌سازی مطالعات قرآنی حل مسائل جامعه است. در حالی که ما در مطالعات علوم قرآنی نیازمند توسعه روش‌های کمی و کیفی هستیم و بدون آن نمی‌توان به مشکلات جامعه پرداخت. در همین راستا ضرورت دارد در حوزه تفسیر به استخراج برداشت‌های موجود در تفاسیر قرآن بپردازیم، با تکیه بر تاریخ اندیشه و تاریخ گفتمانی و پالایش برداشت‌ها و اقوال، برای عصری کردن و روزآمد کردن آن تلاش کنیم؛ همچنین باید چرخش‌ها در تفاسیر را مطالعه کرده و برای مثال بدانیم که چرا تا زک زمانی یک آیه به نحوی فهمیده شده و پس از آن به نحو دیگر فهمیده شده‌اند و باید بدانیم کدام مباحث تفسیری مناسب عصر ماست.

پاکتچی افزود: بحث استفاده از روش‌های کمّی مهم است. تا وقتی یاد نگیریم از روش‌های کمّی استفاده کنیم و از نرم‌افزارهای پیمایشی یاری بجوییم، نمی‌توانیم به حل مسائل اجتماعی و کاربردی‌سازی نائل شویم.

وی با بیان اینکه یکی از نکات دیگر در خصوص کاربردی‌سازی، بازتولید متناسب آموزه‌هاست، گفت: ما باید نگاه درجه دوم در کنار نگاه درجه اول را دارا باشیم و پژوهش در خصوص تعامل میان این دو  را مدنظر قرار دهیم و ضروری است تا تعریف درست از نسبت فرد و جامعه در بازتولید آموزه‌ها وجود داشته باشد و در کنار این ضرورت‌ها بایستی به راهکارهای مؤثر و روشن در تعامل میان دین و عقل رسید.

عضو هئیت علمی دانشگاه امام صادق(ع) با بیان اینکه ما تصور می‌کنیم بازتولید آموزه‌ها، نوشتن آیه و ترجمه  آن و بیان آدرس آیه است، گفت: ما باید مخاطب امروز را شناخته و برای این کار مشخصات جامعه مدرن را شناسایی کنیم. یکی از ویژگی‌های تمدن مدرن اهمیت نگاه درجه دوم است که فرد در آن می‌تواند به نوعی خودشناسی برسد.

پاکتچی افزود: بحث دیگر مسئله فردگرایی است و البته اینجا منظورم فردگرایی لجام گسیخته نیست. اینکه در طول 100 سال اخیر مسئله تدبر اهمیت پیدا کرده است به این خاطر است که فردگرائی رواج یافته است. مسئله رسیدن به راهکارهای تعامل دین و عقل مهم است که معمولاً ما در اینجا جاخالی داده‌ایم و گفته‌ایم دین و عقل عین هم هستند. زمانی چالش دین و عقل را حل می‌کنیم که بتوانیم جاهایی که این دو حرف هم را نقض می‌کنند، راه‌حل بدهیم و ما باید در مطالعات قرآنی راهکارهایی برای این مسائل داشته باشیم. مراد از عقل در اینجا عقل به معنای عرفی است، و الا کجا می‌توان عقل ایده‌آل را یافت.انسان‌های کنونی انسان‌هایی معمولی‌اند که عقل‌های‌شان در تعارض با وحی می‌تواند باشد.

انتهای‌پیام/