آیا خط لوله «کریدور گاز جنوبی» آذربایجان تهدیدی برای روسیه است؟

به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم، روزنامه اینترنتی «آر.ب.کا» می‌نویسد: "الهام علی‌اف" رئیس جمهوری آذربایجان روز سه شنبه مرحله نخست خط لوله «کریدور گاز جنوبی» که گاز استخراجی در دریای خزر را از طریق خاک ترکیه به اروپا منتقل خواهد کرد را رسما افتتاح کرد. اگر ترکمنستان نیز به این طرح بپیوندد، این خط لوله رقیب جدی برای شرکت «گازپروم» روسیه شده و این مسئله به کاهش قیمت گاز خواهد انجامید.

قرار است از طریق این خط لوله سالانه 6 میلیارد مترمکعب گاز آذربایجان به ترکیه انتقال یابد و بعد از سال 2020 نیز سالانه 10 میلیارد مترمکعب گاز به اروپا ارسال شود. سپس در سال 2026 ظرفیت این کریدور تا 31 میلیارد مترمکعب گاز افزایش خواهد یافت.

به گفته رئیس جمهوری آذربایجان خریداران گاز «کریدور گاز جنوبی» در اروپا بیش از 9 شرکت اروپایی هستند. حال سئوال اینجاست که آیا گاز این کریدور رقیبی برای گاز روسیه خواهد شد؟

این طرح برخلاف گاز مایع گرانقیمت آمریکا، می تواند با شرکت «گازپروم» چه در ترکیه و چه در اروپا رقابت کند، هرچند حجم گاز صادراتی این خط لوله فعلا چندان زیاد نیست. ولی از لحاظ راهبردی، این خط لوله جدید اهمیت آذربایجان را نه تنها بعنوان یک صادرکننده گاز طبیعی، بلکه بعنوان یک کشور ترانزیت و ترانزیت آن از خاک ترکیه در جهت غرب افزایش خواهد داد.

ضمن اینکه افزایش ظرفیت آن تا 31 میلیارد مترمکعب، امکان مشارکت سایر کشورها، از جمله ترکمنستان با این طرح را نیز بوجود آورده و توانایی این خط لوله را افزایش خواهد داد.

در حال حاضر گاز طبیعی روسیه از طریق خط لوله «جریان آبی» و کریدور ترانس بالکان به ترکیه انتقال می یابد. ترکیه بعد از آلمان بزرگترین خریدار گاز روسیه است: در سال 2017 این کشور 29 میلیارد مترمکعب گاز خرید که بزرگترین حجم گاز صادراتی گازپروم بود. اکنون روسیه در حال ساخت خط لوله جدید «جریان ترکیه» در دو جهت گیری است که ظرفیت کلی آن سالانه حدود 16 میلیارد مترمکعب است. خط لوله نخست برای مصرف داخلی ترکیه است که هم اکنون ساخته شده و دومین آن برای انتقال گاز به کشورهای جنوب و جنوب شرقی اروپاست که تا پایان سال 2019 تکمیل خواهد شد.

به عقیده برخی کارشناسان، گاز روسیه و گاز آذربایجان مصرف کنندگان خاص خود را در اروپا دارند، چرا که نیاز گاز طبیعی در کشورهای این قاره طی ده سال آینده چنان افزایش می یابد که جای برای همه صادرکنندگان گاز در آنجا وجود دارد. البته این انگیزه های سیاسی است که انتخاب بین منابع تامین کننده گاز را تعیین می کند.

این نکته را نیز نباید فراموش کرد که آذربایجان باید خود را برای این وضعیت نیز آماده کند که آمریکا بزودی از یک شریک، به رقیب این کشور تبدیل خواهد شد. تا زمانی که طرح «کریدور گاز جنوبی» فقط رقیبی برای روسیه بود، آمریکا از آن حمایت می‌کرد، ولی زمانی که برای حجم گاز مایع صادراتی آمریکا به قاره اروپا هم خطرناک شد، واشنگتن دست از حمایت از آن برداشته و مواضعش بشدت تغییر کرده است.

البته در مجموع نباید انتظار داشت که صادرات گاز روسیه به ترکیه و اتحادیه اروپا با پیدا شدن بازیگر جدید، یعنی آذربایجان در این عرصه کاهش یابد. در سال 2017 سهم شرکت گازپروم در بازار اروپا از 33 درصد به 34،7 درصد افزایش یافت و تا سال 2030 این سهم ممکن است به 38 درصد نیز برسد.

انتهای پیام/