قم| آیت‌الله نوری‌همدانی: آمریکا و غرب هر روز برای فروش جنگ‌افزارهای‌شان در نقطه‌ای فتنه و جنگ برپا می‌کنند

به گزارش خبرگزاری تسنیم از قم،متن پیام آیت‌الله نوری همدانی به همایش تخصصی با موضوع "حقوق بشر" که از سوی سازمان جوانان حقوق بشر جمهوری اسلامی ایران و با همکاری دفتر اجتماعی سیاسی حوزه‌های علمیه در سالن آیت‌الله حائری مرکز مدیریت حوزه‌های علمیه برگزار شد، بدین شرح است:

بسم‌الله الرحمن الرحیم

﴿مَنْ قَتَلَ نَفْسًا بِغَیْرِ نَفْسٍ أَوْ فَسَادٍ فِی الْأَرْضِ فَکَأَنَّمَا قَتَلَ النَّاسَ جَمِیعًا وَمَنْ أَحْیَاهَا فَکَأَنَّمَا أَحْیَا النَّاسَ جَمِیعًا وَلَقَدْ جَاءَتْهُمْ رُسُلُنَا بِالْبَیِّنَاتِ ثُمَّ إِنَّ کَثِیرًا مِنْهُمْ بَعْدَ ذَلِکَ فِی الْأَرْضِ لَمُسْرِفُونَ﴾ ﴿سوره مائده،32﴾

هر کس انسانی را بدون ارتکاب قتل یا فساد در روی زمین بکشد چنان است که گویی همه انسان‌ها را کشته و هرکس انسانی را از مرگ رهایی بخشد چنان است که گویی همه مردم را زنده کرده است.

در آیین اسلام رعایت حقوق انسان به معنای تمام مطرح است و ابواب وسیعی دارد. حق حیات اولین مطلب مهمی است که مورد تأکید قرار گرفته و آیه‌ای که ابتدای سخن مطرح شد به‌خوبی بیانگر آن است که کشتن یک انسان بی‌گناه به‌مثابه کشتن تمامی انسان‌ها است و گناه عظیمی محسوب می‌شود و یا در جای دیگری می‌فرماید:

وَلَا تَقْتُلُوا أَنْفُسَکُمْ إِنَّ اللَّهَ کَانَ بِکُمْ رَحِیمًا﴿29﴾ وَمَنْ یَفْعَلْ ذَلِکَ عُدْوَانًا وَظُلْمًا فَسَوْفَ نُصْلِیهِ نَارًا وَکَانَ ذَلِکَ عَلَى اللَّهِ یَسِیرًا ﴿نساء،30﴾

در این آیه نیز تصریح می‌کند که یکدیگر را نکشید و هرکس چنین کاری را از روی تجاوز و ستم انجام دهد به‌زودی او را در آتش می‌اندازیم و این کار برای خدا آسان است.

برخی تصور می‌کنند که حکم اعدام برای قاتلان و جنایتکاران مخالف حقوق بشر است و حال‌آنکه کیفر و مجازاتی را که اسلام برای قاتلان قرار داده است برای حفظ حیات انسانی است و لذا می‌فرماید: ﴿ وَلَکُمْ فِی الْقِصَاصِ حَیَاةٌ یَا أُولِی الْأَلْبَابِ لَعَلَّکُمْ تَتَّقُونَ﴾ ﴿بقره،179﴾ یعنی برای شما در قصاص، حیات و زندگی است اگر تعقل کنید. فلسفه قصاص برای حفظ حیات انسان‌هاست و چشم‌پوشی از مجازات و اعدام قاتلان، حق حیات دیگر انسان‌ها را به خطر می‌اندازد.

حرمت سقط‌جنین در اسلام نیز برای حفظ حق حیات انسان‌هاست و رعایت حقوق بشر محسوب می‌شود ولی می‌بینیم که این کار در جوامع غربی هیچ منعی ندارد و طفلی که در رحم مادر است به‌راحتی می‌کشند و حال‌آنکه اسلام نه‌تنها برای او حق حیات قائل است بلکه برای نطفه‌ای که در رحم مادر شکل‌گرفته و به او روح دمیده شده است، حق ارث هم قائل است.

اسلام عزیز حق حیات را نه‌تنها برای انسان‌ها بلکه برای حیوانات نیز قائل است و رعایت حقوق حیوانات احکام بسیار زیادی دارد و در روایات زیادی به حقوق آنان پرداخته‌شده و به‌عنوان‌مثال: شکار حیوانات و کشتن آن‌ها به‌منظور خوش‌گذرانی حرام شده است.

دومین حق که برای انسان‌ها مطرح است حق کرامت است بدین معنا که احترام و آبرو و حیثیت انسان‌ها باید محفوظ باشد.

کرامت انسان به دودسته ذاتی و اکتسابی تقسیم می‌شود، خداوند انسان را اشرف مخلوقات خلق کرده است و می‌فرماید:﴿ وَلَقَدْ کَرَّمْنَا بَنِی آدَمَ وَحَمَلْنَاهُمْ فِی الْبَرِّ وَالْبَحْرِ وَرَزَقْنَاهُمْ مِنَ الطَّیِّبَاتِ وَفَضَّلْنَاهُمْ عَلَى کَثِیرٍ مِمَّنْ خَلَقْنَا تَفْضِیلًا﴾﴿اسراء 70﴾

یعنی به‌درستی که ما فرزندان آدم را گرامی داشتیم و در خشکی و دریا بر مرکب‌ها و کشتی‌ها حملشان کردیم و از چیزهای پاکیزه به ایشان روزی دادیم و آن‌ها را بر بسیاری از موجوداتی که خلق کردیم برتری دادیم.

این کرامت ذاتی انسان‌هاست که به‌واسطه ((نفخت فیه من روحی)) موردتکریم قرار گرفت و مسجود فرشتگان شد.

اما برتر از کرامت ذاتی کرامت اکتسابی و ارزشی است چنانچه می‌فرماید: ﴿إِنَّ أَکْرَمَکُمْ عِنْدَ اللَّهِ أَتْقَاکُمْ﴾﴿حجرات،13﴾

یعنی گرامی‌ترین شما نزد پروردگار باتقواترین شماست. متأسفانه برخی از نظام‌های حقوقی انسان‌ها نسبت به این کرامت ارزشی بی‌توجه‌اند و حال‌آنکه اسلام با طرح این مسئله می‌خواهد انسان‌ها را در مسیر رشد اخلاقی و کمالی قرار دهد.

یکی دیگر از حقوق انسان‌ها حق تعلیم و تربیت است، اسلام نسبت به فراگیری علم و دانش بسیار تأکید دارد و نخستین آیاتی که بر پیامبر اکرم(ص) نازل شد می‌فرماید: اقْرَأْ بِاسْمِ رَبِّکَ الَّذِی خَلَقَ ﴿1﴾ خَلَقَ الْإِنْسَانَ مِنْ عَلَقٍ ﴿2﴾ اقْرَأْ وَرَبُّکَ الْأَکْرَمُ ﴿3﴾ الَّذِی عَلَّمَ بِالْقَلَمِ ﴿4﴾﴿سوره علق﴾ که ملاحظه می‌فرمایید با دستور خواندن شروع می‌شود و با نوشتن تمام می‌شود و یا می‌فرماید: ((قل رب زدنی علماً)) که به این معناست که فزونی دانش را همیشه از پروردگار طلب کنیم.

تکریم علم و دانش و دانشمندان در شرع اسلام بسیار مورد سفارش است و قرآن کریم نیز می‌فرماید: ﴿هَلْ یَسْتَوِی الَّذِینَ یَعْلَمُونَ وَالَّذِینَ لَا یَعْلَمُونَ إِنَّمَا یَتَذَکَّرُ أُولُو الْأَلْبَابِ ﴾﴿زمر،9﴾ یعنی آیا کسانی که می‌دانند و کسانی که نمی‌دانند یکسان‌اند؟البته این خردمندان هستند که این تفاوت را می‌فهمند و یا جمله مشهور نبی مکرم اسلام(ص) است که فرمود: «اطْلُبُوا الْعِلْمَ‏ مِنَ‏ الْمَهْدِ إِلَى اللَّحْد» یعنی ز گهواره تا گور دانش بجویید.

یکی دیگر از اصولی که در بحث حقوق بشر برای انسان‌ها مطرح است، حق آزادی است، اصل آزادی در اسلام موردپذیرش است ولیکن دارای حدودی است، در تمدن غربی و یا مادی‌گرایی چون افراد از قیود اخلاقی و عقاید دینی آزاد هستند، آزادی به مفهوم بی‌بندوباری است و انسان‌ها در شهوت‌رانی و پیروی از هوای نفس آزادند و حال‌آنکه هدف اسلام از آزادی، تعالی و ترقی و تکامل آن‌هاست و حال‌آنکه آزادی بی‌قیدوشرط و بی‌بندوباری جز سقوط اجتماعی و افزایش جرم و فساد و پوچ‌گرایی نتیجه دیگری ندارد.

در اسلام آزادی عقیده و مذهب، آزادی اندیشه، آزادی بیان، آزادی فعالیت‌های اقتصادی و مالکیت خصوصی، آزادی اختیار وطن و محل زندگی و امثالهم کاملاً وجود دارد ولی همگی دارای حدود و شرایطی است که باید برای رعایت حقوق دیگران و رعایت مصالح جامعه در نظر گرفته شود.

در اسلام هیچ تفاوتی میان زنان و مردان در فعالیت‌های اقتصادی وجود ندارد و زنان نیز همچون مردان حق فعالیت اقتصادی و مالکیت دسترنج خویش را دارند و همسران آن‌ها بدون اجازه‌شان حق دخالت در اموالشان را ندارند لذا فرموده است: ﴿ لِلرِّجَالِ نَصِیبٌ مِمَّا اکْتَسَبُوا وَلِلنِّسَاءِ نَصِیبٌ مِمَّا اکْتَسَبْنَ ﴾﴿النسا،32﴾ یعنی برای مردان آنچه کسب کرده‌اند بهره‌ای است و برای زنان نیز ازآنچه کسب نموده‌اند بهره‌ای هست،زنان مالک اموال خود هستند و هرچند مهریه‌ای که باشد حق مسلم آنان بوده و از جانب شوهرانشان دریافت کرده باشند.

حق مساوات نیز یکی از موارد حقوق بشر است و قرآن کریم کمترین تفاوتی میان انسان‌ها را از نظر نژاد، زبان، مذهب، ملیت، رنگ و ثروت و امثالهم را مردود دانسته و همه در برابر قانون و دادگاه از حقوقی برابر برخوردارند. در قرآن کریم تأکید شده است که: ﴿یا ایها الناس انا خلقناکم من ذکر و انثی و جعلناکم شعوباً و قبائل لتعارفوا ان اکرمکم عندالله اتقیکم﴾﴿النسا،32﴾ یعنی ای مردم ما شما را از یک مرد و یک زن آفریدیم و شمارا تیره‌ها و قبایل مختلفی قرار دادیم تا یکدیگر را بشناسید، اما بدانید که گرامی‌ترین شما در نزد پروردگار با تقوی ترین شماست و در روایتی هم آمده است: ایهاالناس ان ربکم واحد و ان اباکم واحد،کلکم لادم و آدم من تراب – ان اکرمکم عند الله اتقاکم- و لیس لعربی علی عجمی فضل الا بالتقوی یعنی مردم خدای شما یکی است و پدر شما هم یکی است، همگی شما از آدم هستید و آدم نیز از خاک است، بهترین شما با تقواترین شماست و هیچ عربی بر عجمی برتری ندارد مگر به تقوی.

در اعلامیه جهانی حقوق بشر این پنج حق برای انسان یعنی حق حیات، حق کرامت، حق آزادی، حق تعلیم و تربیت و حق مساوات مطرح‌شده ولیکن در مکتب حیات‌بخش اسلام همه این حقوق با احکام و شرایع آن کاملاً موردتوجه هست و هیچ مکتبی مانند اسلام و قرآن ارزش بشر و انسان را تبیین نکرده و این‌چنین او را موردتکریم قرار نداده است. در اسلام حقوق همه محفوظ است، حقوق کلی انسان‌ها، حقوق والدین، حقوق همسران، حقوق فرزندان، حقوق همسایگان، حقوق عامه مردم و اجتماع، حقوق حیوانات، حقوق درختان و محیط‌زیست، همه و همه موردتوجه است و رعایت عدالت نیز ازجمله مسائلی است که باز برای حفظ حقوق بشر در قرآن موردتوجه است و لذا می‌فرماید:

﴿ یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا کُونُوا قَوَّامِینَ لِلَّهِ شُهَدَاءَ بِالْقِسْطِ وَلَا یَجْرِمَنَّکُمْ شَنَآنُ قَوْمٍ عَلَى أَلَّا تَعْدِلُوا اعْدِلُوا هُوَ أَقْرَبُ لِلتَّقْوَى وَاتَّقُوا اللَّهَ إِنَّ اللَّهَ خَبِیرٌ بِمَا تَعْمَلُونَ﴾﴿مائده،8﴾ یعنی ای کسانی که ایمان آورده‌اید برای خدا قیام کنید و به عدالت گواهی دهید، و مبادا دشمنی شما با گروهی سبب شود که به عدالت رفتار نکنید! به عدالت رفتار کنید که به تقوای الهی نزدیکتر است و براستی خدا به آنچه انجام می‌دهید آگاه است.

اسلام، رعایت عدالت را حتی برای دشمنان مورد تأکید قرار می‌دهد، حال آیا این مکتب حقوق بشر را رعایت می‌کند یا دولت آمریکا و دول غربی که هر روز برای فروش جنگ‌افزارهایشان در نقطه‌ای فتنه و جنگ برپا می‌کنند و حقوق مظلومان و بی‌پناهان را از بین می‌برند و نفوس انسانی را قتل‌عام می‌کنند و به صغیر و کبیر رحم نمی‌کنند.

کشتار میانمار، کشتار مردم مظلوم یمن زیر بمباران‌های آمریکایی، اسرائیلی و سعودی، کشتار ملت مظلوم فلسطین و لبنان توسط صهیونیست‌های غاصب، کشتار میلیونی مردم مسلمان در عراق، افغانستان، هند و پاکستان و سوریه و شمال آفریقا چه دیروز توسط استعمار قدیم و چه امروز توسط استعمار جدید نمونه‌های روشنی از نقض آشکار حقوق بشر توسط آن‌هاست که امیدواریم روزی به سزای اعمال جنایتکارانه‌شان برسند و مظلومان دنیا از چنگ استکبار جهانی آزاد شوند و آن روز دور نیست چراکه فرموده است ((آلیس الصبح بقریب؟))

والسلام علیکم و رحمت‌الله و برکاته

حسین نوری همدانی

انتهای پیام/ ز