آیا اوپک رأی به افزایش تولید نفت می‌دهد؟

به گزارش خبرگزاری تسنیم به نقل از پایگاه خبری المانیتور، انتظار می رود اعضای اوپک در نشست 22 ژوئن در وین، بنابه درخواست غیررسمی آمریکا از برخی از اعضا موضوع افزایش تولید نفت را مورد بررسی قرار دهند.

بر اساس گزارش رسانه های بین المللی، دولت آمریکا یک روز قبل از اعلام تصمیم خود مبنی بر خروج از برجام، از عربستان و تعداد دیگری از اعضای اوپک خواسته بود تا کمبود عرضه ای که در بازار ایجاد خواهد شد را جبران کنند.

روز دوم ژوئن، نمایندگان عربستان، کویت، امارات و عمان این موضوع را مورد بررسی قرار دادند و به این نتیجه رسیدند که باید تمام تلاش خود را برای تضمین ثبات بازار نفت به کار بندند. تحلیلگران سیاسی این نتیجه گیری را به عنوان پاسخ مثبت احتمالی این کشورها به درخواست آمریکا ارزیابی کرده اند. اما وضعیت ممکن است از آنچه به نظر می رسد، اندکی متفاوت باشد.

نخست اینکه، نباید گرفتار تئوری های توطئه شد. حقیقت آن است که رهبری فعلی عربستان به شدت مخالف ایران است. هم ملک سلمان و هم محمد بن سلمان، ایران را به عنوان یک رقیب منطقه ای تلقی می کنند. آنها هیچ فرصتی را برای دشوارتر کردن شرایط برای تهران از دست نمی دهند. اما با این حال، آنها تاکنون هرگز به بهانه به خطر انداختن حیات اقتصادی ایران حاضر به سوراخ کردن کشتی مشترکی که همه تولید کنندگان نفت (اوپک) در آن حضور دارند نشده اند.

ثانیا، از اوایل دهه 1990 میلادی تاکنون، 14 عضو اوپک تلاش کرده که بیش از حد موضوع نفت را به امری سیاسی مبدل نسازد. به علاوه، پس از امضای توافق کاهش تولید بین اوپک و متحدانش در سال ذ2016، ریاض تلاش کرده اوپک را مجددا به جایگاه قبلی خود یعنی ابزاری موثر در تنظیم بازار نفت بازگرداند. تلاش اوپک برای افزایش تولید نفت جهت خشنود ساختن واشنگتن مفهوم چندانی ندارد، زیرا این اقدام می تواند موجب از هم پاشیدن نظم کلی حاکم بر اوپک شود و کنترل این سازمان را برای ریاض دشوارتر سازد.

ثالثا، هرچند نمی توان به طور کلی عوامل سیاسی را از قصد عربستان برای افزایش تولید نفت حذف کرد، اما ملاحظات سیاسی در اینجا نقش بسیار پررنگ تری ایفا می کنند. ریاض به خاطر اقتصاد خودش هم که شده به حفظ ثبات در بازار نفت نیازمند است. عربستان یک طرح بلندپروازانه توسعه اقتصادی را در پیش گرفته که اجرای آن متکی به درآمدهای نفتی و پول حاصل از عرضه سهام شرکت آرامکو است. در این شرایط، ثبات قیمت نفت در دراز مدت، یک برای ریاض از اهمیت فراوانی برخوردار است. البته خطر افزایش شدید قیمت نفت کمتر از افت ناگهانی آن نیست. در نتیجه، ریاض با جبران کمبود عرضه نفت ایران جهت جلوگیری از بروز شوک های قیمتی و نه به دلایل سیاسی موافقت خواهد کرد.

به علاوه، مشکلات تولید نفت ایران در نتیجه تحریم ها، تنها بخشی از چالش های طرح عربستان است و نه بزرگترین آن. مطمئنا همانطور که تحلیلگران اعتقاد دارند، بدترین سناریو این خواهد بود که تولید نفت ایران تا سال 2019 به میزان یک میلیون بشکه کاهش یابد. اما سناریوی خوش بینانه تر این است که تولید نفت ایران حدود 200 تا 500 هزار بشکه افت کند. خطر خیلی بزرگتر، وخیم تر شدن اوضاع در ونزوئلاست. کارشناسان بازار انتظار دارند، تولید نفت این کشور تا ابتدای سال 2019، نیم میلیون بشکه در روز کاهش یابد. همچنین ریسک هایی متوجه تولید نفت در نیجریه، لیبی و عراق است.

همچنین این نگرانی وجود دارد که رشد قیمت ها موجب کاهش تقاضای جهانی برای نفت شود. بنابراین، در این وضعیت، نگرانی عربستان تنها به ایران خلاصه نمی شود.

نهایتا اینکه، عربستان و اعضای اوپک نمی توانند بدون موافقت متحدان غیراوپکی تصمیم به افزایش تولید بگیرند، شاید این کشورها از ابتکار اوپک برای افزایش تولید حمایت کنند، اما این حمایت ارتباطی به هدف آمریکا برای تحت فشار قرار دادن ایران نخواهد داشت. بنابراین مسکو باید در متقاعد کردن سایر اعضای غیراوپکی توافق کاهش تولید به اوپک کمک کند. طبیعتا افزایش تولید و افت قیمت نفت علاوه بر ایران، به کشورهای دیگر تولید کننده نیز آسیب خواهد زد.

انتهای پیام/70