مرال آکشنر؛ از نخستین وزیر کشور زن تا نامزدی در انتخابات

به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم به نقل از رسانه‌های ترکیه، مرال آکشنر رهبر حزب "خوب" و نامزد انتخابات ریاست جمهوری 24 ژوئن ترکیه است که با موافقت‌ها و مخالفت‌های خود در مورد سیاست‌های اپوزیسیون به استراتژی احزاب مخالف در برابر اردوغان شکل متفاوتی بخشیده است.

آکشنر با اصرار بر نامزدی خود در انتخابات ریاست جمهوری، فرمول نامزد ائتلافی اپوزیسیون را بر هم زد و همچنین مانع حضور حزب دموکراتیک خلق‌ها در ائتلاف ملت (ائتلاف چهار حزب خوب، جمهوریت خلق، سعادت و دمکرات) برای انتخابات پارلمانی شد.

پس از آنکه 15 نماینده مجلس از حزب جمهوریت خلق با استعفا از حزب خود به حزب خوب پیوستند، مرال آکشنر توانست فراکسیون حزب خوب را در پارلمان ترکیه تشکیل دهد و بدین ترتیب برای نامزدی در انتخابات ریاست جمهوری نیازی به جمع‌آوری 100 هزار امضا نداشت، اما وی ترجیح داد که به سمت جمع‌آوری امضا از سوی مردم ترکیه برود و توانست با بیش از 250 هزار امضا نامزد انتخابات ریاست جمهوری ترکیه شود. وی معتقد است که به همراه رجب طیب اردوغان به مرحله دوم انتخابات ریاست جمهوری راه پیدا خواهد کرد.

مرال آکشنر که عمر فعالیت‌های سیاسی‌اش را در احزاب راست‌گرا گذرانده است، بعد از فارغ‌التحصیلی در رشته تاریخ از دانشگاه ادبیات دانشگاه استانبول، موفق به اخذ مدرک دکتری در رشته جامعه‌شناسی در دانشگاه مرمره استانبول شد.

وی در دوران دانشجویی خود از چهره‌های برجسته شاخه جوانان حزب حرکت ملی‌گرا موسوم به «اولکوجو اوجاکلاری» بود. پس از اخذ مدرک دکترا به تدریس در دانشگاه‌های مختلف ترکیه پرداخت. آکشنر پس از انتصاب برادرش به رئیس استانی حزب حرکت ملی‌گرا توانست از نزدیک با سیاست‌های حزبی رابطه برقرار کند.

فعالیت اصلی سیاسی آکشنر از حزب راه راست و در انتخابات شهرداری‌های سال 1994 صورت گرفت که به عنوان نامزد شهرداری کوجالی از حزب راه راست در انتخابات شرکت کرد. با وجود اینکه در انتخابات پیروز نشد، اما پس از این دوره توانست یکی از افراد مورد اعتماد تانسو چیللر شود.

تانسو چیللر به عنوان نخست‌وزیر و رهبر حزب راه راست، آکشنر را به عنوان معاون خود در سازمان وقف «حمایت از خانواده‌های شهدا» که خود بنا نهاده بود انتخاب کرد.

آکشنر سپس به ریاست کمیسیون زنان حزب راه راست منصوب شد و توانست راه پیشرفت در عرصه سیاسی ترکیه را با جلب اعتماد چیللر ادامه دهد و در سال 1995 برای نخستین بار به عنوان نماینده مجلس از حزب راه راست انتخاب شد.

آکشنر از نوامبر 1996 تا ژوئیه 1997 وزیر کشور بود و به دنبال کودتای پست‌مدرن 1997 وادار به استعفا از سمت خود شد.

آکشنر در دوران وزارت خود از علاءالدین یوکسل مدیرکل امنیت ملی ترکیه ناراضی بود و وی را از مقام خود عزل کرد، اما یوکسل که از طرف سلیمان دمیرل رئیس‌جمهور وقت ترکیه حمایت می‌شد، حاضر به ترک مسئولیت خود نبود و کمال چلیک که به عنوان مدیرکل جدید امنیت ملی منصوب شده بود نمی‌توانست به دفتر جدید خود در آنکارا برود. سرانجام آکشنر به همراه چلیک وارد سازمان امنیت ملی ترکیه شد، اما با دفتر ریاست قفل شده‌ این سازمان که توسط یوکسل انجام گرفته بود مواجه شد و با دستور تاریخی خود دستور شکستن قفل این دفتر را داد و چلیک را پشت میز ریاست این سازمان نشاند و ضربه بزرگی بر حیثیت سلیمان دمیرل رئیس‌جمهور وقت وارد کرد.

سخنرانی‌های آکشنر در پارلمان ترکیه علیه حزب کارگران کردستان (پ.ک.ک) معروف است و در یکی از سخنرانی‌های جنجالی خود از عبدالله اوجالان رهبر پ.ک.ک به عنوان «حرامزاده‌ ارمنی» نام برد که باعث شد انتقادات بسیاری علیه وی توسط ارمنی‌های ترکیه صورت بگیرد.

آکشنر همواره مخالف دخالت نظامیان در سیاست بود و از مخالفان سرسخت کودتای پست‌مدرن 1997 علیه مرحوم نجم‌الدین اربکان بود که به همین خاطر در ژوئیه 1997 وادار به استعفا از سمت وزارت کشور شد.

در اواخر دهه 90 میلادی روابط آکشنر و چللر رو به سردی گرایید. سلیمان سویلو رئیس استانی حزب راه راست در استانبول به همراهی 32 رئیس استان‌ دیگر این حزب در یک اقدام دسته‌جمعی خواستار استعفای آکشنر از حزب راه راست شدند و سرانجام در سال 2001 وی از حزب راه راست جدا شد.

آکشنر در سال 2001 به جریان سیاسی جدید از حزب فضیلت مرحوم اربکان پیوست که عبدالله گل و رجب طیب اردوغان با جدایی از این حزب به راه انداخته بودند، اما بعد از مدتی همکاری با این جریان سیاسی نوپا در ترکیه  از این جریان سیاسی ابراز ناامیدی کرده و راه خود را از آنان جدا کرد.

وی در 3 نوامبر 2001 میلادی به حزب حرکت ملی‌گرا پیوست و در انتخابات شهرداری‌ها در سال 2004 به عنوان نامزد شهرداری استانبول از حزب حرکت ملی‌گرا شکست خورد، اما در انتخابات پارلمانی 2007 میلادی از سوی حزب حرکت ملی‌گرا از حوزه انتخاباتی استانبول وارد مجلس ترکیه شد. در پارلمان ترکیه عضو گروه دوستی نمایندگان پارلمان ترکیه و چین بوده و در انتخابات 2011 میلادی و 2015 میلادی نیز بار دیگر از سوی حزب حرکت ملی‌گرا از حوزه انتخاباتی استانبول وارد مجلس شد.

آکشنر به خاطر موج انتقاداتی که به رأس حزب حرکت ملی به رهبری دولت باغچلی از سال 2015 آغاز کرده بود، باعث شد تا در می 2016 میلادی از این حزب اخراج شود و 25 اکتبر 2017 با تأسیس حزب خوب بار دیگر وارد عرصه سیاسی شد.

مرال آکشنر شخصاً در انتخابات ریاست جمهوری 24 ژوئن ترکیه نامزد شده است و با حزب خوب در انتخابات پارلمانی به همراه سه حزب اپوزیسیون دیگر ترکیه دست به ائتلافی تحت عنوان ائتلاف ملت زده است.

می‌توان ادعا کرد که حزب خوب به اندازه حزب جمهوریت خلق بزرگ‌ترین حزب اپوزیسیون در ترکیه است. اگرچه حزب خوب تاکنون در آزمون انتخاباتی قرار نگرفته، ولی تمام نظرسنجی‌های صورت گرفته در ترکیه حاکی از انتقال بخش قابل‌توجهی از آرای حزب حرکت ملی‌گرا به حزب خوب است.

حزب خوب به رهبری مرال آکشنر که بر اساس نظرسنجی‌ها در حال حاضر بالاتر از حزب دموکراتیک خلق‌ها و نزدیک به حزب جمهوریت خلق سومین حزب ترکیه شناخته می‌شود، نقش بسیار کلیدی در هر دو انتخابات ریاست جمهوری و پارلمانی بازی خواهد کرد.

بر اساس نتایج  شرکت‌های نظرسنجی میزان آرای حزب خوب در حدود 12 الی 15 درصد است که این میزان رأی نقش بسیار عمده‌ای می‌تواند در سلب حاکمیت از حزب عدالت و توسعه و ائتلاف جمهور بازی کند. همچنین در صورت کشیده شدن انتخابات ریاست جمهوری به دور دوم، حمایت مرال آکشنر در این دور بسیار تعیین‌کننده خواهد بود. هر چند خود او نیز یکی از کاندیداهای جدی برای رقابت در دور دوم انتخابات ریاست جمهوری با رجب طیب اردوغان است.

آکشنر خودش را یک ملی‌گرا و پیرو مصطفی کمال آتاترک، بنیان‌گذار ترکیه سکولار معرفی می‌کند، اما در عین حال خود را یک محافظه‌کار اجتماعی و مسلمان پایبند هم می‌داند. وی دوست ندارد با سیاستمداران راست افراطی اروپا نظیر مارین لوپن، رهبر حزب جبهه ملی فرانسه مقایسه شود.

آکشنر از سوی برخی رسانه‌های خارجی به عنوان بانوی آهنین ترکیه معرفی می‌شود و اخیراً در اظهارنظری جنجالی به صورت محترمانه از اخراج سه و نیم میلیون آواره سوری در ترکیه سخن گفته و اعلام کرده است: در سال 2019 قصد دارم با سوری‌ها در ماه رمضان افطاری داشته باشم البته در کشور خودشان!

وی در کمپین انتخاباتی خود قول داده است که یکسری تدابیر اجرا شده توسط اردوغان مثل وضعیت فوق‌العاده بعد از کودتای نافرجام 2016 و به فیلتر کردن شبکه‌های اجتماعی و وب‌سایت‌هایی نظیر ویکی‌پدیا پایان دهد.

آکشنر همچنین وعده داده که قصد دارد نظام ریاست جمهوری را در ترکیه که قرار است بعد از انتخابات اجرا شود، منحل کند و ترکیه را به صورت نظام پارلمانی اداره کند.

انتهای پیام/