پاکستان در آئینه آمار-۳| «کشور موتور سواران»؛ نگاهی به وضعیت وسایل نقلیه در پاکستان

به گزارش دفتر منطقه‌ای خبرگزاری تسنیم به نقل از سایت فالوپ؛ پاکستان با داشتن جمعیتی بیش از 200 میلیون نفر و مساحتی در حدود نصف ایران از کمبودهایی مزمن در حوزه زیرساختهای حمل و نقل رنج می‌برد البته مردم این کشور با تطبیق امکانات بر نیازهایشان به فرهنگی خاص در زمینه استفاده از وسایل نقلیه دست یافته‌اند که بی‌شباهت با سایر کشورهای شبه قاره نیست.

مطالعه مرکز گالوپ پاکستان نشان می دهد که از مجموع17میلیون 449صدهزار و 500 وسیله نقلیه ثبت شده تا سال 2015 نزدیک به 13 میلیون وسیله به موتورسیکلت (2 و 3 چرخ)  اختصاص دارد؛ بنابراین تنها نزدیک به 5 میلیون وسیله شامل سایر وسایل موتوری عمومی و خصوصی می‌شود.

 این عدد در مقایسه با تعداد 20 میلیونی وسایل نقلیه موتوری به جز موتورسیکلت در ایران تفاوت آشکاری میان دو کشور در شاخص یاد شده را نشان می دهد.

مقایسه رتبه های جهانی سرانه خودرو در ایران و پاکستان نیز به وضوح بیانگر فاصله دو کشور است . به گونه ای که ایران با سرانه 213 خودرو به ازای هر 1000 نفر در سال 2014 رتبه 71را در میان 192 کشور به خود اختصاص داده و پاکستان با داشتن 18 خودرو رتبه ای بالاتر از 161 را از آن خود نکرده است.

براساس مطالعه گالوپ پاکستان درباره زمانی 16 ساله با رشد 439 درصدی در افزایش وسایل نقلیه از 4میلیون و 700 هزار وسیله به بیش از 17 میلیون وسیله رسیده است که بیشترین رشد متعلق به موتورسیکلت های دو و سه چرخ  و کمترین میزان رشد به وسایل نقلیه عمومی بار و مسافر اختصاص داشته است.

نمودار رشد سالانه وسایل نقلیه نشان می دهد که سالهای 2010 تا 2013 دوره متفاوت و دارای اهمیتی برای مطالعه رشد افزایش وسایل نقلیه در پاکستان هستند و می توان دلایل آن را به سیاست های حمایتی دولت وقت و افزایش تولید نسبت داد.

پاکستان دربازه 16 ساله در بخش سامانه حمل و نقل عمومی مسافر به مجموع رشد 167 درصد دست یافته است و تعداد وسایل نقلیه عمومی شامل تاکسی، اتوبوس و موتور سه چرخ (رکشا) در سال 2000 از عدد 337700 به 901700 دستگاه رسیده است.

سال 2015 پاکستان در بخش وسایل حمل و نقل عمومی دارای بیش از 500 هزار موتور سه چرخ (رکشا)، بیش از 163 هزار تاکسی و نیز 228 هزار اتوبوس بوده است.

در بخش حمل و نقل عمومی بار نیز این کشور در سال 2015 با رشد 73 درصدی نسبت به سال 2000 از 148600 کامیون به 257500 دستگاه رسیده است.

شاخص بعدی زیرساخت‌های حمل و نقل متعلق به جاده‌ها است که بر اساس مرکز گالوپ پاکستان در سال 2015 دارای 263356 کیلومتر راه بوده است که از این مقدار 187807 کیلومتر متعلق به جاده‌های اصلی و 75549 کیلومتر اختصاص به جاده‌های فرعی است. نکته قابل توجه این است که در فاصله سالهای 2000 تا 2015 تنها 5 درصد به طول جاده‌های پاکستان افزوده شده است با این تفصیل که در 16 سال یادشده 30درصد به راههای اصلی افزوده شده و 28 درصد از راههای فرعی از بین رفته‌اند.

در شاخص حمل و نقل ریلی پاکستان بدون هیچ تغییری در 16 سال مورد مطالعه دارای 7791 کیلومتر خط آهن است اما در زمینه تعداد واگن‌ها و لوکوموتیوها به ترتیب با کاهش 37 و 25 درصدی روبه رو شده است به گونه‌ای که در سال 2000 تعداد واگن‌های پاکستان 23893 دستگاه بوده و در سال 2015 این تعداد به 15164 رسیده است همچنین تعداد لوکوموتیوها از 610 به 455 در بازه زمانی شانزده ساله رسیده است.

در نسبت میان تعداد مسافر جابجا شده در فاصله زمانی یادشده نیز با کاهش 43 درصدی مواجه هستیم به گونه‌ای که تعداد مسافرت‌ها با قطار از 68.8 میلیون نفر به 39.55 میلیون نفر کاهش یافته است.

بخش دیگری از پژوهش گالوپ پاکستان به مقایسه رشد افزایش وسایل نقلیه موتوری در دو دوره حاکمیت نظامیان (2008-2000) و حاکمیت غیرنظامیان (205-2008) پرداخته است که در همه شاخص‌ها به جز حمل و نقل عمومی بخش بار شاهد رشد بیشتر وسایل حمل و نقل عمومی در دوره حکومت غیرنظامیان هستیم.

نکته قابل توجه این است که براساس گزارش سازمان بهداشت جهانی تعداد مرگ و میرهای ناشی از تصادفات جاده‌ای در پاکستان طی سال‌های اخیر کاهش یافته و در سال گذشته میلادی (2017) تعداد 27081 پاکستانی در حوادث جاده‌ای جان خود را از دست داده‌اند که 22/2 درصد از عوامل مرگ و میر این کشور را تشکیل می‌دهد همچنین براساس این گزارش 15 نفر به ازای هر 100 هزار نفر جمعیت جان خود را در حوادث رانندگی این کشور در سال 2017 از دست داده‌اند.به این ترتیب رتبه پاکستان در جهان یکصد و چهارمین کشور آسیب دیده از حوادث جاده‌ای است
براساس گزارش سازمان بهداشت جهانی شرایط پاکستان در این شاخص بهتر از ایران است زیرا ایران در سال 2017 شاهد مرگ 22143 نفر در حوادث جاده‌ای بوده است یعنی تصادف 83/6 عامل مرگ و میر ایرانیان را تشکیل می‌دهد.بنابراین 30 نفر از ایرانیان به ازای هر 100 هزار جمعیت به خاطر تصادف جان خود را از دست می‌دهند . به همین دلیل رتبه ایران در این شاخص در میان کشورهای جهان عدد نامطلوب 38 است.

شاید بتوان کمبود وسایل نقلیه شخصی و فرهنگ مناسب‌تر رانندگی پاکستانی ها به نسبت ایرانیان را از دلایل این اختلاف در آمار مرگ و میر به شمار آورد.

انتهای پیام/.