بیکاری, بزهکاری و فعالیت‌های ضد امنیتی ارمغان حاشیه‌نشینی ۷۰۰ هزار نفری در استان البرز
"حلبی‌آباد" و "زاغه‌نشینی" برای برخی شبیه یک فیلم و سریال است؛ اما این فیلم برای استان البرز به دلیل نزدیکی به تهران به واقعیت تبدیل شده است.
به گزارش خبرگزاری تسنیم از کرج، "حلبی‌آباد" و زاغه‌نشینی برای برخی شبیه یک فیلم و سریال است، ولی زاغه‌نشینی فجیع یکی از میراث‌های ملموس دوران پهلوی دوم است. زمانی در همین نزدیکی پایتخت و کرج قوطی‌نشینی‌های واقعی ساخته شد. برخی این حاشیه‌نشینی را یادگار افزایش قیمت بی‌رویه نفت و سیاست‌های توسعه‌طلبانه لیبرال رژیم طاغوت پهلوی می‌دانند که با از بین رفتن کشاورزی در دهه 40 و 50 و مهاجرت روستائیان به دلیل بیکاری سبب افزایش شهرهای اقماری قبل از انقلاب شد که به حاشیه‌نشینی مبدل گشت. حاشیه‌نشینی امروز یکی از دغدغه‌های اصلی کشور در کارگروه‌های اجتماعی است و جزو 5 دستور کار اصلی برای معضلات اجتماعی کشور محسوب می‌شود.
کرج نیز مستثنی از وضعیت کشور نیست و نزدیک‌ترین شهر به پایتخت و در معرض بسیاری از کارخانه‌های صنعتی و تولیدی کشور است و به مرکزی برای انتقال مردم استان‌های دیگر کشور مبدل شده است. کرج از یک شهر کوچک دیروز به کلانشهر امروز و نزدیک به تهران تبدیل شده و امکان فراهم شدن کار مناسب‌تر در این شهر سبب گشته که از همه شهرها و استان‌های کشور به این شهر مهاجرت کنند و حاشیه‌نشینی افزایش یابد.
مهدی جوهری معاون پیشگیری از وقوع جرم دادگستری استان البرز درباره معضلات حاشیه‌نشینی در شهر کرج در مصاحبه با خبرنگار تسنیم با بیان اینکه مناطقی مانند حاشیه آزادراه شمالی کرج نیز مستعد حاشیه‌نشینی است، گفت: یکی از معضلاتی که منجر به حاشیه‌نشینی در شهر کرج می‌شود افراد سودجویی هستند که از فقر مردم برای اسکان در مناطق حاشیه‌نشینی سوءاستفاده می‌کنند.
وی با اشاره به اینکه برخی از مناطق که درگیر حاشیه‌نشینی هستند با دیوارهای بتنی مسدود شده است تا امدادی برای حاشیه‌نشینی بیشتر مهیا نشود، اضافه کرد: تفاهم‌نامه‌ای بین قوه قضائیه و وزارت راه و شهرسازی برای بهسازی و بازآفرینی مناطق حاشیه‌نشینی و بافت فرسوده منعقد گردیده است تا کمی از معضلات فرهنگی، اجتماعی و کمبودها کاسته شود.
احتمال ایجاد حاشیه امن برای گروهک‌های تکفیری در مناطق حاشیهنشین کرج
جوهری تعداد بافت‌های فرسوده مورد هدف‌گذاری کرج را در سال جاری 9 منطقه و در محمدشهر 3 نقطه معرفی کرد و افزود: حاشیه‌نشینی معضلات امنیتی و طبیعی را نیز به دنبال خواهد داشت و یکی از این نمونه‌ها احتمال وقوع زلزله و مخاطرات بعد از این مشکلات و اینگونه موارد است.
وی در پاسخ به سوال ما درباره احتمال فعالیت گروهگ‌های تروریستی و تکفیری در این‌مناطق به دلیل حاشیه امن نیز گفت: احتمال بسترسازی در مناطق حاشیه‌نشینی برای گروهک‌های تکفیری وجود دارد.
معاون دادگستری استان البرز افزایش مهاجرت از استان‌هایی مانند لرستان، کرمانشاه و خوزستان و سایر مناطق کشور به دلایل مختلفی نظیر فقر، بیکاری و مسائل زیست محیطی را در حاشیه‌نشینی در البرز مهم برشمرد و خاطرنشان کرد: بنابر آماری که نیروی انتظامی به دستگاه قضایی استان البرز در سال گذشته اعلام کرده 26 درصد سرقت، 37 درصد دستگیری‌ها، 44 درصد قتل و 22 درصد نزاع و درگیری‌ها در مناطق حاشیهنشین البرز رخ می‌دهد.
به گزارش تسنیم, دیگر مشکلی که با حاشیه‌نشینی ایجاد خواهد شد آسیب‌های اجتماعی به دلیل فقر فرهنگی، اجتماعی و عدم وجود زیربناهای مناسب برای مردم محلات حاشیهنشین است که جولانگاه معضلات زیادی در این محدوده می‌شود؛ برای اطلاع از آسیب‌های اصلی مناطق حاشیهنشین شهرستان کرج به سراغ رئیس اداره بهزیستی شهرستان رفتیم.
اصلی ترین پروندهای بهزیستی کرج به حاشیه‌نشین‌ها تعلق دارد
علی کشاورز در گفت‌و‌گو با خبرنگار تسنیم در کرج، با بیان اینکه بیشترین درخواست کمک‌های مردم حاشیهنشین از سازمان بهزیستی کرج به سه دلیل کمک مالی، بیکاری و بدسرپرستی است، گفت: پرونده‌هایی که به بهزیستی کرج در مورد طلاق ارجاع می‌شود 64 درصد مربوط به مناطق حاشیهنشین است.
وی با اشاره به اینکه در سه ماه اول سال 97 در حدود 21 درصد موارد اعتیاد کرج به حاشیه‌نشین‌ها ارتباط دارد، اضافه کرد: 30 درصد زنان بی‌سرپرست و بد سرپرست شهرستان کرج با مناطق حاشیهنشین ارتباط مستقیم دارند که نشان می‌دهد معضلات جدی بر اثر حاشیه‌نشینی به وجود خواهد آمد.
رئیس اداره بهزیستی شهرستان کرج با تاکید بر اینکه بیش از 6 هزار و 500 نفر در 600 جلسه آموزش‌های بهداشتی، مهارت زندگی، اجتماعی، فنی و حرفه‌ای، هنری و عقیدتی سال گذشته در حاشیه‌های شهر کرج شرکت کردند، توضیح داد: 3 پایگاه تحت نظر 2 کلینیک اجتماعی بهزیستی در مناطق حاشیهنشین کرج فعالیت دارد که رایگان امور این مناطق را انجام می‌دهند و مشکل اصلی مناطق حاشیهنشین شهر این است که اگر معضلات اجتماعی مانند تجاوز، بد سرپرستی از کودکان و زنان، اعتیاد یا موارد اینگونه وجود دارد خیلی کم به مراکز بهزیستی یا کلینیک‌ها مراجعه می‌کنند.
به گزارش تسنیم, کارگروه بازآفرینی بافت‌های فرسوده در مناطق حاشیهنشین یکی از دستور کارهای اصلی در دولت محسوب می‌شود و در همین زمینه جلسات در سطح کشور برگزار شده و استان البرز نیز در این زمینه فعالیت‌هایی را آغاز کرده است.
42 محله و اقامتگاه غیررسمی در البرز وجود دارد؛ 700 هزار حاشیهنشین
صفایی‌فر معاون مدیرکل راه و شهرسازی استان البرز در مورد تعداد محلات حاشیه‌ای در سطح استان بیان کرد: 42 محله در سطح استان البرز در محدوده بافت‌های فرسوده، حاشیهنشین و سکونتگاه غیررسمی وجود دارد که برای این محلات دسته بندی وجود دارد.
دبیر کارگروه بازآفرینی شهری استان البرز با اشاره به اینکه خط 4 حصار، سهرابیه، اخترآباد، خلج‌آباد، حصار پایین و 3 منطقه در محمدشهر جزو اولویت‌های بازآفرینی شهری است، عنوان کرد: مساحت استان البرز در حدود 5 میلیون و 127 هزار کیلومتر مربع با جمعیت دو میلیون و 714 هزار نفر طبق سرشماری سال 95 است.
وی با بیان اینکه دو هزار و 228 هکتار از مناطق مسکونی استان البرز هدف بازآفرینی است که 5 درصد محدوده شهری استان است، افزود: جمعیتی که در حوزه مناطق حاشیهنشین و سکونتگاه‌های غیررسمی استان البرز وجود دارد "714 هزار و 820 نفر" است که 27 درصد جمعیت استان را شامل می‌شود.
صفایی‌فر با اشاره به اینکه 15 محله در طرح بازآفرینی سال 97 با مشارکت دولت و بخش خصوصی هدف‌گذاری شده است که شرکت عمران بهسازی برای این بافت‌ها 9 میلیارد تومان در نظر گرفته، ادامه داد: علاوه بر این مبلغ دستگاه‌های اجرایی 20 درصد اعتبارات عمرانی خود را باید صرف طرح بازآفرینی شهری کنند و شهرداری‌ها نیز امکاناتی برای این مناطق بعد از بازآفرینی باید مدنظر قرار دهند.
وی با تاکید بر اینکه مجموعا بیش از 700 میلیارد تومان برای بازآفرینی شهری استان البرز پیش‌بینی شده است، توضیح داد: عمده اعتبارات برای سکونتگاه‌های غیررسمی به احداث مدارس، سرای محله، ایجاد کلانتری و مکان‌های فرهنگی، اجتماعی و تفریحی اختصاص خواهد یافت تا مشکلات این مناطق برطرف گردد و اولویت اول برای بازآفرینی شهری محله‌های دارای سندهای مناسب و معتبر است.
چند نکته درباره حاشیه‌نشینی در استان البرز وجود دارد؛ اول اینکه میزان مهاجرت زیاد در این استان و نبود سازوکار مناسب در این خصوص به افزایش محدوده مناطق حاشیهنشین در اطراف پایتخت به دلیل قیمت‌های پایین کمک می‌کند که نیازمند طرحی عمیق و کاربردی است و موضوع اصلی بعدی این است که تا زمانی که بیکاری و فقر و کمبود امکانات در سایر استان‌های کشور وجود دارد سیل جمعیت سرازیر شده به سمت استان البرز سبب می‌شود که این استان به باراندازی برای تهران بدل شود و این چرخش باطل ادامه خواهد داشت و به همین دلیل است که کرج در نگاه اول برای دیگران با معضلات اجتماعی و امنیتی در کل کشور نمایان و شناخته می‌شود.
گزارش: محمدعلی حسن‌نیا
انتهای پیام/ ت