واردات آب از ترکیه؛ خوش خیالی محض برای نجات دریاچه ارومیه

به گزارش خبرگزاری تسنیم از ارومیه، نخستین بار در شهریور 94 بود که استاندار وقت آذربایجان غربی از فرضیه واردات آب از دریاچه آب شیرین وان ترکیه به دریاچه شور ارومیه رونمایی کرد.

قربانعلی سعادت در شهریوماه 94 و پس از  دیدار با تعدادی از اساتید دانشگاه زوریخ سوئیس اظهار داشت: طرح‌های پژوهشگران و محققان خارجی که دارای راهکارهای مفیدی برای نجات دریاچه ارومیه باشد مورد حمایت دولت قرار گرفته و طرح انتقال آب از دریاچه وان ترکیه به دریاچه ارومیه امکان‌سنجی می‌شود.

سعادت در این دیدار صراحتاً گفت: مطالعات علمی اولیه طرح انتقال آب از دریاچه وان به دریاچه ارومیه باید انجام شود تا در صورت مثبت بودن نتایج مطالعات، نسبت به برنامه‌ریزی برای اقدامات عملیاتی کوتاه‌مدت و میان‌مدت اقدام شود.

ایده دو پاراگارفی که مدتها تخیل ایجاد کرد

همین رونمایی دو پاراگرافی از یک ایده سبب شد تا مدتها سرخط خبری برخی رسانه ها به نحوه واردات آب از کشور ترکیه معطوف باشد تا جایی که خود رسانه های از همه جا بی خبر ترکیه مجبور شدند به ترجمه اخبار فراوان رسانه های فارسی زبان ایران در این باره بپردازند و به افکار عمومی این کشور  خاطر نشان کنند که هیچ خبر رسمی در این باره وجود ندارد و اخبار انتقال آب از ترکیه به ایران صرفا یک گمانه زنی و ایده پردازی است.

در واقع استاندار وقت آذربایجان غربی در جلسه کذایی با اساتید دانشگاه زوریخ سوئیس صرفاً یک ایده را مطرح کرده بود تا مورد مطالعه قرار گیرد و چیزی بیش از این نبود چرا که وی به صراحت تاکید کرده بود: مطالعات علمی اولیه طرح انتقال آب از دریاچه وان به دریاچه ارومیه باید انجام شود تا در صورت مثبت بودن نتایج مطالعات، نسبت به برنامه ریزی برای اقدامات عملیاتی کوتاه مدت و میان مدت اقدام شود.

چربش دغدغه سیاسی دولت بر مسائل زیست محیطی

از نکات جالب ماجرا این است که مدیران دولتی هم خودشان اذعان دارند که اساساً نه طرح چنین موضوعی و نه امکان عملیاتی شدن آن محل تردید اساسی است چراکه دولت یازدهم و دوازدهم امکان انتقال حوضه به حوضه درون جغرافیای ایران را ندارد بنابراین چطور می تواند میلیادرها متر مکعب آب شیرین را از ترکیه وارد کند آنهم زمانی که دغدغه دولت مسائل سیاسی است نه مسائل معیشتی مردم یا زیست محیطی.

مثلا مدیر دفتر استانی ستاد احیا دریاچه ارومیه در آذربایجان غربی در این خصوص می گوید: هم چنانکه انتقال آب از حوضه آبریز ارس به دریاچه ارومیه توجیه اقتصادی ندارد هیچ گونه مطالعه اجرایی نیز در خصوص انتقال آب از دریاچه وان ترکیه به دریاچه ارومیه انجام نشده است بنابراین هر دوی این طرح‌ها عملاً منتفی هستند.

ترکیه پول بدهد تا آبش را وارد کنیم!

نگاه فنی نادر قاضی‌پور نماینده مردم ارومیه درباره واردات آب از وان ترکیه به منظور احیای دریاچه ارومیه بسیار قابل تامل است وی در این بار معتقد است: ارتفاع دریاچه وان بالاست و باید آب این دریاچه به صورت پمپاژ وارد ارومیه شود، این در حالی است که وزارت جهاد کشاورزی اعلام کرده عبور این آب از اراضی کشاورزی، اقدام درستی نیست زیرا اراضی ما به لحاظ زیست محیطی با کیفیت آب دریاچه وان همخوانی ندارد و این امر باعث تخریب زمین‌های کشاورزی می‌شود.

به گفته وی آب دریاچه وان باید از طریق کانال یا لوله به دریاچه ارومیه منتقل شود، چرا که ترکیه در این دریاچه آب مازاد دارد و به دنبال تخلیه آب این دریاچه است بنابراین ترکیه باید در ازای انتقال آب دریاچه وان به ارومیه، به ایران پول هم بدهد.

با تمام این تفاسیر قاضی‌پور معتقد است که اصلا نیازی به انتقال آب از وان ترکیه به دریاچه ارومیه وجود ندارد چون در آذربایجان‌غربی به اندازه کافی آب وجود داشته و از رودخانه‌های "سیلوه"و"لاوین"امکان انتقال یک میلیارد مکعب آب برای بهبود بحران دریاچه ارومیه وجود دارد.

قاضی‌پور ضمن انتقاد از عملکرد دولت در روند احیای دریاچه ارومیه می‌گوید: وضعیت دریاچه ارومیه کاملاً اضطراری است و نیازمند راه حل‌های کوتاه مدت است، تا حداقل بتوانیم دریاچه را در مقیاسی کوچک احیا کنیم، اما دولت طرح‌های بلند مدت و غیر قابل اجرا انتخاب کرده است و یا می‌خواهد کشاورزی منطقه را نابود کند و یا با انتخاب طرح‌های بلندمدت زمان را از دست می‌دهد.

نا گفته پیداست، دولتی که از مدت‌ها پیش کار سد سازی بر روی سرشاخه‌های دجله و فرات را آغاز کرده تا آب‌ها را پشت سدها ذخیره کند و تا چند سال دیگر کشورهای سوریه و عراق را دچار بحران کمی آبی می‌کند به این سادگی‌ها آب شیرین ذخیره شده خود در دریاچه وان را به ایران نمی‌دهد تا در دریاچه‌ای شور ریخته شود.

گزارش: محمد آقایی پر

انتهای پیام/ش