روند خلع سلاح اتمی کره شمالی چگونه خواهد بود؟

به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری تسنیم به نقل از رویترز، کیم جونگ اون رهبر کره شمالی در نشست اوایل ژوئن در سنگاپور با دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا وعده داد تا برای خلع سلاح کامل هسته ای شبه جزیره کره همکاری کند.

بر اساس این گزارش قرار است مذاکرات بین مایک پامپئو وزیر خارجه آمریکا و مقام های کره شمالی به زودی برگزار شود. ترامپ نیز هفته گذشته مدعی شده است که " این یک خلع سلاح کامل خواهد بود که پیش از این آغاز شده است."

رویترز در ادامه افزود: با فرض اینکه خلع سلاح کره شمالی آغاز شود، این روند به چه شکلی انجام خواهد شد و چه مقدار هزینه در بر خواهد داشت؟

خلع سلاح هسته ای به چه معناست؟

به نظر می رسد آمریکا و کره شمالی اختلاف نظر زیادی درباره معنای واقعی خلع سلاح هسته ای دارند. به نظر می رسد سرنوشت نهایی خلع سلاح اتمی کره شمالی به روند مذاکرات بستگی خواهد داشت. کره شمالی احتمالا به دنبال آن است تا برخی از فعالیت های غیر نظامی هسته ای خود مثل غنی سازی اورانیوم را ادامه دهد، همان طور که ایران در چارچوب توافق هسته ای قادر به انجام این کار است.

برای واشنگتن، خلع سلاح هسته ای به این معناست که حداقل تهدید ناشی از تسلیحات هسته ای کره شمالی از بین برود. این مساله مستلزم از بین رفتن تسلیحات موجود و متوقف کردن برنامه هسته ای کره شمالی است تا توانایی پیونگ یانگ برای غنی سازی اورانیوم و تولید پلوتونیوم را کاهش داده یا آن را از بین ببرد. این مساله احتمالا مستلزم آن است که برنامه موشک بالستیک کره شمالی نیز محدود شده یا به طور کامل از بین برود.

مساله ای که روند خلع سلاح کره شمالی را پیچیده تر کرده است، ابهاماتی است که درباره فعالیت های هسته ای، برنامه تسلیحاتی و قابلیت های موشک بالستیک این کشور وجود دارد. این فعالیت ها و برنامه ها، مخفی ترین و حساس ترین فعالیت های کره شمالی است که سرویس های اطلاعاتی و جاسوسی خارجی نتوانسته اند در آن نفوذ کنند.

کره شمالی از 2006 میلادی تاکنون 6 آزمایش قدرتمند هسته ای انجام داده و دولت های خارجی را با آزمایش های موشکی خود شگفت زده کرده است.

پیونگ یانگ در ماه دسامبر یک موشک بالستیک قاره پیما را آزمایش کرد که به اعتقاد کارشناسان نظامی قادر به هدف قرار دادن خاک آمریکا است.

به نظر می رسد تاسیسات هسته ای یونگ بیون واقع در شمال پیونگ یانگ اصلی ترین تاسیسات هسته ای کره شمالی به شمار می رود. یونگ بیون مرکز اصلی برنامه غنی سازی اورانیوم کره شمالی به شمار می رود ولی برخی کارشناسان معتقدند که یک یا چند سایت دیگر غنی سازی اورانیوم نیز در بیرون از تاسیسات یونگ بیون وجود دارد.

در حالی که تاسیسات هسته ای یونگ بیون به دقت از سوی ماهواره ها زیر نظر گرفته شده و بازرسان آژانس بین المللی انرژی اتمی تا قبل از سال 2009 میلادی از این مرکز هسته ای بازرسی می کردند، ولی آگاهی و اطلاعات بسیار کمی درباره سایر فعالیت های هسته ای احتمالی در کره شمالی وجود دارد.

دیوید آلبرایت کارشناس موسسه علم و امنیت بین المللی بر این باور است که حدود نیمی از فعالیت های هسته ای کره شمالی در خارج از تاسیسات یونگ بیون مستقر شده است.

موارد کمی وجود دارد که یک کشور به صورت داوطلبانه تسلیحات هسته ای خود را تسلیم کرده باشد. آفریقای جنوبی کمی قبل از پایان آپارتاید در سال 1994 میلادی برنامه هسته ای خود را متوقف کرد و تسلیحاتش را از بین برد. برخی از کشورهای شوروی سابق نیز پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی در سال 1991 میلادی، تسلیحات هسته ای خود را تسلیم کردند.

آفریقای جنوبی برنامه تسلیحات هسته ای خود را تا بعد از نابود کردن 6 بمب اتمی مخفی نگه داشته بود. این کشور بسیاری از اسناد مربوط به برنامه تسلیحات هسته ای خود را از بین برده است. بنابر این هزینه نابودی تسلیحات هسته ای این کشور مشخص نیست.

یک مقام وزارت دفاع اوکراین نیز گفت: در اوکراین که بیش از 1250 کلاهک هسته ای در اختیار داشت، آمریکا 350 میلیون دلار کمک مالی اختصاص داد تا زرادخانه تسلیحات اتمی این کشور از بین برود.

بسیاری از تحلیلگران تمایلی ندارند تا درباره هزینه دقیق خلع سلاح کامل هسته ای اظهار نظر کنند و تنها اعلام می کنند که این روند میلیاردها دلار هزینه خواهد داشت.

سیگفرید هکر دانشمند هسته ای و استاد دانشگاه استنفورد که در سال 2010 از تاسیسات هسته ای یونگ بیون دیدن کرده است، گفت: تصور می کنم روند برچیدن و پاکسازی تاسیسات هسته ای کره شمالی، میلیاردها دلار هزینه خواهد داشت و بیش از 10 سال طول خواهد کشید.

دفتر بودجه کنگره آمریکا نیز در سال 2008 میلادی برآورد کرده است که هزینه برچیدن رآکتور هسته ای یونگ بیون و کارخانه هسته ای مجاور آن بیش از 575 میلیون دلار خواهد بود.

فعالیت های هسته ای کره شمالی و ذخایر اتمی آن از سال 2008 تاکنون به طور چشمگیری افزایش داشته است. برای اینکه روند خلع سلاح کارایی لازم را داشته باشد، واشنگتن باید متقاعد شود که کره شمالی همه سایت های هسته ای و فعالیت های خود را اعلام کرده است. راستی آزمایی نیز نقش مهمی را در روند خلع سلاح هسته ای کره شمالی بازی خواهد کرد.

هرگونه شک و تردید درباره اینکه آیا کره شمالی همه فعالیت های خود را اعلام کرده است، احتمالا منجر به اتفاقی خواهد شد که برای عراق رخ داد و در نهایت موجب اشغال نظامی این کشور توسط ائتلاف به رهبری آمریکا شد.

گزارش آژانس بین المللی انرژی اتمی نشان می دهد که هزینه فعالیت های این آژانس در ایران طی سال گذشته برای نظارت بر اجرای توافق هسته ای به بیش از 15.8 میلیون یورو معادل 18.42 میلیون دلار رسیده است. ولی آژانس پیش از توافق هسته ای نیز از تاسیسات اتمی ایران بازرسی می کرد. به نظر می رسد بازرسی از تاسیسات هسته ای کره شمالی هزینه به مراتب سنگین تری خواهد داشت.

انتهای پیام/