چشم طمع مراکز مطالعاتی آمریکا به سود ناشی از بازسازی سوریه
در حالی که آمریکایی‌ها عامل اصلی تخریب و ویرانی‌های گسترده در نتیجه بحران هفت ساله در این کشور بودند، باز هم مراکز مطالعاتی این کشور تلاش دارند سهمی را در روند بازسازی سوریه برای واشنگتن دست و پا کنند.
به گزارش خبرگزاری تسنیم، ارتش عربی سوریه با اطمینان بالا عملیات جنوب این کشور را با پشتیبانی متحدان خود انجام می‌دهد و دشمنان آن نیز در برابر واقعیت‌های تحمیل شده از سوی ارتش در امتداد جغرافیای این کشور ناتوان هستند. به نظر می‌رسد دولت سوریه سال جاری را سال پایان بحران خود می‌داند، به این ترتیب باید گفت دیگر شکست عناصر مسلح اولویت اصلی دولت سوریه به شمار نمی‌رود، بلکه بازسازی این کشور و احیای قدرت مجدد سوریه مهمترین اولویت این کشور است و مسائل مربوط به آن از جمله ادغام مجدد آوارگان و پناهندگان در داخل جامعه سوریه از مسائل مورد توجه دولت است.
اعتقاد همگانی به پایان جنگ در سوریه و آغاز بازسازی‌ها
در همین رابطه مؤسسات پژوهشی آمریکایی نیز با توجه به سازش صورت گرفته در جنوب این کشور توجه ویژه‌ای را به روند بازسازی سوریه معطوف کرده‌اند.
همه می‌دانند که عناصر مسلح مستقر در جنوب سوریه از میان گروه‌های میانه رو نیستند که پنتاگون آنها را انتخاب کرده و به سلاح‌های مختلف تجهیز کرده است. آمریکا در صفوف این نیروها رخنه کرده و با آنها نظیر سایر گروه‌های وابسته به جبهه النصره به عنوان شاخه فرعی گروه تروریستی القاعده در سوریه همکاری می‌کند. این در حالی است که گروه‌های مذکور شامل گروه‌های حاضر در توافق مناطق کاهش تنش و توافق آتش‌بس نیستند. البته آمریکا تلاش زیادی برای سرپوش گذاشتن بر این موضوع دارد.
آمریکایی‌ها می‌دانند که سرنوشت جنگ در جنوب سوریه به زودی قطعی خواهد شد. آنها همچنین می‌دانند که اصرار بر مواضع گذشته غیر از شکست برای آنها چیزی نخواهد داشت. به همین علت است که امروزدیگر ادعاهای آمریکا در رابطه با استفاده ارتش سوریه از سلاح‌های شیمیایی در جنوب و مشارکت نیروهای مورد حمایت ایران در درگیری‌های مختلف یا دیگر بهانه‌های آمریکا که در گذشته همواره از آن استفاده می‌کردند ، مطرح نمی‌شود. در شمال سوریه نیز تنش میان آمریکا و متحد ترک این کشور در ناتو افزایش پیدا کرده است.
به این ترتیب به نظر می‌رسد اهداف استراتژیک آمریکا در سوریه مبهم است. ارزیابی‌های ترامپ نشان می‌دهد که نیروهای آمریکایی طی شش ماه آینده از سوریه خارج خواهند شد. این روند نه سبب افزایش جنگ در سوریه می‌شود و نه بر روند بازسازی این کشور که از دیدگاه آمریکا می‌تواند اهرمی برای نفوذ در دولت سوریه باشد، تأثیر می‌گذارد.
به این ترتیب می‌توان گفت آمریکا استراتژی مشخصی در سوریه ندارد. امروز بسیاری از دولت‌ها از جمله دولت‌های دوست سوریه نظیر چین یا دولت‌های غیر دوست نظیر اردن و ترکیه تلاش دارند در روند بازسازی سوریه مشارکت داشته باشند یا حداقل در این روند دستاوردهایی برای خود محقق کنند.
اتفاقاتی که امروز در سوریه رخ می‌دهد ، تلاش‌های مختلف بعد از جنگ در زمینه مشارکت در مأموریت بازسازی نسل آینده است. البته واشنگتن قدرت مانع‌تراشی و به تعویق انداختن و افزایش هزینه‌های این تلاش‌ها را دارد، اما نمی‌تواند به کلی آن را متوقف کند.
کاری که آمریکا در سوریه انجام داد، چیزی غیر از افزایش ویرانی و تخریب در این کشور نبود. گزارش سازمان عفو بین‌الملل نیز به جنایت‌های جنگی و نقض قوانین بین‌المللی و حقوق بشر توسط آمریکا در شهر الرقه الگویی کوچک از اقدامات این کشور است. هیچ کس نمی‌تواند این درک را داشته باشد که آمریکا یا ترکیه یا هر کدام از عناصر شرکت کننده در کنفرانس موسوم به «دوستان سوریه» بخواهند خدمت و کمکی به مردم سوریه و آوارگان این کشور انجام دهند و ما به ازای سیاسی و اقتصادی دریافت نکنند.
یک تحلیل آمریکایی: آمریکا نمی‌تواند روند بازسازی سوریه را متوقف کند
در همین رابطه مراکز پژوهشی و مطالعاتی آمریکایی اخیرا توجه ویژه‌ای به روند بازسازی سوریه بعد از جنگ کرده‌اند. جفری آرونسون در مقاله‌ای در آکادمی خاورمیانه می‌نویسد که دولت بشار اسد با مشارکت آمریکا یا بدون مشارکت این کشور روند بازسازی سوریه را آغاز خواهد کرد. آمریکا نیز ممکن است بتواند تأثیرات منفی بر این روند داشته باشد و مصیبت‌های ملت سوریه را طولانی‌تر کند، اما نمی‌تواند این روند را به صورت کامل متوقف کند.
استان درعا در جنوب و مناطق تحت کنترل حزب اتحادیه دموکراتیک کردها در شمال شرق سوریه تنها مناطقی است که دولت سوریه کنترل کامل خود بر آنها را اعمال نکرده است. البته در خصوص مناطق شمال شرق سوریه توافقاتی وجود دارد که روی آنها کار می‌شود. دمشق مناطق کردنشین شرق منبج را از خود دور نکرده است، حتی ساکنان محلی این مناطق همچنان به دولت مالیات می‌دهند.
نیروهای دولتی همچنین برای اولین بار از سال 2011 تاکنون کنترل تمام مسیرهای مواصلاتی اصلی بین سه شهر اصلی سوریه یعنی دمشق و حمص و حماه را در اختیار دارند. این موضوع شرط اساسی در روند بازسازی اقتصادی سوریه به شمار می‌رود. در حال حاضر مذاکراتی برای بازگرداندن فعالیت‌های تجاری در مسیر حلب به شهر غازی عنتاب ترکیه از طریق گذرگاه مرزی السلامه در دست انجام است.
اصرار چین برای ایفای بزرگترین نقش در بازسازی سوریه
از سوی دیگر این نویسنده آمریکایی می‌افزاید که روسیه و ایران و چین در کنار لبنان و اردن و ترکیه از دولت‌هایی هستند که تلاش دارد از روند بازسازی سوریه سود به دست بیاورند. چی چیانجین سفیر چین در سوریه می‌گوید: به اعتقاد من زمان برای تمرکز تمام تلاش‌ها بر روند توسعه و بازسازی سوریه فرا رسیده است و به نظر من چین بزرگترین نقش را در این زمینه ایفا خواهد کرد و کمک‌های بسیاری به ملت سوریه و دولت این کشور ارائه خواهد کرد.
تلاش ایران برای مشارکت در روند بازسازی سوریه
از سوی دیگر هیئت‌های تجاری میان دمشق و تهران برای بهبود فضای همکاری‌ها در تبادل هستند. اردن نیز به دنبال مشارکت در گفتگوی گسترده سیاسی و امنیتی و اقتصادی با هدف تسلط مجدد دولت سوریه بر جنوب این کشور و تسهیل در از سرگیری تجارت از طریق مرزهایی است که مدت طولانی مسدود بوده‌اند. چرا که اردن می‌تواند پیامدهای عدم تبادل تجاری و اقتصادی با سوریه را تحمل کند. بازسازی سوریه محرک حیاتی توسعه اقتصادی و شرطی برای بازگشت آوارگان به این کشور است. مسائلی که برای اردن مهم است، برای لبنان نیز از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.
آژانس آمریکایی توسعه بین‌المللی که تعهد طولانی مدت به شکوفایی اقتصاد در اردن دارد، با وجود ممنوعیت اعمال شده ضد سوریه از تلاش‌های صورت گرفته برای ایجاد تأسیسات زیربنایی در منطقه المفرق حمایت می‌کند اقداماتی که به شرکت‌های اردنی اجازه استفاده از روند بازسازی در عراق و سوریه را می‌دهد .
واشنگتن در حال حاضر به سیاست خود برای ممانعت از ارسال کمک برای بازسازی و کمک به توسعه سوریه ادامه داده و تحریم‌های اقتصادی ضد این کشور را حفظ کرده است. این کشور تلاش دارد جلوی بازگشت داوطلبانه آوارگان برای بهبود اوضاع را بگیرد. اما حمایت از سیاست‌های آمریکا از سوی دولت‌های دیگر کنفرانس دوستان سوریه در حال کاهش است.
گزارش این مرکز مطالعات آمریکایی می‌افزاید که رئیس‌جمهور آمریکا در حالی به دنبال مسدود کردن کامل پرونده سوریه است که باید 200 میلیون دلار کمکی که برای ایجاد ثبات در منطقه شمال شرقی سوریه اختصاص داده را مسدود کند، آمریکا امیدوار است که بتواند مصر و عربستان و امارات را به ورود به سوریه همزمان با خروج این کشور از آن متقاعد کند.
این نویسنده آمریکایی در پایان گزارش خود می‌نویسد که تعداد دولت‌های حامی بشار اسد در سوریه در حال افزایش است، اما تمام این دولت‌ها جزو محور مقاومت نیستند، چرا که اتفاقی که امروز در دمشق دنبال می‌شود ، تلاش برای مرحله بعد از جنگ است و قرار است بازسازی این کشور برای نسل آینده آغاز شود.
جیمز جفری دیگر کارشناس آمریکایی است که در آکادمی مطالعات خاور نزدیک واشنگتن مقاله‌ای را در خصوص پیشروی‌های آمریکا و ترکیه در شهر منبج و تأثیر آن بر روند همکاری‌های بیشتر در سوریه نگاشته است.
جنایت‌های آمریکا در الرقه از دیدگاه سازمان عفو بین‌الملل
سازمان عفو بین‌الملل نیز با صدور گزارشی با عنوان سوریه؛ نسل کشی و آثار ویرانگر آن به کشتار غیر نظامیان در شهر الرقه و تخریب زیرساخت‌ها در این شهر پرداخته است. این گزارش در روز 5 ژوئن منتشر شده و بازرسان سازمان عفو بین‌الملل در فوریه سال 2018 به شهر الرقه سفر کرده و حدود دو هفته در این شهر از 42 مرکز که هدف حملات ائتلاف ضد آمریکایی بود، بازدید کردند. آنها مصاحبه‌هایی را با حدود 112 نفر از شاهدان و نجات یافتگان از این موشک باران انجام دادند.
سازمان عفو بین‌الملل همچنین اقدام به تحلیل تصاویر ماهواره‌ای و بررسی موارد دیگر کردند. این گزارش همچنین تجربه‌های چهار خانواده را به عنوان یک نمونه از جامعه بزرگ ساکنان شهر الرقه مورد توجه قرار دادند و در ادامه به نتایج زیر دست پیدا کرده‌اند: عملیات نظامی که آمریکا به مدت چهار ماه برای براندازی گروه تروریستی داعش در شهر الرقه انجام داد،سبب کشته شدن صدها غیر نظامی و زخمی شدن بسیاری از آنها شد. این حملات بخش قابل توجهی از شهر را تخریب کرده است. این حملات منازل و ساختمان‌های دولتی و خصوصی و زیرساخت‌ها را به ویرانه تبدیل کرده یا خسارت‌هایی به آنها وارد کرده که امکان اصلاح آنها وجود ندارد.
عفو بین‌الملل: آمریکایی‌ها به جان غیرنظامیان سوری اهمیتی نمی‌دادند
در جریان این درگیری‌ها همچنین بسیاری از غیرنظامیان محاصره شده یا به مناطق دیگر فرار کردند. با این وجود بسیاری از آنها نیز در داخل منازل خود و مکان‌هایی که آنها پناه برده بودند، یا در جریان تلاش برای فرار، کشته شدند.
براساس این گزارش جنگ آمریکایی بر ضد داعش آثار ویرانگری بر غیرنظامیان داشت و این گزارش به دلایل متقن دست پیدا کرده که نشان می‌دهد حملات صورت گرفته توسط ائتلاف ضد داعش که سبب کشتار و مجروحیت غیرنظامیان شده ، نقض قوانین بین‌الملل به شمار می‌رود.
این گزارش می‌افزاید با وجود اینکه داعش درگیری‌ها را به مناطق مسکونی کشانده و از شهروندان به عنوان سپرهای انسانی استفاده کرد، اما این تاکتیک‌ها حتی قبل از حمله به الرقه نیز شناخته شده بودند. با این وجود نیروهای ائتلاف ضد آمریکایی به فرماندهی آمریکا اهمیتی به جان شهروندان این مناطق ندادند و اقدامات احتیاطی لازم برای کاهش خسارت‌های واردشده به آنها و مناطق زندگی آنها را در نظر نگرفتند.
کشتار غیرنظامیان و نجات سرکردگان داعش!
در روز 12 اکتبر سال 2017 بعد از حملات هوایی گسترده ائتلاف آمریکایی به منطقه حارة البدو که آخرین منطقه تحت کنترل داعش در این شهر بود، جنگ در این شهر به پایان رسید و نیروهای دموکراتیک سوریه و ائتلاف آمریکایی با آتش بس با داعش مذاکره کردند. به موجب این آتش‌بس به عناصر مبارز گروه‌های مسلح اجازه خروج امن از شهر داده شد. با این وجود ائتلاف آمریکایی هنوز عوامل و انگیزه‌های خود از ادامه حملات هوایی به شهر که سبب کشته شدن تعداد زیادی از غیرنظامیان شد را روشن نکرده است. این در حالی بود که مذاکرات در خصوص معامله صورت گرفته با داعش برای خارج کردن عناصر آن و فرماندهان داعش از شهر و نجات جان آنها ادامه داشت.
بسیاری از کسانی که از این حملات جان سالم به در بردند، این سؤال را مطرح می‌کنند که چرا نیروهای ائتلاف آمریکایی شهر را کاملا تخریب کرده و غیرنظامیان را کشتند، اما در نهایت به عناصر مسلح گروه تروریستی داعش اجازه دادند بدون هیچ گونه آزار و اذیتی شهر را ترک کنند.
براساس این گزارش نیروهای ائتلاف آمریکایی حملات هوایی گسترده‌ای را به ساختمان‌هایی انجام می‌دادند که مملو از غیرنظامیان بوده‌اند. آنها در این حملات از سلاح‌هایی با تأثیرگذاری فراوان استفاده می‌کردند که سبب می‌شد ساختمان به صورت کامل تخریب شود و تمام غیرنظامیانی که در آن پناه گرفته بودند کشته و زخمی شوند. اکثر این غیرنظامیان را نیز زنان و کودکانی تشکیل می‌دادند که از مدت‌های طولانی در این ساختمان مستقر شده بودند.
سازمان عفو بین‌الملل هیچ اطلاعاتی یا نشانه‌ای به دست نیاورد که نشان دهد عناصر داعش در این ساختمان‌ها حضور داشته‌اند. این در حالی است که حتی حضور نیروهای داعش در این ساختمان‌ها نیز توجیهی برای هدف قرار دادن منازل مسکونی غیر نظامیان و کشتار جمعی آنها نمی‌شود.
نیروهای ائتلاف آمریکایی هنوز هم به حجم خسارت‌ها و مصیبت‌های به وجود آمده در نتیجه این حمله نظامی به غیرنظامیان ، اذعان نمی‌کنند. در اوج درگیری‌های صورت گرفته در شهر الرقه در سپتامبر سال 2017 « استیون تاونسند» فرمانده نیروهای ائتلاف آمریکایی گفت که تاریخ درگیری‌های مسلحانه تاکنون شاهد حملات هوایی با این دقت نبوده است، اما این حملات دقیق باعث کشته شدن صدها غیر نظامی شد.
این در حالی بود که «جان تروکسل» مشاور رئیس ستاد مشترک ارتش آمریکا، فعالیت‌های نیروهای ویژه آمریکایی را بسیار بی‌دقت ارزیابی کرده و می‌گوید: طی پنج ماه 30 هزار حمله توپ‌خانه‌ای ضد اهداف داعش انجام شد. حملات هوایی صورت گرفته در شهر الرقه در این مدت بیشتر از تمام حملات صورت گرفته توسط گردان‌های نیروی دریایی یا ارتش از زمان جنگ ویتنام تاکنون است.
امروز با وجود گذشت هشت ماه، همچنان ساکنان این شهر در آوارگی به سر می‌برند و کسانی که به شهر بازگشته‌اند نیز در شرایط سختی زندگی می‌کنند. آنها بر روی کوهی از ویرانی‌ها و بوی بد جنازه‌ها محاصره شده‌اند. همچنین باز هم با خطرات ناشی از مین‌ها و بمب‌های دست ساز و تسلیحات منفجر نشده مواجه هستند. آنها معتقدند کشورهایی که می‌توانند تمام هزینه‌های جنگ و حمله نظامی برای تخریب شهر را پرداخت کنند، چرا نمی‌توانند هزینه‌ای برای امدادرسانی به اهالی آن بپردازند.
عفو بین‌الملل: آمریکا درباره خرابی‌های الرقه کمیته تحقیق تشکیل دهد
سازمان عفو بین‌الملل از ائتلاف آمریکایی و دولت‌های عضو آن خواسته است تا به صورت علنی به سطح خسارت‌های به وجود آمده در میان غیر نظامیان و ویرانی‌های شکل گرفته در این شهر اذعان کرده و تحقیقات کاملی در خصوص مسئولان خسارت‌های وارد شده به غیر نظامیان انجام دهند.
این گزارش همچنین تأکید کرد که ائتلاف آمریکایی باید به صورت سریع راهکاری مستقل و بی‌طرف برای تحقیقات فعال و تأثیرگذار بر ارائه گزارش‌های مستند در خصوص تجاوزهای صورت گرفته ضد قوانین بین‌المللی انسانی انجام دهد و نتایج لازم را خیلی زود اعلام کرده و کارهای ضروری برای جبران خسارت‌های قربانیان و خانواده‌های آنها را انجام دهند.
سازمان عفو بین‌الملل همچنین از ائتلاف آمریکایی خواست تا راهکاری برای تجربه گرفتن از این عملیات تدوین کند تا در موارد مشابه تسلیم محض قواعد و مبانی بین‌المللی حقوق بشر باشد. علاوه بر اینکه باید تجهیزات لازم برای مین روبی مناطق مختلف و خارج کردن مواد منفجره عمل نکرده را تهیه کرده و دسترسی آوارگان به کمک‌های انسانی را تضمین کند.
انتهای پیام/