اجمالی/میزگرد نگاه به شرق|متقی: "غرب" مطلوبیت‌های اقتصادی و امنیتی ایران را حاصل نکرد/کرمی: "نه شرقی، نه غربی" یعنی حفظ استقلال و نفی سلطه
با توجه به سفر مهم علی‌اکبر ولایتی به روسیه و دیدار با "پوتین"، میزگرد "نگاه به شرق" با حضور دو تن از اساتید علوم سیاسی و روابط بین‌الملل دانشگاه تهران در خبرگزاری تسنیم برگزار شد.
گروه سیاسی خبرگزاری تسنیم ــ سفر اخیر «علی‌اکبر ولایتی» مشاور بین‌الملل مقام معظم رهبری به روسیه و دیدار با "ولادیمیر پوتین" و ابلاغ پیام‌های رهبر معظم انقلاب و حجت‌الاسلام روحانی چند روزی است در صدر اخبار کشور قرار دارد و بازتاب‌های بسیاری در فضای رسانه‌ای بین‌المللی داشته است.
پس از انجام این سفر تحلیل‌های متفاوتی پیرامون اهمیت این دیدارها و همچنین گسترش روابط دوجانبه تهران ــ مسکو در رسانه‌ها و محافل خبری منتشر شد.
بیشتر بخوانید:
خبرگزاری تسنیم با توجه به اهمیت این سفر و تصمیم جمهوری اسلامی برای گسترش روابط خود با شرق میزگردی با حضور ابراهیم متقی و جهانگیر کرمی که از اساتید دانشگاه تهران هستند، برگزار کرد.
چکیده این میزگرد را در زیر می‌خوانید:
جهانگیر کرمی مدیر گروه مطالعات روسیه در دانشکده مطالعات جهان دانشگاه تهران در این میزگرد در مورد اینکه نگاه به شرق و گسترش روابط با این کشورها می‌تواند در تعارض با شعار "نه شرقی، نه غربی" نظام جمهوری اسلامی ایران باشد، این‌گونه گفت: این یک واقعیت است که دیگر نظام دوقطبی وجود ندارد و در نبود نظام دوقطبی، سیاست نه شرقی و نه غربی طبیعتاً آن معنای گذشته را نخواهد داشت اما سیاست نه شرقی و نه غربی یک محتوایی دارد که ربط چندانی به سیستم دوقطبی و وجود دو ابرقدرت ندارد و آن بحث استقلال ملی و استقلال عمل در سیاست خارجی و نفی سلطه است.
"محتوا و درون‌مایه اصلی سیاست نه شرقی نه غربی این است که استقلال دولت، استقلال عمل ملی و نفی سلطه در روابط بین‌المللی جزو ارکان سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران است".
ابراهیم متقی رئیس گروه علوم سیاسی دانشگاه تهران دراین‌باره اظهار داشت: در فضای فعلی، محیط منطقه‌ای به‌لحاظ شکل‌بندی‌های ژئوپولیتیکی تغییر پیدا کرده است، همچنین قدرت منطقه‌ای ایران افزایش پیدا کرده و سیاست آمریکا در ارتباط با فضای منطقه‌ای مبتنی بر offshore balancing (تعادل خارج از محدوده) است. در واقع چه در دوره اوباما یعنی سند امنیت ملی 2015 و چه در سند امنیت ملی دسامبر 2017 ترامپ می‌بینیم که offshore balancing (تعادل خارج از محدوده) محور اصلی سیاست منطقه‌ای آمریکا در برخورد با ایران است.
وی ادامه داد: این offshore balancing حمایت از مخالفین منطقه‌ای ایران است. اینجاست که بهترین گزینه برای ایران بر اساس ضرورت‌های راهبردی خود و مبتنی بر فضای ژئوپولیتیک منطقه که براساس شکل خاصی از آرایش قدرت تنظیم شده است، گرایش و نگاه به شرق است.
این استاد دانشگاه دلیل این موضوع را بی‌فایده بودن گزینه نگاه به غرب عنوان کرد و گفت: گزینه نگاه به غرب برای ایران پاسخ نداد و مطلوبیت‌های لازم را برای اقتصاد و امنیت و سیاست خارجی ایران حاصل نکرد، یعنی بخش عمده سراب دیپلماسی مربوط به روندهای سیاست خارجی جهان غرب به‌ویژه آمریکاست که اجازه نداد الگوی کنش مرحله‌ای روحانی به نتیجه مطلوب برسد وگرنه شاید الگوی رفتاری با نشانه‌هایی از تعادل بیشتر همراه می‌شد.
متقی در ادامه تصریح کرد: روندی که امروز وجود دارد، یک روند پراگماتیستی چه در نگاه به غرب و چه در نگاه به شرق است. نگاه به غرب جواب و نتیجه نداد و طبیعی است که مطلوبیت و کارآمدی چندانی هم نخواهد داشت. اما نگاه به شرق یک مقدار تغییر پیدا کرده نه به این دلیل که روسیه عاشق چشم و ابروی حوزه راهبردی ایران است بلکه به این دلیل که روسیه به‌عنوان یک قدرت بزرگ جهانی با سیاست‌های منطقه‌ای که می‌خواهد اتخاذ کند، ناچار است که از ایران عبور کند و با ایران تعامل داشته باشد.
وی در پایان اضافه کرد: فکر نمی‌کنم در ایران افرادی وجود داشته باشند که یک نگرش هیستریک برای غرب‌ستیزی یا شرق‌ستیزی داشته باشند، ممکن است در فضای حاشیه‌ای این رویکرد وجود داشته باشد اما در حوزه‌ای که بخواهند تصمیم‌گیری راهبردی انجام دهند، ناچارند که یک‌سری مؤلفه‌ها را محاسبه کنند.
مشروح صحبت‌های کارشناسان در این نشست فردا در خبرگزاری تسنیم منتشر می‌شود.
انتهای پیام/*