مرکزی| اجرای طرح‌های علمی و پژوهشی در حوزه کشاورزی زرندیه افزایش می‌یابد

به‌گزارش خبرگزاری تسنیم از ساوه، از ابتدای خلقت بشر تاکنون فعالیت کشاورزی برای تامین مواد غذایی مورد نیاز بشر وجود داشته و انسان همواره به دنبال تولید محصولات جدید با سطح بیشتری از تولیدات بوده است و از همین رو اکثر تمدن‌ها و جوامع هم در مجاورت منابع آبی و رودها شکل گرفته است.

بنابراین جایگاه بخش کشاورزی از باب تامین خوراک برای انسان‌ها همواره مورد توجه جامعه بوده و روش‌ها و الگوهای مختلفی برای ان تدوین شده است.

اما امروزه با توجه به کاهش بارش‌ها و کمبود منابع آبی و رواج خشک‌سالی این بخش با چالش‌های بسیاری همراه شده است به گونه‌ای که بحث حذف برخی از گونه‌های آب‌بر محصولات کشاورزی مطرح شده و به نوعی این بخش را با مشکلات عدیده رو به رو کرده است.

در این راستا خبرنگاران خبرگزاری تسنیم استان مرکزی در مصاحبه‌ای تفصیلی وضعیت بخش کشاورزی، مسائل و مشکلات آن و چالش‌های موجود در این حوزه و راهکار لازم برای برون‌رفت از این مشکلات را با "رضا نوبخت" رئیس نظام مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی ساوه و زرندیه به گفت‌و‌گو نشستند.

مشروح صحبت‌های "رضا نوبخت" رئیس نظام مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی ساوه و زرندیه در زیر می‌آید:

تسنیم: جایگاه بخش کشاورزی در جامعه به طور کلی و به‌ویژه در بخش اقتصاد را چگونه ارزیابی می‌کنید؟

نوبخت: بخش کشاورزی از ظرفیت بالایی برای تحقق اقتصاد مقاومتی برخوردار است، باید از این ظرفیت‌ها به درستی درراستای خودکفایی کشور استفاده شود، به‌گونه‌ای که اگر بخش کشاورزی مدیریت شود، می‌توانیم به صورت  100 درصدی بدون نیاز به واردات خودکفا عمل کنیم، که استفاده از تخصص کارشناسان تنها راه گذر از کشاورزی سنتی به کشاورزی تجاری است.

انتظار می‌رود که از ظرفیت دانش‌آموخته‌های حوزه آب و خاک این سازمان در توسعه کشاورزی به‌ویژه از سوی جهاد کشاورزی و امور آب بیشتر استفاده شود.

تسنیم: حرکت به سوی تولید و بهره‌وری بیشتر در بخش کشاورزی نیازمند نگاه علمی است، از نظر شما چگونه می‌توان در این مسیر موفق عمل کرد؟

نوبخت: نگاه ما علمی کردن کشاورزی است و تحقق آن نیاز به ابزار و راه دارد و شرایط خاص خود را می‌طلبد که در این راستا یکی از بهترین راه‌هایی که می‌تواند به این شرایط کمک کند استفاده از ظرفیت‌های نظام مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی است.

تسنیم: آیا با توجه به کمبود منابع آبی نیاز به حذف برخی از محصولات وجود دارد یا خیر؟

نوبخت:حذف کشاورزی یا برخی محصولات اساسی راهکار پیشگیری از بحران آب نیست بلکه کنترل و مدیریت آب کشور نیازمند برنامه‌های متنوعی است که در آن ارتقا مدیریت، تکنولوژی روزآمد وکمک به کشاورزان مورد توجه قرار گیرد در غیر این صورت بحران آب، مشکلات زیستی و اجتماعی فراوانی برای کشور به همراه دارد.

از به کار نگرفتن ظرفیت‌های نظام مهندسی در اجرای طرح‌های آب و خاک گله‌مند هستیم، ارائه آموزش آبیاری‌های نوین در بخش کشاورزی به بهره‌برداران و مشاوران، پیمانکاران طرح‌های آب و خاک از جمله ظرفیت‌های قابل استفاده بوده، زیرا استفاده از تخصص کارشناسان تنها راه گذر از کشاورزی سنتی به کشاورزی تجاری است.

تسنیم: موفقیت بخش کشاورزی را در انجام چه فعالیت‌هایی می‌بینید؟

نوبخت: بخش کشاورزی باید به سمتی سوق داده شود که با کاهش مصرف سم و مواد شیمیایی و تولید محصول ارگانیک، محصولی تولید کرد که امکان صادرات را داشته باشد.

یکی از اولویت‌های دولت و دستگاه حاکمیتی با توجه به جایگاه کشاورزی در توسعه اقتصادی کشور باید بهبود وضعیت کشاورزی باشد، بهگونه‌ای که برای بهره‌مندی بیشتر از ظرفیت‌های کشاورزی، افزایش راندمان و مشارکت پایداری، تولید نیاز است که فعالان حوزه کشاورزی به‌ویژه کشاورزان به اطلاعات روز مجهز شوند.

باتوجه به گسترش فناوری تولید در قالب بهبود مکانیزاسیون، ارتقاء بهره‌وری نیروی کار، گسترش مهارت و سطح تخصص در فعالیت‌های بخش کشاورزی می‌توان به میزان قابل توجهی بازده تولید را افزایش داد.

همچنین تبدیل کشاورزی از تولید سنتی به پیشرفته و استفاده از فناوری‌های نوین می‌تواند نقش بسیاری در اشتغالزایی بخش کشاورزی متناسب با سهم فعالیت‌های این بخش در اقتصاد ملی داشته باشد.

تسنیم: وضعیت ایجاد اشتغال در حوزه کشاورزی را چگونه ارزیابی می‌کنید؟

نوبخت: متاسفانه ظرفیت ایجاد اشتغال پایدار در بخش کشاورزی در مقایسه با سایر بخش‌های اقتصادی بر مبنای مولد، براساس الگوهای بهره‌وری و براساس کشش اشتغال به سطح زیر کشت، رشد ارزش افزوده، فناوری تولید و انباشت سرمایه پایین است.

در برخی از حوزه‌های روستایی هزینه‌های زیادی صرف می‌شود، اما به این مسئله توجه نمی‌شود که شغل اصلی روستائیان کشاورزی و دامداری است ولی در روستا، کارشناس کشاورز به‌عنوان مشاور در روستا نداریم تا به کشاورزان ودامداران مشاوره دهد، در این زمینه دولت دچار ضعف است، اگر دولت بتواند کشاورز را حمایت کند و در هر روستا کارشناسان کشاورزی مستقر شوند، در بخش کشاورزی میتوانند بسیار موثر باشند.

غذای سالم بخش مهمی از زندگی انسان است که با مشاوره‌هایی که به کشاورزان در رابطه با میزان و نحوه مصرف سموم و مواد شیمیایی داده می‌شود، می‌توان سلامت خوراک مردم را تضمین کرد، ولی آن چه که مشخص است بسیار کم از کارشناسان کشاورزی در تصمیم گیری ها استفاده می‌شود.

تسنیم: برای خودکفایی در زمینه محصولات کشاورزی چه پیشنهادهایی دارید؟

نوبخت: کشاورز باید آموزش داده شود که در کمترین سطح می‌توان بیشترین عملکرد را دریافت کرد، زیرا در موقعیت‌های سخت حتی یک‌هزار متر زمین، توجیه اقتصادی دارد، بنابراین برای عملیاتی‌شدن طرح خودکفایی لازم است کارشناسان به عرصه‌های زراعت وارد شده و دوشادوش کشاورزان فعالیت کنند.

دلایل زیادی برای عدم تمایل کشاورزان و باغداران به بخش کشاورزی و باغدارای وجود دارد که شاید مهم‌ترین آنها عدم حمایت از کشاورز و واردات بی رویه محصولاتی است که در ایران قابلیت تولید دارند.

واردات بی‌رویه و بی‌کیفیت ضربه‌ای مهلک بر پیکیره کشاورزی و مکانیزاسیون کشور وارد کرده است، به گونه‌ای که واردات انواع و اقسام محصولات کشاورزی بی‌کیفیت وارداتی به‌ویژه در سال‌های اخیر حال و روز خوش را از کشاورزان گرفته و آنان را بیش از پیش نگران وضعیت کشاورزی کرده است.

کشاورزی به‌عنوان شاه‌راه حیات و به منزله ستون فقرات یک کشور نیازمند توجه است، بنابراین باید به کشاورزان و جایگاه آنها بها داده شود و از آنها به معنای واقعی حمایت شود.

تسنیم: برای پیشرفت بخش کشاورزی چه راهکارهایی را پیشنهاد می‌کنید؟

نوبخت: این بخش برای پیشرفت نیازمند مدیریت صحیح است تا بتواند نیازهای غذایی جامعه را فراهم و کشور را از وابستگی واردات غذایی برهاند.

بحران آب و کمبودهای منابع آب که چند سالی است دامن‌گیر کشور شده، تهدیدی برای تولیدات کشاورزی به شمار میرود که لازم به کنترل و مدیریت دارد.

استفاده اصلی از ظرفیت‌های کشاورزی و توانمندی‌های خودمان مفهوم واقعی اقتصاد مقاومتی است، اقتصاد مقاومتی یعنی برنامه‌ریزی و الگوی صحیح برای مصرف داشته باشیم، در چنین حالتی است که بی‌نیاز از واردات می‌شویم، در بخش کشاورزی باید برای هر قطره آب برنامه‌ریزی کرد و معادل یک قطره آب تولید محصول داشته باشیم.

تسنیم: وضعیت منابع آبی به چه شکل است و توصیه شما برای مصرف بهینه در این بخش چیست؟

نوبخت: آب در وضعیت بحرانی قرار دارد، زیرا در گذشته آب زیر 100 متر استحصال می‌شد ولی الان به بالای 200 متر رسیده است.

از آنجا که سهم بالای مصرف آب در بخش کشاورزی، کشور را با بحران کم‌آبی مواجه کرده، درحال حاضر پتانسیل آبی کشور دیگر پاسخگوی نیازهای رو به رشد تقاضای آب در این بخش نیست، بنابراین مدیریت منابع و بهینه‌سازی مصرف آب در بخش کشاورزی تنها راهکار مقابله با بحران کم‌آبی است.

با توجه به محدودیت منابع آب، توسعه پایدار در آینده مرهون مدیریت صحیح در استحصال، نگهداری، انتقال، مصرف و افزایش بهره وری است، بنابراین استفاده از آبیاری مکانیزه در بخش کشاورزی می‌تواند راندمان سطح زیرکشت را تا سه برابر افزایش دهد.

مدیریت مصرف آب در بخش کشاورزی به‌سبب حجم زیاد مصرف در این بخش سبب بهینه‌سازی مصرف آب می‌شود، با بهره‌گیری از روش‌های نوین آبیاری مثل آبیاری قطره‌ای و تحت فشار به جای استفاده از روش‌های سنتی می‌توان تا میزان زیادی از هدررفت آب جلوگیری کرد.

تغییر الگوی کشت هم در کاهش مصرف آب بسیار اثرگذار است، با بهره‌گیری از بذرهای دارای مقاومت بیشتر در مناطق خشک و کم‌آب می‌توان میزان مصرف آب را تا حدود زیادی کاهش داد و منابع موجود را مدیریت کرد.

گفت‌و‌گو از لیلا گراوند

انتهای پیام/ش