یزد| میزگرد تخصصی انقلاب و مساجد؛ کارکرد مساجد ارتقا یابد


میزگرد تخصصی انقلاب و مساجد به بررسی جایگاه مساجد در انقلاب و دستاوردهایی که انقلاب اسلامی ایران برای بهبود وضعیت مساجد در ایران داشته پرداخته است.

به گزارش خبرگزاری تسنیم از یزد، میزگرد تخصصی "مساجد و انقلاب اسلامی " با حضور مدیران و کارشناسان این حوزه در دفتر خبرگزاری تسنیم در یزد برگزار شد.

"نقش مساجد در کاهش آسیب‌های اجتماعی "، "نقش مساجد در تأمین و تربیت نیروهای انقلابی"، "نقش مساجد در فرهنگ اسلامی " و همچنین "نقش مساجد در تربیت دینی کودکان و نوجوانان " از مباحثی بود که در این میزگرد مورد بررسی قرار گرفت.

حجت‌الاسلام حسین زارع‌زاده مدیرکل اوقاف و امور خیریه استان یزد، حجت‌الاسلام مصطفی گرجی مسئول کانون فرهنگی هنری مساجد یزد، حجت‌الاسلام محمد فیاضی معاون پژوهش حوزه علمیه یزد و حجت‌الاسلام محمد محسن حسینی پور معاون تبلیغ حوزه علمیه استان از جمله حاضران این نشست بودند.

در میزگرد تخصصی مساجد و انقلاب اسلامی هر یک از حاضران با اشاره به اهمیت نگاهی دقیق به عملکرد و انتخاب هیئت امنای جوان و تحصیل کرده برای مساجد تاکید و استفاده از ظرفیت نسل جوان و به‌کارگیری روش‌های نوین در راستای جذب جوانان به مساجد را از جمله مسائلی دانستند که نیاز به پیگیری و بررسی دارد.

به گزارش خبرگزاری تسنیم، میزگرد تخصصی "مساجد و انقلاب اسلامی" دومین میزگرد تخصصی چهلم انقلاب بود که برگزار شد و همچنین در هفته‌های آینده نیز این میزگرد در موضوعات مختلف اجتماعی، فرهنگی و غیره برگزار می‌شود و به بررسی دقیق این مباحث در طول چهل ساله انقلاب اسلامی می‌پردازد.

بعد از پیروزی انقلاب کارکرد مساجد به حداقل رسید

حجت‌الاسلام حسین زارع‌زاده در این میزگرد با اشاره به کتاب "امام در سنگر نماز" اظهار داشت: در این کتاب فرمایشات حضرت امام در مورد مساجد جمع‌‌آوری شده که مطالعه آن برای ائمه جماعات و روحانیون بسیار نیاز است.

مدیرکل اداره اوقاف و امور خیریه استان یزد با بیان اینکه یکی از موارد حائز اهمیتی که از فرمایشات امام خمینی(ره) در کتاب امام در سنگر نماز اشاره شده، کارکرد مساجد در صدر اسلام است گفت: مضمون صحبت امام در این کتاب به این شکل است که در صدر اسلام همه امور از مساجد هدایت می‌شد و مسجد به عنوان یک مرکز فرماندهی برای امور مسلمین به حساب می‌آمد.

قبل از انقلاب بسیاری از فعالیت‌های روحانیون در مساجد بود

وی با اشاره به اینکه در نظام جمهوری اسلامی و تربیت شده‌های حضرت امام مساجد را به عنوان مرکز فرماندهی به‌کار می‌بردند اضافه کرد: در قبل از انقلاب بسیاری از فعالیت‌ها توسط روحانیون در مساجد شکل می‌گرفت و همچنین با استفاده از تربیت نیروهای جوان و مستعد بود که بحث نهضت و انقلاب اسلامی پیگیری و به نتیجه رسید.

زارع‌زاده عنوان کرد: بعد از انقلاب نیز مساجد به عنوان پایگاه اصلی برای مسئله جنگ، اعزام نیروها به جبهه و حتی کارهای پشتیبانی و حمایتی مورد استفاده قرار می‌گرفت و روحانیونی هم که حساسیتی در مورد نسل جوان داشتند برای جذب آنها به مساجد برنامه‌ریزی می‌کردند.

بعد از پیروزی انقلاب کارکرد مساجد به حداقل رسید

مدیرکل اداره اوقاف و امور خیریه استان یزد با بیان اینکه با شکل‌گیری جمهوری اسلامی بخشی از روحانیون و ائمه جماعات تصور کردند که دیگر کار تمام شده و مسئولیتی برای هدایت جامعه و جذب مخاطب در بین نوجوانان و جوانان ندارد افزود: پس از آن به نوعی کارکرد مساجد به حداقل رسید و فقط برای برپایی نماز جماعت و مراسمات عزاداری و مذهبی استفاده می‌شد.

وی با اشاره به اینکه تأکید اسلام بر این است که ائمه جماعات اگر مشاهده کردند یکی از مأمومین دو یا سه روز در نماز جماعات شرکت نمی‌کند احوالی از او بپرسند، به این معنا که اگر گرفتاری و مشکلی برای شخص به وجود آمد درصدد رفع آن برآیند تصریح کرد: بخش دیگری که در روایات نیز بسیار به آن تأکید شده این است که امام جماعت مراقبت کند مأمومین زمانی دچار انحراف و از مسیر درست و حق خود خارج نشوند.

زارع‌زاده با بیان اینکه هر چند بخشی از روحانیون بعد از انقلاب نسبت به رسالت اصلی خود بی‌توجه شدند ولی مواردی هم در سطح کشور و استان یزد وجود دارد که نسبت به فعالیت‌های خود جدیت دارند و به خوبی انجام وظیفه می‌کنند افزود: این مساجد در استان یزد، کنار بیان و انجام مباحث و مسائل دینی به فکر جذب نسل جوان هستند و در این راستا برنامه‌های بسیار خوبی را در طول سال انجام می‌دهند.

متأسفانه امروزه مساجد کارکرد اصلی خود را از دست دادند

مدیرکل اداره اوقاف و امور خیریه استان یزد گفت: متأسفانه امروزه مساجد به عنوان یک آفت کارکرد اصلی خود را از دست دادند و فقط به برگزاری نماز جماعت و برخی مراسمات مذهبی اکتفا می‌کنند.

وی خاطرنشان کرد: در برخی مساجد متأسفانه حساسیت‌های بی‌مورد وجود دارد و برای اینکه مصرف برق و آب مسجد زیاد نشود، بلافاصله پس از اتمام نماز جماعت خادمین چراغ‌ها را خاموش می‌کنند که سبب می‌شود مردم از مسجد فاصله بگیرند و علاقه‌ای برای حضور بیشتر و انس گرفتن با یکی از مقدسین جایگاه مسلمانان نداشته باشند.

تقلیل رتبه ائمه جماعات در این سال‌ها از امام جماعت به پیش نماز

زارع‌زاده با اشاره به اینکه یکی از مسائلی که در این سال‌ها در مساجد شاهد هستیم این است که رتبه ائمه جماعات از امام جماعت به پیش نماز تقلیل پیدا کرده است تصریح کرد: ائمه جماعات مساجد باید به مسائل و مشکلات محلات واقف باشند تا بتوانند مردم را یاری کنند.

در تولید مخاطب برای دین و انقلاب اسلامی ضعیف عمل کرده‌ایم

حجت‌الاسلام مصطفی گرجی هم در این نشست با بیان اینکه پیامبر اسلام(ص) یک مدل بسیار جامع و کامل برای انجام حرکت‌ها چه در ساحت فردی و چه در ساحت اجتماعی است اظهار داشت: خدای متعال پیغمبر اکرم(ص) را برای اینکه بتوانیم کارکردهای ساحت فردی و رفتارهای اجتماعی خود را منظم و مرتب کنیم به عنوان یک الگوی مناسب معرفی کرده است.

مسئول دبیرخانه کانون‌های مساجد یزد با بیان اینکه یکی از کارهای تشکیلاتی که حضرت محمد (ص) انجام داد حضور مردم در سازه مقدس مسجد است گفت: کاری که امروزه سازمان‌های متفاوت نیز این فعالیت‌ها را انجام می‌دهند و اینکه کارکردهای مساجد علاوه بر انجام مناسک دینی اعم از نماز جماعت و دعا خوانی، کارکردهای اجتماعی را هم در بر می‌گیرد.

وی افزود: با توجه به اینکه مسجد این همه کارکرد در زمینه‌های مختلف دارد باید دید که چه شده در این سال‌ها با مسائل دیگری روبه رو هستیم و شاید به نوعی دیگر شاهد برخی از این کارکردها در مساجد نباشیم.

گرجی با اشاره به جمله امام خمینی (ره) که می‌فرماید "مسجد را رها نکنید معجزه مسجد را دیده‌اید " اضافه کرد: در ابتدای انقلاب همدل، همگان و همراز بودن در بین اجتماع مردم و متولیان حوزه مسجد و اجتماعی به خوبی مشاهده می‌شد.

مسئول دبیرخانه کانون‌های مساجد یزد گفت: زمانی که انقلاب به پیروزی رسید ما فکر کردیم همین که در جرگه انقلابی‌ها قرار بگیریم کار تمام است و وقتی به گذشته نگاه می‌کنید می‌بینید که مخاطبان آن زمان، مخاطبان امروزی و به روز نبودند و یکی از مشکلاتی که پدر و مادرها با فرزندانشان روبه‌رو هستند همین مسئله است.

وی با بیان اینکه در گذشته ارتباطات مردم به لحاظ جهانی و وضعیتی که امروز بر جهان حاکم است و فضای مجازی در اختیار همگان قرار دارد نبود ادامه داد: در گذشته مردم در برخوردهای ابتداییشان با یکدیگر ارتباط تنگاتنگ برقرار نمی‌کردند و رعایت اصول را در نظر می‌گرفتند و به نوعی می‌توان گفت که یخ نَفس آدم‌های امروز باز و در پس آن هم سبب بروز مشکلات اجتماعی شده است.

گرجی عنوان کرد: در بُعد دیگر باید دید که سازه مقدس مسجدی که اینقدر فعالیت‌ها خوب از صدر اسلام توسط پیغمبر صورت می‌گرفته چه شده که امروزه شاهد آن نیستیم و اینکه در این سال‌ها چه‌کارهایی برای مسجدی‌ها و همچنین جذب افراد به مساجد انجام دادیم که نیاز به واکاوی این مباحث به شدت احساس می‌شود.

مسئول دبیرخانه کانون‌های مساجد یزد با اشاره به اینکه متأسفانه امروزه در مساجد یا نسل امروز را کم می‌بینیم یا هرگز نمی‌بینیم تصریح کرد: زمانی که به بعضی از مساجد وارد می‌شوید مشاهده می‌کنید که تعداد صندلی‌ها از تعداد نمازگزاران بیشتر است و این مسئله یک آسیب بسیار جدی است.

وی با بیان اینکه در این سال‌ها در تولید مخاطب برای دین و انقلاب اسلامی ضعیف عمل کردیم اضافه کرد: 75 درصد جامعه کشور را قشر خاکستری تشکیل داده که نه به لحاظ سیاسی بلکه به لحاظ دینی و اجتماعی هم هیچ پایگاهی ندارند.

به‌اندازه‌ای که از مساجد بهره می‌بریم به مسجد خدمت نمی‌کنیم ‌

حجت‌الاسلام محمد فیاضی هم در میزگرد تسنیم با بیان اینکه در ارتباط با مسجد دو فرمان عمده در قرآن کریم اشاره شده است اظهار داشت: یک خطاب به پیغمبر(ص) است که می‌فرماید "مسجد بنا کن؛ مسجدی که بر اساس تقوا بنا شود نه مسجدی که بر اساس ضرار باشد".

معاون پژوهش حوزه علمیه یزد افزود: دوم اینکه خطاب به پیغمبر دیگرش است که می‌فرماید خانه‌ای برای من بساز و تطهیر کن، وقتی به قرآن کریم نگاه می‌کنیم می‌بینیم که این دو خطاب در جهت تعالی و تکامل بشر بیان شده است.

وی با تأکید به اینکه انسان باید در مسجد کامل و متعالی شود گفت: اگر این دو اجرا شود مسجد است ولی در غیر این صورت ساختمانی نهاده می‌شود همانند هزاران ساختمانی که در عالم ساخته شده است.

فیاضی با بیان اینکه "اگر بخواهیم به‌عنوان متولی مساجد فعالیت داشته باشیم باید این دو ارتباط (کامل شدن و به تعالی رسیدن) به‌خوبی برقرار شود" ابراز کرد: در طول تاریخ هم بنگرید مشاهده می‌کنید که اسلام هر کجا از مسجد خارج شد ضربه خورد ولی زمانی که در مسجد بود موفق بوده است.

معاون پژوهش حوزه علمیه یزد با یادآوری سخن امام خمینی(ره) در مورد مسجد که می‌فرماید "مسجد سنگر است سنگرها را رها نکنید"، عنوان کرد: در ابتدا همه نشست‌ها و فعالیت‌های بسیج، مردم، شوراها و غیره در مساجد بود که متأسفانه به‌مرور این کارکردها را از مساجد دور کردند.

وی خاطرنشان کرد: مسائل اجتماعی را در این سال‌ها از مسائل دینی جدا کردند که سبب شده امروزه مشکلات و ضربات سنگینی در مباحث مختلف متحمل شویم.

فیاضی با تذکر اینکه هر فردی به‌نوعی در طول شبانه‌روز یک ساعت در مساجد است و چه خوب بود که هر شخصی یک ساعت را با توجه به فضای شغلی که دارد به مساجد خدمت می‌کرد اضافه کرد: هر کسی در هر زمینه شغلی به‌مدت یک ساعت به مسجد خدمت کند و در این مدت تجربیاتش را مطرح، خصوصیات شغلش را بیان و مزیت‌ها و مشکلاتش را اعلام کند تا شاید اگر فردی داشته‌ای در آن مورد داشت بتواند ارائه کند و این مشکلات را مرتفع سازد.

معاون پژوهش حوزه علمیه یزد با اعلام اینکه "ما به‌اندازه‌ای که از مسجد بهره می‌بریم خدمت به مسجد نمی‌کنیم" تصریح کرد: در هر محیطی مشغول هستیم بهره می‌گیریم، مصرف می‌کنیم، باید دید که تولیدمان چیست که اگر آورده داشته باشیم هم مساجد پُر و هم دین پایدار و استوار و به‌طور قطع مشکلات کنونی نیز برطرف می‌شود.

بد عمل کردن دلسوزان فرهنگی جایگاه اصلی مساجد را تنزل داده است

حجت‌الاسلام سیدمحمد محسن حسینی‌پور هم در این میزگرد با اشاره به اینکه در قرآن کریم 200 آیه در مورد مسجد بیان شده که به ابعاد مختلف و اهمیت جایگاه مساجد پرداخته است اظهار داشت: این اشارات نشان از اهمیت جایگاه مسجد دارد به طوری که نخستین کاری که پیامبر اکرم(ص) بعد از هجرت در مدینه انجام دادند ساخت مسجد بود.

معاون تبلیغ حوزه علمیه استان یزد با بیان اینکه در آن زمان پیامبر اکرم(ص) مسجد را به عنوان ستاد فرماندهی خود انتخاب کردند و در این مکان مقدس بسیاری از مشکلات اقتصادی و فرهنگی مردم برطرف می‌شد گفت: در عین حال مسجد جایگاه عبادت و بندگی مردم هم بود.

وی سوء مدیریت و بد عمل کردن دلسوزان فرهنگی را از جمله مشکلاتی عنوان کرد که سبب شد جایگاه مساجد از جایگاه اصلی خود تنزل پیدا کند افزود: ما در نظام جمهوری اسلامی زندگی می‌کنیم که در رأس آن ولایت فقیه است و اینکه چه زمانی این حکومت و نظام به توفقیات خود می‌رسد، یکی از دلایل اصلی آن حفظ جایگاه مساجد است.

حسینی‌پور افزود: برای اینکه بخواهیم نظام جمهوری اسلامی را جهانی کنیم باید از بهترین جایگاه که مساجد است به بهترین شکل ممکن استفاده کنیم و به نوعی بیش از 60 درصد مشکلات امروز کشور به این دلیل است که جایگاه مساجد به حدی که باید برسد نرسیده است.

معاون تبلیغ حوزه علمیه استان یزد با بیان اینکه امروزه مساجد فقط جایگاه برگزاری نماز جماعت است گفت: این جایگاه اصلی که رسول مکرم اسلام(ص) مسجدالنبی را به خاطر آن مسجد را بنا کرد نیست و طبیعی است وقتی که جایگاه اصلی مساجد حفظ نشود بازخوردش را به خوبی در سطح جامعه از نظر اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و فرهنگی می‌توان مشاهده کرد که اصلاً مناسب نیست.

وی با اشاره به اینکه بحث حمایتی و پشتیبانی مساجد در حفظ کارکرد اصلی آن نقش بسیار مهمی دارد تصریح کرد: یکی از مباحثی که در مساجد مشاهده می‌شود این است که مسجدی که در دخل و خرج خودش با مشکلاتی زیادی روبه‌رو است باید مشکلات جامعه را نیز برطرف کند در صورتی که وقتی در یک محله مسجدی قرار دارد به برکت وجود مسجد نباید اهالی و آن مسجد با مشکل مالی روبه‌رو باشند.

حسینی‌پور بسیج کردن مردم در امور دینی، ساماندهی توده‌های مردم و حمایت از نظام، انقلاب و دین را از جمله کارکردهای مساجد در زمینه فرهنگی عنوان و بیان کرد: اگر بخواهیم مساجد به جایگاه اصلی خود بازگردد باید همه مردم و مسئولان دست در دست یکدیگر دهند تا بتوانیم از موانع پیش رو عبور و کارکردهای اصلی مساجد را در سطح جامعه احیا کنیم.

بزرگترین موانع احیای کارکرد مساجد افراد بی‌اهمیت به مبانی دینی و انقلابی هستند

معاون تبلیغ حوزه علمیه استان یزد عنوان کرد: یکی از بزرگترین موانع در احیای کارکرد اصلی مساجد افرادی هستند که در جمهوری اسلامی مسئولیتی بر عهده دارند اما نسبت به مساجد مبانی دینی و اصول انقلاب و نظام اسلامی نه تنها اهمیتی ندارند بلکه متأسفانه احساس می‌شود برخی از آنها به این مسائل حتی اعتقادی هم ندارند.

وی افزود: این افراد با توجه به قدرتی که دارند یک مانع بسیار بزرگ در کشور هستند که کار مسئولان و مردم دلسوز نظام و انقلاب اسلامی را سخت و دشوار کرده است.

حسینی‌پور با بیان اینکه مسئولان مرتبط با مساجد باید همفکری و همدلی داشته باشند و ریز و درشت کارهای فرهنگی و اجتماعی را در مساجد پیگیری و دنبال کنند اظهار کرد: این مسئله یکی از راه‌های بازگشت کارکرد اصلی مساجد است و نیاز به نگاه جدی دارد.

راه‌های بازگشت جایگاه اصلی مساجد

معاون تبلیغ حوزه علمیه استان یزد بیان کرد: برطرف کردن اختلافات مردمی، جذب کودکان و نوجوانان با برگزاری برنامه‌های نو و با سلیقه به مساجد، برطرف کردن مشکلات اقتصادی مردم و محلات، تهیه جهیزیه مزدوجین، واسطه‌گری برای ازدواج جوانان، برگزاری جشن عقد و ازدواج و جشن تکالیف می‌تواند در مساجد انجام گیرد تا بتوان هم مسجد را به جایگاه اصلی باز گرداند و هم اینکه مشکلات مختلف مردم و جامعه را در زمینه‌های گوناگون کاهش داد.

وی با اشاره به اینکه امروزه عوامل بسیاری سبب تقلیل جایگاه اصلی مساجد در سطح جامعه شده است گفت: یکی از عوامل ایجاد جایگاه موازی برای برگزاری برنامه‌های مختلف مثل جشن‌های تکلیف و اهدای جوایز به کودکان و نوجوانان و غیره است و به نوعی جذابیت‌هایی که می‌تواند سبب جذب نسل جوان به مساجد شود را به دور از آن بردیم و همین مسئله یکی از دلایل دوری نسل جوانان از مساجد است.

انتهای پیام/ح