اصفهان| جایگاه سینمای کودک ایران در جهان کجاست؟؛ باید با فیلم‌هایی درباره فرهنگ ایرانی در جهان حاضر شد


روزی روزگاری سینمای ایران به فیلم‌های کودک و نوجوانش شناخته می شد اما چه بر سر سینمای کودک ما آمد که امروز بزرگ‌ترین چالشمان جذب مخاطب داخلی یا جهانی است؟!

به گزارش خبرگزاری تسنیم از اصفهان، کودکان اصلى‌ترین مخاطبان فرآورده‌هاى تصویرى‌ که هم از طریق شبکه‌هاى تلویزیونى و هم فیلم‌های سینمایی هستند.

با این حال اما امروز آنچنان که باید به تولید و تهیه این فرآورده‌های بصری توجه نشده و این غفلت در سال‌های متمادی وضعیت سینمای کودک ایران را در جهان دگرگون کرده است.

روزی روزگاری، سینمای کودک ایران در جهان!

قطعاً همه بزرگ‌ترهای ما، آنانکه زندگی‌شان با دهه‌های 60 گره خورده، بارها و بارها از فیلم‌هایی چون «خانه دوست کجاست؟»، «کاکلی»، «شهر موش‌ها»، «باشو، غریبه کوچک» و غیره صحبت کرده‌اند.

فیلم‌هایی که در اوج دوران جنگ و سختی ایران، امید و نشاط و زندگی را در دل مردم و به ویژه کودکان جاری می‌ساخت و توانست در عرصه‌های بین المللی نیز خوش بدرخشد؛ به گونه‌ای که جهان، سینمای ایران را با فیلم‌های کودکش می‌شناخت.

درخشش ایران در "جیفونی"

هرساله در دنیا جشنواره‌های بزرگی در حوزه فیلم کودک و نوجوان برگزار می‌شود که از سراسر دنیا در آن شرکت می‌کنند و جشنواره "جیفونی" یکی از معروف‌ترین آن‌هاست که ایران نیز در این جشنواره کارنامه درخشانی از خود به یادگار دارد.

این جشنواره که توسط داوران کودک از همه کشورها اداره می‌شود برای ایران حرمت ویژه‌ای قائل است چراکه حضور پررنگ داوران ایرانی در سال‌های اخیر و آخرین دوره جشنواره در بخش‌های مختلف نشان می‌دهد که این کشور پر از نیروهای فعال حوزه سینمای کودک است.

همچنین دریافت جوایز مختلف از این جشنواره در چند سال مختلف و درخشش نام مجید مجیدی و چند تن دیگر از دیگر افتخارات ایران در جشنواره جیفونی است.

البته نباید به ذکر نام ایران تنها در این جشنواره بسنده کرد چراکه سینمای ما بارها نشان داده اگر بخواهد، می‌تواند با چهره‌ای بین المللی در جشنواره‌های بزرگ دنیا حاضر شود.

امروز چالش بزرگ سینمای کودک ما چیست؟

این پرسش شاید اساسی‌ترین سوالی باشد که می‌توان در سال‌های اخیر و با نگاهی به کارنامه فیلم کودک و نوجوان ایران پرسید؛ امروز چالش بزرگ سینمای کودک ما چیست؟

فقدان زیرساخت‌های لازم، کمبود امکانات و سرمایه گذاری‌ها، نبود سالن و سینما ویژه کودک و نوجوان، عدم انگیزه فیلمسازان و حتی عدم درخواست از جانب کودکان و نوجوانان و خانواده آن‌‌ها می‌تواند بخشی از جواب باشد اما این‌ها تنها صورت مسئله را کمرنگ خواهد کرد.

با توجه به اینکه جشنواره فیلم کودک و نوجوان سال‌هاست در ایران برگزار می‌شود و بخش بین الملل آن با حضور چندین کشور خارجی همراه است، این تجربه را ثابت کرده که سینمای فعلی کودک ایران جایگاه مطلوبی در بین آثار جهان ندارد.

فیلم داخلی ما، مخاطب جهانی ندارد!

امسال نیز 31 دوره جشنواره در اصفهان برگزار شد و هنرمندان بسیاری از 40 کشور در این جشنواره شرکت کردند اما طبق تجربه سال گذشته، نشان دادند فیلم‌های داخلی ما مخاطب جهانی ندارد!

البته جشنواره فیلم‌ کودکان و نوجوانان تلاش می‌کند چراغ را روشن نگه داشته و مسیر را نشان دهد اما باید برای بهتر شدن وضعیت، سینمای کودک ما مورد حمایت جدی قرار گیرد.

جشنواره کودک متعلق به یک شهر بین المللی است

غلامرضا آزادی در حاشیه جشنواره فیلم کودک و نوجوان در گفت‌وگو با خبرنگار تسنیم پیرامون اختصاص یافتن این جشنواره به اصفهان اظهار داشت: جشنواره متعلق به اصفهان بود، اینجا تنها یک شهر نیست بلکه یک مملکت است. 

وی افزود: اصفهان خواهر خوانده فلورانس، رم، کوالالامپور، پاریس و غیره است پس یک شهر بین المللی است و جشنواره کودک هم یک رخداد سالم و ارزشمند بین المللی است برای همین این جشنواره باید در اصفهان برگزار شود و ادامه پیدا کند.

تهیه کننده و فیلمبردار با بیان اینکه خوشحالیم بار دیگر این جشنواره در اصفهان با تمام مشقات و مشکلات شکل گرفته است، با اشاره به مفاهیم حاضر در سینمای جهانی کودک تصریح کرد: وقتی فانتزی در سینما نباشد بخش بزرگی از سینمای بین الملل حذف می‌شود.

وی افزود: در بین الملل هرکسی صاحب یک قوم، فکر، صفات و ویژگی‌های مختص خود است پس اگر فیلمی می‌سازد نشان دهنده فرهنگ خودش است لیکن بخش بین الملل جایی است که فرهنگ‌های مختلف حضور پیدا کرده، فرهنگ خود را به نمایش می‌گذارند و به رقابت با یکدیگر می‌پردازند.

باید با فیلم‌هایی درباره شخصیت و فرهنگ ایرانی، در جهان حاضر شد

آزادی بیان کرد: ایران هم باید سعی کند فیلم‌هایی داشته باشد که شخصیت ایرانی را بازگو کند و در خور شخصیت ایرانی باشد تا بتواند در جشنواره‌های بین المللی حضور پیدا کند و من امیدوارم در سال‌های آینده بیشتر به فرهنگ، اصالت و تاریخ ایرانی توجه شود.

وی با اشاره به استفاده از موسیقی‌های خارجی در برخی فیلم‌های کودک داخلی گفت: این مورد برای ما نقطعه ضعف است، وقتی خود ما موسیقی داخلی، هنر و ملودی و همه چیز موسیقی را دارا هستیم نباید چنین کاری انجام دهیم.

تهیه کننده سینما تصریح کرد: موسیقی ما، موسیقی اصیلی است و در دنیا شناخته شده است و این مورد کم توجهی کارگردان است که برای فیلم خود از موسیقی دیگری استفاده می‌کند.

وی با بیان اینکه موسیقی را نمی‌توان از آثار متعلق به کودکان حذف کرد، گفت: بچه‌ها از کودکی جلوی تلویزیون می‌ایستند و با موسیقی‌ها شادی می‌کنند پس موزیک لازمه فیلم کودک است.

آزادی پیرامون اینکه در سال‌های اخیر فیلم‌های کودک مطلوبی ساخته نشده و این مورد سبب کمرنگ شدن نقادان حوزه سینمای کودک و نوجوان شده، خاطرنشان کرد: من فکر می‌کنم اول باید فیلم خوب داشته باشیم سپس به دنبال نقاد بگردیم، فیلم خوب نیازی به نقد و بررسی ندارد پس باید مخاطبمان را بشناسیم و برای او فیلم بسازیم.

مسئله این است؛ مخاطب داخلی یا خارجی؟

فریال بهزاد درباره ساخت فیلم کودک و نوجوان با توجه به مخاطب داخلی یا جهانی به خبرنگار تسنیم گفت: نباید در محتوای فیلم، محدودیت ایجاد کرد و کارگردان را در یک چهارچوب قرار داد، چرا که باعث می‌شود متن فیلم‌ها به هم نزدیک شود و مثل هم باشند و جهان شمولی خود را از دست بدهند.

وی افزود: گاهی مواقع سیاست‌هایی مثل جایزه، نوع فیلم سال آینده را تعیین می‌کند و نویسنده بر اساس فیلمی که در سال گذشته، جایزه دریافت کرده، به نویسندگی می‌پردازد که سبب قرار دادن نویسنده و کارگردان در یک چارچوب مشخص می‌شود و اصلاً خوب نیست.

لزوم ساخت فیلم کودک درباره مضامین مشترک جهانی

این نویسنده و کارگردان فیلم کودک تصریح کرد: مضامین سینمای کودک، مضامینی نیست که با سیاست‌ها مغایرت داشته باشد لیکن باید دست فیلمساز را باز بگذارند تا بتواند درباره تمام مسائلی که در همه جای دنیا یکسان و قابل درک برای همگان است، ساخته شود.

وی افزود: یکی از کاربرد جشنواره‌ها سیاست‌ گذاری است و اگر این سیاست در ذهن کارگردان باشد که این مدل فیلم به خصوص جایزه می‌گیرد به تبع همه به آن سمت کشیده شده و شبیه به هم می‌شوند و زبان بین اللملی از بین می‌رود.

بهزاد خاطرنشان کرد: کارگردان‌ها تمام تلاششان را می‌کنند اما اگر به آن‌ها امکانات و سرمایه ندهند و اجازه ندهند با علایق محتوایی کار کنند، نمی‌توانند یک تنه همه چیز را حل کنند.

زبان کودکان در همه جای جهان یکسان است

در طول تاریخ تنها چیزی که ثابت خواهد ماند ذوق و قریحه کودکانی است که در دل شادی می‌کنند و در ذهن آرزوها می‌پرورانند، و آنچه در دوران‌های مختلف تغییر خواهد کرد انگیزه ماست برای بزرگ شدن!

با این حساب اما هنوز هم دنیای شیرین کودکانه در تمام کره خاکی ما و حتی شاید کهکشان‌های مختلف، یکسان است. 

کودکان زبان مشترک مخصوص به خود را دارند؛ زبانی سراسر لطافت، عشق، زیبایی و شادابی و البته تخیل و آرزو که عنصر جدانشدنی آن‌هاست؛ پس همه با هم برای بازگشت سینمای کودک ایران به دوران اوج خود تلاش کنیم.

انتهای پیام/ ع