انحراف منابع اشتغال روستایی در برخی استان ها/ دخالت برخی نمایندگان مجلس در فرآیند پرداخت تسهیلات

رضا تازیکی،مدیر ملی طرح توسعه کسب و کار و اشتغال پایدار (تکاپو) در گفت و گو با خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم، درباره آخرین وضعیت  اجرای طرح اشتغال روستایی گفت:یکی از مشکلاتی که در حال حاضر وجود دارد این است که بیشتر از بودجه اشتغال روستایی طرح در سامانه کارا ثبت شده است. تعداد زیادی دام در حوزه دام سبک تقاضا شده است. یعنی تعداد تقاضا ها بیشتر از تعداد دام هایی است که در کشور وجود دارد.

 وی ادامه داد: عمده افرادی که در حوزه دام سبک ثبت نام کرده اند، دام داشته اند اما طرحی را در سامانه کارا ثبت کرده اند تا بتوانند از سامانه کار و ا اشتغال روستایی تسهیلاتی را دریافت کنند. این موضوع انحراف منابع ایجاد می کند. واقعیت این است که فشار برخی از نمایندگان مجلس و وزارت جهاد برای پرداخت تسهیلات در حوزه دام سبک بسیار بالا است. در صورتی که هیچ ساز و کار مشخصی، که بتوان از انحراف دام ها جلوگیری کرد پیشنهاد نمی دهند. به طور مثال پیشنهاد ما این بود که فقط برای مراکز اطلاح نژاد دام را تهیه کنیم که می توانیم انحرافات را شناسایی کنیم.

 مدیر مل طرح توسعه کسب و کار اشتغال پایدار(تکاپو) اظهار داشت: پرداخت وام بدون حساب و کتاب به جز افزایش نقدینگی در جامعه و انحراف منابع چیز دیگری ندارد. یکی دیگر ازرسته هایی که برای آن تقاضا وجود دارد، فرش دستباف است. در حال حاضر در بازار جهانی برای فرش دستباف تقاضا وجود دارد. در حال حاضر تعداد زیادی فرش دستباف در کشور وجود دارد که برای بحث فروش آن مشکلات متعددی وجود دارد. اینکه دوباره بیاییم به واحدهای منفرد قالیبافی وام پرداخت کنیم تا فرشی را ببافد بدون اینکه مطمئن باشیم که این بافنده وصل به بازار است، دردی را از جامعه دوا نمی کند. حداقل به جای اینکه به افراد منفرد وام پرداخت کنیم به کارگاه های قالیبافی وام بپردازیم. در حال حاضر عمده طرح های ما در سامانه کارا دام سبک و فرش دستباف است. فعالیت در این دو رشته منظور ما را برای اشتغال روستایی نمی رساند. به همین دلیل به دنبال این هستیم که روش هایی را ایجاد کنیم که اتصال بین حلقه های زنجیره ارزش برقرار شود. یکی از روش ها تولید مبتنی بر قرار است.

تازیکی اظهار داشت: «کشت مبتنی بر قرارداد» یا «کشت مبتنی بر سفارش» طرحی در راستای طرح اشتغال روستایی است که بر اساس آن بیش از 6000 فرصت شغلی جدید و 30 هزار اشتغال ناشی از رفع اشتغال ناقص روستایی و افزایش چشمگیر درآمد در این بخش بوجود می‌آید.

وی ادامه داد: طرح «طرح کشت مبتنی بر قرارداد» از محورهای اصلی مداخله در ایجاد اشتغال پایدار روستایی اتصال کسب و کار ها به بازار است. ساختار عمده کشورهای در حال توسعه در بخش کشاورزی، ساختاری مملو از «بنگاههای کوچک بدون اتصال پایدار به زنجیره های ارزش و تولید» است که این موضوع سبب آسیب پذیری بالای بنگاه های خرد کشاورزی در کشورهای مختلف شده است.وجود واسطه های چند سطحی ، سود آوری و بهره وری را در بخش کشاورزی با چالش مواجه کرده است و اطمینانی به تولید بهینه و با استاندارد کمی و کیفی برای محصولات کشاورزی و دامی بوجود نیامده است.

همچنین شرکت های بزرگ به دلیل نبود رویه های مطمئن در بازارهای داخلی و خارجی از ثبات قیمت و حجم تولید برای عقد قرارداد برخوردار نیستند. عدم اتصال مناسب  یا تولید تحت سفارش و قرارداد  به زنجیره های تولید از یک طرف، درآمد مناسب مالی را برای کشاورز بوجود نمی‌آورد و از طرف دیگر، اطمینان و تداوم سفارش از سوی خریداران و کاهش کمیت و کیفیت را در بنگاههای بزرگ بوجود آورده است.

عدم اطمینان به خرید و تامین مناسب و به موقع و با کیفیت مطلوب همواره یکی از مشکلات اصلی بنگاه‌های بزرگ و صادراتی بوده است. این عدم اطمینان فشارهای مختلفی را از سوی خریداران محصولات این شرکتها ، از نظر قیمت، زمان دسترسی، میزان سفارش و تثبیت قیمت ایجاد می کند که در نهایت باعث کاهش سطح سود آوری، کاهش توان رقابت پذیری و عدم توسعه مطلوب این بنگاهها می شود.

*ارتباط بازارصادراتی با کشاورزان

دو هدف کلی در طرح کشت مبتنی بر قرارداد دنبال می شود.  نخست اینکه، برقراری ارتباط و اتصال پایدار بین بنگاه های خرد و کوچک محلی و بنگاههای بزرگ صادراتی، تحت قرارداد و  همچنین  انتقال دانش فنی و استانداردها است.

همچنین، اصلاح ساختار تامین مالی توسط سیستم بانکی برای تامین به موقع در فصل برداشت و در محل خاص (پرداخت مستقیم به کشاورز به جای پرداخت به شرکت ها و یا واسطه ها ) با نرخ ارزان قیمت و پرداخت نقدی به کشاورزان  برای جلوگیری از انحراف منابع بانکی تحت نظارت یک سیستم نظارتی از دیگر اهداف اجرای این طرح در کشور است.

طبق طرح مبتنی بر قرارداد، توسعه این نوع ارتباطات قراردادی علاوه بر ایجاد شغل و امنیت شغلی برای بهره برداران خرد بخش کشاورزی، امنیت و اطمینان کاری مناسبی را برای بنگاههای فعال در این زنجیره بوجود خواهد آورد و همزمان موجب توسعه کل زنجیره ارزش می شود.

ایجاد یک سیستم فراگیر در کل زنجیره ارزش و ایجاد نهادهای واسط تخصصی برای انتقال دانش فنی و استانداردها و افزایش تولید کمی و کیفی از دیگر اهداف این طرح هستند.در این روش هیچ گونه انحراف در منابع وجود ندارد. چرا که پول به شرکت داده نمی شود. یکی از چالش های ما در اجرای این طرح این است که وزارت صنعت این طرح را قبول ندارد. در برخی از استان ها وزارت صنعت اعلام می کند که با دلالی موافق هستیم. بااینکه وزیر کار و وزیر جهاد این مدل را به همه استانداری ها ابلاغ کردند، وزارت صنعت با این موضوع همکاری نمی کند. به همین دلیل طرح مبتنی بر قرارداد با چالش های بسیار زیادی همراه است. چالش اصلی ما در استان ها تولید مبتنی بر قرارداد  است.

در این طرح تعداد زیادی از مهندسین کشاورزی را در استخدام شرکت های بزرگ در می آوریم، چرا که باید به کشاورز ها آموزش دهند، نیازمند همکاری بیشتر هستیم. یکی از ویژگی های طرح «تولید مبتنی بر قرارد» این است که تعداد زیادی مهندس کشاورزی را به خدمت می گیرد و تحت استخدام شرکت های بزرگ در می آورد. علاوه بر اینکه هیچ باری برای سیستم دولتی ندارد،باعث اشتغال به کار آنها می شود.

تازیکی با بیان اینکه یکی دیگر از چالش های بازار کار نداشتن نیروی کار متخصص است گفت: عرضه نیروی کار متخصص در بازار کار مسئله بزرگی است. متأسفانه در حال حاضر هر چه قدر هم شغل ایجاد شود، اما نیروی کار متخصص وجود ندارد و آموزش ها به خوبی انجام نشده است. پیشنهاد داده ایم به تفکیک هر استان آموزش عالی  باید چه آموزش هایی را ارائه کند.  در حوزه آموزش عالی و فنی و حرفه ای شروع به تغییراتی کرده ایم که آموزش هایی را در حوزه نیاز بازار کار کنیم، مثلاً در خراسان رضوی هیچ آموزشی در حوزه زعفران وجود ندارد.  یا آموزش های متناظر با نیاز بازار کار وجود ندارد.

 انتهای پیام/