گزارش تسنیم| پیمان امنیتی کابل و واشنگتن؛ سندی که در پستوی «ارگ» خاک میخورد
وعدههای حکومت وحدت ملی که قرار بود با همکاری آمریکا و بر مبنای پیمان امنیتی دو کشور عملی شوند به جایی نرسید و این سند در پستوی ارگ خاک میخورد، از همین رو چهرههای بانفوذ و احزاب سیاسی و همچنین پارلمان افغانستان خواستار بازنگری این پیمان شدهاند.
به گزارش دفتر منطقهای خبرگزاری تسنیم، نشستها پیرامون بازنگری پیمان امنیتی با آمریکا در چهارشنبه هفته گذشته صورت گرفت و ضرورت این کار به دلیل افزایش ناامنیها خوانده شده است.
«همایون همایون» که ریاست این نشست را برعهده داشت، گفت: با وجود این پیمان اما «هر روز 300 الی 400 افغان در این کشور کشته میشوند».
احزاب سیاسی و چهرههای پرنفوذ افغانستان نیز در نشست دیگری در خانه «صبغتالله مجددی» رئیس جمهور سابق افغانستان گفتند: آمریکا طی این مدت به تعهداتش عمل نکرده و از همین رو نیاز است تا در رابطه با این پیمان، بازنگری صورت گیرد.
این اعتراضها در حالی صورت گرفته است که مفاد پیمان امنیتی کابل-واشنگتن همچنان بر روی کاغذ و در پستوی ارگ ریاست جمهوری افغانستان خاک میخورد. از همین رو چهرههای بانفوذ، احزاب سیاسی و نمایندگان پارلمان این کشور خواستار بازنگری این پیمان هستند.
مفاد و برآیند پیمان امنیتی کابل و واشنگتن از دید «اشرف غنی»
امضای پیمان امنیتی میان افغانستان و آمریکا در اواخر عمر حکومت «حامد کرزی» به تعویق افتاد و رئیس جمهور پیشین افغانستان به دلیل مخالفت ناکارآمد با سیاستهای آمریکا در این کشور، از انجام این کار امتناع ورزید.
با روی کار آمدن حکومت وحدت ملی و پس از انجام مراسم تحلیف ریاست جمهوری، این پیمان سریعا به دستور اشرف غنی در سپتامبر 2014 امضا شد.
اشرف غنی پس از امضا شدن این پیمان امنیتی که با حضور رهبران حکومت وحدت ملی و «جیمز کانینگهام» سفیر آمریکا در افغانستان انجام شد، گفت: امروز روزی است که افغانستان حاکمیت ملی خود را به صورت اساسی به دست میآورد.
رئیس دولت وحدت ملی افزود: قبل از این استفاده از نیروی نظامی در خاک افغانستان بر اساس فیصله سازمان ملل در سال 2001 صورت میگرفت و امروز افغانستان شاهد مساوات دولت این کشور با دولتهای همکار خود در دنیا است که به صورت یک دولت مستقل بر اساس برداشت منافع ملی خود قراردادی را برای ثبات، خیر و رفاه مردم خود و برای ثبات و خیر دنیا امضا میکند.
اما در حال حاضر اعضای پارلمان افغانستان با رأی اکثریت بر این باورند که انتظار مردم برای «بهبود اوضاع امنیتی» و «کاهش دخالت های خارجی» برآورده نشده است.
البته اشرف غنی رئیس دولت افغانستان، حرفهای بسیاری را مطرح کرده است که مردم و کارشناسان سیاسی در این کشور موافق آنها نیستند و آنرا دروغ میپندارند.
به عنوان مثال، کاربران شبکههای مجازی افغانستان زمانی که اشرف غنی از «تاریخ پنج هزارساله» افغانستان سخن میگوید، زمانی که او درباره «استقلال» افغانستان از انگلیس در 28 مرداد هرسال صحبت میکند، زمانی که از «تحت مدیریت بودن» وضعیت امنیتی در سقوط ولسوالیها حرف میزند و یا اینکه اخیرا مدعی گرفتن «استقلال حریم هوایی» کابل توسط نیروهای امنیتی افغان شد، به این گفتهها واکنش نشان دادند و آنها را شعارهایی با هدف «عوامفریبی» خواندند.
ظهور داعش و ابراز نگرانی همسایگان افغانستان از پیمان امنیتی
اشرف غنی رئیس جمهور افغانستان همچنین در پایان صحبتهای خود در مراسم امضای پیمان امنیتی در 2014 با اشاره به نگرانیهای همسایگان آمریکا از حضور بلندمدت و ایجاد پایگاه های نظامی آمریکا گفت که «هیچ خطری از این قرارداد برای همسایههای افغانستان متصور نیست و هیچ همسایه افغانستان باید خود را با امضا این قرارداد در خطر نبیند، زیرا این قرارداد صرفا برای دفاع و رفاه افغانستان است».
او تاکید کرد که هیچ سلاح هستهای بر اساس این قرارداد در افغانستان مستقر یا مورد استفاده قرار نخواهد گرفت. ولی در صورتیکه این خاک با خطر مواجه شود، همپیمانان افغانستان که ناتو و آمریکا هستند با هم اقدام خواهند کرد.
پس از امضای این پیمان، گروه تروریستی «داعش» در افغانستان ظهور کرد و این گروه طبق گفته آگاهان امور افغانستان، یک طرح جنگی و اطلاعاتی آمریکایی برای تهدید رقبای منطقهای کاخ سفید است.
همچنین دونالد ترامپ در اپریل 2017 بزرگترین بمب غیراتمی جهان موسوم به «مادر بمبها» را در ولسوالی اچین ننگرهار که گفته میشد پایگاه داعش در افغانستان است فرود آورد.
این بمب بدون هماهنگی با دولت افغانستان پرتاب شد و کارشناسان افغان، این اقدام ترامپ را علاوه بر اینکه نقض حاکمیت ارضی افغانستان اعلام کردند، همچنین آنرا نه به هدف نابودی داعش بلکه به هدف نشان دادن ضربه شصت به رقبای منطقهای آمریکا از جمله روسیه عنوان کردند؛ چرا که روسیه در همان ایام روابط خود با طالبان را افزایش داد و بر خروج نیروهای ناتو از افغانستان اصرار داشت.
عدم پایبندی و دستاورد پیمان امنیتی آمریکا برای افغانستان
«جیمز کانینگهام» سفیر آمریکا در کابل در این مراسم، امضای پیمان امنیتی میان دو کشور را تقویت دوامدار روابط میان افغانستان و آمریکا دانست.
او گفت: آمریکا به روابط خود با افغانها و افغانستان ارزش قایل است و علاقمند کار با رئیس جمهور جدید و رئیس اجرایی این کشور است.
سفیر آمریکا افزود که این پیمان، زمینه کمک آمریکا به نیروهای امنیتی افغانستان را نشان میدهد و کمک خواهد کرد که افغانستان به پیشرفت چشمگیر خود ادامه بدهد.
مشخص نیست که منظور از کمک سفیر آمریکا به نیروهای امنیتی افغان چه بوده، اما در هر صورت پس از امضای این توافقنامه ولایت استراتژیک «قندوز» در شمال افغانستان دو بار طی سالهای 2015 و 2016 سقوط کرد و بسیار ولسوالیهای افغانستان میان کشمکش نیروهای امنیتی افغان و گروههای مخالف دولت به ویرانه تبدیل شدند و تلفات زیاد غیرنظامیان در این حملات بر جا گذاشته شد.
این در حالی است که پیش از آن در دوران حامد کرزی، یک ولایت نیز به طور کامل سقوط نکرده بود اما نیروهای امنیتی افغان در دولت وحدت ملی با ضعف بسیار مواجه شدند.
بر بنیاد آمارهای «یوناما» یا دفتر نمایندگی سازمان ملل در امور افغانستان، تلفات غیرنظامیان طی چند سال اخیر به طور بیسابقهای افزایش یافته است که این مسئله هم حاکی از ناتوانی نیروهای امنیتی افغان در برابر گروههای متخاصم و ضددولتی دارند.
اخیرا نیز شهر «غزنی» به مدت چهار روز متوالی زیر آتش گروه طالبان قرار داشت و علاوه بر اینکه مراکز دولتی و ساختمانهای این شهر تخریب شد و عده زیادی تلفات بر جای ماند.
در حال حاضر نمایندگان مجلس بر این باورند که این پیمان امنیتی هیچ نفعی به افغانستان نرسانده است و آنها تصمیم دارند تا طبق اصول و وظایف داخلی پارلمان افغانستان، برای بررسی مجدد این توافقنامه تصمیم بگیرند.
پس از گذر نزدیک به چهار سال از امضای این پیمان، مشخص است که به لحاظ آمارهای ارایه شده علاوه بر تشدید ناامنیها، کشت و قاچاق مواد مخدر و مسایلی همچون فساد اداری و مهاجرتها از افغانستان افزایش داشته است. همچنین در نظرسنجیهای مختلف نیز میزان انگیزه مردم به زندگی در افغانستان کاهش پیدا کرده است.
پیدایش گروه داعش نیز که پس از امضای این پیمان صورت گرفت، از سوی بسیار تحلیلگران افغانستان به نیتها و سیاستهای منطقهای آمریکا پیوند داده میشود در حالی که این گروه تاکنون حملات خونباری علیه مردم افغانستان به خصوص شیعیان این کشور انجام داده است.
حضور آمریکا در منطقه و ایجاد پایگاههای نظامی در افغانستان، نه تنها منجر به بهبود وضعیت امنیتی نشده بلکه مشکلات این کشور را بیش از گذشته افزایش داده است.
از همین رو اعضای پارلمان افغانستان از دولت افغانستان خواهند خواست تا برای عملی شدن تعهدات آمریکا و یا خروج دولت از این پیمان، گام مشخصی را بردارد.
احزاب سیاسی و چهرههای پرنفوذ افغانستان همچون حامد کرزی رئیس جمهور پیشین این کشور نیز با اشاره به عملکرد مغرضانه آمریکا در افغانستان، اشاره به بازنگری دولت در این پیمان امنیتی دارند و با فشارهای این احزاب مطرح افغانستان، ارگ ریاست جمهوری ممکن است ناچار شود تا با سفارت آمریکا در افغانستان وارد گفتوگو شود تا راهحلی برای این مسئله بیابد.
انتهای پیام/.