علی نجفی: مداحِ با اخلاق، خریدار دارد/ ماجرای سوزِ دل و سوختن حسینیه
خیلی پاهایم لرزید و بغض گلویم را گرفت و تنها چیزی که به زبانم آمد این بود که بگویم، "بریم زیارت". شاید اولین زیارتی بود که وقتی به صحن و سرای سید‌الشهدا(ع) رسیدم، خودم هم سوخته بودم...
به گزارش خبرنگار فرهنگی باشگاه خبرنگاران پویا، علی نجفی مداح جوان کشورمان در بخش اول گفت‌وگویش با تسنیم درباره ویژگی‌های شعر آیینی و سلیقه‌‌ای عمل‌کردن برخی از هیات‌های عزاداری سخن گفت. اینک بخش دوم گفت‌و گو با این مداح جوان را می‌خوانید:
به حاشیه نرویم!
*** برخی از هیات‌ها را با نام مداحش می‌شناسند. مثلاً وقتی می‌خواهند بگویند، برویم هیات منتظران حضرت ولی‌عصر(عج)، می‌گویند، برویم هیات «علی نجفی». نشان می‌دهد مداح، بارِ سنگینی را در هیات به دوش می‌کشد و وظیفه خطیری را بر عهده دارد. با این وجود، مداح باید از نظر اخلاقی چه ویژگی‌هایی داشته باشد؟
به اندازه همه زحماتی که خادمان هیات برای برپایی مراسم عزاداری می‌کشند، مداح نقش‌آفرینی می‌کند. یعنی مداح می‌تواند با یک جمله زحمات همه آنها را از بین ببرد یا بالعکس زحماتشان را به ثمر بنشاند. یکی از چیزهایی که مداحان باید به آن توجه کنند، ظاهرِ مناسب است. امام باقر (ع) می‌فرمایند: «ظواهر نشانه‌ای از باطن است». اینکه برخی معتقد‌ند ظاهر خیلی مهم نیستو باید به باطن بپردازیم، با این روایت، عقیده آنها باطل می‌شود. البته پیش از ظاهر، اخلاق مهم است. مداح و ذاکری که اخلاق نداشته باشد اصلاً ارزشی ندارد. پیامبر گرامی اسلام می‌فرمایند: " إِنَّمَا بُعِثْتُ لِأُتَمِّمَ مَکَارِمَ الْأَخْلَاق؛ به‌راستی که من مبعوث شدم تا شرافت‌های اخلاقی را کامل و تمام کنم و به مردم بیاموزم". وقتی ما می‌آییم زیر بیرق سید‌الشهدا(ع)، باید حواسمان باشد که به حاشیه نرویم و درگیر موضوعاتی نشویم که اهل بیت(ع) از آن بیزار هستند و ما رااز انجام آنها نهی کرده‌اند. مثلاً قضاوت درباره هیات‌های دیگر. چیزی که بعضاً نُقل دوره‌همی‌ها و جمع‌های هیاتی می‌شود؛ مثلاً فلان هیات، فلان‌کار را کرده است!. شایدم واقعاً هیاتی مشکل و ایرادی داشته باشد امّا ما در قبال آن چه وظیفه داریم؟ یقیناً باید به کمک آنها برویم، نه اینکه سنگ‌اندازی کنیم. در هیات منتظران، مدام حواسمان به رفت و آمد مستمعین و خصوصاً نوجوان‌ها است تا اتفاقی برای آنها نیفتد. مثلاً وقتی هیات تمام می‌شود، خادمان و بزرگان هیات، نوجوانان را با خودوری شخصی به منزلشان می‌رسانند.
مداح با لحن و شعرش جلسه را متحول می‌کند
*** اینطور متوجه شدم که مداح علاوه بر مداحی‌کردن باید به امور دیگر هیات نیز اشرافیت داشته باشد؟
کاملاً همینطور است. امام حسین (ع) در طول عزیمتش به کربلا، سیری در جذب افراد داشتند. ایشان از ظهیر گرفته تا وَهب را با خود همراه کردند. یعنی حتی کسی که سلیقه دینی‌اش با حضرت متفاوت است، به کربلا می‌آید. ببینید امام (ع) چگونه با مادر وهب صحبت می‌کند و سلام خود را به وهب می‌رساند. همان می‌شود که مادر یک نصرانی، شیفته دین امام می‌شود و سرِ فرزندش را به سمت لشگر عمر‌بن سعد پرتاب می‌کند. مداح می‌تواند با لحن و شعرش جلسه را متحول کند. گاهی در جلسه خودمان که خواهران نیز حضور دارند، با قطعه شعری درباره فوائد حجاب تذکر می‌دهم. « ای زن به تو از فاطمه(س) اینگونه خطاب است/ ارزنده‌ترین گوهر زن حفظ حجاب است». قرار هم نیست همه با این شعر متحول شوند امّا مداح وظیفه خودش را انجام داده و ان شالله امام حسین(ع) در دل آنها نور محبتش را قرار خواهد داد.
اشک بر امام حسین(ع)؛ یُبَدِّل‌السیئات بالحسنات
*** قرآن در این زمینه پیامی دارد. آنجایی که خداوند به پیامبر(ص) می‌فرماید: « فَذَكِّرْ إِنَّما أَنْتَ مُذَكِّرٌ». یعنی شما تذکر بده تا اتمام حجتی برای آنها باشد.
در وادی سید‌الشهدا(ع) دلها آرام می‌گیرد و پذیرای هر نکته و پیام می‌شود. یک قطره اشک، دل را نرم می‌کند. خداوند به داود نبی(ع) فرمودند: کسی که اشک می‌ریزد، رقیق‌القب شده است و من او را دوست دارم. خداوند، اشکِ بر سید‌الشهدا(ع) را دوست دارد و کسی که در این راه قدم می‌گذارد حتی اگر ایرادی هم داشته باشد، شامل «یُبَدِّل‌السیئات بالحسنات» می‌شود. سید‌الشهدا(ع) نور است و اگر بخواهد کسی را متحول کند، در آن و لحظه‌ای تیر روشنایی را درون قلبش می‌زند و رسول تُرک‌ها و علی گندابی‌ها درست می‌کند.
اسلام انگلیسی ممنوع!
*** دشمنان دین، تمام پتانسیل و انرژی خود را برای تخریب چهره اصلی شیعیان بسیج کرده‌اند. به نظر شما، هیات تا چه میزان می‌تواند در رویارویی با دشمنان مکتب تشیع نقش‌آفرینی کند؟
هیات، هم می‌تواند راه را برای ترویج فرهنگ شیعه هموار کند و هم می‌تواند دردسر‌ساز شود. هیات سید‌الشهدا(ع) ویژگی‌های زیادی دارد از جمله اینکه انسان را به سمت خدا سوق می‌دهد و به سمت حقیقت هدایت می‌کند. امر به معروف و نهی از منکر، جهاد، دفاع از حریم ولایت و هر آنچه یک مسلمان باید در بزنگاه‌های زندگی بداند در هیات آموزش داده می‌شود. جریان انحرافی چند سال گذشته به‌صورت علنی در هیات‌ها رخنه کردند و برخی را از راه به‌در کردند. هنوز هم برخی متوجه این نفوذ نشدند و نمی‌دانند آنها به عمق هیات نفوذ کردند. چطور می‌شود که بگوییم اسلام و آن را از انگلیس بگیریم. چطور می‌شود بگوییم اسلام و آن را از کسی که سجاده از زیر پا می‌کشد، بپذیریم. متاسفانه عده‌ای از جریان نفوذ بی‌اطلاع هستند و ابعاد گسترده آن را نمی‌شناسند. یزید (علیه‌العنة) به امام حسین (ع) گفت که شما امام و پیشوای مسلمانان شو امّا به شرطی که من هم باشم. مگر می‌شود اسلام در کنار کفر قرار گیرد؟
*** به نظرم، رمز موفقیت هیات منتظران حضرت ولی عصر(عج)، اخلاق نیکویی است که شما و خادمان آن، سرلوحه رفتارتان قرار داده‌اید و ما این رفتار را در زندگی امام حسین(ع) هم مشاهده می‌کنیم.
امام حسین(ع) معدن لطافت است؛ حتی زمانی که می‌خواهد حضرت حُر را به راه بیاورد با ادب به اوعتاب می‌کند تا متحول شود.
به دنبال مستمع زیاد نیستیم
*** برخی از هیات‌ها مختص به ماه محرم هستند. یعنی پس از محرم خیلی درگیر مناسبت‌های دیگر سال نمی‌شوند. هیات منتظران حضرت ولی‌عصر(ع) از جمله هیات‌هایی است که مراسم هفتگی و مناسبتی دارد. آیا این استمرار، شما را خسته نکرده است؟
تنها چیزی که ما را خسته می‌کند، خروج از مسیری است که اهل‌بیت(ع) برایمان ترسیم کرده‌اند. ما به دنبال مستمع زیاد نیستیم. یکی از کارهایی که از گذشته تاکنون انجام داده‌ایم این است که از مداحان و سخنرانان به‌نام و به اصطلاح، مشهور هم استفاده نمی‌کنیم و سعی کرده‌ایم این جمعی که هستیم را حفظ کنیم.
دلم با حسینیه سوخت!
*** دو سال گذشته هیات منتظران دچار حریق شد و بخش زیادی از وسایل هیات در آتش سوخت. شما و خادمان هیات در سفر کربلا بودید. وقتی این خبر را شنیدید، چه واکنشی نشان دادید؟
ما حدود 30 نفر بودیم که در ایام اربعین عازم کربلا شدیم. تقریباً ورودی شهر کربلا بودیم که دیدم چهره بچه‌ها برافروخته شده است. این خبر را تا آن موقع به من اطلاع نداده بودند. بالاخره بهم گفتند. خیلی پاهایم لرزید و بغض گلویم را گرفت و تنها چیزی که به زبانم آمد این بود که بگویم، «بریم زیارت». شاید اولین زیارتی بود که وقتی به صحن و سرای سید الشهدا(ع) رسیدم، خودم هم سوخته بودم. بچه‌ها گفتند برگردیم. گفتم صاحب اصلی این حسینیه، امام حسین(ع) است و خودش همه چیز را جور می‌کند.
دستت را به امام حسین(ع) بده و بالا برو!
*** برخی از مداحان بی‌میل نیستند که از هر طریقی خود را به مداحان به‌نام و مشهور کشور برسانند و به شهرت برسند. آیا شما از زمره این مداحان هستید؟
معتقدم، امام حسین(ع) باید به مداح عزت دهد. چراکه اگر با فلان شخص بالا بروی با همان شخص پایین خواهی آمد. امّا ارباب که بالا ببرد همیشه بالا هستی. یک وقتی امام سجاد (ع) به غلام خود می‌فرماید در آغل کار کن، یک وقتی نیز همان غلام، بهترین یار امام می‌شود. لذا فرقی نمی‌کند بالا باشی یا پایین باشی همین که محضر امام باشی برایت کافیست.
--------------------------
گفت‌وگو از میلاد مرجانی
-----------------------
انتهای پیام/