علت تاخیر در روند بازسازی موزه هنرهای معاصر چیست؟

به گزارش باشگاه خبرنگاران پویا، واحد ارتباطات و رسانه مرکز هنرهای تجسمی وزارت ارشاد، هادی مظفری مدیرکل این نهاد درباره روند بازسازی موزه هنرهای معاصر گفت: ما تا امروز 40 درصد در پروژه پیشرفت داشتیم، پروژه بهسازی موزه هنرهای معاصر تهران در اردیبهشت ماه سال 97 آغاز شد. در ابتدا مدیران وقت مرکز هنرهای تجسمی و موزه هنرهای معاصر پیش‌بینی کرده بودند که این پروژه ظرف چهار  تا پنج ماه به پایان می‌رسد؛ اما در این زمانبندی دو نکته محاسبه نشده بود. نخست اینکه برنامه زمانبندی حدسی بوده و مدیریت پروژه و جبهه‌های کاری در آن لحاظ نشده بود و دوم پیش‌بینی مالی پروژه بود که در این مدت دچار نوسانات شد. از تیرماه که بنده به عنوان مدیر مرکز هنرهای تجسمی منصوب و وارد پروژه شدم در قدم اول ساختار شکست پروژه و مدیریت کنترل پروژه روی بهسازی و بازسازی موزه هنرهای معاصر برقرار کردیم تا حوزه‌هایی که جبهه‌های کاری ما در آنها هستند را شناسایی کنیم و همچنین زمان کافی و اعتبار لازم را برای این کار را ارزیابی کنیم. این ساختار به ما نشان داد که ما حداقل به یک سال زمان نیاز داریم. چون پروژه از اردیبهشت 97 آغاز شده بود طبیعتاً در اردیبهشت 98 پروژه به پایان خواهد رسید و نه شهریور 97. این نکته ای بود که باید اصلاح می‌شد.  

*اجرای پروژه مرمت در 12 جبهه اصلی

مظفری افزود: ما در این پروژه 12 جبهه اصلی داریم که در هر کدام از این‌ها تقریبا 10 جبهه فرعی نیز هست. حدوداً 130 جبهه فرعی برای بهسازی و مرمت در موزه تعریف کردیم که عبارتند از: 1 ـ بام 2 ـ گالری‌ها 3 ـ نما 4ـ محوطه حیاط میانی 5 ـ محوطه باغ مجسمه 6 ـ گنجینه 7 ـ موتورخانه و تأسیسات مرکزی 8 ـ تأسیسات و سیستم هوارسانها و سرمایش و گرمایش موزه 9 ـ آتش‌نشانی 10 ـ سرویس‌های بهداشتی 11 ـ نورپردازی شامل نور روشنایی عمومی و تخصصی 12 ـ سیستم‌های امنیتی و حفاظتی موزه که هر کدام از این ها به جبهه‌های فرعی تفکیک شده است.

وی با تاکید بر ضرورت مرمت موزه، خاطرنشان کرد: چهل سال از عمر این ساختمان می‌گذرد، بنابراین آب‌بندی، عایق‌بندی بام و فضاهای اطراف دچار آسیب شده بود. نفوذ باران و رطوبت به بخش‌های مختلف از قبیل دیواره‌های فضای گالری‌ها و اداری و احتمال آسیب به آثار و ساختمان موزه جزو مشکلاتی بود که برای رفع آن ابتدا باید وضعیت بام مرمت می‌شد. این سال‌ها فقط روی پشت بام را ایزوگام کرده بودند و در برخی قسمت‌ها در یک متر مربع 45 سانتی‌متر بار به بنای موزه اضافه شده بود و این عدد بسیار زیاد بود و نگرانی جدی را در بر داشت.

مدیرکل مرکز هنرهای تجسمی اظهار کرد: از لحاظ سرمایش و گرمایش ما سه نگرانی جدی در موزه داریم که برای آثار هنری، بازدیدکنندگان و جلوگیری از اتلاف انرژی است. پنجره‌های یک جداره در بنای موزه کار شده بود که موجب اتلاف انرژی می‌شد. در تابستان‌ها فضای موزه گرم و در زمستان‌ها سرد بود. اگر اثری در کنار شیشه‌ای نصب شده بود با شکستن شیشه امکان آسیب‌دیدن اثر هنری وجود داشت؛ اما امروز در طرح مرمت موزه هنرهای معاصر از شیشه‌های دو جداره استفاده خواهد شد که به فرض شکستن لایه بیرونی، لایه دوم از اثر هنری و بازدیدکنندگان محافظت خواهد کرد و در مقابل اتلاف انرژی نیز مقاومت بیشتری خواهد داشت.

وی ادامه داد: برای موزه از سه موضع عایق حرارتی نصب شده است. نخست بام، در حال حاضر بام به شکل  منحصر به فردی عایق حرارتی شده است. دوم شیشه ها و پنجره ها که با استفاده از شیشه‌های دو جداره لمینیت شده و گاز ما بین آنها هم از لحاظ حرارتی و هم از لحاظ صوتی کاملا عایق است. ضمن اینکه با لمینیت‌کردن شیشه‌ها احتمال شکستن و آسیب‌رسانی به آثار را تقریبا به صفر رساندیم. کانال ناکش اطراف ساختمان سومین موضع عایق حرارتی ست که هم عایق حرارتی و هم عایق رطوبتی با جزئیات خاص در اطراف ساختمان موزه اجرا شد.

مظفری با بیان اینکه آسیب‌هایی در طول زمان به بنای موزه وارد شده بود، عنوان کرد: نخست، خوردگی‌های بتن در نمای ساختمان موزه هنرهای معاصر تهران به خوبی مشهود بود. دوم گچ‌کاری دیوارهای گالری آسیب دیده بود که البته در سال‌های گذشته رنگ‌آمیزی و گچ‌کاری‌ها ترمیم شده بود اما لازم بود یک بار به صورت اصولی و معمارانه مرمت شود. مورد سوم مرمت و شست‌و‌شوی سنگ‌های بنا بود که بعد از چهل سال بسیار آلوده شده بود و باید شست‌وشو می‌شد. اما مهمتر از این بخش، موضوع بهسازی و نوسازی زیرساخت‌های تاسیساتی است. اول اینکه تاسیسات موزه باید بهسازی، نوسازی و تعمیر شود. کانال‌ها طی دوره‌های مختلف از مدار خارج شده بود و بازکردن یک کانال به معنی شکافتن سقف بود تا  آسیبهایش بر طرف شود و کانال‌ها دوباره نصب شوند.  تمامی لوله‌های تاسیساتی بر اساس استاندارد روز باید عایق می‌شد و تعویض این عایق بعد از چهل سال ضرورت اجتناب ناپذیری بود. رفع برخی زواید که طی سالیان به شکل غیر اصولی به ساختمان اضافه شده بود مانند اضافه‌شدن غیراصولی پروژکتور به فضای ساختمان و گالری‌ها. ترمیم و حفظ ارزش‌های کالبدی بنا از قبیل ورق‌های مس بنا، ناودان‌های بتی که از بخش‌های حساس و زمان‌بر و در عین حال پرهزینه این پروژه است.

*بهسازی و مرمت گنجینه 

وی با اشاره به اهمیت گنجینه موزه هنرهای معاصر تهران ادامه داد: بهسازی و مرمت گنجینه یکی از دغدغه های جدی ما است. فضای نگهداری آثار تهویه مناسب نداشت و تقریبا هوای داخل گنجینه با هوای گالری برابر بود. تلاش ما بر این بود که تا حد امکان بتوانیم فضای گنجینه را افزایش دهیم . پیش بینی اولیه برای ساخت این گنجینه، نگهداری 600 تا 1000 اثر بود اما در حال حاضر بیش از 3200 اثر در این گنجینه نگهداری می شود . ما برای اینکه کیفیت و استاندارد نگهداری را بالا ببریم تا حد امکان باید ظرفیت گنجینه را افزایش دهیم . بعد از آن  سیستم تاسیساتی گنجینه است که برای حفظ آثار هم از لحاظ حرارتی  و هم از حیث برودتی و رطوبتی باید مرمت و تعویض شود .مساله دیگری که دغدغه ما در مورد گنجینه موزه هنرهای معاصر است تجهیز گنجینه به سیستم های هوشمند است . شاید توجه اکثر افراد به ساختمان و بنای موزه باشد اما آنچه ذهن من را به شدت مشغول کرده ،سیستمBMS  و آتش نشانی است .

بیشتر بخوانید: ماجرای کشف 10 اثر ناشناخته از پیکاسو در موزه هنرهای معاصر چیست؟

مدیرکل مرکز تجسمی افزود : لازم است به نگرانی اهالی فرهنگ و هنر در مورد نگهداری آثار گنجینه موزه هنرهای معاصر پاسخ دهم  در دو تا از گالری‌ها به صورت موقت سیستم ریلی و شبکه ساخته و نصب شده و زمانی که لازم باشد گنجینه را مرمت کنیم آثار با دقت و نظارت کامل به گنجینه موقت که با  درهای ضد سرقت و دوربین‌های مداربسته امنیت‌شان تامین شده منتقل خواهند شد.

وی درباره به‌روزرسانی و تجهیز سیستم‌های امنیتی و حفاظتی و دوربین‌های مداربسته موزه هنرهای معاصر تهران گفت :  به همان اندازه که برای ما اطفاء حریق اهمیت دارد، امنیت موزه نیز حائز اهمیت است. دوربین‌های موزه قدیمی شده  و دیگر کیفیت لازم را ندارند و باید به‌روزرسانی شوند.

مظفری با اشاره به اینکه تا کنون 140 روز کاری از این پروژه گذشته و ما 40 درصد پیشرفت کاری داشتیم . ادامه داد : 4/78 درصد در بام موزه پیشرفت داشتیم 3/36 در صد در نما 4/38 در صد در محوطه 4/29 در صد در گالری ها و 6 در صد در سرویس های بهداشتی و تجهیز تاسیسات مرکزی و موتورخانه را هنوز آغاز نکردیم .

وی ادامه داد: حالا مسئله این است که پروژه بازسازی و مرمت موزه هنرهای معاصر تهران با چه کیفیتی در حال پیشرفت است. روزهای آغازین پروژه با راندمان 10 تا 12 درصد شروع شد اما در خرداد 42 درصد و در تیر 65 درصد در مرداد 56 درصد و در شهریور به 71 درصد رسیدیم و در مهر که هنوز به پایان نرسیده به راندمان 53  درصد دست یافتیم .

مدیرکل دفتر تجسمی در مورد دلایل تاخیر به وجود آمده در پیشبرد پروژه اینگونه توضیح داد: نخست شرایطی که در اقتصاد و بازار کشور به وجود آمد برای همه غیر قابل پیش بینی بود و پیمانکار و مشاور تمامی هزینه ها را بر اساس  قیمت قدیم پیش بینی کرده بودند که در این نوسانات بازار در هر هفته مواد اولیه با تورم جدی رو به رو می شد و لازم بود قیمت ها به روز شود . دوم اینکه تدوین برنامه و بخش های مرمتی جدید با توجه به اهمیت موزه و حفظ آثار از موضوعات جدی ما بود . به پیشنهاد دکتر حسینی معاون محترم وزیر، شورایی موظف به نظارت عملیات اجرایی موزه شدند که این شورا متشکل استادان  دانشگاه رشته معماری و دو نفر خبره موزه داری هم در مدیریت موزه و بناهای تاریخی و نگهداری آثار هنری و نماینده انجمن های هنری و جامعه هنرمندان هستند که بسیاری از موضوعات با تصمیم گیری و نظر این شورا پیش می رود .

او در پایان در پاسخ به این پرسش که پیش‌بینی شما برای اتمام پروژه چه زمانی است، گفت: پیش‌بینی و تلاش ما بر این است که این پروژه را تا اردیبهشت 98 به پایان برسانیم . ما در هفته های آینده نشستی را برنامه ریزی خواهیم کرد تا اهالی رسانه و هنرمندان از روند بازسازی موزه مطلع گردند و در جریان پیشرفت کار قرار بگیرند .

 انتهای پیام/