برندگان و بازندگان اصلاحات رئیس جمهور ازبکستان چه کسانی هستند
رئیس جمهور ازبکستان بدون در نظر داشتن عواقب غیر منتظره، عملاً شروع به تحقق بسته اصلاحاتی خود (انرژی، تجارت، قانون ارز) در ازبکستان کرده است.
به گزارش خبرنگار گروه بینالملل خبرگزاری تسنیم به نقل از Ca-Portal، در نیمه اول ماه نوامبر 2017، چندین تصمیم دولتی در ازبکستان گرفته شد که در مورد دوره اصلاحات رئیس جمهور شوکت میرضیایف صحبت میکردند.
به عنوان مثال، در تاریخ 6 نوامبر، بانک مرکزی به افراد و کارفرمایان فردی اجازه داد تا ارز را از بانکها با نرخ فروش خریداری کنند، با این حال، تاکنون تنها این امر با انتقال بانکی به کارتهای پلاستیکی تحقق یافته است. از اول دسامبر، عملیات صادرات و واردات به طور قابل توجهی ساده شده و بوروکراسی برای دریافت مجوز صادرات کالاها و خدمات به خارج از کشور کاهش یافته است. آزادسازی کلی در روند اقتصادی خارجی به وجود آمده است.
پایان دوره روابط سرد تاجیک و ازبک
پس از 5 سال "سردی" در روابط انرژی با تاجیکستان، تاشکند انتقال گاز خود را به دوشنبه پیشنهاد داد و به گزارش رسانهها، قیمت پایینتر از میانگین جهانی بود.
مهندسین برق ازبکستان اعلام کردند که خطوط انتقال برق خود را برای بازگرداندن کار سیستمهای قدرتی تاجیکستان و ترکمنستان آماده کردهاند.
تاشکند بیان کرد که قصد بازسازی و بازگشت به چارچوب سیستم واحد انرژی آسیای مرکزی را که از اواخر سال 2000 از آن خارج شده بود، دارد.
کارشناس آلمانی در آسیای مرکزی، گونتر کنابه، که دوشنبه گذشته از کنفرانس بینالمللی بزرگ امنیتی سازمان ملل متحد در سمرقند بازگشته بود، به طور کلی در مورد اصلاحات گفت: هم در سخنرانی رسمی و هم در برقراری ارتباط با دیپلماتها، مقامات و کارکنان موسسات علمی ازبک، قطعاً یک تصویر واضح وجود داشت: در ازبکستان، ایده اصلاحات به طور اجتناب ناپذیری به هر فرمی در عمل اجرا میشود و نه در قالب کلماتی که از دولت به نخبگان منتقل شده باشد.
چه چیزی باعث خوش بینی تاشکند شده است؟
با این حال، این اصلاحات که قبلاً به مرحله اجرای عملی در آمدهاند، برندهها و بازندههای خود را دارند.
زمانی که در پایان هفته گذشته در سمرقند کنفراس فوقالذکر برگزار شد، در جریان آن میزبان رفتارهایی برای نشان دادن تصویر ازبکستان جدید به عنوان یک کشور باز از خود نشان داد، گاز برای گرمایش هتلهایی که مهمانان در آنجا اقامت داشتند، استفاده میشد و این در حالی بود که مردم محلی به سختی برای پخت و پز این سوخت را دارند.
ناتالیا خاریتونوا، کارشناس هماهنگی شبکه تخصصی اتحادیه اوراسیا میگوید: این امر نشان دهنده این واقعیت است که مناطق خود ازبکستان از گاز ضعیف برخوردارند.
او معتقد است، صادرات گاز اضافی به تاجیکستان هنوز از لحاظ فنی آماده نشده و به مردم خود ازبکستان ضربه خواهد زد، هر چند که قصد دولت رئیس جمهور میرضیایف از این کار بهبود روابط با دوشنبه است که آن را میتوان مورد استقبال قرار داد.
این کارشناس خاطرنشان میکند که بخش قابل توجهی از گاز تولید شده در ازبکستان هنوز توسط طرف چینی گرفته میشود، که دلیل اصلی آن جبران اعتبارات داده شده از سوی پکن برای پرداخت هزینه لولهها و خدمات شرکتهای ساختمانی چینی برای ساخت خط لوله انتقال گاز به چین است.
بنابراین، تکیه بر مازاد گاز ارزان برای شهر دوشنبه خوش بینی تاشکند است، که بایستی مناطق خود در زمستان آینده در مصرف انرژی صرف جویی کنند. این خوش بینی بسیار محتمل نیست و گویی بخش انرژی ازبکستان روی تمام ذخایر گازی ممکن حساب کردهاند.
گاز ازبک در گرو وامهای آینده
از سوی دیگر، نشریه روسی"کومرسانت"، در تاریخ 3 نوامبر گزارش داد که یک شرکت تابعه از "گازپروم" و شرکت انرژی "ازبک نفت گاز"، در چارچوب شرکت مشترک NaturalGas-Stream، توافق کردهاند که تولید نفت و گاز ازبکستان را افزایش دهند و شوکت میرضیایف نیز قرارداد مربوطه را امضا کرده است.
براساس اطلاعات این نشریه، ظرف دو سال بر طبق برنامه، 248 چاه گازی و 48 چاه نفتی ساخته و همچنین 328 چاه در شرکت سهامی "میدان ازبک نفت گاز" تعمیر میشود. این پروژه توسط وامهای خارجی و وجوه "ازبک نفت گاز" تامین خواهد شد.
ناتالیا خاریتونوا معتقد است که شاید در تاشکند به منظور بهبود سریع روابط با تاجیکستان تصمیم به انتقال گاز گرفته شده، که به این منظور نیازمند دریافت وام میباشند.
او در ادامه گفت: در مورد ساده سازی اخذ مجوز برای تجارت با خارج از کشور، در نگاه اول، تنها برندگان به چشم میخورند. برای مثال، در بازارهای روسیه، در حال حاضر ممکن است محصولات کشاورزی با کیفیت بالا و مدرن ازبکستانی پیدا شود. بنابراین توافق حاصل شده در اولین دیدار رئیس دولت ازبکستان از مسکو در مورد "کریدور" خاص برای میوهها و سبزیجات ازبکستان، پرثمر به نظر میرسد.
به جای پنبه - محصولات غذایی، به جای کشاورزان - لاتیفوندها
در همین زمان، یوری چرنوگایف، دانشمند علوم سیاسی تاشکند، تأکید میکند که به تولیدکنندگان اجازه داده شده تا درآمد ارزی را برای خود حفظ کنند.
مقامات ازبک نیز محدودیت استفاده از حمل و نقل را برداشته و تسهیل کردهاند. دولت شروع به کاهش محصولات پنبه کرد و زمین را به کاشت محصولات خوراکی اختصاص داد. اما، چرنوگایف یادآوری میکند، که در این وضعیت در ابتدا، کسب و کارهای بزرگ و متوسط که داراییهای قابل توجهی داشتند سود خوبی بردهاند.
این افراد اکنون با استفاده از فرصتهای باز، به سرعت زمینهای بزرگ برای کاشت را میخرند (زمین برای مالکیت به فروش نمیرسد، بلکه برای استفاده فروخته میشود، اما به طور موروثی انتقال مییابد و یا اینکه اگر به طور قاطع هدف کاشت محصول نباشد، فروخته میشود).
این تحلیلگر سیاسی معتقد است که از آنجا که دریافت وام از بانکها به راحتی گذشته نیست، بسیاری اقدام به گرفتن "وامهای خانوادهای" میکنند. آنها از اقوام خارج از کشور، به ویژه از کشورهای خلیج فارس، که در آنها جامعه بزرگی از ازبکها وجود دارد، وام دریافت میکنند.
در نتیجه، براساس پیش بینیهایی که در ازبکستان انجام میشود، تولید کنندگان بزرگ کشاورزی در فصل بهار به زودی به محصولاتی دو برابر بیشتر از زمینهای تحت کشت دست مییابند. تولید کنندگان متوسط نیز میتوانند در این تجارت "مناسب" ریسک کنند؛ چرا که آنها این امکان را دارند که همه محصولات خود را به هر کجا که میخواهند ارسال کنند.
الیگارشی جدید به جای سرویس امنیت ملی
اما، ناتالیا خاریتونوا در ادامه میگوید، فقرا ممکن است شکست خورده و بازنده باشند. "تا آنجا که من میدانم، شاخص سازی حقوق و دستمزدها هنوز انجام نشده است، در حالی که قبلاً آن را دو بار در سال انجام میدادند - بودجه فاقد اعتبار برای پروژههای اصلاحاتی اعلام شده است.
لاتیفوندها در روستا تشکیل میشوند، زمینهای کشاورزی از زمین داران خُرد خریداری میشود. در آینده، پس از اینکه کشاورزان سابق پول حاصل از فروش زمین خود را مصرف کردند و تمام شد، گروه جدیدی از کارگران روستایی بدون مالکیت برای ازبکستان را تشکیل میدهند.
این کارشناس یادآوری میکند که مرکز کارنگی مسکو در اوایل ماه نوامبر مقالهای را منتشر کرد، که در عنوان آن در مورد مسیر جدید ازبکستان به سمت الیگارشی سخن گفته شده بود.
ناتالیا خاریتونوا میگوید "به گفته نویسنده این مقاله، شوکت میرضیایف در ایجاد چنین الیگارشی، یک ابزار برای مقابله با سرویس امنیتی ملی قدرتمند میبیند، که از زمان کریموف بر تمام حوزههای زندگی در کشور، از جمله خود دولت کنترل داشته است. از سوی دیگر، ما از تاریخ معاصر روسیه و دیگر کشورهای اتحاد شوروی سابق میدانیم که نیروهای امنیتی چگونه به راحتی پیوست شده یا حتی به مدلهای الیگارشی تبدیل شده و تا حد زیادی مراقب حفظ توانایی الیگارشیها برای «بازدهی» میباشند، اما از لحاظ تاریخی، این مساله احتمالاً منجر به جنگ میان الیگارشیها میشود که تاثیر منفی بر مردم دارند ".
انتهای پیام/