سهم سیاست‌های آموزش و پرورش در بازارگرمی مافیای کنکور
آموزش‌وپرورش تلاش می‌کند در مصاف با مافیای کنکور زمینه نفوذ آنها در مدارس را کمرنگ کند، اخیراً هم وزیر آموزش‌وپرورش اعتراف کرده که زورمان به مافیای کنکور نمی‌رسد اما سیاست‌های اشتباه این وزارتخانه در ایجاد اوضاع فعلی چه سهمی داشته است؟
به گزارش خبرنگار اجتماعی خبرگزاری تسنیم، "مبارزه با مافیای کنکور" به مهمترین برنامه و دستور کار آموزش‌وپرورش در دوره فعلی تبدیل شده است، این موضوع را به وضوح می‌توان از خلال سخنرانی‌ها و تاکیدهای وزیر آموزش‌وپرورش در هر برنامه خبری مشاهده کرد.
پیگیری این سیاست وضعیت را به گونه‌ای پیش می‌برد که حالا آموزش‌وپرورش با تمام توان اجرایی و رسانه‌ای خود به عرصه مبارزه با مؤسسات کنکور ــ به تعبیر آموزش‌وپرورش، مافیا ــ وارد شده البته این موضوع کاملاً مشهود است که مؤسسات کنکور سال‌هاست دانش‌آموزان کشور را برای شرکت در کنکور به بازی خود وارد کرده و از قبل هزینه‌هایی که خانواده‌ها به امید قبولی فرزندشان در دانشگاه‌ها و رشتههای برتر خرج می‌کنند، صاحب درآمدهای کلانی شدهاند و این کسب درآمد فقط به سال آخر و حوالی کنکور محدود نمی‌شود و در شرایط فعلی نه تنها دبیرستانها بلکه دبستان‌ها هم وارد بازی این مؤسسات شدهاند.
بازی که این مؤسسات طراحی کرده‌اند به خوبی براساس نیازها و مقتضیات دانش‌آموزان در هر دوره تحصیلی است مثلاً در دبستان‌ها انواع کتاب‌های کمک آموزشی برای بچه‌ها طراحی شده و در دوره متوسطه علاوه بر انواع کتاب‌ها، برگزاری آزمون‌های مشابه کنکور را دارند.
همراه کردن معلمان و مدارس
برنامه‌ها آنقدر دقیق پیش می‌رود که متأسفانه مدارس و معلمان را هم همراه کرده‌اند و حالا شرایط به گونه‌ای شده است که مدارس به آسانی میدان مانور مؤسسات خصوصی شدهاند اما وزیر این وزارتخانه در تلاش برای مبارزه با آنهاست. اینجاست که به یک تضاد می‌رسیم؛ تضاد میان سیاست‌های وزارتخانه و واقعیت‌های کف مدارس!
با خانواده‌ها و دانش‌آموزان که هم صحبت می‌شویم از توصیه و پیشنهاد معلمان برای خرید کتاب‌های کمک آموزشی سخن می‌گویند. یکی از معلمان دوره متوسطه شهر تهران این پرسش ما را که چرا معلمان، دانش‌آموزان را به خرید کتاب‌های کمک آموزشی الزام می‌کنند؟ بدین شکل جواب داد" مؤسسات با مدارس وارد مذاکره می‌شوند و کتاب‌های خود را با تخفیف عرضه می‌کنند حتی برخی از این مؤسسات همایش‌هایی را برگزار می‌کنند و در آنجا اطلاعات معلمان را دریافت و با آنها تماس گرفته و نمونه‌ای از کتاب‌های کمک آموزشی خود را ارسال می‌کنند و پس از استقبال معلم، کل کلاس درس این کتاب را تهیه می‌کنند."
البته او معتقد است که برخی کتاب‌های درسی به شکل روان بیان نشده و معلم چاره‌ای ندارد از کتاب‌های کمک آموزشی برای فهم و تمرین بیشتر دانش‌آموزان استفاده کند؛ اگر مسئولان آموزش‌وپرورش بخواهند صحبت‌های این معلم را جدی بگیرند، بسیاری از ضعف‌‌های سیاستگذاری آنها که به موسسات خصوصی میدان عمل داده، در آن نهفته است.
مسائلی همچون اینکه به چه دلایلی خانواده‌ها و معلمان به سمت استفاده از کتاب‌های کمک آموزشی روی می‌آورند؟ کافی نبودن توضیحات، مفاهیم و تمرین‌های کتاب‌های درسی تا چه اندازه در رواج کتاب‌های کمک آموزشی تاثیر دارد؟موضوع دیگر این است که آیا این موسسات بدون مجوز در حال برگزاری آزمون‌های مشابه کنکور در دبیرستانها هستند؟ مگر موسسات خصوصی برای برگزاری آزمون‌های خود در مدارس دوره متوسطه از مرکز سنجش آموزش‌وپرورش مجوز نمی‌گیرند؟
به هر حال نظر می‌رسد بخشی از میدان دادن به موسسات کنکور و استقبال خانواده‌ها از کتاب‌های کمک آموزشی و آزمون‌ها آنها ناشی از سیاست‌ها و برنامه‌های آموزش‌وپرورش است.
جلسه‌ای برای کنکور
آموزش‌وپرورش هم به خوبی بر این موضوع واقف است تا زمانی که کنکور وجود دارد، وجود چنین فضایی در مدارس اجتناب ناپذیر است و این موضوع را وزیر آموزش و پرورش با اشاره به اینکه "در دوره متوسطه زورمان به مافیای کنکور نمی‌رسد" تایید کرده است همچنین مصداقی در این‌باره را می‌توان در جلسه‌ای که اخیراً با حضور معاونان آموزش‌متوسطه شهر تهران برای پیگیری آموزشی پایه دوازدهم برگزار شده است، یافت. در این جلسه یکی از اساتید حوزه برنامه‌ریزی و مشاوره کنکور به سخنرانی پرداخت و اعلام کرد: پیشنهاد ما این است که حتما به برگزاری آزمون‌ها اقدام کنید و مجوز این موضوع را دریافت کنید اما توجه هم داشته باشید که الفبای خلاقیت تخلف است و اگر بخواهیم برای بچه‌ها کاری کنیم باید متفاوت باشیم. در بخشنامه‌ای که از واحد ارزیابی عملکرد و رسیدگی به شکایات آموزش‌وپرورش ارسال شده، شرکت در آزمون‌ها نفی شده است اما توجه داشته باشید این موضوع اصلا برای دوره متوسطه نیست.
تضعیف مافیا با تاثیر قطعی معدل در کنکور
در شرایط فعلی بهترین راه حل مسئولان و نمایندگان مجلس برای حذف کنکور که بیشتر بر مافیای کنکور متمرکز است، اعمال سهم قطعی معدل است طرحی که با نظرات موافق و مخالف بسیاری همراه شده و جالبترین بخش ماجرا عدم استقبال دانش‌آموزان از آن است.
معادله‌ای مبهم
به هر حال هم‌اکنون نمی‌توان بر واقعیت‌ها چشم بست، سخنان مسئولان آموزش‌وپرورش از آن جهت که می‌گویند، کنکور تمام برنامه‌های تربیتی و آموزشی مدارس را تحت الشعاع قرار داده و در سال‌های آخر دوره متوسطه دانش‌آموزان فقط به روش‌های تست زنی فکر می‌کنند و از مدرسه و معلم هم انتظار دارند تا مطابق با خواست آنها عمل کند، کاملا صحیح است بنابراین باید برای وضعیت نابسامان فعلی چاره‌ای کرد اما باید به این پرسش هم توجه داشت که تاثیر قطعی معدل در کنکور، چگونه قرار است معادله فعلی را به نفع دانش آموزان و آموزش‌وپرورش تغییر داده و از سلطه موسسات کنکور بر مدارس بکاهد؟
چرخش مؤسسات کنکور مطابق با سیاست‌های جدید آموزش‌وپرورش
در این رابطه هامون سبطی کارشناس آموزشی عنوان کرد: با توجه به اینکه حدود هفت هزار نفر معدل 20 در بین دانش‌آموزان داریم و برخی دانش‌آموزان معدل 18 یا 17 دارند با تاثیر قطعی معدل، این افراد به کلی امید خود را برای ورود به رشتههای خاص از دست می‌دهند. چون می‌گویند در بین 7 هزار معدل 20 افرادی هستند که در حد ما یا بهتر از ما ظاهر شوند و همیشه گوی سبقت را از ما بربایند.
وی افزود: ظرفیت رشتههای خوب در هر یک از گروه‌های آزماشی حدود هزار تا دو هزار نفر است بنابراین ناامیدی حساب شده‌ای در دانش‌آموزان ایجاد و باعث می‌شود افرادی که کم بضاعت‌تر هستند به سمت دانشگاه‌های غیرانتفاعی یا پیام نور بروند که برخی از مسئولان خودشان دانشگاه دارند و افرادی که وضعیت مالی بهتری دارند به سمت دانشگاه‌های خارج کشور خواهند رفت. در طول این مدت تبلیغات موسسات خصوصی به شکل زیادی افزایش یافته و برای دانشگاه‌های ترکیه و روسیه تبلیغ می‌کنند و موسسات خصوصی نمایندگی‌هایی را در برخی شهرها تأسیس کردند و به داوطلبان می‌گویند حالا که به دلیل نداشتن معدل 20 و تأثیر قطعی معدل نمی‌توانید در گروه پزشکی قبول شوید در سایر کشورها به راحتی می‌توانید پزشک شوید.
به گفته او موسسات خصوصی کتاب‌های مربوط به ترمیم معدل را نیز تولید کرده‌اند و این موضوع نیز درآمدی را برای آنها ایجاد خواهد کرد. هم اکنون موسسات کنکور درآمد چندهزار میلیاردی کسب می‌کنند و مرکز سنجش آموزش و پرورش به این موسسات برای برگزاری آزمون در مدارس مجوز می‌دهد نه ارگان دیگری.
سبطی به این مسئله هم اشاره کرد که وقتی دانش آموز ببیند معدلش 20 نمی‌شود و امکان قبولی در رشتههای تاپ را ندارد ممکن است بازار فروش سوالات امتحانات نهایی گرمتر شود. حدود 500 هزار نفر پشت کنکوری هم هستند که برای بهبود معدل خود باید در امتحانات ترمیم معدل شرکت کنند، این مسئله برای هر درس هزینه‌ای حدود 40 هزار تومان برای داوطلب دارد و اگر دانش‌آموز بخواهد در 5 یا 10 درس شرکت کند شما حساب کنید چه رقمی را باید به آموزش و پرورش بپردازد و در کل کشور چه درآمدی ایجاد خواهد شد.
درک این صحبت وزیر آموزش‌وپرورش که اخیرا گفت "باید اعتراف کنم در دوره متوسطه زورمان به مافیای کنکور نمی‌رسد." زمانی آسانتر است که به اوضاع فعلی مدارس و برخی سیاست‌های اشتباه نگاهی بیندازیم، سیاست‌هایی که مسیر ورود این موسسات را به مدارس آسانتر می‌کند. اتخاذ این روش‌ها در طول سال‌های متمادی، آموزش‌وپرورش را در مسیری هدایت کرده است که فارغ التحصیلان مدارس بدون داشتن کوچکترین مهارت، تمام آینده خود را در ورود به دانشگاه خلاصه می‌بینند و بدیهی است که موسسات خصوصی هم از این نیاز خانواده‌ها نهایت استفاده را خواهند برد.
تا زمانی که در پایان دوره متوسطه کنکور را داریم در مصاف آموزش‌وپرورش با موسسات خصوصی، این آموزش‌وپرورش است که قافیه را می‌بازد چرا که در این شرایط حتی مدارس هم با سیاست‌های وزارتخانه همراه نمی‌شوند. اما تنها محوری که آموزش‌وپرورش در این شرایط می‌تواند بر روی آن متمرکز شود تغییر سیاست‌های خود - از جمله توسعه هنرستان‌ها و هدایت دانش‌آموزان به سمت رشتههای مهارتی- و اقناع خانواده‌ها و دانش‌آموزان است تا با سیاست‌های جدید این وزارتخانه همراه باشند.
انتهای پیام/