نویسنده گیلانی: جای شهدای مدافع حرم در آثار نویسندگان کشور خالی است

به گزارش خبرگزاری تسنیم از رشت،‌ به بهانه در پیش بودن هفته کتاب و کتابخوانی و جهت کنکاش درباره وضعیت ادبیات دفاع مقدس و حوزه جهاد و شهادت به ویژه در گیلان و فعالیت‌هایی که در این حوزه تاکنون انجام شده است به سراغ یکی از نویسندگان استان در این حوزه رفتیم.

 آن‌چه در ذیل می‌خوانید حاصل گفت‌وگوی خبرنگار تسنیم با محمدحسن پورقربان نیاکی نویسنده حوزه دفاع مقدس و جهاد و شهادت است.

تسنیم:‌ لطفاً در ابتدا خودتان را معرفی کنید و اینکه از چه زمانی پی به علایق خود بردید و وارد فعالیت‌های فرهنگی شدید؟‌

نویسنده حوزه جهاد و شهادت: بنده محمدحسن پورقربان نیاکی متولد سال 1357 و از اهالی روستای نیاکو واقع در شهرستان آستانه اشرفیه هستم؛ قبل از ورود به عرصه نویسندگی و نگارش آثار مکتوب در دوران نوجوانی به حوزه شعر و ادبیات علاقه پیدا کردم.

در دوران راهنمایی گرایش بسیار زیادی به سمت شعر و شاعری داشتم به همین علت از هر فرصتی برای دنبال کردن علایق خود در این زمینه و مطالعه کتاب‌های مرتبط استفاده می‌کردم.

چند سالی در انجمن‌های ادبی‌ شعر شهرستان‌های آستانه اشرفیه و لاهیجان شرکت کردم و بعد از گذشت چند سال با کنگره شهدای استان گیلان آشنا شدم به این ترتیب مقدمات لازم برای ورودم به حوزه ادبیات دوران دفاع مقدس و شهدا فراهم شد.

در سال 79 فعالیت در حوزه شهدا را با نوشتن نخستین کتاب آغاز کردم سپس همکاری‌های خود را با کنگره شهدای استان گیلان و به ویژه با نشریه ستارگان درخشان به عنوان مدیر اجرایی این ماهنامه به مدت چندین سال ادامه دادم.

در خلال همکاری با کنگره شهدای استان سال‌ها با صدا و سیما مرکز گیلان نیز همکاری خوبی در حوزه ساخت برنامه‌هایی با محتوای شهدا داشتم که ساخت برنامه قدسیان با محوریت زندگی و خاطرات شهدای دوران دفاع مقدس استان گیلان از جمله آن است.

پس از این بود که شروع به نوشتن کتابی تحت عنوان "فاتح ماووت" کردم این کتاب در مورد زندگی سردار بزرگ اسلام شهید خوش سیرت بود کتاب بعدی هم تحت عنوان "پرستوی بانی بنوک" در مورد خاطرات شهید املاکی بود که به رشته تحریر درآمد.

بعد از آن نیز پیشنهادات بسیار زیادی از سوی دوستان و همکاران فعال در حوزه فرهنگی داشتم بنابراین کارهای مشترک دیگری را با مشارکت آن‌ها به رشته تحریر درآوردیم.

برخی از کتاب‌هایی که کار نویسندگی آن‌ها را بر عهده داشتم با عنایات خداوند بزرگ و توجهات شهدا حتی به چاپ‌های دوم و سوم هم رسید که کتاب‌هایی نظیر فاتح ماووت یا کتاب زندگی و خاطرات سردار شهید املاکی از جمله این آثار تجدید چاپ شده هستند.

تسنیم:‌ رشته تحصیلی شما چیست و انگیزه ورودتان برای نگارش خاطرات دوستان و همرزمان سرداران و شهدای دوران دفاع مقدس استان گیلان چه بود؟‌

نویسنده حوزه جهاد و شهادت: بنده در رشته کارشناسی جغرافیای سیاسی تحصیل کرده‌ام.

در دوران دفاع مقدس مانند بسیاری از همسالانم به علت اقتضای سنی به خوبی فضا و شرایط جبهه را درک نکردم اما زمانی که بزرگ‌تر شدم احساس کردم جوان‌های امروز شهدا را نمی‌شناسند و کار زیادی و در خور توجهی نیز برای ترویج فرهنگ ایثار و شهادت انجام نشده است.

با حضورم در ستاد کنگره شهدای استان گیلان بستر لازم برای ورودم به عرصه نوشتن آثاری با مضامین زندگی و خاطرات شهدای استان فراهم شد هر چند که کم و بیش و از دور با مشکلات و مشقات این راه پر فراز و نشیب آشنا بودم.

نوشتن و قلم زدن در حوزه شهدا بسیار سخت و پیچیده است زیرا به تحقیقات وسیع میدانی و جمع‌آوری مستندات دقیق و درست نیازمند است اما با تمام این‌ها با همکاری کنگره شهدا و بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس استان گیلان به سمت این مسیر مقدس کشیده شدم.

پس از سال‌ها تلاش و تحمل مشکلات بسیار زیاد الحمدلله موفق به نگارش آثار و کتاب‌هایی در مورد شهدا و سرداران شهید دوران دفاع مقدس گیلان شدم که تا پیش از آن زمان به طور شایسته به زندگی و سیره این شهدا توجه نشده بود و حتی به نوعی مظلوم نیز واقع شده بودند.

تسنیم:‌ شما برای سه سردار شهید استان گیلان تألیفاتی داشتید آیا خاطراتی در این زمینه دارید که برایمان نقل کنید؟‌

نویسنده حوزه جهاد و شهادت: در سال 79 که کار نوشتن کتاب سردار شهید خوش سیرت تحت عنوان فاتح ماووت را آغاز کردم برای جمع‌آوری مستندات و خاطرات همرزمان شهید دائماً عازم مازندران می‌شدم و برای این کار ابتدا باید به سراغ دوستان و همرزمان شهید می‌رفتم که اتفاقاً بسیاری از آنان ساکن این استان بودند.

در یکی از موارد به ما گفتند که یکی از دوستان شهید خوش سیرت به اسم آقای حسینی در آمل کارمند یک بانک است و این تمام اطلاعاتی بود که از وی در اختیار داشتیم بنابراین با همین مقدار اطلاعات اندک عازم مازندران شدیم زمانی که به آمل رسیدیم یکی از دوستان برای صبحانه و خرید چند قلم وسیله به داخل مغازه‌ای رفت.

روبه‌روی آن مغازه بانکی قرار داشت که توجه مرا به خود جلب کرد به طوری‌که ناخودآگاه خود را جلوی درب ورودی آن دیدم، داخل بانک شدم و به طرف یکی از کارمندان بانک رفتم و گفتم که از گیلان برای دیدن یکی از دوستان شهید خوش سیرت به اسم آقای حسینی که کارمند یک بانک است آمده‌ام؛ آن شخص همان آقای حسینی همرزم شهید خوش سیرت بود.

این خاطره جالب و در عین حال عجیب مهر تأیید دیگری بر این نکته است که شهیدان زنده هستند؛ قطعاً این واقعه نمی‌توانست اتفاقی باشد.

برای اتمام این کتاب در بسیاری از جاها به در بسته خوردم به طوری‌که افراد حاضر به مصاحبه با من نمی‌شدند اما در نهایت کتاب فاتح ماووت نوشته شد و به چاپ سوم هم رسید.

برخی از دوستان و همرزمان شهدا خاطره شهدا را در سینه حبس کرده و بازگو نمی‌کنند که به عقیده من این کار اشتباه است زیرا دشمنان از هر لحاظ وارد عمل شده و در حال برنامه‌ریزی و توطئه‌افکنی برای دور کردن مردم به ویژه جوانان از فرهنگ ایثار و شهادت هستند.

یکی دیگر از خاطراتی که دارم بر می‌گردد به سال‌ها قبل زمانی که برایم در زمینه‌ای مشکلی به وجود آمده بود هر جا رفتم به در بسته خوردم و همه گفتند که نمی‌توانند مشکلم را حل کنند روزی با دل شکسته به سر مزار شهید خوش سیرت که در بین همرزمانش به شهید عارف مشهور است رفتم و درد دل کردم.

فردای همان روز با من تماس گرفتند و گفتند که مشکلم حل شده است و این برایم خیلی عجیب بود زیرا بارها و بارها به من گفته بودند این مشکل به هیچ عنوان حل شدنی نیست.

شاید برخی این حرف‌ها را تنها داستان‌سرایی بخوانند اما حقیقت ماجرا چه آن‌ها بخواهند و چه نخواهند چیز دیگری است.

حقیقت این ماجرا این است که من به شهدا متوسل شدم و خیلی زود هم اثرش را در زندگی‌ام به عینه دیدم.

تسنیم:‌ در حال حاضر در مورد کدام یک از شهدای گیلان تحقیق می‌کنید؟ آیا در این زمینه اثری در حال نوشتن دارید؟‌

نویسنده حوزه جهاد و شهادت: بله در حال حاضر سه عنوان کتاب را در دست تهیه دارم؛ "پرواز پروانه‌ها" در مورد شهید مدافع حرم "جمال رضی" و کتاب "عشقی که هنوز باقی است" در مورد خاطرات رزمندگان گیلانی دفاع مقدس و خاطرات مادران و پدران شهدا از جمله این آثار است که تقریباً برای چاپ آماده شده‌اند.

"اشک‌های منتظر" کتاب دیگری است با موضوع امام زمان(عج)‌ در چندین بخش در حال تدوین است؛ بخش‌هایی از این کتاب به حرکت جامعه امروزی برای فراهم آوردن مقدمات ظهور می‌پردازد و بخشی نیز به خاطرات علمای بزرگ اسلام و ارتباطاتی که آن بزرگان با امام زمان(عج)‌ داشتند اشاره دارد.

همچنین در برخی از کارهای انجام شده با علیرضا شعبان‌نژاد که نویسنده‌ای پرکار، از‌ فعالان فرهنگی و مستندساز در امور شهدا است همکاری بسیار خوبی داشتم که نتیجه این مشارکت‌ها به خلق آثاری نظیر "تنها با خدا" و تهیه برنامه "قدسیان" در صدا و سیمای مرکز گیلان انجامید.

تسنیم:‌ با ستاد کنگره شهدای استان گیلان در چه زمینه‌هایی همکاری داشتید و این همکاری‌ها بیشتر در چه حوزه‌هایی بود؟‌

نویسنده حوزه جهاد و شهادت: تا سال 81 در گیلان کار خاصی در حوزه شهدا انجام نشده بود اما چاپ ماهنامه ستارگان درخشان و صدور فراخوان کلی برای جمع‌آ‌وری آثار و مستندات شهدا انقلابی عظیم در استان ایجاد کرد.

تا قبل از این کار ارزشمند،‌ آثار حدود هزار نفر از شهدا جمع‌آوری و مستندسازی شده بود اما پس از این حرکت عظیم آثار و مستندات حدود شش هزار نفر از شهدای استان گیلان جمع‌آوری و طبقه‌بندی شد و خدا را شاکرم که من نیز سهم کوچکی در این راه داشتم و فرصت عمل به تکلیف برایم مهیا شد.

تسنیم:‌ به عنوان یک فعال فرهنگی و نویسنده حوزه ادبیات دفاع مقدس با چه مشکلات و موانعی در این راه مواجه هستید؟‌

نویسنده حوزه جهاد و شهادت: در حوزه چاپ کتاب انتظار دارم مسئولان حوزه فرهنگی به کتاب‌هایی که با مضمون دفاع مقدس و شهدا نوشته می‌شود بیشتر اهمیت دهند همچنین سرانه مطالعه کتاب در کشورمان بسیار پایین است بنابراین انتظار داریم برای گرایش بیشتر جامعه به سمت مقوله کتاب از نویسندگان فعال و آثار شاخص با محتوای خوب حمایت شود.

چاپ کتاب در کشورمان با دغدغه‌های فراوانی همراه است و بسیاری از نویسندگان حوزه ادبیات دفاع مقدس آثاری دارند که به علت هزینه‌های گزاف چاپ و نشر توان ادامه کار و ثبت اثر خود را ندارند بنابراین مسئولان باید در این زمینه با جدیت ورود کرده و از این قشر فرهنگی و متعهد جامعه بیشتر حمایت کنند.

تسنیم:‌ چه راهکار عملی را برای برون رفت از این معضلات پیشنهاد می‌کنید؟ به عقیده شما مسئولان حوزه فرهنگی برای ترویج فرهنگ مطالعه چه برنامه‌هایی را باید در دستور کار خود داشته باشند؟‌

نویسنده حوزه جهاد و شهادت: در حال حاضر بسیاری از کتابخانه‌های کشور با فقر کتاب مواجه هستند به طوری‌که از داشتن کتاب‌های جدید کاملاً بی بهره‌اند به همین علت انتظار داریم دست اندرکاران و مسئولان ذیربط اقداماتی در راستای تجهیز این مکان‌های فرهنگی با کتاب‌ها و آثار شاخص و جدید انجام دهند.

همچنین در حوزه بازار مصرف نیز تأسیس و گسترش فروشگاه‌های زنجیره‌ای بزرگ عرضه کتاب باید در دستور کار قرار گیرد زیرا تنها با این دست از اقدامات اقشار مختلف مردم و جامعه به خوبی در مسیر رشد و تعالی و انس با کتاب قرار می‌گیرد.

در کنار این‌ها ایجاد تنوع و نوآوری در خلق آثار مکتوب،‌ حمایت مؤثر از نویسندگان متعهد،‌ معرفی کتاب‌های خوب در رسانه‌های عمومی و یا ترویج فرهنگ کتابخوانی در سطح مدارس کشور باید توسط دستگاه‌ها و نهادهای متولی امور فرهنگی مورد توجه قرار گیرد.

تسنیم:‌ دیدگاهتان در مورد جایگاه شهدای مدافع حرم در آثار نویسندگان چگونه‌ است؟ به عقیده شما تاکنون چقدر به این بخش توجه شده است؟‌

نویسنده حوزه جهاد و شهادت: به فرموده مقام معظم رهبری اگر ما در جبهه مقاومت نمی‌جنگیدیم باید در ایران مقابل دشمن قرار می‌گرفتیم این در حالی‌ است که جوانان و رزمندگان مدافعان حرم با علم و آگاهی تمام به سمت جبهه‌ها حرکت کرده و به معنی واقعی کلمه فرمایشات گهربار ایشان را در این زمینه درک کرده بودند.

به اعتقاد بنده بحث مدافعان حرم در کشورمان که حقیقتاً از رویش‌های انقلاب اسلامی هستند کمی مغفول مانده و آثار در خور توجهی در این زمینه تهیه و ترویج نشده بنابراین لازم است نویسندگان متعهد و شاخص به خلق آثار ماندگار در زمینه شهدای مدافع حرم و ترویج فرهنگ ایثار و شهادت بیشتر از این‌ها توجه کنند.

تسنیم:‌ در پایان لطفاً بفرمایید آیا‌ به غیر از شهید جمال رضی در مورد سایر شهدای مدافع حرم نیز برنامه‌ای در دست ساخت دارید؟

نویسنده حوزه جهاد و شهادت: بله با همکاری صدا و سیمای مرکز گیلان مستندی برای شهید "علیرضا نظری" و شهید "سعید مسافر" ساختیم که اتفاقاً از تلویزیون پخش هم شد و امیدواریم با حمایت مسئولان ذیربط ساخت این دست از برنامه‌ها همچنان با قوت ادامه پیدا کند.

انتهای پیام/م