میزگرد|دبیر دفتر تحکیم: سطحی شدن پیشتازی را از جنبش دانشجویی گرفته است

دبیر دفتر تحکیم وحدت با اشاره به دلایل پیشتاز نبودن جریان دانشجویی در شرایط فعلی گفت: سطحی شدن پیشتازی را از جنبش دانشجویی گرفته است.

به گزارش خبرنگار سیاسی خبرگزاری تسنیم ، همزمان به 16 آذر، روز دانشجو، میزگرد آسیب‌شناسی وضعیت جنبش دانشجویی کشور، با حضور نمایندگان تشکل‌های دانشجویی کشور در خبرگزاری تسنیم برگزار شد.

محمدحسین صبوری، دبیر جنبش‌عدالتخواه دانشجویی، پیام مرادی، دبیر تشکیلات اتحادیه انجمن‌های اسلامی دانشجویان مستقل، علی دهقان، دبیر اتحادیه انجمن‌های اسلامی(دفتر تحکیم وحدت)، محمد امین مهدی پور، دبیرکل اتحادیه جامعه اسلامی دانشجویان در این میزگرد میهمان خبرگزاری تسنیم بودند و در این نشست به سوالاتی درباره پیشرو بودن جنبش دانشجویی در حال حاضر، وضعیت جنبش دانشجویی در فضای سیاسی کشور و نگاه جنبش دانشجویی به مفهوم عدالت پاسخ دادند.

علی دهقان، دبیر اتحادیه انجمن‌های اسلامی(دفتر تحکیم وحدت)، در ابتدای این نشست در پاسخ به اولین سوال این نشست مبنی بر اینکه "بسیاری از کارشناسان و متخصصان امر معتقدند جنبش دانشجویی در شرایط فعلی مانند گذشته‌های دور دیگر نقش پیشرو (آوانگاردی) در جامعه نداشته و مانند قبل نمی‌تواند نقش ایفا کند"، اظهار داشت: پیشرو بودن یا نبودن جریان دانشجویی را باید در فضای جامعه و دانشگاه تفکیک کنیم. در فضای دانشگاه اگر پارامترهای اثرگذاری که توسط وزارت علوم و مجموعه دانشگاه که ذیل دولت است را کنار بگذاریم، به نظرم اثرگذرا بوده و پیشرویی خود را داشته، البته این موضوع در دانشگاه‌ها و تشکلها  به طور نسبی است.

وی با بیان اینکه ابتدا باید مشخص کنیم پیشرویی جریان دانشجویی را در چه می‌بینیم، افزود:  به نظر من پرداختن به مسائل اصلی و اساسی جامعه از سوی جریان دانشجویی می‌تواند میزان پیشرویی و آوانگاردی او را در جامعه مشخص کند. در دوره‌های گذشته به دلیل همراهی جریان دانشجویی با مطالبات مردمی و دغدغه‌های آنها  تا حدی از اثرگذاری و پیشرویی در جامعه برخوردار بود اما طی سالهای اخیر به خصوص در دولت روحانی این جریان با مسائل جدیدی روبرو شد که با وجود اینکه دغدغه‌ها و مشکلات مردم به دلالی مختلف افزایش یافت اما می‌توان گفت در حال حاضر چندان اثرگذار و پیشرو نیست.

**جنبش دانشجویی در دانشگاه پیشتاز است و در جامعه کم‌اثر

  وی فضای رسانه‌ای جدید را بی‌تاثیر در فعالیت جریان دانشجویی ندانست و افزود: به جریان دانشجویی در فضای رسانه‌ای چندان میدان داده نشد البته جریان دانشجویی نیز نتوانست به با ابزار و فضای رسانه‌ای جدیدی که به تازگی در عرصه سیاست کشور بروز و ظهور یافته به خوبی ارتباط برقرار کند؛ لذا نتواست در این شرایط موضوعات و دیدگاه‌های خود را برای مردم تبیین کند.

دبیر اتحادیه انجمن‌های اسلامی دانشجویان (دفتر تحکیم وحدت) نقش دولت‌ها را در کمرنگ کردن فعالیت‌ها و اثر جریان دانشجویی تاثیرگذار خواند و یادآور شد: به طور طبیعی دولت‌ها، نمی‌خواهند جریان دانشجویی فعال باشد، نقد و مطالبه کنند اما به نظرم اولین ضربه‌ای که دانشجویان در این زمینه از دولت‌ها دریافت کردند، زمان مرحوم هاشمی بود. ضربه‌ای که دانشجویان از فضای خفقان و به اصطلاح گازانبری آن دوران برای به حداقل رساندن سطح فعالیت جریان‌های دانشجویی در کشور دریافت کردند و سیاست‌ ایجاد تشکل‌های دانشجویی دولتی دریافت کردند، بر اثرگذاری و پیشرو نبودن جریان دانشجویی تا مدت‌ها اثر‌گذار بود.

وی گفت: در دوران اصلاحات  شاهد گره خوردن جریان دانشجویی با جریان قدرت بودیم که این اتفاق به اعتماد مردم و بدنه جامعه  نسبت به جریان دانشجویی ضربه زد و تاحدی پیشرو بودن را از آن گرفت.

این فعال دانشجویی روی‌کار آمدن دولت احمدی‌نژاد را اولین تجربه جریان دانشجویی انقلابی برای انجام کار ایجابی در کشور دانست و گفت: جریان دانشجویی انقلابی در آن دوران به دلیل کم تجربگی نتوانست از فرصت موجود به خوبی استفاده کند. شاید دولت  نهم و دهم اولین تجربه تشکل‌های انقلابی برای کار ایجابی بود. قبل از آن در دولت مرحوم هاشمی و اصلاحات این جریان تا حد زیادی منتقد دولت است و فضای ذهنی ما نسبت به این مسئله متفاوت بود. البته در این دولت  هم شاهد سنگ‌اندازی در مسیر تشکل‌های دانشجویی حتی گاها شدیدتر از قبل بودیم اما به هر حال این وضعیت نیز باعث شد جریان دانشجویی در در زمان آقای احمدی‌نژاد نیز نتوانست آوانگاردی و پیشرو بودن خود را به خوبی به نمایش بگذارد.

وی با اشاره به وضعیت جریان دانشجویی از نظر پیشرویی در دولت فعلی گفت: فضای فعلی حاکم بر جریان‌های دانشجویی با برخی تفاوت‌ها مانند زمان مرحوم هاشمی است با برخی تفاوت‌ها است. مسئله اصلی موجود وضعیت رکوردی است که توسط دولت و وزارت علوم در دانشگاه‌ها ایجاد شده و این موضوع بر پیشرویی و آوانگاردی جریان دانشجویی تاثیر گذاشته است.

 

 

**جنبش دانشجویی در شرایط فعلی در رکود قرار دارد

دهقان افزود: مسئله‌ دیگری که امروز گریبان‌گیر جریان دانشجویی شده، سطحی شدن جریان دانشجوی است که دلایل متعددی دارد.  نسل فعلی به خصوص در بدنه دانشجویی سطحی‌نگر شده و عمیق به مسائل نمی پردازند. این نقد به نسل فعلی ما و نسل فعلی جریان دانشجویی وارد است که در حال رفع کردن آن هستیم

این فعال دانشجویی با انتقاد از برخی رفتارهای جریان دانشجویی گفت: تشخیص اولویتها یکی از مسائلی‌ است که جریان دانشجویی  گاها گرفتار آن شده و در اولویتها؛ اصلی و فرعی‌کردن مسئله دچار اشتباه می‌شود و باعث می‌شود آن پیشرویی را نداشته باشد. هر کدام از این دلایل در هر دوره نقش بیشتری داشته و باعث شده جبش دانشجویی چندان در  فضای جامعه پیشرو نباشد اما در فضای دانشگاه  هر چند برخی مسائل از سوی دانشگاه و دولت ایجاد می‌‌شود اما با توجه به شرایط موجود شرایط بهتری را دارد.

**سطحی شدن گریبان‌گیر جریان دانشجویی امروز  شده است

دهقان در  بخش دیگری از این نشست در پاسخ به سوالی درباره اینکه "در مقطعی از تاریخ فعالیت جنبش دانشجویی، دولت حاکم از آن به عنوان پیاده نظام خود استفاده کرد، و استقلال این جنبش تحت شعاع قرار گرفت، آیا در شرایط حاضر جریان دانشجویی از استقلال در قبال دولت‌ها و احزاب سیاسی برخوردار است یا نه"، اظهار داشت: برای پاسخ به این سوال اول باید مشخص کنیم تعریف ما از پیاده نظام چیست. وقتی از پیاده نظام احزاب صحبت می‌کنیم؛ یعنی یک ارتباط معنادار مقطعی یا مستمر بین جریان خاص سیاسی یا کانون‌های قدرت و ثروت با تشکل دانشجویی وجود داشته باشد. دیگر اینکه وقتی از جریان دانشجویی صحبت می‌کنیم منظورمان جریان دانشجویی و تشکل‌های دانشجویی اصیل باشد. البته اصالت نه از نظر تاریخی بلکه از لحاظ  داشتن اساسنامه، مرام نامه و آرمان است. با این حساب تشکل‌های قارچی و تشکل‌های دولت ساخته از این منظومه خارج می‌شود.

وی با بیان اینکه مبنای تشکل‌های دانشجوی اصیل مشخص است، گفت: مرام و اساس کار در  تشکل‌های دانشجویی اصیل، اسلام و خدمت به مردم  است. اینکه کمک کنند جمهوری اسلامی در ریل  اصلی حرکت کند. طبیعتا  تشکل‌های دانشجویی نسبت به احزاب، دولت یا دستگاه‌های دیگر کُنشگری دارد.کنش تشکل دانشجویی در قبال احزاب، دولت یا دستگاها گاهی مواقع تعبیر به این  می‌شود که  فلان تشکل پیاده نظام احزاب شده و گاهی برعکس، به نظرم در این زمینه افراط و تفریط شده است.

دبیر اتحادیه انجمن‌های اسلامی دانشجویان (دفتر تحکیم وحدت) افزود: گاهی می‌بینیم تشکل دانشجویی رسما از یک کاندیدای ریاست جمهوری حمایت می‌کند. بنده مطلقا این را قبول ندارم، نمی‌توان اسم آن را تشکل دانشجویی گذاشت.

 وی با اشاره به نسبت جریان دانشجویی با احزاب و جریان‌های سیاسی گفت: اگر فرض را بر تقسیم‌بندی جریان دانشجویی انقلابی   و جریان‌های دانشجویی وابسته به اصلاح‌طلبان بگذاریم، جریان دانشجویی اصلاح‌طلب به طور کلی ذیل تفکرات رهبران سیاسی اصلاح طلب قرار داشته و چون معمولا ممزوج با بحث قدرت و دریافت امکانات مالی شده به نظرم اصالت و استقلال ندارد. معتقدم تشکل‌های دانشجویی انقلابی هیچ وقت پیاده نظام احزاب نبوده و صرف دعوت کردن از برخی افراد و شخصیت‌ها در برهه‌های مختلف در دانشگاه‌ها به معنای اینکه از آن تفکر و شخص حمایت می‌کند، نبوده است.

این فعال دانشجویی در پاسخ به سوالی مبنی بر "دلیل نگاه کاریکاتوری جنبش دانشجویی به مسئله عدالت که بعضا از سوی برخی تشکل‌های دانشجویی در سالهای اخیر مشاخد شده است، اینکه شعار عدالت خواهی سر می‌دهد اما در برخی مصادیق به مواردی ورود می‌کند که با عدالت فاصله دارد یا پشت افرادی قرار می‌گیرد که تنها شعار عدالت سر می‌دهند،" اظهار داشت: نکته اول در مورد بحث عدالت مسئله افراط و تفریط است. یکی از مضرات هر مفهومی ارتباط آن با مفهوم افراط و تفریط است. در خصوص بحث عدالتخواهی نیز موضوع مهم این است که عدالتخواهی به دور از افراط و تفریط  باشد.

وی با بیان اینکه برای اینکه عدالت محقق شود باید سناریوی عدالتخواهی داشته باشیم، یاد آور شد: من چند تعبیر استفاده می‌کنم، "عدالتخواه‌ها" و "عدالتخواهی‌هایی" که باب شده، در حال حاضر بازار عدالتخواهی داغ شده، برخی عدالتخواهان "سطحی"، "فانتزی" و "مصداقی" هستند، برخی عدالتخواهی "پراگماتیستی" و  یک سری عدالتخواهی "رادیکالیستی" که  همه اینها خارج از فضا و پارادایم عدالت فکر  و حرکت می‌کنند اما  می‌خواهند برچسب عدالت را همراه خودشان داشته باشند.

دهقان با اشاره به اینکه طبیعتا در فضای دانشجویی و تشکلهایی وجود دارند که این کار را انجام می‌دهند، تصریح کرد: نسبت عدالتخواهی باید با مسئله ولایت و ولایت‌پذیری مشخص شود. موضوع بعدی محدود کردن عدالت و گستره عدالتخواهی است. باید متوجه باشیم وقتی می‌خواهیم به موضوع عدالت بپردازیم و کلا مسائل و مشکلاتی که در فضای کشور وجود دارد را با رویکرد عدالتخواهانه عقلانی حل و رفع کنیم.

دبیر اتحادیه انجمن‌های اسلامی(دفتر تحکیم وحدت) با اشاره به نسبت مصلحت و عدالت گفت: طبیعتا وقتی می خواهیم در فضای کشور حرکت و اقدامی انجام دهیم، مصلحت‌ها هم نقش دارند اما نباید فراموش کنیم که مصلحت نباید بر منظومه فکری قالب شود و اینکه کلا بخواهیم به عنوان یک تشکل دانشجویی و جنبش دانشجویی مصلحت را فرض بگذاریم و براساس آن اقدامات خود را انجام دهیم اما قطعا در مجموعه اقداماتی که انجام ‌می‌دهیم باید مسئله مصلحت را در نظر بگیریم.

**مرز عدالت و مصلحت باید مشخص شود

وی یاداور شد: مطالعه سیره امیرالمومنین و نهج البلاغه است به انسان می‌آموزد، چطور مرز مصلحت و عدالت در مشی و رفتارشان دیده شود. اگر به دنبال عدالتخواهی هستیم باید در اقدامات و موضع‌گیری‌ها به دنبال امیدوار کردن مردم نسبت به جمهوری اسلامی باشیم، عدالتخواهی برای کارآمدتر شدن نظام اسلامی است و نباید منجر به سوءاستفاده دشمنان برای ناامید کردن مردم شود.

این فعال دانشجویی تصریح کرد: یکی از راه‌ها برای تخریب یک مفهوم، تعدد و تکثیر تعاریف آن مفهوم است. اگر هرکسی از عدالت مفهومی ارائه کند و چارچوب و مبنای کار را درنظر نگیرد قطعا ظلم و خیانت به عدالت و عدالتخواهی کرده است. آن براندازی که از عدالت صحبت می‌کند، دنبال پشتوانه فکری هست. باید مرز عدالت و عدالتخواهی را روشن کرد، این موضوع بسیار اهمیت دارد. نباید گذاشت مفهوم عدالتخواهی توسط گروه‌ها  و جریاناتی که به اسم عدالتخواهی دنبال جایگاه برای خود هستند،  تخریب شود.

**وظایف جنبش دانشجویی در شرایط فعلی

دهقان در بخش پایانی این نشست با اشاره به وظایف جنبش و تشکل‌های دانشجویی در این دوران گفت: در حال حاضر جنبش دانشجویی باید اولویت‌های اصلی خود را تعیین کند. به دور از هر گونه نگاه اشتباه، رقابت‌های منفی و نگاه‌های نادرست نسبت به رفع مسائل جامعه ذیل منظومه جمهوری اسلامی اقدام و فعالیت می‌کند. نقدها و اشتباهات مجموعه مدیریتی کشور را بپذیریم و برای حل انها نقش‌آفرینی کنیم.

وی با بیان بالاخره در نظام جمهوری اسلامی اشکالات و خطاهایی وجود دارد،گفت:با این وجود باید خوشحال باشیم نظام جمهوری‌اسلامی شکل گرفته و بعد از 40 سال این خطاها را خودمان متوجه شدیم. با افتخار در فضای فعلی جمهوری اسلامی فعالیت کنیم و برای حل مشکلات کمک کنیم. با رشدی که جمهوری  اسلامی و انقلاب اسلامی بعد از40 سال داشته، می‌شود به داشته افتخار کرد. امیدوارم همین اتفاق برای جریان و تشکل‌های دانشجویی رخ دهد و بتوانیم با برطرف کردن نواقص و انتقاداتی که به جمعیت دانشجویی  وارد است،  نقش‌آفرینی بیشتری داشته باشیم و بتوانیم اثرگذاری بهتری در فضای جامعه و فضای مدیریتی کشور داشته باشیم.

انتهای پیام/